సీలేరు నది
సిలేరు నది ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో, ఒడిశాలలో ప్రవహించే నది. ఇది ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉద్భవించి, శబరి నదిలో విలీనం కావడానికి ముందు ఒడిశా గుండా ప్రవహిస్తుంది.[1] సీలేరు నది (దాని ఎగువ ప్రాంతాలలో మాచ్కండ్ అని పిలుస్తారు) ఆంధ్రప్రదేశ్, ఒడిశాలోని ఛత్తీస్‌గడ్ మూడు కలయికల సరిహద్దు బిందువులో శబరి నది కలుస్తుంది.
జలశక్తి సామర్థ్యం మార్చు
సిలేరు నది జల విద్యుత్ ఉత్పత్తికి భారీ సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది, ఇది మాచ్కుండ్ (120 మెగావాట్లు), బలిమెల (510 మెగావాట్లు),ఎగువ సిలేరు (240 మెగావాట్లు), డొంకరాయ్ (25 మెగావాట్లు), దిగువ సిలేరు (460 మెగావాట్లు)ల జలాశయాల వద్ద జలవిద్యుత్ ప్రాజెక్టులను నిర్మించడం ద్వారా సీలేరు నది గణనీయంగా ఉపయోగపడింది. [2] బలిమెల మట్టి ఆనకట్ట భాగం వద్ద అందుబాటులో ఉన్న ప్రధాన భాగం అంతా ఉపయోగించుకునేలా చిత్రకొండ (60 మెగావాట్ల) జల పథకం ప్రణాళిక చేయబడింది.[3]
నీటిపారుదల సంభావ్యత మార్చు
బలిమెల విద్యుత్ కేంద్రం నుండి విడుదలయ్యే నీటిని ఒడిశాలోని శబరి నదికి, ఉపనదిగా ఉన్న పోటేరు ఉపనది పల్లపు ప్రాంతానికి నీటిపారుదల కొరకు ఉపయోగిస్తారు.గోదావరి డెల్టా అవసరాల కోసం, ప్రధాన గోదావరి నది సన్నగా ప్రవాహంచే కాలంలో ఇతర విద్యుత్ కేంద్రాల నుండి విడుదలయ్యే నీరు నీటిపారుదల అవసరాలకు సరిపోదు.సీలేరు నదీ పరీవాహక ప్రాంతంనందు అందుబాటులో ఉన్న నీటి నిల్వల నుండి శాశ్వత నీటి సరఫరాతో ఉత్తరాంధ్ర ప్రాంతం భారీ నీటిపారుదల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది.
తూర్పు గోదావరి జిల్లాలోని మధ్య భూములు డొంకరాయ్ రిజర్వాయర్ (310 మీ. ఎంఎస్‌ఎల్) నుండి సీలేరు నది నీటిని, 35 కి.మీ. పొడవైన సొరంగం నిర్మించడం ద్వారా, తూర్పు కనుమల వైపుకు నీటిని మళ్లించడం ద్వారా మెరుగైన విద్యుత్ సామర్థ్యం ఏర్పడింది.[4] అదేవిధంగా సీలేరు నది నీటిని గుంటవాడ అడ్డుకట్ట (ఎగువ సీలేరు విద్యుత్ కేంద్రం హెడ్ వర్క్స్) నుండి 410 మీటర్ల ఎంఎస్‌ఎల్ వద్ద తూర్పు వైపుకు 30 కి.మీ సొరంగమార్గం ద్వారా నీటి మళ్లించడం ద్వారా, విశాఖపట్నం జిల్లా, విజయనగరం జిల్లా, శ్రీకాకుళం జిల్లాలోని మధ్య భూములుకు మెరుగైన నీటి సరఫరాను పొందవచ్చు.[5] పోలవరం జలాశయంలో నీటి మట్టం తగినంతగా లేనప్పుడు, సీలేరు నదిద్వారా మళ్లించిన నీరు తూర్పున పోలవరం ఎడమ ఒడ్డు కాలువకు, వర్షాకాలం కాని కాలంలో విశాఖపట్నం నగరానికి నిరంతరం తాగునీటి అవసరాలకు నీటిని సరఫరా చేయడానికి కూడా ఉపయోగపడుతుంది.తూర్పు గోదావరి జిల్లాలో అదనపు నీటిపారుదల సృష్టించడానికి దిగువ సిలేరు విద్యుత్ కేంద్రం నుండి విడుదలయ్యే నీటిని గురుత్వాకర్షణ ద్వారా యెలేరు రిజర్వాయర్‌కు 70 కి.మీ. పొడవైన సొరంగం ద్వారా మళ్లించవచ్చు. దిగువ సిలేరు విద్యుత్ కేంద్రం విడుదల చేసిన నీటిలో కొంత భాగాన్ని శబరి నదీ పరివాహక ప్రాంతంలో ఉన్నదిగువ సీలేరు నీటిపారుదల పథకానికి కూడా ఉపయోగించవచ్చు.
మూలాలు మార్చు
- ↑ Britannica
- ↑ Andhra Pradesh Power Generation Corporation Ltd Archived 25 ఫిబ్రవరి 2012 at the Wayback Machine
- ↑ "AP, Orissa join hands to build hydel project". Retrieved 4 November 2013.
- ↑ "Donkarai( S.H.E.S) D03456". Archived from the original on 8 అక్టోబరు 2016. Retrieved 4 November 2015.
- ↑ "Guntawada Main Dam D06086". Archived from the original on 8 అక్టోబరు 2016. Retrieved 4 November 2015.