వికీపీడియా

సెరికల్చర్

సెరికల్చర్, లేదా పట్టు వ్యవసాయం, పట్టు ఉత్పత్తి చేయడానికి పట్టు పురుగుల పెంపకం కు సంబంధించినది . పట్టుపురుగులలో అనేక జాతులు ఉన్నాయి, దేశీయ పట్టుపురుగు గొంగళి పురుగు అత్యంత విస్తృతంగా ఉపయోగించే తీవ్రంగా అధ్యయనం చేయబడిన పట్టు పురుగు కీలకమైనది. సిల్క్‌మోత్ పట్టుపురుగు జాతి ఇప్పుడు అడవిలో కనిపించదు, ఎందుకంటే అవి చాలావరకు అంతరించిపోయాయి, ఈ పట్టుపురుగు జాతులు మాంసాహారులకు వ్యతిరేకంగా ఉండేవి. నవీన శిలా యుగం కాలం నాటికే చైనాలో పట్టు మొదట ఉత్పత్తి చేయబడింది. బ్రెజిల్, చైనా, ఫ్రాన్స్, ఇండియా, ఇటలీ, జపాన్, కొరియా, రష్యా థాయిలాండ్ వంటి దేశాల్లో సెరికల్చర్ ఒక ముఖ్యమైన కుటీర పరిశ్రమగా మారింది. నేడు, చైనా భారతదేశం రెండు ప్రధాన ఉత్పత్తిదారులు, ప్రపంచ వార్షిక ఉత్పత్తిలో 60% కంటే ఎక్కువ.

చరిత్ర

మార్చు

కన్ఫ్యూషియస్ పరీక్ష ప్రకారం, పట్టు ఉత్పత్తి ఆవిష్కరణ సుమారు 2700 సంవత్సరాల క్రితం నాటిది, అయితే పురావస్తు రికార్డులు యాంగ్‌షావో కాలం (5000–3000) సంవత్సరాలకు ముందు పట్టును ఎక్కువగా సాగు చేసేవారు. [1] 1977లో, సిరామిక్ ముక్క 5400-5500 సంవత్సరాల క్రితం సృష్టించబడింది. పట్టుపురుగు వలె కనిపించేలా రూపొందించబడింది నాన్‌కున్, హెబీ కనుగొనబడింది, ఇది సెరికల్చర్ ఎలా ప్రారంభమైంది అనే దాన్ని సూచిస్తుంది. [2] అలాగే, సింధు నాగరికత ప్రదేశాలలో 2450–2000 క్రితం నాటి పురావస్తు సిల్క్ ఫైబర్‌ను జాగ్రత్తగా విశ్లేషించడం ద్వారా, దక్షిణ ఆసియాలోని విస్తృత ప్రాంతంలో పట్టు ఉపయోగించబడింది. [3] [4] 1వ శతాబ్దపు మొదటి అర్ధభాగం నాటికి, ఇది సిల్క్ రోడ్‌లో అనేక పరస్పర చర్యల ద్వారా పురాతన ఖోటాన్ రాజ్యంకు [5] చేరుకుంది. 140 నాటికి, పట్టు పెంపకం భారతదేశానికి వ్యాపించింది. [6] 6వ శతాబ్దం CEలో, బైజాంటైన్ సామ్రాజ్యంలోకి పట్టుపురుగుల గుడ్ల అక్రమ రవాణా యూరప్ లో పట్టు పురుగుల పెంపకానికి దారి తీసింది, శతాబ్దాలుగా బైజాంటైన్ సామ్రాజ్యంలో గుత్తాధిపత్యంగా మిగిలిపోయింది ( బైజాంటైన్ సిల్క్ ). 1147లో, రెండవ క్రూసేడ్ సమయంలో, సిసిలీకి చెందిన రోజర్ II (1095–1154) బైజాంటైన్ పట్టు ఉత్పత్తికి సంబంధించిన రెండు ముఖ్యమైన కేంద్రాలైన కొరింత్ తీబ్స్‌పై దాడి చేసి, నేత కార్మికులను వారి పరికరాలను బంధించి, పలెర్మో కాలాబ్రియాలో తన స్వంత పట్టుపనులను స్థాపించాడు, [7] పరిశ్రమను పశ్చిమ ఐరోపాకు విస్తరించింది.

ఉత్పత్తి

మార్చు

పట్టుపురుగులకు మల్బరీ ఆకు ప్రధాన ఆహారం, నాల్గవ మౌల్ట్ తర్వాత, వారు తమ దగ్గర ఉంచిన కొమ్మను ఎక్కి, వాటి పట్టు కాయలను తిప్పుతారు. పట్టు అనేది ఫైబ్రోయిన్ మాంసకృత్తులు తో కూడిన నిరంతర తంతు, ప్రతి పురుగు తలలోని రెండు లాలాజల గ్రంధుల నుండి స్రవిస్తుంది సెరిసిన్ అనే గమ్, ఇది తంతువులను సరఫరా చేస్తుంది.కాకూన్‌లను వేడి నీటిలో ఉంచడం ద్వారా సెరిసిన్ తొలగించబడుతుంది, ఇది పట్టు తంతువులను విడిపిస్తుంది వాటిని తిప్పడానికి సిద్ధం చేస్తుంది. దీనిని డీగమ్మింగ్ ప్రక్రియ అంటారు. [8] వేడి నీళ్లలో ముంచడం వల్ల పట్టుపురుగులు చనిపోతాయి.

పట్టుపురుగులు కలిసి దారం (నూలు) ఏర్పరుస్తాయి, ఈ ప్రక్రియలో "త్రోయింగ్" అని పిలుస్తారు, ఇది అనేక గైడ్‌ల ద్వారా ఉద్రిక్తతతో లాగబడుతుంది రీల్స్‌పై గాయమవుతుంది. విసిరే ఈ ప్రక్రియ మెలితిప్పిన మొత్తం దిశను బట్టి వివిధ నూలులను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. [9] పట్టుపురుగులు దారం ఏర్పరుస్తాయి (చిన్న ప్రధానమైన పొడవులు స్పిన్ చేయబడతాయి; సిల్క్ నాయిల్ చూడండి). ఆరిన తర్వాత, ముడి పట్టు నాణ్యత ప్రకారం ప్యాక్ చేయబడుతుంది.

పట్టు ఉత్పత్తి

మార్చు

శాంతి పట్టు

మార్చు

సాంప్రదాయ పట్టుకు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ప్రత్యామ్నాయం శాంతి పట్టు, దీనిని అహింసా పట్టు అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ రకమైన పట్టును మరింత నైతికంగా మార్చే ప్రాథమిక అంశం ఏమిటంటే, చిమ్మటలు వాటి కోకోన్‌ల నుండి ఉద్భవించటానికి అనుమతించబడతాయి మరిగే ముందు దూరంగా ఎగిరిపోతాయి. పట్టు తయారీ సమయంలో ప్యూపా సజీవంగా వండలేదని ఇది సూచిస్తుంది. అయినప్పటికీ, పట్టును తయారు చేయడానికి ఉపయోగించే పెంపుడు పట్టు పురుగులు వేల సంవత్సరాల తరబడి ఎంపిక చేసిన సంతానోత్పత్తికి లోనయ్యాయి వాటి కోకోన్‌ల నుండి ఉద్భవించేలా "తయారీ" చెయ్యదు. పట్టుపురుగులు ఎగరలేవు స్పష్టంగా చూడలేవు కాబట్టి అవి వేటాడే జంతువుల నుండి తమను తాము కాపాడుకోలేవు. ఫలితంగా వాటి కోకోన్‌ల నుండి బయటకు వచ్చిన వెంటనే పట్టు పురుగులు సాధారణంగా చనిపోతాయి. [10]

వైల్డ్ సిల్క్

మార్చు

బహిరంగ అడవులలో కనిపించే టస్సార్ సిల్క్‌వార్మ్‌ల కోకోన్‌లను అడవి పట్టును ఉత్పత్తి చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు, దీనిని టస్సార్ పట్టు అని కూడా పిలుస్తారు. సాంప్రదాయిక పట్టుతో పోలిస్తే, చిమ్మటలు ఉద్భవించిన తర్వాత వాటి కోకోన్‌లు సాధారణంగా పట్టు ఎక్కువగా ఉత్పత్తి చేయబడుతుంది, ఇది మరింత నైతిక ఎంపికగా మారుతుంది. అడవి పట్టు పురుగులు వివిధ రకాల మొక్కలను తింటాయి కాబట్టి, వాటి శక్తి తక్కువ ఏకరీతిగా ఉంటుంది కానీ మరింత దృఢంగా ఉంటుంది. ఫాబ్రిక్ తక్కువ రసాయనాలతో తయారు చేయబడింది అలాగే. ప్యూప ఇప్పటికీ "వైల్డ్ సిల్క్"ని ఉపయోగించే కొన్ని సంస్థలచే పండించినప్పుడు అవి కోకోన్‌లలోనే ఉంటాయి. [11]

ఉత్పత్తి దశలు

మార్చు

ఉత్పత్తి దశలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:

  1. ఆడ పట్టుపురుగు 300 నుండి 500 గుడ్లు పెడుతుంది.
  2. గొంగళి పురుగులను గుడ్లను ఏర్పరుస్తాయి, వీటిని పట్టు పురుగులు అంటారు.
  3. పట్టు పురుగులు మల్బరీ ఆకులను తింటాయి.
  4. అనేక సార్లు పెరిగిన మౌల్ట్ అయిన తర్వాత, పట్టుపురుగు ఒక సిల్క్ ఫైబర్‌ను బయటకు తీస్తుంది తనను తాను కాపాడుకోవడానికి ఒక వలను ఏర్పరుస్తుంది.
  5. ఇది సిల్క్‌ను ఏర్పరుచుకునే లాలాజలాన్ని పంపిణీ చేస్తూ, '8' చిత్రంలో ప్రక్క నుండి ప్రక్కకు స్వింగ్ అవుతుంది.
  6. గాలి వలన పట్టు పటిష్టమవుతుంది.
  7. పట్టుపురుగు సుమారుగా ఒక మైలు తంతును తిరుగుతుంది రెండు లేదా మూడు రోజులలో పూర్తిగా ఒక కోకన్‌లో తనను తాను చుట్టుముడుతుంది. ప్రతి పట్టుపురుగులో ఉపయోగపడే నాణ్యమైన పట్టు పరిమాణం తక్కువగా ఉంటుంది. ఒక్క దారాన్ని తయారు చేయడానికి దాదాపు 2,500 పట్టు పురుగులు అవసరం. [12]
  8. చెక్కుచెదరని కోకోన్‌లను ఉడకబెట్టడం వల్ల పట్టు పురుగు ప్యూపాను చంపుతుంది.
  9. ఫిలమెంట్ వెలుపలి చివరను కనుగొనడానికి పాడైపోని కోకన్‌ను బ్రష్ చేయడం ద్వారా పట్టు లభిస్తుంది.
  10. అప్పుడు పట్టు తంతువులు ఒక రీల్‌పై గాయమవుతాయి. ఒక కోకన్ సుమారు 1,000 yards (910 మీ.) సిల్క్ ఫిలమెంట్. ఈ దశలో ఉన్న పట్టును ముడి పట్టు అంటారు. ఒక దారం 48 వ్యక్తిగత పట్టు తంతువులను కలిగి ఉంటుంది.

మహాత్మా గాంధీ అహింసా తత్వశాస్త్రం ఆధారంగా పట్టు ఉత్పత్తి ద్వారా పట్టుపురుగులను చంపడానికి వ్యతిరేకించాడు "ఏ జీవిని బాధపెట్టకూడదని" విమర్శించాడు. అతను "అహింసా సిల్క్" ను కూడా ప్రచారం చేసాడు, ఇది అడవి సెమీ వైల్డ్ సిల్క్‌మోత్‌ల కోకోన్‌ల నుండి తయారు చేయబడిన పట్టు అడవి పట్టును సేకరించడానికి ప్యూపాను ఉడకబెట్టకుండా తయారు చేయబడింది. [13] [14][ విఫలమైన ధృవీకరణ ] హ్యూమన్ లీగ్ వారి తొలి సింగిల్ " బీయింగ్ బాయిల్డ్ "లో సెరికల్చర్‌ను కూడా విమర్శించింది. పెటా అనే సంస్థ కూడా పట్టు పురుగులను చంపకూడదని వ్యతిరేకంగా ప్రచారం చేసింది. [15]

పట్టు పురుగుల ఆహారం

మార్చు
 
బెయోండెగి

పట్టు ఉత్పత్తి సాంప్రదాయ పద్ధతి ఫలితంగా కిలోగ్రాము ముడి పట్టుకు ~8 కిలోల తడి పట్టుపురుగు ప్యూప ~2 కిలోల పొడి ప్యూప లభిస్తుంది. [16] ఈ ఉప ఉత్పత్తిని చారిత్రాత్మకంగా పట్టు ఉత్పత్తి చేసే ప్రాంతాలలో ప్రజలు వినియోగిస్తున్నారు. [16] [17]

ఇవి కూడా చూడండి

మార్చు
  • మాక్లెస్‌ఫీల్డ్ సిల్క్ మ్యూజియంలు
  • మాగ్నానరీ
  • అజర్‌బైజాన్‌లో పట్టు పరిశ్రమ.
  • చైనాలో పట్టు పరిశ్రమ.
  • కరాగ్లియో మ్యూజియం సిల్క్ మిల్లు

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ Barber, E. J. W. (1992). Prehistoric textiles: the development of cloth in the Neolithic and Bronze Ages with special reference to the Aegean (reprint, illustrated ed.). Princeton University Press. p. 31. ISBN 978-0-691-00224-8.
  2. ↑ "2015-10-29240509.html". Archived from the original on 8 February 2018. Retrieved 7 February 2018. 1977年在石家庄长安区南村镇南杨庄出土的5400–5500年前的陶质蚕蛹，是仿照家蚕蛹烧制的陶器，这是目前发现的人类饲养家蚕的最古老的文物证据。
  3. ↑ Good, I. L.. "New Evidence for Early Silk in the Indus Civilization".
  4. ↑ Vainker, Shelagh (2004). Chinese Silk: A Cultural History. Rutgers University Press. p. 20. ISBN 0813534461.
  5. ↑ Hill, John E. 2003. "Annotated Translation of the Chapter on the Western Regions according to the Hou Hanshu." 2nd Draft Edition. Appendix A.
  6. ↑ "History of Sericulture" (PDF). Government of Andhra Pradesh (India) – Department of Sericulture. Archived from the original (PDF) on 21 July 2011. Retrieved 7 November 2010.
  7. ↑ Muthesius, "Silk in the Medieval World", p. 331.
  8. ↑ Bezzina, Neville. "Silk Production Process". Sense of Nature Research. Archived from the original on 29 June 2012.
  9. ↑ "Sericulture | Silk Production." Encyclopædia Britannica, Britannica, www.britannica.com/topic/sericulture. Accessed 8 July 2022.
  10. ↑ "Silk and Sustainable Silk". Common Objective. Retrieved 2022-10-27.
  11. ↑ "Silk and Sustainable Silk". Common Objective. Retrieved 2022-10-27.
  12. ↑ "Silk Making: How to Make Silk". TexereSilk.com. Retrieved 25 May 2014.
  13. ↑ Radhakrishnan, S., ed. (1968). Mahatma Gandhi: 100 years. New Delhi: Gandhi Peace Foundation. p. 349. Retrieved 19 April 2013.
  14. ↑ Parekh, Dhimant (11 September 2008). "Ahimsa Silk: Silk Saree without killing a single silkworm". The Better India. Vikara Services Pvt Ltd. Retrieved 19 April 2013.
  15. ↑ "Down and Silk: Birds and Insects Exploited for Fabric". PETA. 19 March 2004. Retrieved 6 January 2007.
  16. ↑ 16.0 16.1 (2022). "Silkworm pupae as a future food with nutritional and medicinal benefits".
  17. ↑ "Salty Silkworm Pupae Are the One Street Food You Shouldn't Miss in South Korea". Matador Network. Retrieved 2022-08-23.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=సెరికల్చర్&oldid=4266561" నుండి వెలికితీశారు