ఇందిరా ప్రియదర్శిని వృక్షమిత్ర పురస్కారం

ఇందిరా ప్రియదర్శిని వృక్ష మిత్రా పురస్కారాలు లేదా ఐపివిఎం అవార్డులను భారత ప్రభుత్వ పర్యావరణ అటవీ మంత్రిత్వ శాఖ అటవీ నిర్మూలన బంజర భూముల అభివృద్ధి రంగంలో మార్గదర్శక ఆదర్శప్రాయమైన కృషి చేసిన వ్యక్తులు సంస్థలకు ఇస్తుంది. ఏడు విభాగాలలోని వ్యక్తులు/సంస్థలకు రెండు లక్షల యాభై వేల నగదు పురస్కారం అందజేస్తారు. ఇది 1986 లో స్థాపించబడింది ఏటా ఇవ్వబడింది. ప్రారంభంలో ఐపివిఎం అవార్డులు 2006 వరకు పన్నెండు విభాగాలలో ఇవ్వబడ్డాయి. కాని 2012 పర్యావరణ అటవీ మంత్రిత్వ శాఖ నోటిఫికేషన్ ప్రకారం ఏడు వర్గాలు ఐపివిఎం అవార్డులకు ఆమోదించబడ్డాయి.[1]

ఎంపికకు ప్రమాణాలు మార్చు

భారత ప్రభుత్వ ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో ప్రకారం, అవార్డులను నిర్ణయించే కార్యకలాపాలు వికేంద్రీకృత నర్సరీలను ఏర్పాటు చేస్తున్నాయి; బంజరు భూములు/వ్యవసాయ భూమిపై చెట్ల పెంపకం; అవగాహన- పెంచడం, సామిజిక ప్రేరణ కలిగించడం దానిని కొనసాగించడం. అటవీ నిర్మూలన చెట్ల పెంపకంలో గ్రామీణ పేద/గిరిజన/సహకార సంస్థలను ఉత్తేజితం చేసి సహాకారం తీసుకోవడం; చెట్ల పెంపకందారుల సహకార వంటి క్షేత్ర స్థాయి సంస్థలను ఏర్పాటు చేయడం; సామాజిక ఆహార వనాలు పచ్చిక భూములకు సామాజిక కంచెల ఏర్పాటు వంటివి నిర్వహించడం అర్హతలు.

ఏయే వర్గాలకు వృక్షమిత్ర మార్చు

  • వ్యక్తిగత-అటవీ అధికారులు
  • అటవీ అధికారులు కాకుండా ఇతర సాధారణ పౌరులు
  • ప్రభుత్వ పరిధిలో ఉన్న సంస్థలు / ప్రభుత్వాధీన సంస్థలు
  • ఉమ్మడి అటవీ నిర్వహణ కమిటీలు (ఆరు అవార్డులు ప్రాంతాల వారీగా)
  • లాభాపేక్షలేని స్వచ్ఛంద సంస్థలు (ఎన్జిఓలు)
  • కార్పొరేట్ సెక్టార్ (ప్రైవేట్ / ప్రభుత్వ రంగ ఏజెన్సీలు)
  • పాఠశాల స్థాయిలో పర్యావరణ క్లబ్‌లు (పర్యావరణ అటవీ మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క నేషనల్ గ్రీన్ కార్ప్స్ ప్రోగ్రాం పరిధిలో ఉన్నాయి)

ఇప్పటి వరకూ వృక్షమిత్ర గ్రహీతలు మార్చు

సంవత్సరం సంస్థ లేదా వ్యక్తి పేరు విభాగం రాష్ట్రం
2006 యు వీరకుమార్ Individual including government servant తమిళనాడు
2006 జూనాఘడ్ సామాజిక అటవీ విభాగం Institutions / Organization under Government ఒడిషా
2006 woman self-help groups within Binodpur Baikunthapur forests protection committee under Raidighi range of 24-Parganas(south ) Division Joint Forest Management Committee పశ్చిమ బెంగాల్
2006 The Jalgrahan Institution, Sattu, located in village panchayat Bhojato ka Oda, Dungarpur Non Government Institution/ Organisation రాజస్థాన్
2007 బి.బి లింబాసియా Individual including Government Servant గుజరాత్
2007 Department of Forests and Department of Education, Government of Kerala Institution / Organization under Government కేరళ
2007 The village Forests Protection and Management Committee, Paliakhera Joint Forests Management Committee రాజస్థాన్
2007 నిసర్గ సేవాసమితి వార్ధా Non Government Institution /Organization రాజస్థాన్
2008 పి. శివకుమార్ Individual including Government Servant అస్సాం
2008 Range Forests Office, Taluka Sewa Sadan, Khambat Institution / Organization under Government గుజరాత్
2008 The van Suraksha Evam Prabandh Samiti, Gram Karel, The Jadol, Udaipur Joint Forests Management Committee రాజస్థాన్
2008 Women’s Mandua, Women’s organisation for Socio-cultural Awareness(WOSCA), Keonjhar Non Government organization ఒడిషా

మూలాలు మార్చు

  1. "Ministry of Environment& Forests, Government of India". Archived from the original on 2013-06-02. Retrieved 2020-07-25.