కె. దామోదరన్
కె. దామోదరన్ ( 1912 ఫిబ్రవరి 25 – 1976 జూలై 3) మార్క్సిస్ట్ సిద్ధాంతకర్త,[1] రచయిత, భారతదేశంలోని కేరళలో భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ నాయకుడు.[2]
| కె దామోదరన్ | |||
| పదవీ కాలం 1964 – 1970 | |||
| నియోజకవర్గం | కేరళ | ||
|---|---|---|---|
వ్యక్తిగత వివరాలు
|
|||
| జననం | 1912 ఫిబ్రవరి 5 | ||
| మరణం | 1976 జూలై 3 (వయసు 64) | ||
| జాతీయత | భారతీయుడు | ||
| రాజకీయ పార్టీ | భారతీయ కమ్యూనిస్టు పార్టీ | ||
| వృత్తి | మార్క్సిస్ట్ సిద్ధాంతకర్త , రచయిత & రాజకీయవేత్త | ||
ప్రారంభ జీవితం - విద్య మార్చు
దామోదరన్ మలప్పురం జిల్లాలోని పొన్నానిలో, కిజాకినియాకత్ తుప్పన్ నంపూతిరి, కీజెడతు నారాయణిమ్మల దంపతులకు జన్మించాడు. అతను తన పాఠశాల విద్యను తిరూరులోని ప్రభుత్వ పాఠశాలలో, కాలేజీ విద్యను కాలికట్‌లోని సమూతిరి కళాశాలలో చదివారు. అతని మొట్టమొదటి సోషలిస్ట్ కార్యకలాపాలు 'కేరళ స్టూడెంట్స్ మూవ్‌మెంట్' విద్యార్థి ఉద్యమంతో కార్యదర్శిగా సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి, అతను స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో చేరాడు. కోయంబత్తూరు జైలులో ఉన్నప్పుడు తమిళం, హిందీ నేర్చుకున్నాడు. అతను 1935 లో విశ్వ విద్యాలయం నుండి సంస్కృతం నేర్చుకోవడానికి కాశీ (యుపి) కి వెళ్లి పరీక్షలో ఉత్తీర్ణుడయ్యాడు. కాశీలో ఉన్నప్పుడు ఉర్దూ, బెంగాలీ భాషలను నేర్చుకున్నాడు. కమ్యూనిస్టు భావజాలానికి ఆకర్షితుడయ్యాడు.
రాజకీయ జీవితం మార్చు
అతను తన సీనియర్ ఓంకార్ నాథశాస్త్రి ద్వారా కమ్యూనిస్ట్ భావజాలం వైపు ఆకర్షితుడయ్యాడు. ఆ విధంగా అతను మొదటి 'మలయాళీ కమ్యూనిస్ట్' అయ్యాడు. శాసనోల్లంఘన ఉద్యమంలో పాల్గొన్నందుకు 1931లో అరెస్టు చేసి 23 నెలల పాటు కఠిన కారాగార శిక్ష విధించారు. 1937లో కేరళకు తిరిగి వచ్చి కేరళ సోషలిస్ట్ పార్టీలో చేరాడు. అదే సంవత్సరం మే నెలలో భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ కేరళ యూనిట్ ను ఏర్పాటు చేశాడు. 1951లో కమ్యూనిస్టు పార్టీ మలబార్ యూనిట్ కమిటీ తాలూకా కార్యదర్శిగా ఎన్నికయ్యారు. 1951లో జరిగిన అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో, 1957లో లోక్ సభ ఎన్నికల్లో పోటీ చేశారు.
దామోదరన్ 1960 లో పార్టీ కేంద్ర కార్యనిర్వాహక కమిటీకి ఎన్నికయ్యారు. అతను నవయుగం వారపత్రికను సవరించే బాధ్యతలు స్వీకరించారు. కొన్ని సంవత్సరాలలో అతను వ్యాసాలు, పుస్తకాలు రాయడం, కొత్త భాషలు నేర్చుకోవడం, వివిధ వేదికలపై చర్చించడం ద్వారా మేధోపరంగా చురుకుగా ఉండేవాడు.
అతను 1964 లో రాజ్యసభ సభ్యుడు (MP)గా ఎన్నికైయ్యాడు. అతను దాదాపు అన్ని కమ్యూనిస్ట్ దేశాలతో సహా అనేక ఆసియా, యూరోపియన్ దేశాలను సందర్శించాడు. పదవీకాలం తరువాత, అతను ఐసిహెచ్ఆర్ ఫెలోషిప్ కింద (జెఎన్ యు)లో పార్టీ చరిత్రపై సమగ్ర పరిశోధనకు తన సమయాన్ని కేటాయించాడు.
మలయాళంలో అభ్యుదయ రచయిత మార్చు
దామోదరన్ మలయాళంలో తొలి అభ్యుదయ రచయిత. కేరళలో ప్రదర్శించబడిన మొదటి రాజకీయ నాటకం 'పట్టబక్కీ', ఇది ఒక విధంగా, సామాన్య ప్రజలలో కమ్యూనిస్ట్ భావజాలం పురోగతికి మార్గం సుగమం చేసింది. అతను అప్పటివరకు ఆధ్యాత్మికంగా భావించే భారతీయ తత్వశాస్త్రంలో లోతుగా ఆలోచించేవాడు, దానిలో భౌతిక ఆలోచనల కొత్త ప్రవాహాలను కనుగొన్నాడు. అతని ప్రసిద్ధ రచనలు 'భారతీయ చింత', 'ఇండియుడే ఆత్మవు' రూపాంతరాలను తెలియజేస్తాయి. అతను బహుభాషావేత్త, ఆలోచనను రేకెత్తించే విషయాలపై గంటల తరబడి మాట్లాడగలడు.
దామోదరన్ బహుభాషా విద్వాంసుడు, రష్యన్ నుండి మలయాళానికి అనేక పుస్తకాలను అనువదించాడు. పట్టబక్కి కాకుండా రక్తపానం అనే మరో నాటకాన్ని రచించాడు. 1934, 1935 మధ్య రాసిన కథలు ఇప్పుడు కన్నూనీర్ అని పిలువబడే సంకలనం. ఆయన అన్ని రచనల్లో పార్టీ ప్రజాదరణ కనిపిస్తుంది. ఆయన రచనలలో ఉత్తమమైనది ఇండియుడే అత్మావు, ఆంగ్లంలో, 'భారతీయ సంస్కృతి', 'పురాతన కాలం నుండి తత్వశాస్త్రం' అద్భుతమైన వివరణ. అతను పురావస్తు శాస్త్రం, మానవ శాస్త్రం, నాణేల శాస్త్రాల ఆధారంగా కేరళ చరిత్రలో మొదటి భాగాన్ని మాత్రమే పూర్తి చేశాడు. రాజకీయ కార్యకర్త, డాక్యుమెంటరీ డైరెక్టర్ K. P. శశి దామోదరన్ కుమారుడు.
రచనలు మార్చు
మలయాళం మార్చు
- జవహర్ లాల్ నెహ్రూ
- ఏక వాజి
- కన్నూనీర్ (చిన్న కథలు)
- కార్ల్ మార్క్స్
- సమాష్టివాడ విజ్నాపనం (కమ్యూనిస్టు మేనిఫెస్టో అనువాదం)
- పట్టాబాక్కీ (నాటకం)
- రక్తపానం (నాటకం)
- రష్యన్ విప్లవమ్ (E. M. S. నంబూద్రిపాద్ సహ రచయిత)
- మనుష్యన్
- ధనశాస్త్రప్రవేశిక
- ఉరుప్పిక
- నానాయప్రశ్నం
- కమ్యూనిజం ఎందుకు ఏంటిను?
- పురోగమన సాహిత్యం ఏంటిను?
- కమ్యూనిసవం క్రీస్తుమాతవుమ్
- మార్క్సిజం (10 భాగాలుగా)
- ఇండియుడే ఆత్మవు
- కేరళాతీలే స్వతంత్రసమరం (సి నారాయణ పిళ్లై సహ రచయిత)
- ధనశాస్త్రం థత్వంగల్
- ధార్మికమూల్యంగల్
- ఎంథాను సాహిత్యం
- చినాయిలే విప్లవమ్
- కేరళ చరిత్ర
- సాహిత్య నిరూపణ
- ఇండియమ్ సోషలిసావుమ్
- ఇందయుడే సంపతాభిభిద్ధి
- ఇన్నాటే ఇండియాయుడే సంపత్కస్థితి
- యేసుక్రిస్తు మాస్కోసిల్
- సమూహ్యపరివర్తనంగల్
- సోషలిసావుమ్ కమ్యూనిసావమ్
- పానం ముత్యాల్ నయాపైసా వారే
- ఇండియైలీ దేశీప్రస్థానం (రష్యన్ నుండి నేరుగా అనువదించబడింది)
- మార్క్సిసతింతే ఆదిస్థానథత్వంగల్
- భారతీయచింత
- శ్రీశంకరన్ హెగెల్ మార్క్స్
- ఓరు ఇండియన్ కమ్యూనిస్ట్ ఓర్మక్కురిప్పుకల్[3]
ఆంగ్లము మార్చు
- భారతీయ ఆలోచన
- భారతీయ తత్వశాస్త్రంలో మనిషి, సమాజం మార్క్స్ హెగెల్, శ్రీశంకర
- మార్క్స్ కమ్స్ టు ఇండియా (పి.సి.జోషి సహ రచయిత)
హిందీ మార్చు
- భారతీయ చింతా పరమపరా
మరణం మార్చు
దామోదరన్ పరిశోధన చేస్తున్నప్పుడు 1976 జూలై 3 న ఢిల్లీలో సఫ్దర్‌జంగ్ ఆసుపత్రిలో మరణించాడు.
మూలాలు మార్చు
- ↑ Reporter, Staff (2012-07-20). "K. Damodaran remembered". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-09-12.
- ↑ "K. Damodaran (marxist)". veethi.com. Retrieved 2021-09-12.
- ↑ "K. Damodaran: , and a List of Books by Author K. Damodaran". www.paperbackswap.com. Retrieved 2021-09-12.