వికీపీడియా

జిలానీ బానో

భారతీయ ఉర్దూ భాష రచయిత్రి

జిలానీ బాను ప్రముఖ ఉర్దూ రచయిత్రి.[1][2][3][4] ఆమె 2001 లో భారతదేశ అత్యున్నత పురస్కారాలలో ఒకటైన పద్మశ్రీని అందుకున్నారు.[5] ఆమె 2016 ఎన్టీఆర్ జాతీయ సాహితీ పురస్కారానికి ఎంపికయ్యారు.[6]

జిలానీ బానో
జననంజిలానీ బానో
(1936-07-14) 1936 జూలై 14 (వయసు 88)
India బదయూన్ , ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రం
వృత్తిరచయిత్రి
ప్రసిద్ధిజిలానీ బానో
పదవి పేరుప్రముఖ ఉర్దూ కవయిత్రి
మతంఇస్లాం
తండ్రిహైరత్ బదయూని

జీవిత విశేషాలు

మార్చు
 
పద్మశ్రీపురస్కారం

ఆమె జూలై 14 1936లో ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని బదాయున్[4]లో ప్రముఖ ఉర్దూ రచయిత[2] అయిన హైరాత్ బదాయుని [7]కి జన్మించారు. పాఠశాల విద్య పూర్తి చెసిన తరువాత ఆమె ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయంలో ఇస్లామిక్ స్టడీస్ లో విభాగాధిపతి, ప్రఖ్యాత కవి అయిన అన్వర్ మొయజ్జంను వివాహమాడి, హైదరాబాదుకు వచ్చారు. అచట ఇంటర్మీడియట్ విద్యనభ్యసించారు.[8] ఆమె తన విద్యను కొనసాగించి ఎం.ఎ. (ఉర్దూ) పూర్తిచేసారు.[3][4] తన ఎనిమిదేళ్ళ ప్రాయం నుండి రచనలు ప్రారంభించారు.[8] తన మొదటికథ "ఏక్ నజర్ ఇధర్ భీ" 1952లో ప్రచురితమైనది.[2] ఆమె రాసిన 22 పుస్తకాలు ప్రాముఖ్యం పొందాయి. వాటిలో "రోషిణి కే మీనార్", "ఐవాన్-ఎ-గజల్" కూడా ఉన్నాయి. ఆమె రాసిన పుస్తకాలలో ఆమె స్వీయ చరిత్ర "అఫ్జానా" కూడా ఉంది.[9] ఇతర రచయితలతో చేసిన చేసిన ఉత్తర ప్రత్యుత్తరాల సేకరణతో కూడిన నవల "దూర్ కీ ఆవాజే" అనే పుస్తకం కూడా వ్రాసింది.[2][8][10] హైదరాబాద్ పరిసరాలు, పరిస్థితుల నేపథ్యంతో ‘నర్సయ్యకీ బౌడీ’ అనే టెలీప్లే రాశారు. దాన్నే శ్యాం బెనెగళ్ ‘వెల్‌డన్ అబ్బా’ పేరుతో సినిమా తీశాడు.[8][11] ఆమె రాసిన అనేక పుస్తకాలు అనేక ఇతర భాషలలోకి అనువాదమయ్యాయి.[3][8][12][13]

ఆమెకు ఆంధ్రప్రదేశ్ సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం 1960 లోనూ, 1985 లో సోవియట్ లాండ్ నెహ్రూ అవార్డు లభించాయి.[2][3] ఆమెకు ఖౌమీ హాలి అవార్డు 1989 లో హర్యానా ఉర్దూ అకాడమీ నుండి లభించింది.[2][3] భారత ప్రభుత్వం ఆమెకు 2001లో పద్మశ్రీ పురస్కారాన్నిచ్చి సత్కరించింది. 2014 సంవత్సరానికి త్రిపురనేని గోపీచంద్ జాతీయ పురస్కారాన్ని జిలానీబానోకు ప్రకటించారు.

ఆమె మహిళా హక్కులకోసం పాటుపడుతున్న ప్రభుత్వేతర సంస్థ "ఆస్మిత"కు చైర్ పర్సన్ గా పనిచేసారు.[8] ఆమె హైదరాబాద్ లోని బంజారాహిల్స్ లో నివాసముంటున్నారు.[2][4]

రచనలు

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ "Profile on IMDB". IMDB. 2014. Retrieved January 12, 2015.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 "Yalaburi". Yalaburi. 2014. Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved January 12, 2015.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 "Muse India". Muse India. 2014. Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved January 12, 2015.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 "Urdu Youth Forum". Urdu Youth Forum. 2014. Archived from the original on 2016-05-15. Retrieved January 12, 2015.
  5. ↑ "Padma Awards" (PDF). Padma Awards. 2014. Archived from the original (PDF) on 2014-11-15. Retrieved November 11, 2014.
  6. ↑ ఉర్దూ రచయిత్రి జిలానీ బానుకు ఎన్టీఆర్ పురస్కారం, namasthetelangaana, MON,MAY 16, 2016[permanent dead link]
  7. ↑ Rashīduddīn (1979). Allamah Hairat Badayuni : hayat aur adabi khidmat. Adabi Markaz. p. 125.
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 "The Hindu". The Hindu. 19 January 2012. Retrieved January 12, 2015.
  9. ↑ "Autobiography". Urdu Youth Forum. 2014. Archived from the original on 2016-03-18. Retrieved January 12, 2015.
  10. ↑ "Listing on Amazon". Amazon. 2014. Retrieved January 12, 2015.
  11. ↑ "Well Done Abba". IMDB. 2014. Retrieved January 12, 2015.
  12. ↑ Jeelani Bano (1988). A Hail of Stones. Sterling Publishers. ISBN 978-8120718371.

ఇతర లింకులు

మార్చు
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=జిలానీ_బానో&oldid=4055477" నుండి వెలికితీశారు