వికీపీడియా

జేమ్స్ కాగ్నీ

అమెరికన్ నటుడు, నర్తకుడు, సినిమా దర్శకుడు

జేమ్స్ ఫ్రాన్సిస్ కాగ్నీ జూనియర్ (1899, జూలై 17 – 1986, మార్చి 30)[1] అమెరికన్ నాటకరంగ సినిమా నటుడు, నర్తకుడు, దర్శకుడు. నాటకరంగంలో, సినిమారంగంలో మంచి నటనతో విలక్షణమైన స్వరశైలి, డెడ్‌పాన్ కామిక్ టైమింగ్‌కు గుర్తింపు పొందాడు. అనేక అవార్డులను గెలుచుకున్నాడు.[2] 1931లో ది పబ్లిక్ ఎనిమీ, 1932లో టాక్సీ!, 1938లో ఏంజిల్స్ విత్ డర్టీ ఫేసెస్, 1939 ది రోరింగ్ ట్వంటీస్, 1940లో సిటీ ఫర్ కాంక్వెస్ట్, 1949 వైట్ హీట్ వంటి సినిమాలలో విభిన్న పాత్రలు పోషించి ప్రేక్షకులలో గుర్తుండిపోతాడు.[3] తన సినిమాలలో డ్యాన్స్ ను ఉపయోగించాడు. 1942లో వచ్చిన యాంకీ డూడుల్ దండి సినిమాలో పాత్రకు అకాడమీ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు. 1999లో అమెరికన్ ఫిల్మ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ హాలీవుడ్ స్వర్ణయుగం గొప్ప నటుల జాబితాలో ఇతనికి ఎనిమిదో స్థానం ఇచ్చింది.[4] ఓర్సన్ వెల్లెస్ "కెమెరా ముందు కనిపించిన గొప్ప నటుడు" అని వర్ణించాడు.[5]

జేమ్స్ కాగ్నీ
జేమ్స్ కాగ్నీ (1930)
జననం
జేమ్స్ ఫ్రాన్సిస్ కాగ్నీ జూనియర్

(1899-07-17)1899 జూలై 17
న్యూయార్క్, యుఎస్
మరణం1986 మార్చి 30(1986-03-30) (వయసు 86)
న్యూయార్క్, యుఎస్
సమాధి స్థలంగేట్ ఆఫ్ హెవెన్ స్మశానవాటిక (హౌథ్రోన్, న్యూయార్క్)
వృత్తి
  • నటుడు
  • నృత్యకారుడు
  • దర్శకుడు
క్రియాశీల సంవత్సరాలు1919–1961; 1981, 1984
జీవిత భాగస్వామి
ఫ్రాన్సిస్ వెర్నాన్
​
(m. 1922)​
పిల్లలు2
బంధువులుహ్యారీ కాగ్నీ (సోదరుడు)
ఎడ్వర్డ్ కాగ్నీ (సోదరుడు)
విలియం కాగ్నీ (సోదరుడు)
జీన్నే కాగ్నీ (సోదరి)
6వ స్క్రీన్ యాక్టర్స్ గిల్డ్ అధ్యక్షుడు
In office
1942–1944
అంతకు ముందు వారుఎడ్వర్డ్ ఆర్నాల్డ్
తరువాత వారుజార్జ్ మర్ఫీ

జననం మార్చు

జేమ్స్ ఫ్రాన్సిస్ "జిమ్మీ" కాగ్నీ 1899, జూలై 17లో న్యూయార్క్ నగరంలోని మాన్‌హాటన్ దిగువ తూర్పు వైపున జన్మించాడు.[1][6] తండ్రి జేమ్స్ ఫ్రాన్సిస్ కాగ్నీ సీనియర్ (1875–1918) ఐరిష్ సంతతికి చెందినవాడు.[7][6] తల్లి కరోలిన్ ఎలిజబెత్ (1877–1945).[2][8]

నటనారంగం మార్చు

1919లో తొలినాళ్ళలో కాగ్నీ కోరస్ లైన్‌లో నృత్యం చేసినప్పుడు స్త్రీ పాత్రను ధరించాడు. 1925లో తన మొదటి ప్రధాన పాత్రలో నటించేవరకు చాలా సంవత్సరాలపాటు డ్యాన్సర్ గా, హాస్యనటుడిగా వాడేవిల్లేలో గడిపాడు. 1929లో పెన్నీ ఆర్కేడ్‌ అనే నాటకంలో ప్రధాన పాత్ర పోషించడానికి ముందు, అనేక ఇతర పాత్రలను పోషించాడు. ఆల్ జోల్సన్ అతనిని నాటకంలో చూసి, సినిమారంగంలో అవకాశం ఇచ్చాడు. వార్నర్ బ్రదర్స్ సంస్థ అతనిని వారానికి $400 చొప్పున మూడు వారాల ఒప్పందం కోసం సంతకం చేసింది; తరువాత ఆ ఒప్పందం వెంటనే పొడిగించబడింది.

కాగ్నీ నటించిన ఐదవ చిత్రం, ది పబ్లిక్ ఎనిమీ, ఆ కాలంలోని అత్యంత ప్రభావవంతమైన గ్యాంగ్‌స్టర్ సినిమాలలో ఒకటిగా నిలిచింది. ఈ సినిమా అతనికి గుర్తింపును ఇచ్చింది. హాలీవుడ్‌లోని ప్రముఖ స్టార్‌లలో ఒకడిగా, వార్నర్ బ్రదర్స్‌లో ఒకడిగా అతిపెద్ద ఒప్పందాలు కుదిరాయి. 1938లో ఏంజిల్స్ విత్ డర్టీ ఫేసెస్‌ సినిమాలో రాకీ సుల్లివన్‌గా పాత్ర పోషించినందుకు ఉత్తమ నటుడిగా మొదటిసారిగా అకాడమీ అవార్డుకు నామినేట్ అయ్యాడు. 1942లో వచ్చిన యాంకీ డూడుల్ దండి సినిమాలో జార్జ్ ఎమ్. కోహన్ పాత్ర పోషించినందుకు ఆస్కార్‌ అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.[9] 1955లో లవ్ మీ ఆర్ లీవ్ మి విత్ డోరిస్ డే కోసం మూడవసారి నామినేట్ అయ్యాడు. కాగ్నీ తన కుటుంబంతో కలిసి తన వ్యవసాయ క్షేత్రంలో గడపడానికి 1961లో నటనారంగం, నృత్యం నుండి విరమించుకున్నాడు. మళ్ళీ 20 సంవత్సరాల తర్వాత 1981లో రాగ్‌టైమ్ సినిమాలో నటించాడు.[10]

తన కెరీర్‌లో చాలాసార్లు వార్నర్ బ్రదర్స్ సంస్థ నుండి బయటికి వచ్చాడు. 1935లో తన ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించినందుకు వార్నర్‌పై దావా వేసి గెలిచాడు. కాంట్రాక్ట్ సమస్యపై స్టూడియోలో నటుడి విజయం సాధించడం అదే మొదటిసారి. 1942లో తన స్వంత నిర్మాణ సంస్థ కాగ్నీ ప్రొడక్షన్స్‌ని స్థాపించాడు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు, యుద్ధ సమయంలో అనేక యునైటెడ్ సర్వీస్ ఆర్గనైజేషన్స్ పర్యటనలు చేసాడు, రెండు సంవత్సరాలపాటు స్క్రీన్ యాక్టర్స్ గిల్డ్ అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు.[11]

 
ది రోరింగ్ ట్వంటీస్‌లో కాగ్నీ, బోగార్ట్ (1939)
 
జార్జ్ ఎం. కోహన్‌గా కాగ్నీ, యాంకీ డూడుల్ దండి (1942) నుండి " ది యాంకీ డూడుల్ బాయ్ " ప్రదర్శన
 
వైట్ హీట్‌లో కోడి జారెట్‌గా కాగ్నీ (1949)
 
ఫుట్‌లైట్ పరేడ్ (1933)

మరణం మార్చు

 
Cagney's crypt

కాగ్నీ తన 86 సంవత్సరాల వయస్సులో 1986 మార్చి 30న ఈస్టర్ ఆదివారం రోజున న్యూయార్క్‌లోని స్టాన్‌ఫోర్డ్‌లోని తన డచెస్ కౌంటీ ఫామ్‌లో గుండెపోటుతో మరణించాడు. మాన్‌హట్టన్‌లోని సెయింట్ ఫ్రాన్సిస్ డి సేల్స్ రోమన్ క్యాథలిక్ చర్చిలో అంత్యక్రియలు జరిగాయి.[12][13]

టెలివిజన్ మార్చు

సంవత్సరం కార్యక్రమం పాత్ర ఇతర వివరాలు
1956 సోల్జర్ ఫ్రమ్ ది వార్స్ రిటర్నింగ్ జార్జ్ బ్రిడ్జ్‌మాన్ 1956, సెప్టెంబరు 10లో ఎన్.బి.సి.లో రాబర్ట్ మోంట్‌గోమేరీ ప్రెజెంట్స్ సీజన్ 6 మొదటి ఎపిసోడ్‌లో ప్రసారం చేయబడింది
1960 వాట్స్ మై లైన్? మిస్టరీ అతిథి 1960 మే 15న సిబిఎస్ లో ప్రసారమైంది[14]
1966 ది బల్లాడ్ ఆఫ్ స్మోకీ ది బేర్ బిగ్ బేర్/వ్యాఖ్యాత 1966 నవంబరు 24న ఎన్.బి.సి.లో ప్రసారమైంది[15]
1984 భయంకరమైన జో మోరన్ జో మోరన్ (చివరి పాత్ర)

రేడియో ప్రదర్శనలు మార్చు

సంవత్సరం కార్యక్రమం ఎపిసోడ్/మూలం
1942 స్క్రీన్ గిల్డ్ ప్లేయర్స్ యాంకీ డూడుల్ దండి[16]
1948 సస్పెన్స్ లవ్స్ లవ్లీ నకిలీ[17]
1948 సస్పెన్స్ నో ఎస్కేప్[18]
1952 ఫ్యామిలీ థియేటర్ ది రెడ్ హెడ్[19]

మూలాలు మార్చు

  1. ↑ 1.0 1.1 McGilligan, page 14
  2. ↑ 2.0 2.1 Speck, Gregory (June 1986). "From Tough Guy to Dandy: James Cagney". The World and I. Vol. 1. p. 319. Archived from the original on February 22, 2008. Retrieved 2023-05-19.
  3. ↑ McGilligan, page 11
  4. ↑ "America's Greatest Legends" (PDF). AFI's 100 Years...100 Stars. American Film Institute. 2005. Archived (PDF) from the original on December 20, 2015. Retrieved 2023-05-19.
  5. ↑ "Orson Welles - Interview (1974)". youtube.com. Archived from the original on February 16, 2021. Retrieved 2023-05-19.
  6. ↑ 6.0 6.1 McCabe, page 5
  7. ↑ Warren, page 4
  8. ↑ McCabe, John. Cagney. Archived from the original on April 9, 2009. Retrieved 2023-05-19. {{cite book}}: |work= ignored (help)
  9. ↑ "Best Actor". FilmSite.org. Archived from the original on January 28, 2013. Retrieved 2023-05-19.
  10. ↑ "James Cagney: Looking Backward". Rolling Stone. Archived from the original on September 23, 2017. Retrieved 2023-05-19.
  11. ↑ John McCabe, Cagney (NY: Knopf Doubleday, 2013). ISBN 0307830993; and NJ Senate con. res. 39 (1998), Nicholas J. Sacco, sponsor; searchable at www.njleg.state.nj.us
  12. ↑ Bahl, Mary (January 2008). "Jimmy Cagney". St. Francis de Sales Church. Archived from the original on December 20, 2016. Retrieved 2023-05-19.
  13. ↑ "Cagney Funeral Today to Be at His First Church". Los Angeles Times. April 1, 1986. Archived from the original on December 8, 2012. Retrieved 2023-05-19.
  14. ↑ "What's My Line? - Episodes - IMDb". IMDb. Archived from the original on November 7, 2021. Retrieved 2023-05-19.
  15. ↑ "The Ballad of Smokey the Bear". IMDb. November 24, 1966. Archived from the original on May 9, 2021. Retrieved 2023-05-19.
  16. ↑ "Players to Open Season With 'Yankee Doodle Dandy'". Harrisburg Telegraph. Harrisburg Telegraph. October 17, 1942. p. 19. Archived from the original on January 10, 2016. Retrieved 2023-05-19 – via Newspapers.com.  
  17. ↑ "Suspense: Love's Lovely Counterfeit (Radio)". Archived from the original on July 9, 2020. Retrieved 2023-05-19.  
  18. ↑ "Suspense - No Escape". December 19, 2010. Archived from the original on July 9, 2020. Retrieved 2023-05-19.  
  19. ↑ Kirby, Walter (February 24, 1952). "Better Radio Programs for the Week". The Decatur Daily Review. The Decatur Daily Review. p. 38. Archived from the original on August 15, 2018. Retrieved 2023-05-19 – via Newspapers.com.  

గ్రంథ పట్టిక మార్చు

బయటి లింకులు మార్చు

 
Wikimedia Commons has media related to James Cagney.
 
వికీవ్యాఖ్యలో ఈ విషయానికి సంబంధించిన వ్యాఖ్యలు చూడండి.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=జేమ్స్_కాగ్నీ&oldid=3903665" నుండి వెలికితీశారు