వికీపీడియా

డిబ్రూగఢ్ జిల్లా

అస్సాం లోని జిల్లా

డిబ్రూగర్ జిల్లా. (అస్సామీ: ডিব্ৰুগড় জিলা) భారతదేశం లోని అస్సాం రాష్ట్ర జిల్లాలలో ఒకటి. డిబ్రూగర్ పట్టణం జిల్లాకేంద్రంగా ఉంది. జిల్లావైశాల్యం 3381 చ.కి.మీ.

Dibrugarh జిల్లా
ডিব্ৰুগড় জিলা
జిల్లా
Assam పటంలో Dibrugarh జిల్లా స్థానం
Assam పటంలో Dibrugarh జిల్లా స్థానం
దేశంభారతదేశం
రాష్ట్రంAssam
డివిజనుDibrugarh Division
ముఖ్య పట్టణం[[డిబ్రూగర్]]
మండలాలు1. Dibrugarh Town 2. Moderkhat 3. Lahowal 4. Rohmoria 5. Laruwa 6. Jamira 7. Mancotta-Khanikar 8. Moran 9. Sepon 10. Lengeri 11. Khowang 12. Tengakhat 13. Tipling 14. Kheremia 15. Chabua Pulunga 16. Bogdung 17. Gharbandi 18. Sasoni 19. Joypur 20. Fakial 21. Tingkhong
Government
 • లోకసభ నియోజకవర్గాలు1. Dibrugarh
 • శాసనసభ నియోజకవర్గాలు1. Moran 2. Dibrugarh 3. Lahowal 4. Duliajan 5. Tingkhong 6. Chabua 7. Naharkatia
విస్తీర్ణం
 • మొత్తం3,381 కి.మీ2 (1,305 చ. మై)
జనాభా
 (2011)
 • మొత్తం13,27,748
 • జనసాంద్రత390/కి.మీ2 (1,000/చ. మై.)
జనాభా వివరాలు
 • అక్షరాస్యత76.22 %
 • లింగ నిష్పత్తి952 per 1000 male
ప్రధాన రహదార్లుNH-37
Websiteఅధికారిక జాలస్థలి

పేరువెనుక చరిత్ర

మార్చు

దిబ్రూగర్ పట్టణం జిల్లాకేంద్రంగా ఉన్న కారణంగా జిల్లాకు ఈ పేరు నిర్ణయించబడింది. దుబ్రూనదీ ముఖద్వారంలో ఉంది కనుక ఈ ప్రాంతానికి దిబ్రూగర్ అనే పేరు వచ్చింది. దిబ్రూ అనే పేరు సుహంగ్మంగ్, ఫర్సెంగ్మంగ్ బొర్గోహైన్, చాయో సియులంగ్, కిలాంగ్ సుతియా రాజుతో యుద్ధం చేసి ఓటమి పొంది ఈ ప్రాంతాన్ని సుతియారాజు హస్థగతం చేసారు. తరువాత ఈ ప్రాంతాన్ని అహుయా రాజు స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.

చరిత్ర

మార్చు

అహోం సుతియా యుద్ధంలో దిబరుముఖ్ అహూం రాజు సైనిక మకాంగా ఉపయోగపడింది. లఖింపూర్ జిల్లాను విభజించి 1976లో డిబ్రూగర్ జిల్లా రూపొందించబడింది.[1] 1989 అక్టోబరు 1న డిబ్రూగర్ జిల్లా నుండి తిన్‌ సుకియా జిల్లా రూపొందించబడింది.[1]

భౌగోళికం

మార్చు

డిబ్రూగర్ జిల్లా వైశాల్యం 3381 చ.కి.మీ.[2] ఇది రష్యాలోని " వయగాచ్ ద్వీపం " వైశాల్యానికి సమానం.[3] జిల్లా 25-5 నుండి 27-42 డిగ్రీల ఉత్తర అక్షాంశం, 94-33.46నుండి 95-29.8 డిగ్రీల తూర్పు రేఖాంశంలో ఉంది. జిల్లా ఉత్తర సరిహద్దులో ధెమాజి జిల్లా, తూర్పు సరిహద్దులో తిన్‌ సుకియా జిల్లా, ఆగ్నేయ సరిహద్దులో అరుణాచల్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని తిరప్ జిల్లా, ఉత్తరం, నైరుతీ సరిహద్దులో శిబ్‌సాగర్ జిల్లా ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంతం బ్రహ్మపుత్ర నది ఉత్తర తీరంలో (జిల్లాలో నదీపరీవాహకం పొడవు 95కి.మీ) ఉంది. దక్షిణంలో " పత్కై " పర్వతపాదం ఉంది. బ్రహ్మపుత్రా నది ప్రధాన ఉపనదులలో ఒకటైన " బుర్హీ దిహింగ్ " నది ప్రవహిస్తుంది. తూర్పు, దక్షిణ ప్రాంతంలో ట్రాపికల్ రెయిన్ ఫారెస్టులో కొంతభాగం ఉంది. ఈ అభయారణ్యం " దెహింగ్ పతకై " అభయారణ్యంలో భాగంగా ఉంది.

ఆర్ధికం

మార్చు

టీ, ఆయిల్ జిల్లాలో ప్రధాన ఆదాయవనరులుగా ఉన్నాయి.డిబ్రూగర్ టీ గార్డెన్లు ప్రపంచంలో అతిపెద్ద టీ తోటలుగా ప్రఖ్యాతి చెంది ఉన్నాయి. జిల్లా అంతటా టీ తోటలు, ఫ్యాక్టరీలు విస్తరించి ఉన్నాయి. వీటిలో పలు తోట్లకు 100 సంవత్సరాల కంటే అధిక చరిత్ర ఉంది.డిగ్బొయీలో అతిపురాతన కాలం నుండి నడుపబడుతున్న ఆయిల్ రిఫైనరీ ఉంది.జిల్లా అంతటా ఆయిల్ ఇండియా లిమిటెడ్‌ అండ్ ఆయిల్ అండ్ నేచురల్ గ్యాస్ కమిషన్‌కు స్వంతమైన పలు ఆయిల్, సహజవాయు రిగ్స్ ఉన్నాయి. దులియాజన్‌లో " ఆయిల్ ఇండియా లిమిటెడ్ " ప్రధానకార్యాలయం ఉంది.[4] ఈ పట్టణం జిల్లాకేంద్రం " డిబ్రూగర్ "కు 50 కి.మీ దూరంలో ఉంది. జిల్లాలో అత్యధికమైన ప్రజలు వరి, చెరకు, పప్పులు మొదలైన పంటలు , చేపలు పెంపకం వృత్తులను ఉపాధిగా ఎంచుకుని జీవిస్తున్నారు.జిల్లాలో రైస్ , ఆయిల్ మిల్లులు అధికంగా ఉన్నాయి. జిల్లాలో కొన్ని బొగ్గు గనులు , పెట్రోలు ఉత్పత్తి జరుగుతూ ఉంది.

విభాగాలు

మార్చు

జిల్లాలో ఉన్న నిర్వహణా విభాగాలు:-

  1. గ్రామాలు - 1361
  2. మండలాలు - 7
  3. గ్రామ పంచాయితీలు - 93
  4. జిల్లా పరిషత్ - 1
  • దిబ్రూగర్ జిల్లా పార్లమెంటు నియోజక వర్గాలు - 1
  • దిబ్రూగర్ జిల్లాలోని పట్టణాలు: దిబ్రూగర్, చబుయా, నహకతియా, దులియాజన్ , నాంరూప్.
  • రెవెన్యూ సర్కిల్స్: తూర్పు దిబ్రూగర్, పశ్చిమ దిబ్రూగర్, టెంగఖాట్, నహర్కటియా, టింగ్ఖాంగ్ , మొరాన్.
  • పోలీస్ స్టేషన్లు: దిబ్రూగర్ సాదర్ టౌన్, లాహౌల్ టౌన్, చబుయా, టెంగఖాట్, దులియాజన్, నహర్కటియా, జయ్పూర్, టింఖాంగ్, రాజ్ఘర్, మొరాన్, ఖోవాంగ్, బొర్బోరౌ, రోహ్మొరియా, ఘొరమొరా.
  • జిల్లాలో అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు: 7 మొరాన్, డిబ్రూగర్, లాహౌల్, దులియాజన్, టింగ్కాంగ్, నహర్కటియా , చుబియా.[5] చబుయా లఖింపూర్ పార్లమెంటు నియోజకవర్గంలో భాగంగా ఉంది. మిగిలిన 6 అసింబ్లీ నియోజకవర్గాలు డిబ్రూగర్ పార్లమెంటు నియోజకవర్గంలో భాగంగా ఉన్నాయి.[6]

2001 లో గణాంకాలు

మార్చు
విషయాలు వివరణలు
జిల్లా జనసంఖ్య . 1,327,748,[7]
ఇది దాదాపు. మొరీషియస్ దేశ జనసంఖ్యకు సమానం.[8]
అమెరికాలోని. మైనే నగర జనసంఖ్యకు సమం.[9]
640 భారతదేశ జిల్లాలలో. 367వ స్థానంలో ఉంది.[7]
1చ.కి.మీ జనసాంద్రత. 393 [7]
2001-11 కుటుంబనియంత్రణ శాతం. 12.04%.[7]
స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి. 952:1000,[7]
జాతియ సరాసరి (928) కంటే. అధికం
అక్షరాస్యత శాతం. 76.22%.[7]
జాతియ సరాసరి (72%) కంటే. అధికం
హిందువులు 1,075,878
ముస్లిములు 53,306 (4.5%),
క్రైస్తవులు 45,040.
స్థానికులు అహోంస్, టీ గిరిజలు, సోనోవాల్ కచారీలు, సుతియా, ముత్తాక్, మొరాన్, బెంగాలి.
భాషలు అస్సామీ, బెంగాలీ, హిందీ, ఇంగ్లీష్.

రవాణాసౌకర్యాలు

మార్చు
 
Minority peoples in Mishmi, Dibrugarh.
 
The endangered White-winged Duck, found in Dibru-Saikhowa National Park.

డిబ్రూగర్ జిల్లా రహదారులు, రైలుమార్గాలు (డిబ్రూగర్ రైల్వే స్టేషన్), వాయు మార్గం (మోహంబరీ విమానాశ్రయం), జలమార్గాలతో చక్కగా అనుసంధానించబడి ఉంది. రెండవ ప్రపంచయుద్ధంలో జపాన్ సేనలతో యుద్ధం చేయడానికి బుర్నియాలో నిర్మించిన 4 ఎయిర్ బేసులు జిల్లాలో అంతర్భాగంగా ఉన్నాయి.

వృక్షజాలం , జంతుజాలం

మార్చు

1999లో డిబ్రూగర్ జిల్లాలో " డిబ్రూ సాయికోవా నేషనల్ పార్క్ " స్థాపించబడింది. నేషనల్ పార్క్ వైశాల్యం 340 చ.కి.మీ.[10] నేషనల్ పార్క్ తిన్‌ సుకియా జిల్లాలో కూడా విస్తరించి ఉంది. జిల్లాలో " పదుమని - భెరిజన్ - బొరాజన్ " అభయారణ్యం ఉంది. ఇది 1999లో స్థాపించబడింది. అభయారణ్యం వైశాల్యం 7.2 చ.కి.మీ.[10]

విద్య

మార్చు

జిల్లా ఈశాన్యభారతంలో ప్రఖ్యాత విద్యాకేంద్రగా ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంది. బ్రిటిష్ ఇండియా కాలం నుండి విద్యాకేంద్రంగా కొనసాగుతూ ఉంది.డాక్టర్ జాన్ బెర్రీ వైట్ సివిల్ సర్జన్‌గా రిటర్ అయిన తరువాత పర్సనల్ గ్రాంటు తీసుకుని " ది అస్సాం మెడికల్ కాలేజ్ " స్థాపించాడు. డిబ్రూగర్‌లో 1900లో " జాన్ బెర్రీ వైట్ మెడికల్ స్కూల్ " ఆరంభించబడి విద్యావిధానానికి కొత్త శకం ఆరంభించింది.[11] అస్సాం మెడికల్ కాలేజ్ " రేడియాలజీ " డిపార్ట్మెంటును చేర్చుకుని గర్వకారణంగా నిలిచింది. 1910లో ఎక్స్.రే మిషన్ కనిపెట్టిన 15 సంవత్సరాల తరువాత ఇంగ్లాండ్ నుండి రెండు ఎక్స్- రే మిషన్లను (10 ఎం.ఎ., 15 ఎం.ఎ) కొనుగోలు చేసింది. ఎక్స్.రే మిషన్ 1895-1896 లో " విలియం కొనార్డ్ రోయెంట్జెన్ " కనుగొన్నాడు. భారతదేశంలో మొదటి సారిగా కొనుగోలు చేసిన ఎక్స్- రే మిషన్లు ఇవే.జిల్లాలో మెడికల్ తరువాత ఫార్మసీ, జియాలజీ, అప్లైడ్ జియాలజీ,, పెట్రోలియం టెక్నాలజీ బోధించబడుతున్నాయి. ఈ కోర్సులన్నింటినీ 1965లో స్థాపించబడిన " డిబ్రూగర్ విశ్వవిద్యాలయం " అందిస్తుంది.

జిల్లా ఉన్న అదనపు విద్యాసంస్థలలో ప్రధానమైనవి:

  • డిబ్రూగర్ పాలీ- టెక్నిక్: విభిన్నమైన ఎలెక్ట్రానిక్ కోర్సులు, సివిల్, మెకానికల్ కోర్సులు.
  • రీజనల్ మెడికల్ రీసెర్చి సెంటర్: బయోమెడికల్ సైన్సు పరిశోధన.[12][13][14]

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ 1.0 1.1 Law, Gwillim (2011-09-25). "Districts of India". Statoids. Retrieved 2011-10-11.
  2. ↑ Srivastava, Dayawanti (2010). "States and Union Territories: Assam: Government". India 2010: A Reference Annual (54th ed.). New Delhi, India: Additional Director General, Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting (India), Government of India. pp. 1116. ISBN 978-81-230-1617-7. Retrieved 2011-10-11.
  3. ↑ "Island Directory Tables: Islands by Land Area". United Nations Environment Program. 1998-02-18. Archived from the original on 2018-02-20. Retrieved 2011-10-11. Vaygach Island 3,329
  4. ↑ "Oil India Limited :: A Navratna Company". Oil-india.com. Archived from the original on 2011-02-18. Retrieved 2011-05-20.
  5. ↑ "List of Assembly Constituencies showing their Revenue & Election District wise break - up" (PDF). Chief Electoral Officer, Assam website. Archived from the original (PDF) on 22 మార్చి 2012. Retrieved 26 September 2011.
  6. ↑ "List of Assembly Constituencies showing their Parliamentary Constituencies wise break - up" (PDF). Chief Electoral Officer, Assam website. Archived from the original (PDF) on 22 మార్చి 2012. Retrieved 26 September 2011.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30.
  8. ↑ US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 2011-09-27. Retrieved 2011-10-01. Mauritius 1,303,717 July 2011 est.
  9. ↑ "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. Archived from the original on 2011-08-23. Retrieved 2011-09-30. Maine 1,328,361
  10. ↑ 10.0 10.1 Indian Ministry of Forests and Environment. "Protected areas: Assam". Archived from the original on 2011-08-23. Retrieved September 25, 2011.
  11. ↑ "Assam Medical College". Archived from the original on 6 మే 2011. Retrieved 19 May 2011.
  12. ↑ "Dibrugarh boy earns laurels". The Assam Tribune. Guwahati, India. 23 May 2009. Archived from the original on 14 అక్టోబరు 2013. Retrieved 30 డిసెంబరు 2021.
  13. ↑ "14th founders' day of Assam Valley School concludes". The Assam Tribune. Guwahati, India. 19 Nov 2009. Archived from the original on 14 అక్టోబరు 2013. Retrieved 30 డిసెంబరు 2021.
  14. ↑ "Women power in ICSE feat". The Telegraph. Calcutta, India. 22 May 2009.

భౌగోళిక స్థితి

మార్చు

27°28′27″N 94°55′05″E / 27.474161°N 94.918098°E / 27.474161; 94.918098

వెలుపలి లింకులు

మార్చు


"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=డిబ్రూగఢ్_జిల్లా&oldid=3990141" నుండి వెలికితీశారు