తృప్తీ దేశాయ్
తృప్తీ దేశాయ్ (జననం 1985) ఒక భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త, పూణేకు చెందిన భూమాత బ్రిగేడ్ & భూమాత ఫౌండేషన్ వ్యవస్థాపకురాలు. మహారాష్ట్రలోని శని శింగనాపూర్ ఆలయం, హాజీ అలీ దర్గా, మహాలక్ష్మి ఆలయం, త్రయంబకేశ్వర్ శివాలయం, కేరళలోని శబరిమల ఆలయం వంటి మతపరమైన ప్రదేశాలకు మహిళలను అనుమతించాలని ఆమె ప్రచారం చేసింది. 2012లో ఆమె పూణే మున్సిపల్ కార్పొరేషన్ ఎన్నికలకు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అభ్యర్థి. 2021లో, ఆమె బిగ్ బాస్ మరాఠీ 3 లో కంటెస్టెంట్‌గా పాల్గొంది, 49వ రోజున తొలగించబడింది. ఆమె మహారాష్ట్రలో లంచగొండితనం, స్త్రీల అసమానత, గృహహింస, అధికార దుర్వినియోగం మొదలగు సామాజిక సమస్యలపై పోరాటం చేస్తున్న సామాజిక ఉద్యమకర్త.[1] పదవ తరగతిలోనే సామాజిక సమస్యలపై పోరాటం మొదలుపెట్టిన ఆమె, ఇటీవల మహారాష్ట్రలోని శని శింగనాపూర్ ఆలయంలో మహిళల ప్రవేశం ఉదంతంతో మరింత వెలుగులోకి వచ్చింది.[2] ఆమె కుటుంబం మహారాష్ట్రలో సరిహద్దు ప్రాంతమైన నిపానీలో ఉండేవారు. దేశాయ్ ఎనిమిదేళ్ళ వయసులో కుటుంబం పుణెకు తరలివచ్చింది.
తృప్తి దేశాయ్ | |
|---|---|
| జననం | 1985 డిసెంబరు 12 నిపాని, కర్ణాటక, భారతీయురాలు |
| వృత్తి | సామాజిక కార్యకర్త |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | భూమాత బ్రిగేడ్ & భూమాత ఫౌండేషన్ వ్యవస్థాపకురాలు |
| జీవిత భాగస్వామి | ప్రశాంత్ దేశాయ్ (m. 2006) |
| పిల్లలు | 1 |
సామాజిక ఉద్యమ ప్రస్థానం
మార్చుతృప్తీ పదవ తరగతి చదువుతున్నప్పుడే 'క్రాంతివీర్ జోప్దీ వికాస్ సంఘ్ ' కలిసి మురికి వాడల్లో ప్రజల స్థితిగతుల మెరుగై పాటుపడింది. వారికందాల్సిన నిత్యావసరాల సరుకులు దళారుల పాలు కాకుండా చూసింది. పేదలకు ఉపాధి అవకాశాలు దక్కేలా వారికి వివిధ అంశాలలో నైపుణ్య శిక్షణను ఇప్పించింది. తృప్తీ శ్రీమతినాథ్ బాయి దామోదర్ థాకర్సే మహిళా విశ్వవిద్యాలయంలో హోం సైన్స్ విద్యార్థిగా ఉన్న సమయంలో, అజిత్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్ దివాళా తీసింది. దాంతో ముప్పై ఐదు వేల మంది ఖాతాదారుల జీవితాలు రోడ్డున పడ్డాయి. 20 ఏళ్ళ యువకురాలైన తృప్తీ ఖాతాదారుల పక్షం వహించి ఉద్యమించింది. చంపుతామని ఆమెకు హెచ్చరికలు వచ్చాయి. కాని వాటిని లెక్క చేయకుండా పోరాడింది. ఆమె పోరాటం ఫలించి ఇరవై తొమ్మిది వేల మంది ఖాతాదారులు తిరిగి తమ సొమ్మును తాము దక్కించుకోగలిగారు. 2015 నవంబర్ 29 వ తేదిన అహ్మద్ నగర్ లోని శనిసింగణాపూర్లో ఓ మహిళ 400 ఏళ్ళనాటి ఆచారాన్ని కాదని ఒక దేవాలయంలోకి ప్రవేశించి ఆలయంలోని ప్రధాన విగ్రహాన్ని పూజించడం వివాదాస్పదమైంది. ఈ అంశంపై ఆమె ఉద్యమించి, హైకోర్టు సహాయంతో నాలుగు వందల మందితో కలిసి ఆలయ ప్రవేశం చేసింది. కొల్హాపూర్ ఆలయంలోకి స్త్రీలు చీరతోనే ప్రవేశించాలన్న నియమాన్ని నిరసిస్తూ, కమీజ్‌తో ప్రవేశించడానికి ప్రయత్నించి, స్థానికుల దాడిలో గాయపడింది. ఆస్పత్రిలో చేరింది. అయినా ఉద్యమాన్ని ఆపనని ప్రకటించింది.
- భూమాత బ్రిగేడ్
- ఏ కులంలో పుట్టినా స్త్రీకి సమానత్వం తప్పని సరి అన్న లక్ష్యంగా 40 మంది సభ్యులతో మహారాష్ట్రలో 'భూమాత బ్రిగేడ్ ' సంస్థను స్థాపించింది. దీనిద్వారానే లంచగొండితనం, రైతు ఆత్మహత్యల నివారణ, అధికార దుర్వినియోగం మరికొన్ని సామాజిక సమస్యలపై పోరాడుతుంది. ప్రస్తుతం ఆ సంస్థలో నాలుగు వేల మంది సభ్యలు ఉన్నారు.
విమర్శలు
మార్చుఅజిత్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్ దివాళా తీసిన సందర్భంలో ఆమె ఉద్యమించడానికి కారణం రాజకీయాలలో చేరాలనుకోవడమేనని విమర్శలు వచ్చాయి. అది నిజమేనేమోననుకొనేలా ఆమె ఆ తర్వాత రాజకీయాల్లో ప్రవేశించారు. ఓ జాతీయ పార్టీ తరపున ఎన్నికలలో పోటీ చేశారు కూడా. ఆ ఎన్నికలలో ఓటమి చవిచూసిన తృప్తీ దేశాయ్ తన లక్ష్యాలను నెరవేర్చుకోవటానికి రాజకీయాలు ఆటంకంగా మారడాన్ని గమనించి వాటికి దూరం జరిగింది. అనేక హిందూ సంస్థలు ఆమె కార్యకలాపాలను తీవ్రంగా దుయ్యబట్టాయి.
వ్యక్తిగత జీవితం
మార్చుదేశాయ్ భారతదేశంలోని కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని నిపాని తాలూకాలో 12 డిసెంబర్ 1985న జన్మించింది [3] [4] ఆమె తండ్రి కుటుంబాన్ని విడిచిపెట్టి ఆశ్రమానికి వెళ్ళారు, ఆమె తన తల్లి వద్ద తన ఇద్దరు తోబుట్టువులతో పెరిగింది. [5] ఆమె శ్రీమతి నతీబాయి దామోదర్ థాకర్సే (SNDT) ఉమెన్స్ యూనివర్శిటీకి చెందిన పూణే క్యాంపస్‌లో హోమ్ సైన్స్ చదివింది, అయితే కుటుంబ సమస్యల కారణంగా మొదటి సంవత్సరం తర్వాత ఆగిపోయింది. [6]
దేశాయ్ 2006 నుండి వివాహం చేసుకున్నారు, ఒక కుమారుడు ఉన్నాడు. ఆమె భర్త ప్రశాంత్ ఆమె "అత్యంత ఆధ్యాత్మికం" అని, కొల్హాపూర్‌కు చెందిన గగన్‌గిరి మహారాజ్‌కి అనుచరుడు అని పేర్కొన్నారు. [7]
కార్యకలాపాలు
మార్చు2003లో మురికివాడల్లో నివసించే వారికి పునరావాసం కల్పించేందుకు క్రాంతివీర్ జోప్డీ వికాస్ సంఘ్ లో దేశాయ్ సామాజిక కార్యకర్తగా పనిచేశారు. 2007 నుంచి 2009 వరకు అజిత్ కోఆపరేటివ్ బ్యాంకులో రూ.50 కోట్ల (6.3 మిలియన్ అమెరికన్ డాలర్లు) ఆర్థిక అవకతవకలకు వ్యతిరేకంగా దేశాయ్ ఆందోళనలు నిర్వహించారు. 2009 జనవరిలో అప్పటి మహారాష్ట్ర ఉపముఖ్యమంత్రి అజిత్ పవార్ కు వ్యతిరేకంగా ఒక బృందానికి నేతృత్వం వహించారు. 2013లో పవార్ దిష్టిబొమ్మను చెంపదెబ్బ కొట్టడం, అసభ్య పదజాలం ఉపయోగించడం, నిషేధాజ్ఞలు ఉన్నప్పటికీ చట్టవిరుద్ధంగా ఆందోళన నిర్వహించిన బృందానికి నేతృత్వం వహించినందుకు ఆమెపై అరెస్టు వారెంట్ జారీ అయింది. ఉద్యమకారులు నిరసన తెలపకుండా అడ్డుకునే ఎత్తుగడ మాత్రమే ఈ అరెస్టు అని పేర్కొంటూ దేశాయ్ ను వెంటనే బెయిల్ పై విడుదల చేశారు. 2010 సెప్టెంబర్ 27న భూమాత బ్రిగేడ్ ను స్థాపించారు. బ్రిగేడ్ స్థాపించినప్పటి నుండి, జనవరి 2016 నాటికి 400 నుండి 5,000 రిజిస్టర్డ్ సభ్యులకు పెరిగింది. 2011లో అవినీతి వ్యతిరేక ఉద్యమంలో కూడా పాల్గొన్నారు.[8] [9] [10]
మతపరమైన ప్రదేశాలు
మార్చునవంబర్ 2015లో, మహిళలను అనుమతించని శని శింగనాపూర్ ఆలయంలోని హిందూ మందిరంలోకి ఒక మహిళ ప్రవేశించింది. ఆ సమయంలో విధుల్లో ఉన్న సెక్యూరిటీ గార్డును ఆలయ అర్చకులు సస్పెండ్ చేసి విగ్రహ శుద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టారు. ఇది దేశాయ్‌ను రెచ్చగొట్టింది, ఆమె బ్రిగేడ్‌లోని ఇతర సభ్యులతో కలిసి గుడిలోకి వివిధ బలవంతపు ప్రవేశాలను ప్రదర్శించింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, పూణేలోని జిల్లా స్థాయి న్యాయస్థానం వారి రాజ్యాంగ హక్కుల ఆధారంగా మందిరంలోకి మహిళలను అనుమతించాలని ఆలయ అధికారులను ఆదేశించింది. 8 న ఏప్రిల్ 2016, గుడి పడ్వాగా జరుపుకునే రోజు—మహారాష్ట్ర క్యాలెండర్‌లోని కొత్త సంవత్సరం రోజు—దేశాయ్ బ్రిగేడ్‌లోని ఇతర మహిళా సభ్యులతో కలిసి శని శింగనాపూర్ ఆలయ మందిరంలోకి ప్రవేశించారు. [11]
శింగనాపూర్ ప్రవేశం తర్వాత, దేశాయ్ కొల్హాపూర్‌లోని మహాలక్ష్మి ఆలయానికి చేరుకున్నారు, అక్కడ ఆలయ నిర్వహణ కమిటీ ఆమెకు ప్రవేశాన్ని అనుమతించింది, అయితే పూజారులు ఆమెపై హింసాత్మకంగా మారారు. [12] దేశాయ్, నిరసనకారులపై దాడి చేసినందుకు ఐదుగురు పూజారులను అరెస్టు చేశారు. [13] ఆమె నాసిక్ సమీపంలోని త్రయంబకేశ్వర్ శివాలయం లోపలి గర్భగుడిలోకి ప్రవేశించింది, అక్కడ ఆమెను పోలీసులు శాంతియుతంగా తీసుకువెళ్లారు, అయితే ఆలయం పురుషులను ఎలా అనుమతిస్తుందో అదే విధంగా తడి బట్టలతో మాత్రమే ఆమె ప్రవేశించింది. [12]
ఏప్రిల్ 2016లో, ఆమె ముంబైలోని హాజీ అలీ దర్గాలోకి ప్రవేశించే ప్రయత్నం చేసింది; అయినప్పటికీ, కోపోద్రిక్తులైన గుంపు దానిని విజయవంతం చేయలేకపోయింది. ఒక రకమైన ఇస్లామిక్ పుణ్యక్షేత్రమైన దర్గాలోకి మళ్లీ ప్రవేశించడానికి ప్రయత్నిస్తే తనకు ప్రాణహాని ఉందని దేశాయ్ పేర్కొన్నారు. [14] 12 న మే 2016, ఆమె రెండవ ప్రయత్నం చేసింది, గట్టి భద్రతతో మసీదులోకి ప్రవేశించింది, కానీ మహిళలకు అనుమతి లేని లోపలి గర్భగుడిలోకి ప్రవేశించలేదు. [15]
నవంబర్ 2018లో, ఆమె మండలం-మకరవిళక్ యాత్రికుల సీజన్‌లో కేరళలోని శబరిమల ఆలయాన్ని సందర్శించడానికి విఫల ప్రయత్నం చేసింది. ఆలయానికి 1991 నుండి రుతుక్రమం (సుమారు 10–50 సంవత్సరాలు) ఉన్న మహిళల ప్రవేశాన్ని నిరోధించే చట్టపరమైన, మతపరమైన పరిమితులు ఉన్నాయి, ఇది అక్టోబర్ 2018లో భారత సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు ద్వారా తోసిపుచ్చింది. తీర్పు వచ్చిన తర్వాత ఋతుక్రమం ఉన్న డజను మంది మహిళలు ఆలయాన్ని సందర్శించడానికి ప్రయత్నించినప్పటికీ, వారందరూ నిరసనల కారణంగా చాలా వరకు విఫలమయ్యారు. [16] 16 నవంబర్ 2018న శబరిమలకు ప్రయాణిస్తుండగా కొచ్చిన్ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంలో దేశాయ్‌ను కూడా నిరసనకారులు అడ్డుకున్నారు. ఆమె 14 గంటలకు పైగా విమానాశ్రయంలో చిక్కుకున్న తర్వాత తిరిగి రావాలని నిర్ణయించుకుంది, మళ్లీ తిరిగి వస్తానని ప్రతిజ్ఞ చేసింది. ఆమె చేయలేదు. [17]
రియాలిటీ షోలు
మార్చు| సంవత్సరం | పేరు | పాత్ర | గమనికలు |
|---|---|---|---|
| 2021 | బిగ్ బాస్ మరాఠీ 3 | పోటీదారు | తొలగించబడిన
రోజు 49 |
మూలాలు
మార్చు- ↑ Goyal, Prateek (2016-01-30). "Meet Bhumata Brigade's Trupti Desai: Devout Hindu, aggressive activist". The News Minute. Archived from the original on 2016-01-31. Retrieved 2016-01-31.
- ↑ More, Manoj (2016-01-29). "Bhumata Brigade: Housewives, driving instructor, student: the women behind temple protest". The Indian Express. Pune. Retrieved 2016-01-31.
- ↑ Goyal, Prateek (30 January 2016). "Meet Bhumata Brigade's Trupti Desai: Devout Hindu, aggressive activist". The News Minute. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ Biographia (2018-10-24). "Trupti Desai Wiki-Age-Height-Husband-Controversies and More". Biographia (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-11-16. Retrieved 2019-11-16.
- ↑ Anand, Geeta; Raj, Suhasini (29 April 2016). "Forging a Path for Women, Deep Into India's Sacred Shrines". The New York Times. Retrieved 4 May 2016.
- ↑ "Shani Shingnapur temple entry ban row: Who is Bhumata Ranragini Brigade's chief Trupti Desai?". Zee News. 26 January 2016. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ Alexander, Sneha (2018-11-17). "Janam TV Peddles Fake News Of Trupti Desai Converting To Christianity | BOOM". boomlive.in. Retrieved 2019-11-22.
- ↑ Chavan, Vijay (3 October 2013). "Activist gets arrest warrant 4.5 years after FIR is filed". Pune Mirror. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ Goyal, Prateek (30 January 2016). "Meet Bhumata Brigade's Trupti Desai: Devout Hindu, aggressive activist". The News Minute. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ Joshi, Yogesh (29 January 2016). "Trupti Desai: The woman spearheading Shani Shingnapur protest". Hindustan Times. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ Anand, Geeta; Raj, Suhasini (29 April 2016). "Forging a Path for Women, Deep Into India's Sacred Shrines". The New York Times. Retrieved 4 May 2016.
- ↑ 12.0 12.1 Anand, Geeta; Raj, Suhasini (29 April 2016). "Forging a Path for Women, Deep Into India's Sacred Shrines". The New York Times. Retrieved 4 May 2016.
- ↑ Waghmode, Vivek (17 April 2016). "5 priests among 7 booked for assaulting Trupti Desai". Times of India. Retrieved 26 May 2016.
- ↑ Hebbar, Prajakta (29 April 2016). "Trupti Desai Claims There's A Bounty Of ₹1 Lakh To Stop Her From Entering Haji Ali". The Huffington Post. Retrieved 3 May 2016.
- ↑ "Activist Trupti Desai enters Haji Ali, stops short of going into inner sanctum". The Times of India. 12 May 2016. Retrieved 12 May 2016.
- ↑ "Social activist Trupti Desai to visit Sabarimala during Mandalam month". Mathrubhumi.
- ↑ "Trupti Desai heads back home after protesters bloch her Sabarimala trek, says "will certainly return"". news18.