మడూరు
మడూరు , వైఎస్ఆర్ జిల్లా, తొండూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.
మడూరు | |
|---|---|
 | |
.svg)  మడూరు | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 14°32′N 78°12′E / 14.533°N 78.200°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | వైఎస్ఆర్ |
| మండలం | తొండూరు |
| విస్తీర్ణం | 8 కి.మీ2 (3 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 1,262 |
| • జనసాంద్రత | 160/కి.మీ2 (410/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 641 |
| • స్త్రీలు | 621 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 969 |
| • నివాసాలు | 325 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 516484 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 593246 |
ఇది మండల కేంద్రమైన తొండూరు నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన పులివెందుల నుండి 13 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 325 ఇళ్లతో, 1262 జనాభాతో 800 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 641, ఆడవారి సంఖ్య 621. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 191 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593246[2].
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు తొండూరులో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల తాండూరు లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం పులివెందుల లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, కడప లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుమాదూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమాదూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 42 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 76 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 96 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 564 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 695 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమాదూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమాదూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామ ప్రత్యేకతలు
మార్చు- మడూరుకు చుట్టుపక్కల ఊరోళ్లంతా కలిసి సాతానోళ్ల మడూరు అని పేరెట్టేశారు. అలా ఎందుకెట్టారంటే.. ఆ ఊళ్లో 350 గుమ్మాలుంటే.. అందులో 250 కుటుంబాలు సాతాని వర్గానికి చెందినవే. పైగా కడప జిల్లాలో జల్లెడ పట్టినా ఈ కులపోళ్లు మరెక్కడా లేరట. అందుకే పప్పు బెల్లం నుంచి.. పెళ్ళి, పేరంటం వరకు ఆ 250 కుటుంబాల మధ్యే ఇచ్చి పుచ్చుకోవడాలు జరిగిపోతున్నాయి. పిల్ల పెళ్లీడు కొచ్చిందంటే చాలు.. ఊళ్లోనే మంచి సంబంధం చూసి ముడిపెట్టేస్తారు. ఊరంతా బంధువులేనాయే..! ఏ ఇంట పెళ్ళి జరిగినా ఊరందరినీ పిలవాల్సిందే. అందుకేనేమో.. సామూహిక వివాహాలు జరిపించడం ఆనవాయితీగా చేసుకున్నారు మడూరువాసులు. ఏటా మొలకల పున్నమి (వైశాఖ శుద్ధ పౌర్ణమి) కి వారానికి ముందు సుముహూర్తం నిర్ణయించి.. వీలైనన్ని జంటలకు ముడిపెట్టేస్తారు. మళ్లీ ఊళ్లో పెళ్ళి బాజా మోగాలంటే ఏడాది పట్టాల్సిందే.
- పూర్వం సప్తాది శ్రీవైష్ణవులు ఉండేవారు. వీరు నియమ నిష్ఠలతో జీవనం గడిపేవారు. కాలక్రమేణ సాతాని వైష్ణవులుగా పిలుస్తున్నారు. వీళ్లు మద్యమాంసాలకు దూరంగా ఉంటారు. వేరే ఊరి సంబంధాలు చేస్తే ఎక్కడ దురలవాట్లు ఉన్నవాళ్లు వస్తారో అనే భయం చేత కూడా ఊళ్లోని సంబంధాలకే ఓటేస్తూ వస్తున్నారు.
- గతంలో మడూరులో ఎడ్ల బండ్ల చక్రాలను తయారు చేసేవారు. ప్రధాన కుటీర పరిశ్రమగా విలసిల్లేది. అందుకే ఈ ఊరును బండ్ల మడూరు అని కూడా పిలిచేవారు.
- రాయలసీమతో పాటు నెల్లూరు, కర్ణాటకలోని బళ్లారి ప్రాంతం నుంచి రైతులు ఇక్కడికి వచ్చి బండిచక్రాలను కొనుగోలు చేసేవారు. 1985 తర్వాత ఈ కుటీర పరిశ్రమ మూలనపడింది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".