మహారాజా బ్రిజేంద్ర సింగ్

భరత్‌పూర్ రాచరిక రాష్ట్రానికి చివరి పాలకుడు

మహారాజా బ్రిజేంద్ర సింగ్ (1918, డిసెంబరు 1 – 1995, జూలై 8) భరత్‌పూర్ రాచరిక రాష్ట్రానికి చివరి పాలకుడు (1929 – 1947). మహారాజా కిషన్ సింగ్ వారసుడైన బ్రిజేంద్ర సింగ్ పార్లమెంటు, లోక్‌సభ సభ్యునిగా కూడా పనిచేశాడు.[1][2]

మహారాజా బ్రిజేంద్ర సింగ్
భరత్‌పూర్ రాష్ట్ర మహారాజు
మహారాజా బ్రిజేంద్ర సింగ్
పరిపాలన1929–1947
పూర్వాధికారిమహారాజా కిషన్ సింగ్
ఉత్తరాధికారివిశ్వేంద్ర సింగ్ (పేరు)
జననం2018, డిసెంబరు 1
మరణం1995 జూలై 8(1995-07-08) (వయసు 76)
Spouseమహారాణి చాముండా అమ్మని వారు, మహారాణి విధే కౌర్ (విడాకులు. 1972)
వంశమువిశ్వేంద్ర సింగ్
Houseసిన్సినివార్ జాట్ రాజవంశం
తండ్రిమహారాజా కిషన్ సింగ్
తల్లిమహారాణి రాజేంద్ర కౌర్

తొలి జీవితం

మార్చు

మహారాజా 1918, డిసెంబరు 1న భరత్‌పూర్‌లోని సవర్ మహల్‌లో జన్మించాడు. ఆయన మహారాణి రాజేంద్ర కౌర్ ద్వారా మహారాజా కిషన్ సింగ్ పెద్ద కుమారుడు. అతను బ్రయాన్‌స్టన్, వెల్లింగ్‌టన్‌లలో చదువుకున్నాడు.[3]

పరిపాలన

మార్చు

1929, మార్చి 27న తన తండ్రి మరణంతో మహారాజా బ్రిజేంద్ర సింగ్ సింహాసనాన్ని అధిష్టించాడు. 1929 ఏప్రిల్ 14న సింహాసనాన్ని అధిష్టించాడు. అతను యుక్తవయస్సు వచ్చే వరకు కౌన్సిల్ ఆఫ్ రీజెన్సీ క్రింద పరిపాలించాడు. అతను 1939, అక్టోబరు 22న పాలక అధికారాలతో పెట్టుబడి పెట్టబడ్డాడు.[4] అతను 1947 ఆగస్టులో భారతదేశం డొమినియన్‌లోకి ప్రవేశించే పత్రంపై సంతకం చేశాడు. అతను తన రాష్ట్రాన్ని 1948 మార్చి 18న మత్స్య యూనియన్‌లో విలీనం చేసాడు,[5][6] 1949, మే 15న రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో విలీనం చేయబడింది.

వివాహం

మార్చు

అతను 1941 జూన్ 18న మైసూర్‌లోని అంబా విలాస్ ప్యాలెస్‌లో యువరాజ కంఠీరవ నరసింహరాజ వడియార్ మూడవ కుమార్తె, మైసూర్ చివరి పాలక మహారాజు మహారాజా జయచామరాజ వడయార్ సోదరి అయిన మహారాణి జయ చాముండ అమ్మని అవరుతో వివాహం చేసుకున్నాడు. అతను 1961 జూన్ (విడాకులు. 1972)లో భరత్‌పూర్‌లో మహారాణి విదేహ్ కౌర్‌ని రెండవసారి వివాహం చేసుకున్నాడు.

రాజకీయ జీవితం

మార్చు

అతను 1962 – 1971 పార్లమెంటు సభ్యుడు (లోక్‌సభ)గా ఉన్నాడు. 1971, డిసెంబరు 28న భారత ప్రభుత్వం అతని రాజ ర్యాంక్, బిరుదులు, గౌరవాలను కోల్పోయింది.[7]

అతను 1995, జూలై 8న మరణించాడు.[8] అతని ఏకైక వారసుడు విశ్వేంద్ర సింగ్.[9]

మూలాలు

మార్చు
  1. "महाराजा बृजेंद्र सिंह की 104वीं जयंती पर पुष्पांजलि समारोह आयोजन: महाराजा बृजेंद्र सिंह ने हमेशा जाति और धर्म से ऊपर उठकर की थी लोगों की सेवा : विश्वेंद्र - Dholpur News". Dainik Bhaskar. 2022-12-02. Retrieved 2024-05-21.
  2. "…दो घंटे में डूबने वाला था भरतपुर, तब खुद महाराजा कर्नल सवाई बृजेंद्र सिंह ने खोला था अटलबंध का मोरा | ... Bharatpur was about to drown in two hours". Patrika News. 2019-12-01. Retrieved 2024-05-21.
  3. Meena, R P. RPSC RAS Prelims: History of Rajasthan Complete Study Notes With MCQ. New Era Publication. Retrieved 5 October 2021.
  4. McClenaghan, Tony (1996). Indian Princely Medals: A Record of the Orders, Decorations, and Medals of the Indian Princely States. Lancer Publishers. p. 70. ISBN 9781897829196. Retrieved 11 November 2021.
  5. States of India since 1947
  6. "Integration of Rajasthan". Rajasthan Legislative Assembly website. Retrieved 2021-11-11.
  7. Shashi, Shyam Singh (1996). Encyclopaedia Indica: Princely states in colonial India-I. Anmol Publications. ISBN 9788170418597. Retrieved 5 October 2021.
  8. Meena, R P. RPSC RAS Prelims: History of Rajasthan Complete Study Notes With MCQ. New Era Publication. Retrieved 5 October 2021.
  9. India Today, Volume 10. Thomson Living Media India Limited. 1985. Retrieved 5 October 2021.