రఘుజీ భోంసాలే II (మరణం 22 మార్చి 1816) లేదా రఘుజీ II భోంసాలే 1788 నుండి 1816 వరకు మధ్య భారతదేశంలోని నాగ్‌పూర్ రాజ్యానికి మరాఠా పాలకుడు.

రఘుజీ భోంస్లే II
నాగపూర్ మహారాజు _
రఘుజీ భోంస్లే II
Reign1788 మార్చి 19– 1816 మార్చి 22
మరణం1816 మార్చి 22
నాగ్‌పూర్
Spouseబకా బాయి[1]
Issueపరసోజీ II భోంస్లే
ధర్మాజీ భోంస్లే
రఘుజీ భోంస్లే III (దత్తపుత్రుడు)
Houseనాగ్‌పూర్ భోంస్లేస్
తండ్రిమాధోజీ భోంస్లే
మతంహిందూమతం

వ్యక్తిగత జీవితం మార్చు

రఘోజీ II ఇష్టమైన రాణి బకాబాయి .  అతను "భక్తి , తన తల్లికి అంకితభావం".[2]

పాలన మార్చు

రఘుజీని అతని మేనమామ జనోజీ భోంస్లే తన ఎంపిక చేసిన వారసుడిగా దత్తత తీసుకున్నాడు. జనోజీ 1772లో మరణించాడు,అతని సోదరులు వారసత్వం కోసం పోరాడారు, మాధోజీ నాగ్‌పూర్‌కు దక్షిణంగా ఆరు మైళ్ల దూరంలో ఉన్న పంచగావ్ యుద్ధంలో మరొకరిని కాల్చిచంపారు ,రఘుజీ తరపున రీజెన్సీకి విజయం సాధించాడు.రఘుజీ పాలన మొదటి అర్ధభాగంలో నాగపూర్ రాజ్యం దాని గొప్ప స్థాయికి చేరుకుంది."రాకుమారుడు," కోల్‌బ్రూక్ వ్రాశాడు , "వాస్తుశిల్పం పట్ల అభిరుచిని కలిగి ఉన్నాడు, దానిని అతను తన కోసం నిర్మించిన ప్యాలెస్‌లో ప్రదర్శించాడు.

బ్రిటిష్ వారితో యుద్ధాలు మార్చు

రఘోజీ II 1796, 1798 మధ్య హోషంగాబాద్, దిగువ నర్మదా లోయను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు.[3]1803లో రఘుజీ రెండవ ఆంగ్లో-మరాఠా యుద్ధంలో బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీకి వ్యతిరేకంగా గ్వాలియర్‌కు చెందిన దౌలత్ రావ్ సింధియాతో ఏకమయ్యాడు.[4] ఇద్దరు మరాఠా పాలకులు అస్సాయే, అర్గావ్‌లలో నిర్ణయాత్మకంగా ఓడిపోయారు, ఆ సంవత్సరం దేవగావ్ ఒప్పందం ద్వారా రఘుజీ కటక్ , దక్షిణ బెరార్, సంబల్‌పూర్‌లను బ్రిటిష్ వారికి అప్పగించారు, అయినప్పటికీ సంబల్‌పూర్, పాట్నా 1806 వరకు వదులుకోలేదు.

భోంస్లే-ఇంగ్లీష్ యుద్ధాల సమయంలో భోపాల్ నవాబు భోంస్లేస్ నుండి హుసంగాబాద్, శివానిని తీసుకున్నాడు. 1807లో రఘుజీ తన సైన్యాన్ని పంపి భోపాల్ భూభాగంలోని కైన్‌పూర్వాడి, కాంకిగాడ్‌లను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత అతను భోపాల్‌పై ఏకీకృత దాడికి షిండేస్‌తో ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాడు .రెండు సైన్యాలు 1814లో భోపాల్ కోటను ముట్టడించాయి. అయితే భోపాల్ నవాబు బ్రిటిష్ సహాయం కోరడంతో రఘుజీ తన బలగాలను ఉపసంహరించుకున్నాడు.

మూలాలు మార్చు

  1. RĀU, Vakeel of the Maha Ranees of Nagpore HANUMANT (1854). The Spoliation of Nagpore (in ఇంగ్లీష్). J. F. Bellamy.
  2. Maharashtra State Gazetteers: Bhandara district (in ఇంగ్లీష్). Directorate of Government Print., Stationery and Publications, Maharashtra State. 1979.
  3. Maratha Generals and Personalities: A gist of great personalities of Marathas (in ఇంగ్లీష్). Pratik gupta. 1 August 2014.
  4. Bengal: Past and Present (in ఇంగ్లీష్). Calcutta Historical Society. 1929.