ఉయ్యూరు

ఉయ్యూరు, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోనికృష్ణా జిల్లా, ఉయ్యూరు మండలం లోని చెందిన ఒక మండలం. ఇది సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 24 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 12657 ఇళ్లతో, 46490 జనాభాతో 3760 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 23312, ఆడవారి సంఖ్య 23178. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 8143 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 948. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589560. పిన్ కోడ్: 521165. సముద్రమట్టానికి 11 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది.

ఉయ్యూరు
—  రెవిన్యూ గ్రామం  —
ఉయ్యూరు
అక్షాంశరేఖాంశాలు:
రాష్ట్రం	ఆంధ్రప్రదేశ్
జిల్లా	కృష్ణా జిల్లా
మండలం	ఉయ్యూరు
ప్రభుత్వం
- సర్పంచి
జనాభా (2001)
- మొత్తం	43,269
- పురుషుల సంఖ్య	22,116
- స్త్రీల సంఖ్య	21,153
- గృహాల సంఖ్య	10,323
పిన్ కోడ్	521 165
ఎస్.టి.డి కోడ్	08676

విద్యా సౌకర్యాలు

గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 22, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు 10, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు ఏడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. 3 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలలు, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఒక ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, 3 ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాలలు ఉన్నాయి.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల విజయవాడలో ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విజయవాడలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి.

వైద్య సౌకర్యం

ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం

వుయ్యూరులో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, 8 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, 8 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.

అలోపతి ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం

గ్రామంలో14 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు 10 మంది, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు 8 మంది, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 22 మంది, ఐదుగురు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. 20 మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

తాగు నీరు

గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.

పారిశుధ్యం

గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు

వుయ్యూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు

గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు

గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.

విద్యుత్తు

గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 8 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

భూమి వినియోగం

వుయ్యూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

• వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 1973 హెక్టార్లు
• శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 3 హెక్టార్లు
• తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 16 హెక్టార్లు
• వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 74 హెక్టార్లు
• సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 39 హెక్టార్లు
• బంజరు భూమి: 115 హెక్టార్లు
• నికరంగా విత్తిన భూమి: 1537 హెక్టార్లు
• నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 154 హెక్టార్లు
• వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1537 హెక్టార్లు

నీటిపారుదల సౌకర్యాలు

వుయ్యూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

• కాలువలు: 1310 హెక్టార్లు
• బావులు/బోరు బావులు: 227 హెక్టార్లు

ఉత్పత్తి

వుయ్యూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు

పంచదార

దేవాలయాలు

• శ్రీ జగదాంబ సమేత సోమేశ్వరాలయం:ఈ ఆలయంలో స్వామివారి వార్షిక కళ్యాణోత్సవం, 2017, ఫిబ్రవరి-10వ తేదీ శుక్రవారం, మాఘశుద్ధ పౌర్ణమి సందర్భంగా వైభవంగా నిర్వహించారు. రాత్రికి స్వామివారి రథోత్సవం కన్నులపండువగా సాగినది.
• శ్రీ విజయదుర్గా భవాని ఆలయం:ఈ ఆలయం స్థానిక తోట్లవల్లూరు రహదారిపై ఉంది.
• శ్రీ సువర్చలా సమేత ఆంజనేయస్వామివారి ఆలయం:ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం, హనుమజ్జయంతి ఉత్సవాలు, ఐదురోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు.
• శ్రీ అంకమ్మ తల్లి ఆలయం:ఉయ్యూరులోని కాటూరు రహదారి సమీపంలో గల ఈ ఆలయంలో, అమ్మవారి జాతరను, ప్రతి సంవత్సరం, వైశాఖమాసంలో ఐదురోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు.
• శ్రీ కనకచింతయ్య, శ్రీ వీరమ్మ తల్లి ఆలయం:జిల్లాలో ప్రసిద్ధిగాంచిన ఉయ్యూరు వీరమ్మ తల్లి వార్షిక తిరుణాళ్ళు ప్రతి సంవత్సరం మాఘ శుద్ధ ఏకాదశి (భీష్మ ఏకాదశి) నుండి 15 రోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహిస్తారు. ఈ కార్యక్రమానికి కృష్ణా జిల్లా నుండే గాక, చుట్టుప్రక్కల జిల్లాల నుండి గూడా భక్తులు లక్షలాదిగా తరలివస్తారు. భీష్మ ఏకాదశినాడు రావిచెట్టు కూడలి సమీపంలో ఉన్న మెట్టినింటి ఆలయం నుండి బయలుదేరిన అమ్మవారు, మరుసటిరోజైన దశమినాడు రాత్రికి పుట్టినిల్లైన ఆలయంలోనికి ప్రవేశిస్తుంది. తిరునాళ్ళ చివరిరోజున అర్ధరాత్రి దాటిన తరువాత, అమ్మవారిని ఆలయంలో నుండి వెలుపలికి తీసి, తోట్లవల్లూరు మండలం ఐలూరు వద్ద కృష్ణానదిలో స్నానమాచరింపజేసి, తిరిగి మెట్టినింటి ఆలయానికి తీసుకొని వెళతారు. తిరునాళ్ళ జరిగే పక్షం రోజులూ ఉయ్యూరు పట్టణం ఆధ్యాత్మికత సంతరించుకుంటుంది. తిరునాళ్ళ ప్రారంభం రోజు వీరమ్మ తల్లి అమ్మవారు మెట్టినింటి నుండి బయలుదేరే మందుగా పోలీస్ శాఖవారు అమ్మవారికి నూతనవస్త్రాలు, పసుపుకుంకుమలు సమర్పించడం ఆనవాయితీ. ఉయ్యూరు పట్టణ పోలీస్ స్టేషనులో పూజా కార్యక్రమాలు నిర్వహించి, స్టేషన్ అధికారి దంపతులు మేళతాళాలతో ఊరేగింపుగా నూతన వస్త్రాలు, పసుపుకుంకుమలను అమ్మవారికి సమర్పించెదరు.

గండదీపాల మొక్కులు

అమ్మవారు మాఘ ఏకాదశినాడు మెట్టినింటి ఆలయంనుండి వెలుపలికి వస్తున్న సమయంలో, వివిధ ప్రాంతాలనుండి అక్కడకు చేరుకున్న వేలాదిమంది మహిళలు గండదీపాలతో ఎదురేగి, అమ్మవారికి మొక్కులు తీర్చుకుంటారు. ఆ సమయంలో వేలాది దీపాలతో ఆ ప్రాంతం మనోహరంగా గోచరిస్తుంది. అనంతరం అమ్మవారికి గ్రామోత్స్వం నిర్వహించెదరు. ఆ సమయంలో వేలాదిమంది మహిళలు, భక్తులు తిరుగుడు గండదీపాలతో మొక్కులు తీర్చుకుంటారు. గండదీపాలతో మొక్కులు తీర్చుకొనే భక్తులు ఉపవాసదీక్షలో ఉంటారు.

ఊయాల ఉత్సవం

మాఘ శుద్ధ ద్వాదశిరోజు రాత్రి జరిగే ఊయల ఉత్సవం అత్యంత ఘనంగా జరుగుతుంది. ఉయ్యూరు ప్రధాన కూడలిలో కారు స్టాండు వద్దగల ఊయలలో అమ్మవారికి డోలాయమాన కార్యక్రమం నిర్వహించెదరు. ఆ సమయంలో లక్షమందికి పైగా భక్తులు పాగొంటారు. ఊయల ఉత్సవం అనంతరం జంతుబలి, దాన కార్యక్రమం అనంతరం అమ్మవారిని తిరునాళ్ళ ఆలయ ప్రవేశం చేయించెదరు. ఉయ్యూరు గ్రామంలో ప్రతి సంవత్సరం మాఘ శుద్ధ ఏకాదశి నుంచి బహుళ ఏకాదశి వరకు పదిహేను రోజుల పాటు వీరమ్మ తల్లి తిరునాళ్ళు జరుగు తాయి.

సిడిబండివేడుక

తిరునాళ్ళు ప్రారంభమైన 11వ రోజున సిడిబండి కార్యక్రమం మనోహరంగా నిర్వహించెదరు. ఈ ఉత్సవానికి భక్తులు వివిధ ప్రాంతాలనుండి లక్షలలో విచ్చేస్తారు. ఈ కార్యక్రమంలో భాగంగా, పెళ్ళికి సిద్ధంగా ఉన్న ఒక దళిత యువకుడిని సిడిబండి బుట్టలో కూర్చొనబెట్టి, ఆలయప్రాంగణంలో తిప్పే కార్యక్రమన్ని అంతా ఉత్సాహంతో తిలకించెదరు. 15వ రోజు అర్ధరాత్రి దాటిన తరువాత అమ్మవారిని తిరునాళ్ళ ఆలయం నుండి బయటకు తీసుకొని వస్తారు.

గ్రామ విశేషాలు

ప్రసిద్ధి చెందిన కె.సి.పి. చక్కెర కర్మాగారం ఇచటనే ఉంది.

రాజకీయాలు

ప్రధాన వ్యాసం: ఉయ్యూరు శాసనసభ నియోజకవర్గం