వెలిగల్లు
వెలిగల్లు, అన్నమయ్య జిల్లా, గాలివీడు మండలానికి చెందిన గ్రామం.
వెలిగల్లు | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 14°2′27.14280″N 78°26′43.18742″E / 14.0408730000°N 78.4453298389°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | అన్నమయ్య |
మండలం | గాలివీడు |
విస్తీర్ణం | 19.39 కి.మీ2 (7.49 చ. మై) |
జనాభా (2011)[1] | 2,000 |
• జనసాంద్రత | 100/కి.మీ2 (270/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 1,019 |
• స్త్రీలు | 981 |
• లింగ నిష్పత్తి | 963 |
• నివాసాలు | 523 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 516267 |
2011 జనగణన కోడ్ | 593489 |
ఇది మండల కేంద్రమైన గాలివీడు నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన రాయచోటి నుండి 33 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 523 ఇళ్లతో, 2000 జనాభాతో 1939 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1019, ఆడవారి సంఖ్య 981. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 187 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 469. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593489[2].
2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం వైఎస్ఆర్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.[3]
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప మాధ్యమిక పాఠశాల, సమీప జూనియర్ కళాశాల గాలివీడు లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం రాయచోటి లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, కడప లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చువెలిగల్లులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుపోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చువెలిగల్లులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 756 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 446 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 149 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 396 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 75 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 111 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 558 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 25 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చువెలిగల్లులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 25 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చువెలిగల్లులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుసమీప దర్శించతగిన ప్రదేశాలు
మార్చుగండిమడుగు పుణ్యక్షేత్రం:- ఈ క్షేత్రం, గాలివీడుకు 3 కి.మీ. దూరంలో, వెలిగల్లు జలాశయాన్ని ఆనుకుని ఉంది. ఈ క్షేత్రం, రాయచోటికి 30 కి.మీ. దూరంలోనూ, కడపకు 90 కి.మీ. దూరంలోనూ ఉంది. ఇక్కడి ఉమామహేశ్వరస్వామిని అగస్త్య మహాముని ప్రతిష్ఠీంచినాడని ప్రతీతి. ఇక్కడ ఒక ఆంజనేయస్వామి ఆలయం గూడా ఉంది. ఇక్కడకు ప్రతి సంవత్సరం కార్తీక, శ్రావణమాసాలలోనూ, శివరాత్రికీ భక్తులు, పర్యాటకులు ఎక్కువగా వచ్చెదరు. ఈ ఆలయానికి వెళ్ళాలంటే, క్రిందికి దిగాలి. ఈ రహదారి ప్రస్తుతం వాననీటి కోతకు గురై, నడవటానికి వీలు లేకుండా, అధ్వాన్నంగా ఉంది. [2]వెలిగల్లు జలాశయం:- ఈ గ్రామం వద్ద గల జలాశయం, స్థానికులనేగాక, కడప, చిత్తూరు, అనంతపురం ప్రాంతాలనుండి గూడా పర్యాటకుల నాకర్షించుచున్నది. వీరు ఇక్కడి ఉద్యానవనం, చిన్నపిల్లల పార్కు, గండిమడుగు ప్రాంతాలలో సందడిగా గడుపుతారు. రకరకాల ఆటలు ఆడతారు. జలాశయంలో బోటులో విహరిస్తారు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.