కాజీ లెందుప్ దోర్జీ
కాజీ లెందుప్ దోర్జీ (1904 అక్టోబరు 11 - 2007 జూలై 28 [1] ), లెందుప్ దోర్జీ లేదా లెందుప్ దోర్జీ ఖంగ్‌సర్ప అనే భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు, కాజీ లెందుప్ దోర్జీ 1975 నుండి 1979 వరకు సిక్కిం మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశాడు.[2] కాజీ లెందుప్ దోర్జీ 1974 నుండి 1975 వరకు సిక్కిం మొదటి ప్రధాన మంత్రిగా పనిచేశాడు. కాజీ లెందుప్ దోర్జీ 1967 నుండి 1970 వరకు సిక్కిం శాసనమండలి సభ్యుడిగా పనిచేశాడు.
కాజీ లెందుప్ దోర్జీ | |
|---|---|
 | |
| సిక్కిం మొదటి ముఖ్యమంత్రి | |
| In office 1975 మే 16 – 1979 ఆగస్టు 18 | |
| గవర్నర్ | బీబీ లాల్ |
| అంతకు ముందు వారు | పదవి ప్రారంభమైంది |
| తరువాత వారు | నార్ బహుదూర్ భండారి |
| సిక్కిం ప్రధానమంత్రి | |
| In office 1974 జులై 23 –1975 మే16 | |
| తరువాత వారు | పదవి ప్రారంభమైంది |
| వ్యక్తిగత వివరాలు | |
| జననం | 1904 అక్టోబరు 11 సిక్కిం, భారతదేశం |
| మరణం | 2007 జూలై 28 (వయసు 102) కలీం పాంగ్, పశ్చిమ బెంగాల్ భారతదేశం |
| రాజకీయ పార్టీ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ |
| ఇతర రాజకీయ పదవులు | సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్ |
| నివాసం | గాంగ్‌టక్, సిక్కిం, భారతదేశం |
రాజకీయ జీవితం
మార్చుకాజీ లెందుప్ దోర్జీ 1945లో సిక్కిం ప్రజా మండలిని స్థాపించి దాని మొదటి అధ్యక్షుడిగా పనిచేశారు.[3] కాజీ లెందుప్ దోర్జీ 1953లో సిక్కిం రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ కమిటీకి అధ్యక్షుడయ్యాడు 1958 వరకు అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు [3]
1962లో, కాజీ లెందుప్ దోర్జీ సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్ రాజకీయ పార్టీని స్థాపించడంలో కీలక పత్ర పోషించాడు.[3] సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్‌ను కాజీ లెందుప్ దోర్జీ ఒక వర్గానికి చెందిన రాజకీయ పార్టీగా స్థాపించాడు. సిక్కిం మూడవ సార్వత్రిక ఎన్నికలలో 18 స్థానాలకు గాను సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్ పార్టీ తొమ్మిది స్థానాలను గెలిచింది.[3] అతను నాల్గవ సిక్కిమ్ సాధారణ ఎన్నికల తర్వాత సిక్కిం శాసనమండలిలో సభ్యుడిగా పనిచేశాడు.
1953 - 1958 మధ్య సిక్కిం స్టేట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు.[4] 1958లో సిక్కిం స్వతంత్ర దళ్ పార్టీని స్థాపించి, అనంతరం పార్టీ అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు.
1973లో సిక్కిమీస్ సాధారణ ఎన్నికలలో దక్షిణ సిక్కింలో ఓట్ల రిగ్గింగ్ ఆరోపణల మధ్య సిక్కిం నేషనల్ పార్టీ ఎన్నికల వ్యవస్థ కారణంగా సిక్కిం నేషనల్ పార్టీ అతిపెద్ద పార్టీగా అవతరించింది, రెండు ప్రధాన ప్రతిపక్షం కాజీ నేతృత్వంలోని సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్ సిక్కిం జనతా కాంగ్రెస్ ఎగ్జిక్యూటివ్ కౌన్సిల్‌ను బహిష్కరించాయి "వన్ మ్యాన్ వన్ వోట్" సూత్రం క్రింద ఎన్నికల సంస్కరణల కోసం తాజా ఆందోళనను ప్రారంభించింది.
1970లలో సిక్కిం సిక్కిం కాంగ్రెస్ భారతదేశంలో సిక్కిం విలీనమైన తర్వాత భారత కాంగ్రెస్ పార్టీలో విలీనమైంది. 1975లో సిక్కిం భారతదేశంలో విలీనం కావడంలో సిక్కిం నేషనల్ కాంగ్రెస్ పార్టీ కీలక పాత్ర పోషించింది.కాలేజీ లెందుప్ దోర్జీ కీలక పాత్ర పోషించాడు.[2]
సిక్కిం భారతదేశంలో విలీనం కావడానికి ముందు సంవత్సరం పాటు 1975 నుండి 1979 వరకు కాలేజీ లెందుప్ దోర్జీ సిక్కిం మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేశారు [2] కాలేజీ లెందుప్ దోర్జీని భారత ప్రభుత్వం 2002లో పద్మవిభూషణ్‌తో సత్కరించింది [2] 2004లో సిక్కిం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆయనకు సిక్కిం రత్న అవార్డును కూడా అందించింది [2]
మరణం
మార్చుకాజీ లెందుప్ దోర్జీ 2007 జూలై 28న భారతదేశంలోని పశ్చిమ బెంగాల్‌లోని ఉత్తర బెంగాల్‌లోని కాలింపాంగ్‌లోని తన నివాసంలో గుండెపోటుతో మరణించారు.[2][5] కాలింపాంగ్ సిక్కిం రాష్ట్ర సరిహద్దులో ఉంది. మరణించే నాటికి ఆయన 102 సంవత్సరాలు, 290 రోజులు . కాజీ లెందుప్ దోర్జీ గుండెపోటుతో మరణించడానికి ముందు, చాలా సంవత్సరాలుగా కాలేయ సమస్యలతో బాధపడుతున్నాడు.[2]కాజీ లెందుప్ దోర్జీ అంత్యక్రియలు 2007 ఆగస్టు 3న సిక్కింలోని రుమ్‌టెక్ మొనాస్టరీలో జరిగాయి [2]
కాజీ లెందుప్ మృతికి సిక్కిం ముఖ్యమంత్రి, పవన్ కుమార్ చామ్లింగ్ సంతాపం తెలుపుతూ, 1973లో సిక్కిం ప్రజాస్వామ్య ఉద్యమంలో చేరడానికి చామ్లింగ్‌ను ప్రేరేపించడానికి దోర్జీని ఒక విశిష్ట రాజనీతిజ్ఞుడు అని కొనియాడారు.[2] కాజీ లెందుప్ దోర్జీ మరణం తరువాత భారత ప్రధాని మన్మోహన్ సింగ్ సంతాపం తెలుపుతూ ఒక ప్రకటన విడుదల చేశారు, "సిక్కిం మొదటి ముఖ్యమంత్రి శ్రీ కాజీ లెందుప్ దోర్జీ మరణం గురించి తెలుసుకుని నేను తీవ్ర దిగ్భ్రాంతికి గురయ్యాను మరియు వాస్తుశిల్పిగా చారిత్రాత్మక పాత్ర పోషించాను. సిక్కిం భారత యూనియన్‌లోకి ప్రవేశించడం 1974 నుండి 1979 వరకు రాష్ట్రానికి మొదటి ముఖ్యమంత్రిగా నాయకత్వం వహించిన ఘనత కలిగి ఉంది. మన దేశంలో ఒక ముఖ్యమైన రాష్ట్రంగా సిక్కిం ఆక్రమించబడిన స్థానం గర్వం అనేక రంగాలలో దాని అద్భుతమైన పురోగతికి చాలా రుణపడి ఉంది. అతను ప్రారంభించిన విధానాలు అతని దురదృష్టవశాత్తూ సాధారణంగా దేశం ముఖ్యంగా సిక్కిం రాష్ట్రం ఒక ప్రముఖ ప్రజానాయకుడిని కోల్పోయింది, ఆయన దేశ నిర్మాణానికి అనేక పక్షాల సహకారం అందించారు." [6]
మూలాలు
మార్చు- ↑ Darpan, Pratiyogita (September 2007). "Pratiyogita Darpan".
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 "Sikkim's first Chief Minister Kazi Lhendup Dorjee dies". The Times of India. 2007-07-30. Archived from the original on 2012-10-17. Retrieved 2007-08-16.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Man who ushered in democracy in Sikkim". The Hindu. 2007-07-31. Archived from the original on 2007-10-01. Retrieved 2007-08-16.
- ↑ "Chandra das Rai: In His Own Words — Sikkim Project". 29 October 2021. Archived from the original on 24 December 2022. Retrieved 2 December 2023.
- ↑ "Sikkim's first Chief Minister Kazi Lhendup Dorjee dies". The Times of India. 30 July 2007.
- ↑ "PM Condoles The Death of Shri Kazi Lhendup Dorjee". Press Information Bureau Government of India. 2007-07-31. Retrieved 2007-08-16.