గడికోట (వీరబల్లె)
గడికోట, అన్నమయ్య జిల్లా, వీరబల్లె మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన వీరబల్లె నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన రాయచోటి నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 811 ఇళ్లతో, 3093 జనాభాతో 2269 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1582, ఆడవారి సంఖ్య 1511. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1051 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 160. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593570[2].
గడికోట (వీరబల్లె) | |
|---|---|
 | |
.svg)  గడికోట (వీరబల్లె) | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 14°12′24.048″N 78°56′13.560″E / 14.20668000°N 78.93710000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | అన్నమయ్య |
| మండలం | వీరబల్లె |
| విస్తీర్ణం | 22.69 కి.మీ2 (8.76 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 3,093 |
| • జనసాంద్రత | 140/కి.మీ2 (350/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,582 |
| • స్త్రీలు | 1,511 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 955 |
| • నివాసాలు | 811 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 516268 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 593570 |
2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం వైఎస్‌ఆర్ జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.[3]
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల వీరబల్లె లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం రాయచోటి లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, కడప లోనూ ఉన్నాయి.ఇక్కడ హైస్కూలు 1991 లో స్థాపించబడింది. 2016 లో జిల్లాలో మొదటి ఉత్తమ పాఠశాల అవార్డు వచ్చింది.ఇప్పటి వరకు ఆ పాఠశాల నుంచి 20 మంది విద్యార్థులు IIIT కి అనుమతి పొందారు.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగడికోటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుగడికోటలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. మొబైల్ ఫోన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుగడికోటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 669 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 607 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 100 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 538 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 129 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 193 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 257 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 92 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుగడికోటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 92 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుగడికోటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామ చరిత్ర
మార్చుపరమ హంస సచ్చిదా నంద యోగీశ్వర స్వామి వారు కొలువ యిఉన్నారు,గురుస్వామి కొండ తీరంలో సజీవ సమాధి అయి ఉన్నారు. పూర్వ కాలం నాటి యల్లమ్మ గుడి పెద్దూరు కస్పాలో ఉంది.
ప్రముఖ వ్యక్తులు
మార్చుసి.వి.నాగార్జున రెడ్డి - హైకోర్టులో న్యాయవాది, పోల్ రెడ్డి వెంకట రాజారెడ్డి (కొత్త రాజా రెడ్డి)=గడికోట సంర్పంచి భర్త,పారిశ్రామిక వేత్త, గడికోట అభివృధ్ధికి పాటు పడే వ్యక్తి. సి.వి.పవన్ కుమార్ రెడ్డి=రాయచోటి సెషన్ కోర్టులో న్యాయ వాది రాజికీయ నాయకులు=గంగిరెడ్డి, అమర్ నాథ్ రెడ్డి, మాజి యం.పి.టి.సి. గాడి. పెంచలయ్య, నరసింహా రెడ్డి, మాజి ప్రెసిడెంట్ చెన్నూరి నాగయ్య, చలపతి, పోలు వెంకట్ రెడ్డి. హై స్కూలు దాత= వాసుదేవ రాజు. వ్యాపార వేత్త=షేక్ మహమ్మద్ హనీఫ్.
మౌలిక వసతులు
మార్చుఆసుపత్రి సౌకర్యం,సెల్ టవర్ తప్ప అన్ని సదుపాయాలు ఉన్నాయి. పర్యాటకులకు చూడడానికి అక్కడి ప్రక్రుతి చాలా అందంగా ఉంటుంది.చెట్లు పచ్చని పొలాలు జలాశయలతో ఆకర్షణీయంగా ఉంటుంది. కొండ తీరంలో వాటర్ ఫాల్స్.
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/ దేవాలయాలు
మార్చుచేన్నకేశవ స్వామి గుడి (వేల్పుల మిట్ట), గురుస్వామి గుడి (యడబల్లి), రామాలయం (యడబల్లి), శివాలయం (యడబల్లి), సచ్చిదానంద అశ్రమం (పెద్దూరు కస్పా), పురాతన కాలం నాటి యల్లమ్మ గుడి (పెద్దూరు కస్పా).
ప్రధాన వృత్తులు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.