పెనుమదం
పెనుమదం, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా, పోడూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన పోడూరు నుండి 7 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన పాలకొల్లు నుండి 5 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2385 ఇళ్లతో, 8746 జనాభాతో 304 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4475, ఆడవారి సంఖ్య 4271. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 3121 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 77. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588708.[2]
పెనుమదం | |
|---|---|
 గ్రామ రెవెన్యూ అధికారి వారి కార్యాలయం, పెనుమదం | |
 | |
.svg)  పెనుమదం | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°32′49.632″N 81°45′44.352″E / 16.54712000°N 81.76232000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | పశ్చిమ గోదావరి |
| మండలం | పోడూరు |
| విస్తీర్ణం | 3.04 కి.మీ2 (1.17 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 8,746 |
| • జనసాంద్రత | 2,900/కి.మీ2 (7,500/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 4,475 |
| • స్త్రీలు | 4,271 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 954 |
| • నివాసాలు | 2,385 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 534267 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 588708 |
గ్రామ చరిత్ర ప్రకారం ఒక కథనం ఉంది. జనమేజయ మహారాజు తన తండ్రికి ప్రాణ హాని కలిగించిన సర్పజాతిపై ఆగ్రహించి తాను తలపెట్టిన సర్పయాగం కోసం దేశమంతా ఏర్పాటైన యజ్ఞకుండలాల్లో అతిపెద్దదైన యజ్ఞకుండం ఇక్కడ ఈ ప్రాంతాన ఏర్పాటు చేసాడని, దాని వలన ఈ ప్రాంతానికి పెనుమేధం అని పేరు వచ్చినది అని అంటారు. కాలక్రమేణా అది పెనుమదంగా మారిందని అంటారు.
దేవాలయాలు
మార్చుపెనుమదంలో అతి పురాతనమైన ఆలయం శ్రీ ఉమా అగస్త్యేశ్వరస్వామి ఆలయం. ఈ ఆలయానికి ఒక విశిష్టత ఉంది, పంచారామాల్లోని శివలింగాల మాదిరిగా ఇక్కడి లింగములో పోలికలు కానవస్తాయి. శివరాత్రి సందర్భంగా ఇక్కడ విశేష పూజలు, ఉత్సవాలు నిర్వహిస్తారు.
ప్రముఖులు
మార్చు- షేక్ సుభాన్ దూదేకుల కులం నుండి హైకోర్టులో మొదటి న్యాయవాది.
రవాణా
మార్చుఈ గ్రామానికి రవాణాగా బస్సులు పాలకొల్లు నుండి గుమ్మలూరు మీదుగా వల్లూరు, సిద్దాంతం పోవును. ఇవి కాక పాలకొల్లుకు ఆటోలు, టాక్సీలు ఉన్నాయి.వద్దిపర్రు .పెనుమదం నుండి పోడూరు మీదుగా కవిటం వరకూ ఉన్న మట్టిరోడ్డును వెడల్పు చేసి తారురోడ్డుగా మార్చితే పాలకొల్లు మీదుగా తిరిగిరాకుండా మండల ప్రజలకు దగ్గర దారి ఏర్పడుతుంది.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 8,860. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 4,550, మహిళల సంఖ్య 4,310, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 2,113 ఉన్నాయి.
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2385 ఇళ్లతో, 8746 జనాభాతో 304 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4475, ఆడవారి సంఖ్య 4271. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 3121 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 77. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588708.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 8, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, పాలకొల్లు లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, నరసాపురం లోనూ ఉన్నాయి. పాలీటెక్నిక్‌, అనియత విద్యా కేంద్రం, పోడూరు లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, ఏలూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుపెనుమదంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో 2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుపెనుమదంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 5 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 298 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 298 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుపెనుమదంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 298 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుపెనుమదంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుచేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు
మార్చులేసులు
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
`1