వికీపీడియా

ఇన్‌స్క్రిప్టు: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చి AWB వాడి RETF మార్పులు చేసాను, typos fixed: → (5), ) → ) (11), ( → ( (4), లో → లో (2), కీ → కీ (9), గా → గా using AWB
పంక్తి 1:
'''ఇన్‌స్క్రిప్టు''' (Inscript) అనే పదం ఆంగ్లంలోని '''ఇం'''డియన్ '''స్క్రిప్టు''' ('''In'''dian '''Script''') నుండి వచ్చింది. ఈఈకీ కీ బోర్డు అమరికను భారత ప్రభుత్వ ఎలక్ట్రానిక్సు విభాగం (Department of Electronics) [[1986]]లో తయారు చేసింది<ref name=doe> భారతదేశంలో భాషల సాంకేతికతను అభివృద్ది కోసం తయారు చేసిన ప్రభుత్వ వెబ్‌సైటులో [http://tdil.mit.gov.in/keyoverlay.htm ఇన్‌స్క్రిప్టుపై ఒక వ్యాసం]. సేకరించిన తేదీ: [[జూలై 13]], [[2007]] </ref>. ఈఈకీ కీ బోర్డు అమరికలో, భారతదేశంలోని అన్ని భాషల [[అక్షరాలు]] అమర్చి ఉంటాయి. అయితే ఈ అక్షరాలనన్నిటినీ ఐఐఎస్‌సిఐ (IISCI) అనే ఒక ప్రామాణికంలో నిర్వచించారు. అంతేకాదు భారతీయ భాషలలో అతిత్వరగా టైపు చేయగలిగేటట్లు ఈ అమరికను తయారు చేసారు. భారతీయ అక్షరాలలో ఉన్న స్వారూప్యత వలన ఒక్క భారతీయ భాషలో టైపు చేయడం నేర్చుకుంటే మిగతా భాషలలో కూడా టైపు చేయడం సులువుగా ఉంటుంది.
 
<br /><br />
QWERTY కీ బోర్డుతో దీనిని వాడవచ్చు. ఎడమవైపున ఇంగ్లీషు అక్షరాలు కుడివైపున ఇన్‌స్క్రిప్టు అక్షరాలు గల ఓవర్ లే వాడాలి.
{{clear}}
[[విండోస్ 7]] లో మరియు [[ఉబుంటు]] లలో సాధారణంగా Left ALT+Shift ని QWERTY నుండి ఇన్‌స్క్రిప్టు లోకి మారటానికి Toggle కీ గాకీగా వాడతారు. తాత్కాలికముగా ఒక ఇన్‌స్క్రిప్టుఅక్షరము టైపు చేయటానికి ALT+SPACE (IBM enhanced keyboard) లేక SYS-REQ (PC-AT 88 key keyboard) వాడతారు.<br />
<br />
అన్ని భారతీయ భాషలని విశ్లేషించి, ఒకేలా వుండేలా ప్రామాణీకరించారు. దీనిలో ఎడమవైపు అచ్చులు కుడివైపు హల్లులు వున్నాయి. అచ్చులఅచ్చులకీ కీ ల లోలలో గుణింతాలు మామూలుగాను, షిఫ్ట్ తో అచ్చులుగాను వస్తాయి. హ్రస్వ అచ్చులు ప్రధాన వరుసలో, దీర్ఘ అచ్చులు పై వరుసలో వున్నాయి. 'd' కు మామూలుగా హలాంత్ (్ : న కార పొల్లు) వస్తుంది. దీనిని సంయుక్త అక్షరాలకు వాడతారు.
 
<br /><br />
చాల హల్లులకి హలాంత్ చేర్చినపుడు, లేకహల్లులకి గుణింతాలు రాసేటప్పుడు, ఎడమచేతి వేళ్ళు, తరువాత కుడిచేతి వేళ్ళు వాడాల్సి రావటంతో త్వరగా టైపు చేయటం కుదురుతుంది.
 
<br /><br />
హల్లుల కీలలో 5 వర్గాల మొదటి అక్షరాలు ప్రధాన వరుసలో వున్నాయి. షిఫ్ట్ తో వాటి రెండవ అక్షరాలు వస్తాయి. ముక్కుతో పలకని హల్లులను అ వర్గానికి దగ్గరదగ్గరకీ కీ లలో ఇచ్చారు. ముక్కుతో పలికే హల్లులను ఎడమవైపు చివరి వరుసలో ఇచ్చారు. మిగతావి కుడివైపు ఇచ్చారు. పై వరుసలో ఎక్కువగా వాడే సంయుక్త అక్షరాలని ఇచ్చారు. ఇవి నొక్కినపుడు, వాటి మూల అక్షరాల సమూహము వస్తుంది.
==లేయవుటు==
[[బొమ్మ:I18N Indic TeluguInscript.png|800px|ఇన్స్క్రిప్ట్ తెలుగు ఓవర్ లే ]]
==టైపింగ్ ఉదాహరణలు==
===సాధారణ అక్షరాలు, పదాలు===
*D=అ, E= ఆ, F= ఇ, ... Q=ఔ
*h=ప, he=పా, hf= పి...hx=పం
*hd=ప్, hdj=ప్ర, hdje=ప్రా, ... hdjx= ప్రాం
*hd/s=ప్యే, h-=పృ
*లక్ష్మి = nkd<dcf
===పారిభాషిక పదాలు===
పారిభాషిక పదాలను తెలుగులిపిలో రాసేటప్పుడు ప్రత్యేక అక్షరాలు వాడితే చదవటానికి సులభంగా వుంటుంది.
*మామూలుగా కలిసి వచ్చే వాటిని విడదీయాలంటే (క్షక్షను ను క్ ష్ గా) శూన్యవెడల్పుకలుపు (Zero Width Joiner (ZWJ) (U+200D) వాడాలి.
*ఒక హల్లుహల్లుకి కి చాలా వత్తులు వచ్చే అవకాశం వుంది. అప్పుడు చదవటం కష్టమవుతుంది కాబట్టి, ఒకటి లేక రెండు వత్తులు వచ్చిన తరువాత శూన్యవెడల్పువిరుపు (Zero Width Non Joiner (ZWNJ) (U+200C) వాడి రాయాలి. ఉదా:సాఫ్ట్వేర్ ని సాఫ్ట్‌వేర్ గా. ఇది సాధారణంగా పారిభాషిక పదాలు హలాంతంలో వుండి వాటికి విభక్తులు చేర్చాల్సినప్పుడు ZWNJ వాడవచ్చు. ఉదా:ఫైర్ఫాక్స్లోఫైర్ఫాక్స్లోని ని ఫైర్ఫాక్స్ లో
దీనికొరకు వివిధ నిర్వహణ వ్యవస్థలలో కోడ్ వివరాలు క్రింద ఇవ్వబడినవి.
;[[విండోస్]]
ZWJ=<Ctrl+Shift+1>, ZWNJ=<Ctrl+Shift+2>
;[[లినక్స్]] (ibus, scim m17n-tables వాడేటప్పుడు)
ZWJ=Not available, ZWNJ=<shift+b>,
 
:పై కోడ్లు మీకు తెలియకపోతే టైపు చేసేటపుడు ZWJ కొరకు హెచ్ టి ఎమ్ ఎల్ కోడ్ & z w j ; (మధ్యలో ఖాళీ లేకుండా), ZWNJ కొరకు & z w n j ; (మధ్యలో ఖాళీ లేకుండా) నేరుగా టైపు చేసిన సరిపోతుంది.
{| class="wikitable"
|-
! ఉదాహరణ (ZWJ, ZWNJ వాడకపోతే కనబడేవిధము) !! క్రింది దానిలో మీ కంప్యూటర్ వ్యవస్థవ్యవస్థకి కి సరిపోలిన మీటలను <ZWJ>, <ZWNJ> కు బదులుగా నొక్కినపుడు కనబడేవిధము.
|-
| kd<=క్ష|| kd<<ZWJ>=క్ ష (మధ్యలో ఖాళీ వాడి చూపడం జరిగింది. మీరు సరియైన కోడ్ చేరిస్తే ఖాళీ లేకుండా వస్తుంది)
|-
|hwjdHekdmdna=పైర్ఫాక్స్లో ||hwjdHekdm d<ZWNJ>na=ఫైర్ఫాక్స్ లో (మధ్యలో ఖాళీ వాడి చూపడం జరిగింది. మీరు సరియైన కోడ్ చేరిస్తే ఖాళీ లేకుండా వ స్తుంది)
|-
| meHd'bsjd=సాఫ్ట్వేర్|| meHd'<ZWNJ> bsjd= సాఫ్ట్ వేర్ ( (మధ్యలో ఖాళీ వాడి చూపడం జరిగింది. మీరు సరియైన కోడ్ చేరిస్తే ఖాళీ లేకుండా వ స్తుంది)
|}
 
పంక్తి 46:
*[http://omicronlab.com/download/tools/iComplex_2.0.0.exe విండోస్ లో తెలుగు అమర్చుకొనుటకు (ఇన్స్క్రిప్ట్ తో) ఉపకరణము ]
*[http://www.anupamatyping.com/ ఇన్ స్క్రిప్ట్ కీబోర్డు లేఅవుట్ లో తెలుగు టైపింగ్ ను నేర్పే తెలుగు సాప్ట్ వేర్.]
*[[:en:Unicode input|యూనికోడ్ ప్రవేశపెట్టడం (ఆంగ్లవికీపీడియా వ్యాసం) ]]▼
 
[[వర్గం:కీ బోర్డు]]
▲*[[:en:Unicode input|యూనికోడ్ ప్రవేశపెట్టడం (ఆంగ్లవికీపీడియా వ్యాసం)]]
"https://te.wikipedia.org/wiki/ఇన్‌స్క్రిప్టు" నుండి వెలికితీశారు