బద్దం ఎల్లారెడ్డి

బద్దం ఎల్లారెడ్డి (జ.1906, గాలిపల్లి గ్రామం,[1][2] మ. 1979[3]) తెలంగాణ రాష్ట్రానికి చెందిన భారతీయ కమ్యూనిస్టు నాయకుడు. ఆయన తెలంగాణ సాయుధ పోరాట యోధుడు.[4]

బద్దం ఎల్లారెడ్డి
పార్లమెంట్ సభ్యుడు
In office
1952 – 1957
నియోజకవర్గంకరీంనగర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం
శాసనసభ్యుడు
In office
1958
తరువాత వారుఎం.ఆర్. కృష్ణ
నియోజకవర్గంబుగ్గారం శాసనసభ నియోజకవర్గం
శాసనసభ్యుడు
In office
1972
నియోజకవర్గంఇందుర్తి శాసనసభ నియోజకవర్గం
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం1906
గాలిపల్లి, ఇల్లంతకుంట మండలం, రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా, తెలంగాణ
మరణం1979
హైదరాబాదు, తెలంగాణ
రాజకీయ పార్టీభారత కమ్యునిస్టు పార్టీ

జీవిత విశేషాలు మార్చు

ఆయన రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా, ఇల్లంతకుంట మండలం గాలిపల్లి గ్రామంలో 1906 లో జన్మించారు. ఆయన భారత మాజీ ప్రధాని జవహర్లాల్ నెహ్రూ ఆశయాలకు ప్రభావితుడైనాడు.[5] ఆయన 1930 నుంచి కమ్యూనిజం వైపు ఆకర్షితులైనారు.[6] 1938లో సత్యాగ్రాహానికి పూనుకున్నారు.[7] సాయుధ పోరాటంలో ఆయన జైలుకు కూడా వెళ్లారు.[8] 1939లో కమ్యూనిస్టు పార్టీ హైదరాబాదులో శాఖను ప్రారంభించగా దానిలో రావి నారాయణరెడ్డి లాంటి వారితో కలిసి బద్దం ఎల్లారెడ్డి పనిచేశారు.[6][9]

ఆంధ్ర మహాసభ, తెలంగాణ పోరాటం మార్చు

ఆయన 1941లో ఎల్లారెడ్డి ఆంధ్రమహాసభకు ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఎన్నికోబడ్డారు. తెలంగాణ సాయుధ పోరాటంలో కీలకపాత్ర వహించారు. తర్వాత రాజకీయాలలో చేరి లోక్‌సభకు, రాష్ట్ర శాసనసభకు ఎన్నికయ్యారు.

ఉద్యమాలు మార్చు

ఎల్లారెడ్డి విద్యార్థి దశలోనే పోరుబాట పట్టారు. 1930లో కాకినాడ ఉప్పుసత్యాగ్రహంలో పాల్గొని 7 మాసాలు జైలు శిక్షకు గురయ్యారు. తెలంగాణ సాయుధ పోరాటం సమయంలో అగ్రనాయకులలో ముఖ్యులుగా మారారు. సాయుధ పోరాట కాలంలోనూ అరెస్ట్ అయి 3 సంవత్సరాలు జైలుశిక్ష అనుభవించారు.

రాజకీయ ప్రస్థానం మార్చు

యుక్తవయస్సు నుంచే కమ్యూనిజం వైపు ఆకర్షితుడైన ఎల్లారెడ్డి 1952లో పీపుల్స్ డెమొక్రటిక్ ప్రంట్ తరపున కరీంనగర్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం నుంచి పి.వి.నరసింహరావుపై విజయం సాధించారు. 1956లో సిపిఐ కేంద్ర కార్యవర్గ సభ్యులయ్యారు. 1958లో బుగ్గారం అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం నుంచి శాసనసభకు ఎన్నికయ్యారు. 1964లో రాజ్యసభకు ఎన్నికైనారు. 1972లో ఇందుర్తి అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం నుంచి ఎన్నికై శాసనసభలో రెండోసారి ప్రవేశించారు.[10]

మరణం మార్చు

ఆయన 1978 డిసెంబరు 27న మరణించారు.

గుర్తింపులు మార్చు

కరీంనగర్ లో ఆయన విగ్రహం 2006 లో ప్రతిష్ఠించబడింది

మూలాలు మార్చు

  1. The Hindu. `Projects will change face of Karimnagar' Archived 2007-11-14 at the Wayback Machine
  2. New Age. CPI Padayatra in Karimnagar Archived 2011-04-04 at the Wayback Machine
  3. Indian Institute of Applied Political Research. The Annual Register of Indian Political Parties, Volume 1991, Edition 2. New Delhi: Michiko & Panjathan [etc.], 1979. p. 500
  4. Sakshi (18 March 2019). "వెట్టి విముక్తి ప్రదాత". Archived from the original on 26 November 2021. Retrieved 26 November 2021.
  5. Narotham Reddy, K. Freedom Struggle in Erstwhile Nizam State: With Special Reference to Karimnagar District, 1920-1948 A.D. Hyderabad, A.P., India. p. 172
  6. 6.0 6.1 Ramakrishna Reddy, V. Economic History of Hyderabad State: Warangal Suba, 1911-1950. Delhi: Gian Pub. House, 1987. p. 709
  7. V.V. Giri National Labour Institute. Agrarian Structure, Movements & Peasant Organisations in India. Noida, Uttar Pradesh: V.V. Giri National Labour Institute, 2004. p. 118
  8. Innaiah, N. Politics for Power: The Role of Caste and Factions in Andhra Pradesh, 1880-1980. Hyderabad [India] (1-1-180/15, Chaminar X-Roads, Hyderabad-500020): Scientific Services, 1981. p. 74
  9. New Age. Remembering Ravi Narayana Reddy Archived 2012-03-25 at the Wayback Machine
  10. "వెట్టి విముక్తి ప్రదాత". Sakshi. 2019-03-18. Archived from the original on 2021-11-26. Retrieved 2021-11-29.

ఇతర లింకులు మార్చు