మంగళంపాడు
మంగళంపాడు ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, తిరుపతి జిల్లా, సూళ్ళూరుపేట మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన సూళ్ళూరుపేట నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన గూడూరు నుండి 73 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 636 ఇళ్లతో, 2293 జనాభాతో 1440 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1124, ఆడవారి సంఖ్య 1169. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 487 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 446. గ్రామం జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 592733[2].ఇది సుమారు 400 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన గ్రామం.[3]
మంగళంపాడు | |
|---|---|
 | |
.svg)  మంగళంపాడు | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 13°47′N 79°54′E / 13.783°N 79.900°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | తిరుపతి |
| మండలం | సూళ్ళూరుపేట |
| విస్తీర్ణం | 14.4 కి.మీ2 (5.6 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 2,293 |
| • జనసాంద్రత | 160/కి.మీ2 (410/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 1,124 |
| • స్త్రీలు | 1,169 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,040 |
| • నివాసాలు | 636 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 524121 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 592733 |
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి సూళ్ళూరుపేటలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల సూళ్ళూరుపేటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఎన్.వి.కండ్రిగలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల నెల్లూరులోను, పాలీటెక్నిక్‌ గూడూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల ఎన్.వి.కండ్రిగలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల తడలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం గూడూరులోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల నెల్లూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుమంగళంపాడులో ఉన్న ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
దేవాలయాలు
మార్చుశ్రీ గోదా సౌందర్యవల్లి రుక్మిణీ సత్యభామా సమేత వేణుగోపాలస్వామి ఆలయం
మార్చు
మంగళంపాడులోని బ్రాహ్మణ వీధిలో ఉన్న ఈ ఆలయం శిథిల దశకు చేరటంతో, దేవాలయాన్ని పునర్నిర్మించాల్సి వచ్చింది. దీనికి దేవాదాయశాఖ రు.34 లక్షలు మంజూరు చేయగా, వంశపారంపర్య ధర్మకర్తలు రు. 17 లక్షలు జమచేశారు. భక్తులు విరాళాల ద్వారా రు. 49 లక్షలు అందజేయగా మొత్తం కోటి రూపాయలతో ఆరు నెలలలో ఆలయాన్ని సుందరంగా తీర్చి దిద్దారు. శ్రీ గోదా సౌందర్యవల్లి రుక్మిణి సత్యభామా సమేత వేణుగోపాలస్వామి ఆలయాన్ని నిర్మించారు.
- ఈ ఆలయానికి అనుబంధంగా, ఆలయ ఆవరణలో, సుదర్శన నరసింహమూర్తి ఆలయాన్ని నిర్మించారు. ఇందులో 16 భుజాలతో సుదర్శనమూర్తి, వెనుకవైపు యోగాసనంలో నరసింహమూర్తి ఉన్నారు.
- ప్రత్యేకంగా గోదాదేవి, సౌందర్యవల్లి, భక్త ఆంజనేయస్వామి ఆలయాలను నిర్మించారు. ప్రధాన ఆలయంపై విష్ణుమూర్తి అవతారాలను ఏర్పాటు చేశారు.
- ఆలయ ఆవరణలో ఎక్కడా లేని విధంగా "రామక్రతు" స్థూపాన్ని నిర్మించారు.
- ఆలయ జీర్ణోద్ధరణ మహా సంప్రోక్షణ మహోత్సవ కార్యక్రమాలు 2014, ఫిబ్రవరి-6 నుండి జరుగును.
- స్వామివారి బ్రహ్మోత్సవాలు ప్రతి సంవత్సరం ఫాల్గుణమాసంలో 8 రోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించెదరు. కార్యక్రమంలో భాగంగా, 8వ రోజున శ్రీ రుక్మిణీ సత్యభామా సమేత వేణుగోపాలస్వామివారిని రథంపై గ్రామవీధులలో ఊరేగించెదరు. ఈ కార్య్యక్రమాలలో భక్తులు వేలసంఖ్యలో పాల్గొంటారు. సూళ్ళూరుపేట, శ్రీహరికోట, తిరుపతి, శ్రీకాళహస్తి ప్రాంతాలనుండియేగాక, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలనుండి గూడా భక్తులు అధికసంఖ్యలో తరలివచ్చి, స్వామివారి రథాన్ని లాగుతారు. పలువురు భక్తులు తమ మ్రొక్కులు తీర్చుకుంటారు.
గ్రామ ప్రముఖులు
మార్చు- ప్రముఖ నాటక, సినీ గీత రచయిత ఆచార్య ఆత్రేయ ఈ గ్రామంలోనే జన్మించారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుపోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమంగళంపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 409 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 342 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 40 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 10 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 1 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 29 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 128 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 477 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 239 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 395 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమంగళంపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 3 హెక్టార్లు* చెరువులు: 392 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమంగళంపాడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ది హిందూ పత్రికలో ఈ గ్రామం గురించిన వ్యాసం". Archived from the original on 2011-06-29. Retrieved 2011-02-28.