మార్ఫిన్ (Morphine (INN) (/ˈmɔːrfn/) ఒక శక్తివంతమైన నొప్పి నివారణి మందు. దీనిని మొదటిసారిగా 1804 సంవత్సరంలో ఫ్రెడ్రిక్ సెర్‌టర్మర్ (Friedrich Sertürner) తయారుచేసి చరిత్రలో మొదటి నేచురల్ ప్లాంట్ ఆల్కలాయిడ్ గా గుర్తింపుపొందింది. దీనిని మెర్క్ ( Merck ) సంస్థ 1817 లో అమ్మడం మొదలుపెట్టింది. 1957లో సూదిని కనుగొన్న తర్వాత దీని వాడకం విస్తృతంగా మారింది. సెర్‌టర్నర్ దీనికి గల నిద్రను కలిగించే గుణం ఆధారంగా, దీని పేరు మార్ఫియం (morphium) అని గ్రీకు కలల దేవత మార్ఫియస్ (Morpheus) (Greek: [Μορφεύς] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)) పెట్టాడు.[2]

మార్ఫిన్
వ్యవస్థాత్మక (IUPAC) పేరు
(5α,6α)-7,8-didehydro-
4,5-epoxy-17-methylmorphinan-3,6-diol
Clinical data
వాణిజ్య పేర్లు Mscontin, Oramorph, Sevredol(Morphine as a sulfate)
అమెరికన్ సొసైటీ ఆఫ్ హెల్త్ సిస్టం ఫార్మాసిస్ట్స్(AHFS)/డ్రగ్స్.కామ్ monograph
ప్రెగ్నన్సీ వర్గం C (AU) C (US)
చట్టపరమైన స్థితి Controlled (S8) (AU) Schedule I (CA) Schedule II (US) Narcotic Schedules I and III (UN) Prescription Medicine Only
Dependence liability High
Routes Inhalation (smoking), insufflation (snorting), oral, rectal, subcutaneous (S.C), intramuscular (I.M), intravenous (I.V), epidural, and intrathecal (I.T.)
Pharmacokinetic data
Bioavailability 20–40% (oral), 36–71% (rectally),[1] 100% (IV/IM)
Protein binding 30–40%
మెటాబాలిజం Hepatic 90%
అర్థ జీవిత కాలం 2–3 hours
Excretion Renal 90%, biliary 10%
Identifiers
CAS number 57-27-2 checkY
64-31-3 (neutral sulfate),
52-26-6 (hydrochloride)
ATC code N02AA01
PubChem CID 5288826
IUPHAR ligand 1627
DrugBank DB00295
ChemSpider 4450907 checkY
UNII 76I7G6D29C checkY
KEGG D08233 checkY
ChEBI CHEBI:17303 checkY
ChEMBL CHEMBL70 checkY
Chemical data
Formula C17H19NO3 
Mol. mass 285.34
  • CN1CC[C@]23C4=C5C=CC(O)=C4O[C@H]2[C@@H](O)C=C[C@H]3[C@H]1C5
  • InChI=1S/C17H19NO3/c1-18-7-6-17-10-3-5-13(20)16(17)21-15-12(19)4-2-9(14(15)17)8-11(10)18/h2-5,10-11,13,16,19-20H,6-8H2,1H3/t10-,11+,13-,16-,17-/m0/s1 checkY
    Key:BQJCRHHNABKAKU-KBQPJGBKSA-N checkY

Physical data
Solubility in water HCl & sulf.: 60 mg/mL (20 °C)
 checkY (what is this?)  (verify)

మూలాలు

మార్చు
  1. Jonsson, Torsten; Christian Broen Christensen, Henrik Jordening, Carsten Frølund (1988). "The Bioavailability of Rectally Administered Morphine". Basic and Clinical Pharmacology & Toxicology. 62 (4): 203–205. doi:10.1111/j.1600-0773.1988.tb01872.x. Retrieved 12 April 2012.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  2. Smith, William (2007). A Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. London, United Kingdom: I. B. Tauris; 1 edition. ISBN 1-84511-002-1.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=మార్ఫిన్&oldid=3820219" నుండి వెలికితీశారు