మిరుదొడ్డి
మిరుదొడ్డి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, సిద్ధిపేట జిల్లా, మిరుదొడ్డి మండలానికి చెందిన గ్రామం.[1].
| మిర్దొడ్డి | |
| — రెవిన్యూ గ్రామం — | |
  మిర్దొడ్డి |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 18°04′54″N 78°38′26″E / 18.0817384°N 78.6406902°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | సిద్దిపేట |
| మండలం | మీర్‌దొడ్డి |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 6,899 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 3,570 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 3,329 |
| - గృహాల సంఖ్య | 1,603 |
| పిన్ కోడ్ | 502108 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | |
ఇది సమీప పట్టణమైన సిద్ధిపేట నుండి 24 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
మార్చు2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మెదక్ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2]
గణాంక వివరాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1603 ఇళ్లతో, 6899 జనాభాతో 3041 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3570, ఆడవారి సంఖ్య 3329. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1328 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 73. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573086.[3] పిన్ కోడ్: 502108.
మిరుదొడ్డి గ్రామ చరిత్ర
మార్చుక్రీ..శ. 900 సంవరత్సరాల క్రితం నుంచే ఈ గ్రామం ఉండేది. వడ్డే రాజులు సామంత రాజులుగా ఉన్నారు.రాజు మరణించగా అతని భార్య లక్ష్మి, 7 గురు కుమారులు జీవిస్తున్నారు. అక్కడ నిర్మించిన రామాలయనికి దగ్గర్లొ నివాసం ఉండి పరిపాలించ సాగారు.ఒక రోజు ఉత్తర ప్రాంతం నుంచి ఒక మునీశ్వరుడు వచ్చి ఆశ్రయం పొందాడు. ఆ రోజు పడుకునే ముందు తన దగ్గర ఉన్న పాత్రను ఉట్టిపై పెట్టి పడుకున్నాడు.అంతకు ముందే ఆ పాత్రను ముట్టుకొవద్దని చెప్పాడు. అనుమానం వచ్చి ఆ రోజు రాత్రి లక్ష్మి కుమారులు ఉట్టి పై ఉన్న పాత్రను దొంగచాటుగా చూశారు.ఆ పాత్ర నుంచి ఒక్కొ బొట్టు చుక్కలు పడుతున్నాయి. కింద ఉన్న ఇనుప బండి పయ్యపై పడగా ఇనుము బంగారంగా మారింది. ఇనుమును బంగారంగా మార్చవచ్చని, శ్రీమంతులం కావచ్చనే దుర్బుద్ధితో పాత్రను దొంగిలించారు. మునిని చంపేశారు. ఈ విషయం తెలుసుకున్న లక్ష్మి దిగులు చెందింది. అప్పుడే తీవ్ర కరువు వచ్చింది. లక్ష్మి ప్రతీ రోజు పూజలు చేయ సాగింది. ముని ఒక రోజు కళలోకి వచ్చి ప్రజలకు ఉపయోగపడే పనులు చేయాలని, అప్పుడే శాపం నుంచి విముక్తి లభిస్తుందని చెప్పాడు. అప్పుడే గ్రామం చుట్టూ చెరువులు, కుంటలు తవ్వించారు. మొత్తం 101 వరకు తవ్వించారు. ప్రజలను భాగస్వాములను చేశారు. అప్పుడే పెద్ద కుమారుడు మిట్టరాజు పేరును గ్రామానికి నామకరణం చేసినట్లు చెబుతారు. కొడుకుల పేర బ్రహ్మరాజు చెరువు, మిట్టాకాని కుంట తదితర పేర్లను నామకరణం చేశారు. లక్ష్మి అటవీ ప్రాంతంలో నివసించింది. అప్పుడు ఆమె నివసించిన చోట లక్ష్మినగర్ గ్రామంగా ఏర్పడింది.తప్తే మిర్ దొడ్డి మిర్దొడ్డి గ్రామానికి తప్తే మిర్డొడ్డి అనే పేరు వచ్చింది. ఈ గ్రామం చాలా విశాళంగా ఉండడంతో ఇక్కడ పెద్ద దొడ్డి ఉండేదట. ఏ గ్రామంలో పశువులు పోయినా మిట్టకానిలో దొరుకుతాయని వచ్చేవారు. అప్పుడే మిట్టకాని నుంచి కాని తొలిగిపొయి దొడ్డి కలిసి మిట్టదొడ్డిగా మరింది. రాను రాను మిర్ దొడ్డిగా, మిడిదొడ్డిగా మారింది. ఎక్కడకు వెళ్లినా పశువులు దొరుకవని, మిర్దొడ్డీలోనే దొరుకుతాయని ఉద్దేశంతొ తప్తే మిర్దొడ్డి అని పిలుస్తారు.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల సిద్ధిపేటలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు సిద్ధిపేటలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం సిద్ధిపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల హైదరాబాదు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుమీర్దొడ్డిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. రెండు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో13 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టర్లు ఐదుగురు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 8 మంది ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుమీర్దొడ్డిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమీర్దొడ్డిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 190 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 373 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 50 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 356 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 74 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 5 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 42 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1943 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1669 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 321 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమీర్దొడ్డిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 321 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమీర్దొడ్డిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 240 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "సిద్దిపేట జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-12-24. Retrieved 2022-08-17.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".