వడ్డమాను
వడ్డమాను గుంటూరు జిల్లా, తుళ్ళూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన తుళ్ళూరు నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మంగళగిరి నుండి 23 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. ఇక్కడ జైన మతానికి చెందిన స్థూపం, సమ్మిట్ స్తూపం, కొండరాళ్ళ గుహలు, నాణాలు, శాసనాలు మొదలైనవి లభించాయి. వాటిని స్థానికంగా ఉన్న పెద్దకొండపై భద్రపరిచారు.
వడ్డమాను | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°31′52.4640″N 80°25′18.3360″E / 16.531240000°N 80.421760000°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | గుంటూరు |
మండలం | తుళ్లూరు |
విస్తీర్ణం | 7.84 కి.మీ2 (3.03 చ. మై) |
జనాభా (2011) | 2,716 |
• జనసాంద్రత | 350/కి.మీ2 (900/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 1,347 |
• స్త్రీలు | 1,369 |
• లింగ నిష్పత్తి | 1,016 |
• నివాసాలు | 783 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 522236 |
2011 జనగణన కోడ్ | 589955 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుఆశోకుడి మనవడు సంప్రతి అమరావతి దగ్గర వడ్డమాను కొండపై జైన విహారాన్ని నిర్మించాడు.[ఆధారం చూపాలి]
త్రవ్వకాలు
మార్చుత్రవ్వకాలలో స్తూపం, విహార కు సంబంధించిన అవశేషాలు లభించడంతో ఇక్కడ కంకాళి తిలకు పోలిన గొప్ప జైన స్తూపం ఉండేదని భావిస్తున్నారు..[1] శాసనాలను బట్టి సా.శ.పూ 3 శతాబ్దం నుండి సా.శ. 6 వశతాబ్దం వరకు జైన కేంద్రంగా వుండేదని తెలుస్తున్నది.[2] ఉదయగిరి, ఖండగిరి గుహలను పోలిన దీర్ఘవృత్తాకార నిర్మాణాలను ఆలయాలుగా వాడేవారు.[1]
భౌగోళికం
మార్చుఇది మండల కేంద్రమైన తుళ్ళూరు నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మంగళగిరి నుండి 23 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
సమీప గ్రామాలు
మార్చుదొండపాడు 2 కి.మీ, పెద్దమద్దూరు 3 కి.మీ, బోరుపాలెం 3 కి.మీ, వైకుంఠపురం 4 కి.మీ, రాయపూడి 5 కి.మీ.
జనగణన విషయాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 783 ఇళ్లతో, 2716 జనాభాతో 784 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1347, ఆడవారి సంఖ్య 1369. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1140 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 56. [3]
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 2,848. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1,418, స్త్రీల సంఖ్య 1,430, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 721 ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల తుళ్ళూరులోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల అనంతవరంలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల అనంతవరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్, సైన్స్, డిగ్రీ కళాశాల తుళ్ళూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల మంగళగిరిలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరులో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుకుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుస్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
భూమి వినియోగం
మార్చుభూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 74 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 13 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 2 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 684 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 500 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూమి: 193 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చువ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది
- బావులు/బోరు బావులు: 193 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమూలాలు
మార్చువనరులు
మార్చు- Shah, Umakant Premanand (1995), Studies in Jaina Art and Iconography and Allied Subjects in Honour of Dr. U.P. Shah, Abhinav Publications, ISBN 9788170173168