వేజెండ్ల
వేజెండ్ల, గుంటూరు జిల్లా, చేబ్రోలు మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన చేబ్రోలు నుండి 7 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన గుంటూరు నుండి 8 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2711 ఇళ్లతో, 9938 జనాభాతో 1399 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4992, ఆడవారి సంఖ్య 4946. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1425 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 40. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590301[1].గుంటూరు, తెనాలికి మధ్యలో ఉన్న ఈ గ్రామంలో రైల్వే స్టేషను ఉంది.
వేజెండ్ల | |
|---|---|
 వేజెండ్ల రైల్వేస్టేషన్ పేరు సూచిక | |
 | |
.svg)  వేజెండ్ల | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°16′N 80°31′E / 16.267°N 80.517°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | గుంటూరు |
| మండలం | చేబ్రోలు |
| విస్తీర్ణం | 13.99 కి.మీ2 (5.40 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 9,938 |
| • జనసాంద్రత | 710/కి.మీ2 (1,800/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 4,992 |
| • స్త్రీలు | 4,946 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 991 |
| • నివాసాలు | 2,711 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 522213 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 590301 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (సీఆర్‌డీఏ) పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణా జిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.[2]
గుంటూరు జిల్లా పరిధిలోని మండలాలు
మార్చుతాడేపల్లి, మంగళగిరి, తుళ్లూరు, దుగ్గిరాల, తెనాలి, తాడికొండ, గుంటూరు మండలం, చేబ్రోలు, మేడికొండూరు, పెదకాకాని, వట్టిచెరుకూరు, అమరావతి, కొల్లిపర, వేమూరు, కొల్లూరు, అమృతలూరు, చుండూరు మండలాలతో పాటు ఆయా మండలాల పట్టణ ప్రాంతం కూడా సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వస్తుంది.
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
మార్చుగతంలో ఈ ప్రాంతంలో ఒక శివాలయముండేది. అక్కడ ప్రతి శివరాత్రికి పెద్ద ఉత్సవాలు జరిగేవి. రాజా వాసిరెడ్డి వేంకటాద్రి నాయుడు గారి కుటుంబం. ఇక్కడ ఒక విష్ణు ఆలయముంటే బాగుండేదని వేణుగోపాల స్వామి వారి ఆలయాన్ని కట్టించారు. ఆ సందర్భంగా ఇక్కడ వేయి జండాలు క ట్టారు. ఆ వేయి జండాలు కాల క్రమంలో వేజెండ్లగా స్థిరపడింది.
సమీప గ్రామాలు
మార్చుబుడంపాడు 4 కి.మీ, గుండవరం 5 కి.మీ, పాత గుంటూరు 6 కి.మీ, ఉప్పలపాడు 6 కి.మీ, తక్కెళ్లపాడు 6 కి.మీ
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది. సమీప బాలబడి చేబ్రోలులో ఉంది. సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చేబ్రోలులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వడ్లమూడిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల వడ్లమూడిలోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు గుంటూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరులో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చువేజెండ్లలో ఉన్న ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో తాగునీరు లేదు మినరల్ వాటర్ కొనుక్కోవాలి [1] ఎండాకాలం నీటి కొరత ఎక్కువగా ఉంటుంది. కుళాయిల ద్వారా వచ్చే చెరువు నీరు మురుకుగా ఉంటుంది నిత్య అవసరాల కోసం పశువుల శుద్ధి కోసం బావుల్లోని నీరు వాడుకోవాల్సి ఉంటుంది గ్రామంలో ఒక్కో వీధికి అయిదు కుళాయిలు ఉన్నా చెరువుల ద్వారా వచ్చే శుద్ధతలేని నీరు కనీసం బ్లీచింగ్ కూడా చల్లకుండా కనీసం స్నానానికి కూడా పనికిరాని మురుగు నీరు వస్తుంది. దేశంలో నీటి కొరత ఉన్న గ్రామాలలో ఈ వేజెండ్ల గ్రామం కూడా ఒకటి
భూగర్భ మురుగునీరు
మార్చుభూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారానే ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చువేజెండ్లలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు (ఇండియన్ ఓవర్సీస్ బ్యాంక్.), సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 20 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చువేజెండ్లలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 362 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 1 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 969 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 969 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చువేజెండ్లలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 293 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 176 హెక్టార్లు
- చెరువులు: 100 హెక్టార్లు
- ఇతర వనరుల ద్వారా: 400 హెక్టార్లు
గ్రామ పంచాయతీ
మార్చు2021 మార్చ్ లో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో జువ్వ హైమావతి, సర్పంచిగా ఎన్నికైంది.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చు- గ్రామ దేవత శ్రీ నాంచారమ్మ తల్లి ఆలయం.
- ఈ గ్రామంలో 2013 నవంబరు 23 నాడు, ఉదయం 11 గంటలకు, 50 అడుగుల ఎత్తయిన శ్రీ అభయాంజనేయస్వామి విగ్రహ ప్రతిష్ఠ జరిగింది. అనంతరం 10వేల మందికి అన్నదానం జరిగింది. [4]
- ఆది శైవ మతానికి మూల పురుషుడైన శ్రీ మణికంఠశివాచార్య విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమ ఈ గ్రామంలో, 2014, ఫిబ్రవరి-5న ఘనంగా నిర్వహించారు. [6]
- ఈ గ్రామం లో హజరత్ సయ్యద్ షేక్ అబ్దుల్ ఖాదిర్ జీలని వారి దర్గాహ్ వున్నది. ప్రతి సంవత్సరం జరిగే గ్యార్వీ వేడుకను గ్రామప్రజలు కులమతాలకు అతీతంగా నిర్వహిస్తారు. సుదూరప్రాంతాల నుండి భక్తులు వచ్చి బాబా గారి ఆశీర్వచనాలు పొందుతారు. మరుసటి రోజు పేదలకు ఆన్నదాన కార్యక్రమం జరుగుతుంది.
గ్రామప్రముఖులు
మార్చు
- కొలకలూరి ఇనాక్
- వేజెండ్ల సాంబశివరావు బాలబంధు
- అత్తోట తారాబాయి కళాకారిణి
గ్రామ విశేషాలు
మార్చుఇటీవల వేజెండ్ల రైల్వే స్టేషను సమీపంలో పట్టా విరిగిన విషయాన్ని గుర్తించి ప్రమాదం జరగకుండా రైల్వే అధికారులకు సకాలంలో సమాచారం అందించిన రైతు శ్రీ గవిని రవీంద్రబాబుకు, రైల్వే వారు రెండువేల రూపాయల ప్రోత్సాహక బహుమతి అందించారు.ఈ గ్రామానికి చెందిన షేక్ సలీం అను వడ్రంగి పనిచేయు ఒక యువకుడు, మహారాష్ట్రలోని మీరజ్ పట్టణంలో, 2016, జనవరి-29 నుండి 31 వరకు నిర్వహించిన జాతీయస్థాయి థాయ్ బాక్సింగ్ పోటీలలో, సీనియర్ విభాగంలో, 60 కె.జి. ల విభాగంలో పాల్గొని, తృతీయస్థానం సాధించి, 2016, మే నెలలో బంగ్లాదేశ్ లో నిర్వహించు ఆసియా పోటీలలో పాల్గొనడానికి ఎంపికైనాడు. [8] వేజెండ్ల గ్రామానికి చెందిన శ్రీ ఉప్పలపాటి తాతారావు ఆటో నడుపుచూ జీవనం సాగించుచున్నారు. ఈయన భార్య శ్రీమతి వెంకటరమణ గృహిణి. వీరి కుమార్తె ఉప్పలపాటి.నాగనీరజ అను విద్యార్థిని, మే-2016లో ప్రకటించిన ఈ-సెట్ పరీక్షా ఫలితాలలో, కంప్యూటర్ సైన్స్ విభాగంలో, 131 మార్కులు సాధించి, రాష్ట్రస్థాయిలో ప్రథమస్థానం సాధించింది.
గణాంకాలు
మార్చు- 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభా 8411 పురుషుల సంఖ్య 424, మహిళలు 4167, నివాస గృహాలు 2025, విస్తీర్ణం 1399 హెక్టారులు
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2016-08-18. Retrieved 2016-08-19.