వేలుపిళ్లై ప్రభాకరన్

శ్రీలంకలో సాయుధ తమిళ ఉద్యమ సంస్థ నేత
(వేలుపిళ్ళై ప్రభాకరన్ నుండి దారిమార్పు చెందింది)

వేలుపిళ్లై ప్రభాకరన్ (ఆంగ్లం: Velupillai Prabhakaran) తమిళం: (வேலுப்பிள்ளை பிரபாகரன்); తమిళ ఉచ్చారణ: (audio speaker iconlisten (US English) 1954 నవంబరు 26 - 2009 మే 18) తమిళ తీవ్రవాది, ఒక తమిళ గెరిల్లా స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. "తలైవర్" (నాయకుడు) గా ప్రశంసించబడిన అతను శ్రీలంక ఉత్తర, తూర్పున స్వతంత్ర తమిళ రాజ్యాన్ని సృష్టించడానికి ప్రయత్నించిన ఒక ఉగ్రవాద సంస్థ అయిన లిబరేషన్ టైగర్స్ ఆఫ్ తమిళ ఈలం (ఎల్టిటిఇ) వ్యవస్థాపకుడు నాయకుడు.[1] శ్రీలంక తమిళ ప్రజలకు స్వతంత్ర రాజ్యాన్ని సృష్టించడానికి ఎల్‌టిటిఇ 25 సంవత్సరాలకు పైగా శ్రీలంకలో యుద్ధం చేసింది.

Velupillai Prabhakaran
వేలుపిళ్ళై ప్రభాకరన్
வேலுப்பிள்ளை பிரபாகரன்
దస్త్రం:Velupillai Prabhakaran.jpg
2006 లో ప్రభాకరన్
మరణం
ముల్లైతీవు, శ్రీలంక
ఇతర పేర్లుకరికలన్ / తలైవర్ ప్రభాకరన్
వృత్తిశ్రీలంకలో లిబరేషన్ టైగర్స్ ఆఫ్ తమిళ ఈలం (ఎల్‌టిటిఇ) ఉద్యమ వ్యవస్థాపకుడు & నాయకుడు.
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
శ్రీలంక తమిళ జాతీయవాదం, తమిళ ఈలం నాయకుడు
జీవిత భాగస్వామిమాథివతాని ఎరాంబు (1984-2009)
పిల్లలుచార్లెస్ ఆంథోనీ

శ్రీలంకలోని జాఫ్నా ద్వీపకల్పంలోని ఉత్తర తీరంలో ఉన్న వాల్వెట్టిటురై అనే పట్టణంలో జన్మించిన నలుగురు పిల్లలలో ప్రభాకరన్ చిన్నవాడు. శ్రీలంకలో తమిళ సంస్కృతి సాహిత్యం ముఖ్యమైన మనిషిలో గుండె లాగా (హృదయంగా) పరిగణించబడుతున్న జాఫ్నా ప్రాంతం, పెరుగుతున్న తమిళ జాతీయ ఉద్యమంతో కేంద్రీకృతమై ఉంది, ఇది సింహళుల ఆధిపత్య శ్రీలంక ప్రభుత్వం సింహళ పౌరులు తమపై వివక్షను నిరసిస్తూ తమిళులకు స్వయంప్రతిపత్తిని పిలుపునిచ్చింది 1948 లో బ్రిటన్.[2]

1976 లో స్థాపించబడిన ఎల్టిటిఇ 1983 లో జాఫ్నా వెలుపల శ్రీలంక సైన్యం పెట్రోలింగ్ను మెరుపుదాడికి గురిచేసిన తరువాత ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది, ఫలితంగా 13 మంది సైనికులు మరణించారు. ఈ ఆకస్మిక దాడి, తరువాతి హింసతో పాటు వేలాది మంది తమిళ పౌరులు మరణించారు, సాధారణంగా శ్రీలంక అంతర్యుద్ధం ప్రారంభంగా పరిగణించబడుతుంది. భారత సైన్యం (ఐపికెఎఫ్) జోక్యంతో సహా అనేక సంవత్సరాల పోరాటం తరువాత, 2001 లో అంతర్జాతీయ మధ్యవర్తిత్వం తరువాత ఈ వివాదం ఆగిపోయింది. అప్పటికి, కేవలం తమిళ టైగర్స్ అని పిలవబడే ఎల్‌టిటిఇ, పెద్ద మొత్తంలో భూమిని స్వాధీన పరచుకుని ఉంది, దేశం ఉత్తర తూర్పు, ప్రభాకరన్ దాని నాయకుడిగా పనిచేస్తూ నడుపుతున్నారు.[3]

తమిళ ప్రతిఘటన ఉద్యమంలో ముఖ్యమైన వ్యక్తి విప్లవకారుడు, ప్రభాకరన్ శ్రీలంక తమిళ ప్రజలకు అమరవీరుడిగా బావిస్తారు, కాని విమర్శకులు అతను అత్యంత క్రూరమైన అధునాతన తిరుగుబాటులలో ఒకదాన్ని సృష్టించాడని, రాజకీయ ఉగ్రవాద గ్రూపులను ప్రభావితం చేయటానికి అనేక వ్యూహాలతో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అతను ముందుకొచ్చిన ఉగ్రవాది అని. ఏది ఏమయినప్పటికీ, అహింసా మార్గాలు పనికిరానివి వాడుకలో లేవని గమనించిన తరువాత మాత్రమే తాను విప్లవ మార్గాలను ఎంచుకున్నానని ప్రభాకరన్ వాదించాడు, ముఖ్యంగా 1987 లో తమిళ ఈలం విప్లవకారుడు తిలీపాన్ ఆమరణ నిరాహార దీక్ష తరువాత దాని లక్ష్యం వైపు ఎటువంటి ప్రభావం చూపలేదు. బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యంతో పోరాడిన ప్రముఖ భారతీయ జాతీయవాదులు సుభాస్ చంద్రబోస్, భగత్ సింగ్ లచే ప్రభావితమైన ప్రభాకరన్ నెపోలియన్ అలెగ్జాండర్ ది గ్రేట్ చేత ఆకర్షితుడయ్యాడు. తన లక్ష్యం 'విప్లవాత్మక సోషలిజం సమతౌల్య సమాజం సృష్టి' అని ప్రకటించారు..[4]

తొలి దశలో

మార్చు

వేలుపిళ్లై ప్రభాకరన్ ఉత్తర తీర పట్టణం వాల్వెట్టితురైలో 26 నవంబరు 1954 న జన్మించారు, నలుగురు పిల్లలలో చిన్నవాడు,[5][6] తిరువెంకడం వేలుపిళ్ళై అతని భార్య వల్లిపురం పార్వతి దంపతులకు. తిరువంకటం వేలుపిళ్లై సిలోన్ ప్రభుత్వంలో జిల్లా భూ అధికారి. అతను వాల్వెట్టితురైలోని ప్రధాన హిందూ దేవాలయాలను కలిగి ఉన్న నిర్వహించే ప్రభావవంతమైన సంపన్న కుటుంబం నుండి వచ్చాడు.[7][8] ప్రభాకరన్‌కు వినోదిని రాజేందరన్ అనే సోదరి ఉంది.[9][10] 1984 అక్టోబరు 1 న ప్రభాకరన్ మాథివతాని ఎరాంబును వివాహం చేసుకున్నారు.[11][12]

వరుసగా శ్రీలంక ప్రభుత్వాలు తమిళ ప్రజలపై వివక్ష చూపినందుకు కోపంతో, ప్రభాకరన్ ప్రామాణీకరణ చర్చల సందర్భంగా తమిళ యూత్ ఫ్రంట్ (టివైఎఫ్) అనే విద్యార్థి సమూహంలో చేరారు.[13] 1972 లో, అతను తమిళ న్యూ టైగర్స్ (టిఎన్టి) ను స్థాపించాడు,[14][15] దేశంలోని వలసరాజ్య-అనంతర రాజకీయ దిశకు వ్యతిరేకంగా నిరసన తెలిపిన అనేక మునుపటి సంస్థల వారసుడు, ఇందులో మైనారిటీ శ్రీలంక తమిళులు మెజారిటీకి వ్యతిరేకంగా పోటీ పడ్డారు సింహళ ప్రజలు. 1975 లో తమిళ ఉద్యమంలో భారీగా పాలుపంచుకున్న తరువాత, అతను ఒక తమిళ సమూహం మొదటి పెద్ద రాజకీయ హత్యను చేశాడు, జాఫ్నా మేయర్ ఆల్ఫ్రెడ్ దురైప్పాను చంపాడు, హిందూ దేవాలయంలోకి ప్రవేశించబోతున్నప్పుడు పాయింట్- పరిధిలో కాల్చి చంపాడు.

ఎల్‌టిటిఇ స్థాపన

మార్చు
దస్త్రం:ThalaivarPrabhakaran.jpg

1970 ల ప్రారంభంలో సిరిమావో బండరనాయకే యునైటెడ్ ఫ్రంట్ ప్రభుత్వం ప్రామాణికీకరణ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది, ఇది విశ్వవిద్యాలయ ప్రవేశానికి ప్రమాణాలను తమిళుల కంటే సింహళీయులకు తక్కువగా చేసింది.[16] ఈ చట్టాన్ని ఎదుర్కోవడానికి పలు సంస్థలు తమిళ విద్యార్థులు ఏర్పాటు చేశారు. 15 సంవత్సరాల వయస్సులో ఉన్న ప్రభాకరన్, పాఠశాల నుండి తప్పుకున్నాడు సెల్వరాజా యోగాచంద్రన్ (కుట్టిమణి అని పిలుస్తారు) కుట్టిమణి, పొన్నూతురై శివకుమారన్ ఇతర తిరుగుబాటుదారులతో కలిసి ప్రభాకరన్ 1970 లో సత్యసీలన్ అనే విద్యార్థి ఏర్పాటు చేసిన తమిళ మనవర్ పెరవైలో చేరారు. ఈ బృందంలో తమిళ యువకులు ఉన్నారు, విద్యార్థుల హక్కులను న్యాయమైన నమోదు కోసం వాదించారు. 1973 లో, ప్రభాకరన్ చెట్టి తనబాలసింగంతో జతకట్టారు, తమిళ మానవర్ పెరవై కొంత భాగాన్ని తమిళ న్యూ టైగర్స్ (టిఎన్టి) ఏర్పాటు చేశారు.[17][18] జాఫ్నాలోని దురైప్ప స్టేడియంలో జాఫ్నా మేయర్ ఆల్ఫ్రెడ్ దురైప్పాను హత్య చేసే ప్రయత్నంలో వారి మొదటి దాడి జరిగింది. సిరిమావో బండరనాయకేకు విధేయుడైన శ్రీలంక ఫ్రీడమ్ పార్టీ సభ్యుడు, దురయప్పను తమిళ ప్రజలు దేశద్రోహిగా చూశారు. ఈ ప్రయత్నంలో విఫలమైన ప్రభాకరన్, 1975 జూలై 27 న పొన్నలైలోని ఒక హిందూ దేవాలయంలో సందర్శనలో ఉన్న దురైప్పను కాల్చి చంపగలిగాడు.[19] 1976 మే 5 న, TNT ను లిబరేషన్ టైగర్స్ ఆఫ్ తమిళ ఈలం (LTTE) గా మార్చారు, దీనిని సాధారణంగా తమిళ టైగర్స్ అని పిలుస్తారు.

 
ఎల్‌టిటిఇల సముద్రము టైగర్స్ విభాగం

ఈలం యుద్ధం I.

మార్చు

1980 ల నాటికి ఎల్‌టిటిఇ పోలీసు సైనిక దళాలపై మరింత దాడులకు పాల్పడింది. 1983 జూలై 23 న, ఎల్‌టిటిఇ ఒక సైన్యం పెట్రోలింగ్‌ను దాడి చేసి, శ్రీలంకలోని తిరునెల్వేలిలో 13 మంది శ్రీలంక సైనికులను హతమార్చింది. దీనికి ప్రతిస్పందనగా, ప్రభుత్వ ప్రాయోజిత తమిళ వ్యతిరేక అల్లర్లలో ఒకటి ఫలితంగా తమిళ ఇళ్ళు దుకాణాలు ధ్వంసమయ్యాయి, వందలాది మంది తమిళులు మరణించారు 1,50,000 మంది తమిళులు నిరాశ్రయులయ్యారు.[20][21] అల్లర్ల ఫలితంగా అనేక మంది తమిళులు ఎల్‌టిటిఇలో చేరారు, ఎల్‌టిటిఇ ఈలం యుద్ధం I ప్రారంభమైంది.[22] ప్రభాకరన్ శ్రీలంకలో మోస్ట్ వాంటెడ్ వ్యక్తి కావడంతో, అతను 1984 లో ఇలా అన్నాడు, "శత్రువు చేత సజీవంగా పట్టుబడకుండా గౌరవంగా చనిపోవటానికి నేను ఇష్టపడతాను." ప్రభాకరన్ తన మొదటి ప్రసంగాన్ని 1987 ఆగస్టు 4 న నిర్వహించారు ఎల్‌టిటిఇ స్థితిని వివరిస్తూ 1,00,000 మందికి పైగా ప్రజల ముందు సుతుమలై అమ్మన్ ఆలయంలో. ఈ ప్రసంగం శ్రీలంక తమిళ జాతీయవాదంలో చారిత్రాత్మక మలుపుగా కనిపిస్తుంది. అదే సంవత్సరంలో, ఆసియావీక్ ప్రభాకరన్‌ను విప్లవకారుడు చే గువేరాతో పోల్చారు, న్యూస్‌వీక్ అతన్ని "లెజెండ్ అంశాలు" అని పిలిచింది.[23]

రాజీవ్ గాంధీ హత్య

మార్చు

1991 లో భారత మాజీ ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ హత్యలో ఎల్‌టిటిఇ సంబంధం ఉందని ఆరోపించారు, వారు పాల్గొనడాన్ని ఖండించారు, ఈ సంఘటన తమపై అంతర్జాతీయ కుట్రగా ఆరోపించారు.[24][25] టాడా కోర్టు అరెస్ట్ వారెంట్ జారీ చేసింది రాజీవ్ గాంధీ హత్యకు కుట్ర పన్నారు. 2010 అక్టోబరులో ప్రభాకరన్‌పై ఉన్న అభియోగాలను అతని మరణ అనంతరం టాడా కోర్టు ఎత్తివేసింది.

శాంతి చర్చలు

మార్చు

ప్రభాకరన్ మొట్టమొదటి ఏకైక ప్రధాన విలేకరుల సమావేశం 2002 ఏప్రిల్ 10 న కిల్లినోచ్చిలో జరిగింది.[26] ఈ కార్యక్రమానికి స్థానిక విదేశీ మీడియాకు చెందిన 200 మందికి పైగా జర్నలిస్టులు హాజరైనట్లు తెలిసింది, ఈ కార్యక్రమానికి ముందు వారు 10 గంటల సెక్యూరిటీ స్క్రీనింగ్ ద్వారా వెళ్ళవలసి వచ్చింది. ఈ కార్యక్రమంలో అంటోన్ బాలసింహం ఎల్‌టిటిఇ నాయకుడిని తమిళ ఈలం అధ్యక్షుడుగా పరిచయం చేశారు. " పూర్వ శాంతి ప్రక్రియ పట్ల ఎల్‌టిటిఇ నిబద్ధత గురించి అనేక ప్రశ్నలు అడిగారు ప్రభాకరన్, డాక్టర్ అంటోన్ బాలసింహం సంయుక్తంగా ప్రశ్నలకు సమాధానమిచ్చారు. రాజీవ్ గాంధీ హత్యలో అతని ప్రమేయం గురించి పదేపదే అడిగిన ప్రశ్నలకు బాలసింగం, ప్రభాకరన్ ఇద్దరూ దీనిని "విషాద సంఘటన" అని "10 సంవత్సరాల క్రితం జరిగిన ఒక సంఘటనను త్రవ్వవద్దని" వారు పత్రికలను అభ్యర్థించారు.

తమిళ ఈలం డిమాండ్‌ను వదులుకోవడానికి తమిళ ప్రజల పరిస్థితి మెరుగుపడలేదని ఇంటర్వ్యూలో ఆయన పేర్కొన్నారు. "మూడు ప్రాథమిక అంశాలు ఉన్నాయి. అంటే తమిళ మాతృభూమి, తమిళ జాతీయత స్వయం నిర్ణయాధికారం తమిళం. ఇవి తమిళ ప్రజల ప్రాథమిక డిమాండ్లు. ఈ డిమాండ్లు అంగీకరించిన తర్వాత లేదా వీటిని గుర్తించడం ద్వారా రాజకీయ పరిష్కారం ముందుకొస్తారు. మూడు ఫండమెంటల్స్ మా ప్రజలు ఈలం కోసం డిమాండ్ను వదులుకోవటానికి మేము పరిశీలిస్తాము. " శాంతి ప్రక్రియ పట్ల వారి నిబద్ధతను పునరుద్ఘాటించిన అనేక ప్రశ్నలకు ప్రభాకరన్ కూడా సమాధానమిచ్చారు, "మేము శాంతి ప్రక్రియకు హృదయపూర్వకంగా కట్టుబడి ఉన్నాము. శాంతికి మేము హృదయపూర్వకంగా కట్టుబడి ఉన్నందున, మేము నాలుగు నెలల విరమణను కొనసాగించాము" శ్రీలంక, భారతదేశం ఎల్‌టిటిఇని నిషేధించడంలో, భారత ప్రభుత్వం ఎల్‌టిటిఇపై నిషేధాన్ని ఎత్తివేయాలని మేము కోరుకుంటున్నాము. తమిళ ఈలం ఎల్‌టిటిఇ డిమాండ్ మాత్రమే కాదు, తమిళ ప్రజల డిమాండ్ కూడా అని ఆయన అన్నారు. శాంతి చర్చలు చివరికి విఫలం అయ్యాయి, శ్రీలంక సైన్యం 2006 లో ఎల్‌టిటిఇని ఓడించడానికి సైనిక ఎదురుదాడి ప్రారంభించింది.

2008-2009 శ్రీలంక సైన్యం దాడి

మార్చు

ఈ ప్రయత్నంలో శాంతి ప్రక్రియ విఫలమైన ప్రభాకరన్ శ్రీలంక మిలటరీ ప్రభుత్వంతో ఎల్‌టిటిఇపై యుద్ధం ప్రారంభమైంది, 3 సంవత్సరాల పాటు యుద్ధం సాగింది, వేలాది మంది ఎల్టీటీఈ తీవ్రవాదులు మరణించారు, అనంతరం 2009 చివరి రోజులలో శ్రీలంక మిలిటరీ చివరి ఎల్‌టిటిఇ ఆధీనంలో ఉన్న భూభాగంలోకి వేగంగా ముందుకు వచ్చినప్పుడు, ప్రభాకరన్ అతని అగ్ర నాయకత్వం ముల్లైటివులోని వెల్లముల్లివాయికల్‌ ప్రాంతంలో ఉన్నారు. కొద్ది రోజుల పాటు ఎల్‌టిటిఇ, శ్రీలంక సైన్యం మధ్య భీకర పోరాటం జరిగింది. 2009 మే 18 న ప్రభాకరన్ కుమారుడు చార్లెస్ ఆంథోనీ సైన్యం రక్షణను విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ప్రయత్నించారు, కానీ అది విజయవంతం కాలేదు. సుమారు 100 మంది ఎల్‌టిటిఇ తీవ్రవాదులతో పాటు ఆయన మరణించారు. అతని వద్ద 12 మిలియన్ రూపాయలను దళాలు కనుగొన్నాయి.[27] 2009 మే 19 వరకు పోరాటం కొనసాగింది. ఎల్‌టిటిఇ యోధులందరూ యుద్ధంలో మరణించడంతో కాల్పులు ఆగిపోయాయి. మిలిటరీ దళాలు మృతదేహాలను సేకరించడం ప్రారంభించాయి. ఈసారి, శ్రీలంక ఆర్మీ టాస్క్ ఫోర్స్ VIII కి మడ అడవుల మధ్య తేలియాడుతున్న మృతదేహాన్ని ఒడ్డుకు తీసుకువచ్చిన తరువాత, కల్నల్ రవిప్రియ దీనిని ఎల్‌టిటిఇ నాయకుడిగా గుర్తించారు. శరీరంతో పాటు 001, రెండు పిస్టల్స్, టెలిస్కోపిక్, T56 రైఫిల్, శాటిలైట్ ఫోన్ డయాబెటిక్ ఔషధంతో నిండిన ఒక డబ్బాను గుర్తించారు.

ఆర్మీ కమాండర్ శరత్ ఫోన్‌సేకా ప్రభాకరన్ మరణాన్ని టీవీలో అధికారికంగా ప్రకటించారు. అతని మృతదేహాన్ని స్వర్ణవహినిలో చూపించారు. ప్రభాకరన్ గుర్తింపును అతని మాజీ విశ్వసనీయ కరుణ అమ్మాన్ అతని కుమారుడి నుండి జన్యు పదార్ధాలకు వ్యతిరేకంగా DNA పరీక్ష ద్వారా ధ్రువీకరించారు, అతను శ్రీలంక మిలటరీ చేత చంపబడ్డాడు.[28] అతని మరణం భారీ తలనొప్పి కారణంగా సంభవించిందని, అతని మరణంపై అనేక వాదనలు వచ్చాయని అతని మరణం అతిదగ్గరి నుండి తుపాకితో కాల్చిన కారణంగా జరిగిందని ఆరోపించారు. అతన్ని ఉరితీసినట్లు ఆరోపణలు కూడా ఉన్నాయి, ఈ వాదనను శ్రీలంక అధికారులు తీవ్రంగా ఖండించారు. కరుణ అమ్మాన్ ప్రభాకరన్ తనను తాను కాల్చుకున్నాడని పేర్కొన్నాడు, కాని అది గాయం ష్రాప్నెల్ నుండి నిష్క్రమణ గాయం లేకపోవడాన్ని పేర్కొంటూ తిరస్కరించాడు.[29] ఒక వారం తరువాత, కొత్త తమిళ టైగర్ నాయకుడు, సెల్వరస పత్మనాథన్, ప్రభాకరన్ చనిపోయాడని ఒప్పుకున్నాడు.[30][31] ప్రభాకరన్ మరణించినట్లు "మా సాయుధ పోరాటం ఆపివేయాలని మేము నిర్ణయించుకున్నాము. పోగొట్టుకున్న ప్రాణాలకు మా విచారం మాత్రమే మనం ఎక్కువ కాలం నిలబడలేకపోయాము" అని టైగర్స్ అంతర్జాతీయ సంబంధాల చీఫ్ సెల్వరస పఠ్మనాథన్ రాశారు.[32]

కుటుంబం

మార్చు

2009 మేలో ప్రభాకరన్ కుటుంబంలో మిగిలిన సభ్యులు ఆచూకీ గురించి సమాచారం లేదని సైనిక ప్రతినిధి ఉదయ నానాయక్కర పేర్కొన్నారు. ప్రభాకరన్ కుటుంబం మొత్తం తుడిచిపెట్టుకుపోయిందని వేలుపిళ్లై ప్రభాకరన్ తల్లిదండ్రులు, తిరువెంకడం వేలుపిళ్లై పార్వతి, వారి 70 వ దశకంలో, వావునియా పట్టణానికి సమీపంలో ఉన్న నిరాశ్రయుల కోసం మేనిక్ ఫార్మ్ క్యాంప్‌లో అదుపులోకి తీసుకున్నారు. శ్రీలంక మిలటరీ ప్రభుత్వం వారిని విచారించవద్దని, హాని చేయవద్దని ప్రజలకు హామీ ఇచ్చింది.[33] 2010 జనవరిలో మిస్టర్ వెల్లూపిళ్ళై మరణించే వరకు ప్రభాకరన్ తల్లిదండ్రులను శ్రీలంక సైనిక అదుపులోకి తీసుకున్నారు.[34]

మూలాలు

మార్చు
  1. "Tamil Tigers". Encyclopedia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. Retrieved 13 January 2019.
  2. THOTTAM, JYOTI (2009-05-19). "Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews". Time (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0040-781X. Retrieved 2020-04-14.
  3. Lahiri, Simanti (2014-04-03). Suicide Protest in South Asia: Consumed by Commitment (in ఇంగ్లీష్). Routledge. p. 108. ISBN 9781317803133.
  4. Lawson, Alastair (2009-05-18). "The enigma of Prabhakaran". news.bbc.co.uk.
  5. "Obituary: Velupillai Prabhakaran". BBC News. Retrieved 27 December 2014.
  6. Prabhakaran, Veluppillai and the father-son relationship Archived 2020-01-27 at the Wayback Machine – DBS Jeyara Accessed 25 November 2016
  7. Wilson, A. Jeyaratnam (2000). Sri Lankan Tamil Nationalism: Its Origins and Development in the Nineteenth and Twentieth Centuries (in ఇంగ్లీష్). UBC Press. ISBN 9780774807593.
  8. Wadley, Susan S. (2014-12-18). South Asia in the World: An Introduction (in ఇంగ్లీష్). Routledge. p. 206. ISBN 9781317459590.
  9. Cousin wants Prabhakaran mother sent to Tamil Nadu
  10. "Prabhakaran, Veluppillai and the father-son relationship". Archived from the original on 2020-01-27. Retrieved 2021-11-25.
  11. "Health card of Prabakaran is not so rosy as it ought to be". Archived from the original on 2018-09-23. Retrieved 2021-12-23.
  12. "Archived copy". Archived from the original on 2012-11-14. Retrieved 2021-11-25.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  13. Tawil, Sobhi; Harley, Alexandra (2004-01-01). Education, Conflict and Social Cohesion (in ఇంగ్లీష్). Unesco, International Bureau of Education. p. 388. ISBN 9789231039621.
  14. Heilmann-Rajanayagam, Dagmar (1994). The Tamil Tigers: Armed Struggle for Identity. Stuttgart, Germany: Franz Steiner Verlag. pp. 37–38.
  15. Sunil Bastian (September 1999) The Failure of State Formation, Identity Conflict and Civil Society Responses – The Case of Sri Lanka Archived 2009-04-07 at the Wayback Machine. Working Paper 2, Centre for Conflict Resolution, Department of Peace Studies, University of Bradford
  16. Dharmawardhane, Iromi (2014). Sri Lanka's Post-conflict Strategy: Restorative Justice for Rebels and Rebuilding of Conflict-affected Communities (in ఇంగ్లీష్). Research & Monitoring Division, Department of Government Information, Sri Lanka. p. 16. ISBN 9789559073284.
  17. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies (in ఇంగ్లీష్). Published under the auspices of the Pakistan American Foundation. 2007. p. 81.
  18. Rinehart, Christine Sixta (2013). Volatile Social Movements and the Origins of Terrorism: The Radicalization of Change (in ఇంగ్లీష్). Rowman & Littlefield. p. 126. ISBN 9780739177709.
  19. Amarasingam, Amarnath (2015-09-15). Pain, Pride, and Politics: Social Movement Activism and the Sri Lankan Tamil Diaspora in Canada (in ఇంగ్లీష్). University of Georgia Press. p. 26. ISBN 9780820348148.
  20. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies (in ఇంగ్లీష్). Published under the auspices of the Pakistan American Foundation. 2007. p. 83.
  21. Aspinall, Edward; Jeffrey, Robin; Regan, Anthony (2012-10-02). Diminishing Conflicts in Asia and the Pacific: Why Some Subside and Others Don't (in ఇంగ్లీష్). Routledge. p. 104. ISBN 9781136251139.
  22. Perera, Amantha (2009-04-06). "Breaking News, Analysis, Politics, Blogs, News Photos, Video, Tech Reviews". Time (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0040-781X. Retrieved 2020-05-11.
  23. Ramach, Rajesh; May 19, ran; May 19, 2009UPDATED:; Ist, 2009 09:25. "Prabhakaran ruined what he created". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-05-11. {{cite web}}: |first4= has numeric name (help)CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  24. Aggarwala, Adish C. (1993). Rajiv Gandhi: An Assessment (in ఇంగ్లీష్). Amish Publications. p. 5. ISBN 9788190028905.
  25. Summary of World Broadcasts: Asia, Pacific (in ఇంగ్లీష్). British Broadcasting Corporation. 1999. p. 6.
  26. "The Hindu: Time not ripe to give up Eelam goal: Prabakaran". The Hindu. 2002-04-11. Archived from the original on 2012-10-15. Retrieved 2009-05-17.
  27. "No peace offer from Prabhakaran – only war". Lanka Web. 2011-06-11. Retrieved 2011-06-20.
  28. Bosleigh, Robert (2008-05-09). "DNA tests on body of Prabhakaran, Sri Lankan rebel leader". The Times. London. Archived from the original on 2009-05-21. Retrieved 2010-05-02.
  29. "Fonseka Refutes Karuna's Contention That Prabhakaran Shot Himself". The New Indian Express. Archived from the original on 2015-11-18. Retrieved 2015-11-09.
  30. "Tamil Tigers confirm leader's death". Al Jazeera English. 24 May 2009. Retrieved 2009-05-24.
  31. "Tamil Tigers admit leader is dead". BBC News. 2009-05-24. Retrieved 2009-05-24.
  32. Nelson, Dean (18 మే 2009). "Tamil Tiger leader Velupillai Prabhakaran 'shot dead'". The Telegraph. ISSN 0307-1235. Retrieved 17 మే 2019.
  33. Lawson, Alastair (2009-05-28). "Tamil Tiger chief's parents found (BBC News)". Retrieved 2010-01-06.
  34. Sri Lanka Tiger leader Prabhakaran's mother dies