శశి దేశ్‌పాండే
శశి దేశ్‌పాండే | |
|---|---|
 | |
| జననం | 1988/1989 (age 35–36) |
| వృత్తి | రచయిత్రి(అంగ్ల భాషలో రచనలు) |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | స్త్రీ వాదం. |
గుర్తించదగిన సేవలు | 1.1990లో దట్ లాంగ్ సైలెన్స్ నవలకు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు 2. 2009లో పద్మశ్రీ అవార్డు |
శశి దేశ్‌పాండే (జననం 1938) ఒక భారతీయ నవలా రచయిత. ఆమె వరుసగా 1990, 2009లో సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, పద్మశ్రీ అవార్డులను అందుకున్నారు.ఆంగ్లంలో సమకాలీన భారతీయ సాహిత్యంలో ప్రముఖ నవలా రచయిత్రిలలో శశి దేశ్‌పాండే ఒకరు.పాశ్చాత్య పాఠకులు ఆమెను అనితా దేశాయ్‌తో జతకట్టి పోల్చుతారు. నిజానికి, ఇద్దరు రచయిత్రుల పని ఆధునిక భారతీయ సమాజంలో మహిళల జీవితాల చుట్టూ కేంద్రీకృతమై ఉంది. అయితే, దేశ్‌పాండే మాత్రమే భారతదేశంలో నివసిస్తున్నారు, భారత దేశ పారకులను ప్రస్తావిస్తూరచనలు చెసారు.[1].
శశి దేశ్‌పాండే జననం-కుటుంబ వివరాలు
మార్చుదేశ్పాండే 1936లోకర్ణాటక రాష్ట్రం లోనిధార్వాడ్ (కర్ణాటక)లో జన్మించినది. ఆమె తండ్రి సంస్కృత పండితుడు, నవలా రచయిత, నటుడు, నాటక రచయిత అయిన R. V. జాగీర్దార్ (1904-1984),, తల్లి శారదా ఆర్య.ఈ దంపతుల చిన్న కుమార్తె శశి దేశ్ పాండే.ఆమె తండ్రి ఆద్యా రంగాచార్యా పేరుతో, శ్రీరంగా అనే మారుపేరుతో, సంస్కృత నాటకాల అనువాదాలతో కూడిన భారీ సాహిత్య రచనను ప్రచురించాడు. అతను గొప్పపేరు, కీర్తిని పొందాడు, అతని రచనలు జాతీయ భారతీయ వారసత్వంలో భాగమైనవి.[1] [2][3]
విద్యాభ్యాసం -ఉన్నత చదువులు
మార్చుఆమె బొంబాయి (ప్రస్తుతం ముంబై, బెంగళూరులో చదువుకుంది.శశి దేశ్‌పాండే ఎకనామిక్స్, న్యాయ శాస్త్రం లో డిగ్రీలు కలిగి ఉన్నది.ముంబైలో, ఆమె జర్నలిజం విద్యాభవన్‌లో చదువుకుంది, 'ఆన్‌ లుకర్' పత్రికలో జర్నలిస్టుగా కొన్ని నెలలు పనిచేసింది.[4]శశి దేస్ఫాండే ఉన్నత మధ్యతరగతికి చెందిన కుటుంబంలో పెరిగింది, అలాగే ఆమె సొంత కుటుంబం కూడా.ఆమెకు బ్రిటీష్ కాన్వెంట్ పాఠశాలలో ప్రాధమిక విద్యను అందించారు., బొంబాయి విశ్వవిద్యాలయానికి వెళ్లి ఆర్థిక శాస్త్రం, రాజకీయ శాస్త్రం అభ్యసించినది, బెంగుళూరులో న్యాయశాస్త్రంలో రెండవ డిగ్రీ పట్టా పొందినది, లాయర్‌గా ఆమె మొదటి ఉద్యోగం, ఆ తర్వాత లా రిపోర్టర్ గా పని చేసింది.[1] ఆమె జర్నలిజంలో డిగ్రీని జోడించింది (1969-1970),, మాస్టర్ ఆఫ్ ఆర్ట్‌తో అగ్రస్థానంలో నిలిచింది.
వివాహం -కుటుంబ జీవితం
మార్చు1962లో ఆమె వైద్య వైద్యుడైన ధీరేంద్ర హెచ్. దేశ్‌పాండే ను వివాహం చేసుకుంది.లా రిపోర్టరుగా పనిచేస్తున్నప్పుడే ,ఆమె అప్పటికి వివాహం చేసుకుంది,ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు.ఈ జంట బొంబాయి (తరువాత ముంబై)లో మొదట స్థిరపడ్డారు , అక్కడ ఆమె భర్త G. S. మెడికల్ కాలేజీలో పాథాలజిస్ట్‌గా పని చేసేవాడు.1968లో వారు ఒక సంవత్సరం పాటు లండన్‌లో ఉండడానికి వెళ్ళారు. 1970లో వాశశి దేశపాండే కుటుంబం బెంగుళూరుకు వెళ్లి అక్కడ స్థిరపడ్డారు. వారి కుమారుడు రఘు కూడా 2017లో చనిపోయే వరకు బెంగళూరులోనే వుండేవాడు. ఈ దంపతుల మరో కుమారుడు విక్రమ్అమెరికా (US)లో నివసిస్తున్నాడు.[1]
రచనా వ్యాసంగం ప్రారంభం
మార్చుశశి దేశ్ పాండే రచయిత్రి కావాలని మొదట్లో అనుకోలేదు. ఇంగ్లాండులో వున్నప్పుడు జరిగిన కొన్ని విచిత్ర పరిస్థితులు ఆమెను రచయిత్రిగా మారుటకు దోహదం చేసాయి.ఇంగ్లాండుకు వెళ్ళు నప్పటికి ఆమె కేవలం ఇద్దరు బిడ్డల తల్లి ఏటువంటి వ్యాపకం లేదు.మరియు ఉద్యోగం లేదు.రోజంతా భర్త ఉద్యోగరీత్యా ఇంటికి దూరంగా వుంటాడు,రోజంతాఖాళీగా ఎ పనిలేకుండా వుండటం వలన ఆమె మానసికం కలత చెందేది,ఆందోళనకరమైన ఆలోచనలు మనస్సులో మెదిలేవి.ఇంగ్లాండులో తనకు కాల క్షేపంగా వుండటానికి స్నేహితులు కూడా ఎవ్వరు లేరు. తిరిగి ఈ దంపతులు భారత దేశం వచ్చినపుడు శశి దేశ్ పాండే తన భర్త తో ఈ విషయాలు పంచుకున్నప్పుడు ,ఆమె అనుభవాలను కథలుగా వ్రాయమని ప్రోత్సహించాడు.పలితంగా 1972లో ఆమె మొదటి చిన్న కథ "ది లెగసీ" ను రాసింది,ఆతరువాత మరిన్ని చిన్న కథలు. ఆమె తండ్రి ప్రచురణరూపం లోకి తీసుకురమ్మని సలహా ఇచ్చారు, లేకపోతే కథలు కనుమరగయి పోతాయని చెప్పాడు.[1].
ఈ విధంగా ఆమె లోని రచయిత్రి బయటికి వచ్చింది .ఆమె తన రచనవ్యాసంగాన్ని కొనసాగించింది.ఆ విధంగా ఆమె భారతదేశంలో, వెలుపల పేరు తెచ్చే రచనా వృత్తిని ప్రారంభించింది.ఆమె తండ్రి ఆమెకు సంస్కృతం నేర్పించారు, ఆమె మరాఠీ, కన్నడ కూడా మాట్లాడుతుంది.ఆమె తన సొంత, స్త్రీవాద స్థానం నుండి "ధాన్యానికి వ్యతిరేకంగా" చదివే భారతీయ పురాణాల యొక్క భారీ రాజ్యంలో బాగా ప్రావీణ్యం సంపాదించింది.శశి దేశ్ పాండే తన రచనలనన్నింటిని ఆంగ్ల భాషలోనేవ్రాసింది.ఆమె ఆంగ్ల పాఠశాల విద్య,, ఆమె ఆంగ్ల సాహిత్య చరిత్రలో ఆమెకు వున్న అనురక్తి,పట్టు వలన ఆమె ఆంగ్లంలోఅలవోకగా రచనలు చేసింది.[1].ఆమె నవలల ఇతివృత్తాలు, అంశాలు, సాంస్కృతిక సందర్భాలు దేశాండే యొక్క స్వంత కుటుంబాన్ని, దాని సాంస్కృతిక నేపథ్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తాయి.
రచనలు
మార్చుఆమె తన మొదటి చిన్న కథల సంకలనాన్ని 1978లో ప్రచురించింది, ఆమె మొదటి నవల ది డార్క్ హోల్డ్స్ నో టెర్రర్ను 1980లో ప్రచురించింది. దేశ్‌పాండే నాలుగు పిల్లల పుస్తకాలు, అనేక చిన్న కథలు, పదమూడు నవల లు, రైటింగ్ ఫ్రమ్ ది మార్జిన్ అండ్ అదర్ ఎస్సేస్ అనే వ్యాస సంకలనాన్ని రాశారు.
ఆమె రచనలలో స్త్రీ పాత్రల చిత్రీకరణ
మార్చుదేశ్పాండే గ్రంథాలలో స్త్రీలు కేవలం పరిస్థితులకు, కుటుంబానికి, సమాజానికి మాత్రమే బాధితులు కాదు. వారు ఆత్మవిశ్వాసం, స్వీయ-సాధికారత, స్పష్టమైన వ్యక్తిత్వాలుగా నిలిచారు. వారు పరిమితులు, పరిమితులను విడిచిపెట్టి, తమను తాము బాధించుకుంటారు, అడ్డంకులు, సాంప్రదాయ నిబంధనలను దాటుతారు. ఇన్ ది కంట్రీ ఆఫ్ డిసీట్(2008)లోని స్త్రీ వ్యక్తి వివాహితుడైన వ్యక్తితో సంబంధంలోకి ప్రవేశిస్తుంది.[1].
ఆవార్డులు
మార్చుఆమె 1990లో దట్ లాంగ్ సైలెన్స్ నవలకు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు గెలుచుకుంది, 2009లో పద్మశ్రీ అవార్డు ఆమెకు ప్రదానం చెయ్యబడినది.[5] ఆమె నవల షాడో ప్లే 2014లో ది హిందూ లిటరరీ ప్రైజ్‌కి షార్ట్‌లిస్ట్ చేయబడింది.[6].ఆమె పలు రచనలు ఇతర భారతీయ భాషలలోకి అనువాదం చెందాయి.
అవార్డుల వాపసు-నేపధ్యం
మార్చు9 అక్టోబరు 2015న, ఆమె సాహిత్య అకాడమీ జనరల్ కౌన్సిల్‌లో తన పదవికి రాజీనామా చేసి ఆమెకు సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును తిరిగి ఇచ్చింది.అలా చేయడం ద్వారా, ఎం.ఎం.కల్బుర్గి హత్యపై అకాడమీ నిష్క్రియాత్మకత, మౌనానికి వ్యతిరేకంగా ఆవార్డు వెనక్కి ఇచ్చి తన పదవి త్యజించి ఇతర రచయితల తో కూడి విస్తృత నిరసనలో ఆమె పాలు పంచుకున్నారు.[7]
దేశం-మతం పై ఆమె వ్యక్తిగత అభిప్రాయం
మార్చు6 డిసెంబర్ 2018న, గోవా ఆర్ట్స్ అండ్ లిటరేచర్ ఫెస్టివల్ (GALF) తొమ్మిదో ఎడిషన్ ప్రారంభోపన్యాసం సందర్భంగా, దేశ్‌పాండే భారత దేశాన్ని హిందూ దేశం గా మార్చాలని కోరుకోవడం వల్ల కలిగే పరిణామాల గురించి ఆలోచించాలని భారతీయులను కోరారు .మరియు మత ఆధారంగా భారతదేశం-పాకిస్తాన్ విభజన కారణంగా అప్పుడు జరిగిన హింస మారణ హోమాన్నిగుర్తు చేశారు. [8]
చలన చిత్రాలుగా పాండే రచనలు
మార్చు1997లో, మొదటి భారతీయ మహిళా దర్శకురాలు ప్రేమా కారంత్ తన నవల “”ది డార్క్ హోల్డ్స్ నో టెర్రర్స్ “”ని సినిమాగా మార్చారు. 2017లో, హసల్ మెహతా దర్శకత్వం వహించే స్ట్రేంజర్స్ టు అవర్ సెల్వ్స్ సినిమా హక్కులను హార్పర్‌కాలిన్స్ ఎంపిక చేసింది. [1]
మహిళల సాధికారత -ఆమె వాఖ్యలు
మార్చు“”పెరుగుతున్న మహిళలకు ఊపిరి పీల్చుకోవడానికి ఎక్కువ స్థలం లభించేలా చేసింది మహిళా ఉద్యమమే అనడంలో సందేహం లేదు. మహిళా ఉద్యమం నా గొంతును వినిపించడానికి అవకాశం కల్పించిన సమయంలో రచయితగా నేను జీవించడం చాలా గొప్పదని నాకు తెలుసు, నేను వ్రాసే విషయాలు తీవ్రంగా పరిగణించబడతాయి, మనందరికీ సంబంధించిన సమస్యలుగా పరిగణించబడతాయి. సమాజం,, కేవలం 'మహిళల అంశాలు' అని కొట్టివేయబడదు””
అలాగే ఆమె రచనలో ఒకచోట ఇలా వ్రాసారు “”భారతదేశంలో, ప్రత్యేకంగా, పురాణాలు అసాధారణమైన శక్తిని కలిగి ఉంటాయి, ప్రజలకు తమ గురించి, మానవ స్థితి గురించి కొన్ని సత్యాలను అందించడం కొనసాగిస్తుంది. నేడు మహిళా రచయితలు చేస్తున్నది పురాణాలను తిరస్కరించడం కాదు, వాటికి అర్థవంతమైన, సృజనాత్మక పునర్విమర్శ. మేము వారిలో మన గురించి తాజా జ్ఞానం కోసం చూస్తున్నాము, ఈ రోజు మన జీవితాలకు సంబంధించిన వాటిని కనుగొనడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాము. pp.99-100.[1]
ముద్రించిన ఆమె రచనల వివరాలు
మార్చువిదేశాల్లోను, భారత దేశంలోనూ ఆమె రచనలు ముదరింప బడినవి. వాటి వివరాలు క్రింద వివ్వడమైనది. [9].
నవలలు
మార్చు| సంఖ్య | పేరు | ముద్రణ వివరాలు |
| 1 | ది డార్క్ హోల్డ్స్ నో టెర్రర్స్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1980 |
| 2 | ఇఫ్ ఐ డై టుడే . | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1982 |
| 3 | రూట్స్ అండ్ షాడోస్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1983 |
| 4 | కమ్ అప్ అండ్ బి డెడ్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1985 |
| 5 | దట్ లాంగ్ సైలెన్స్ | లండన్,విరాగో ప్రెస్ ,1988 |
| 6 | ది బైండింగ్ వైన్, | లండన్,విరాగో ప్రెస్ ,1994 |
| 7 | ఎ మాటర్ ఆఫ్ టైమ్ | న్యూ ఢిల్లీ,పెంగ్విన్ బుక్స్ ,19996 |
| 8 | పై నవల పునర్ముద్రణ | న్యూయార్క్ ,ఫెమినిస్ట్ ప్రెస్ ,1999 |
| 9 | స్మాల్ రెమిడీస్ | న్యూయార్క్ , వైకింగ్,2000 |
కథలు
మార్చు| సంఖ్య | పేరు | ముద్రణ వివరాలు |
| 1 | ది డార్క్ హోల్డ్స్ నో టెర్రర్స్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1980 |
| 2 | ఇఫ్ ఐ డై టుడే . | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1982 |
| 3 | రూట్స్ అండ్ షాడోస్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1983 |
| 4 | కమ్ అప్ అండ్ బి డెడ్ | న్యూ ఢిల్లీ,వికాస్ ,1985 |
| 5 | దట్ లాంగ్ సైలెన్స్ | లండన్,విరాగో ప్రెస్ ,1988 |
| 6 | ది బైండింగ్ వైన్, | లండన్,విరాగో ప్రెస్ ,1994 |
| 7 | ఎ మాటర్ ఆఫ్ టైమ్ | న్యూ ఢిల్లీ,పెంగ్విన్ బుక్స్ ,19996 |
| 8 | పై నవల పునర్ముద్రణ | న్యూయార్క్ ,ఫెమినిస్ట్ ప్రెస్ ,1999 |
| 9 | స్మాల్ రెమిడీస్ | న్యూయార్క్ , వైకింగ్,2000 |
చిన్న పిల్లల కై రచనలు
మార్చు| సంఖ్య | పేరు | ముద్రణ వివరాలు |
| 1 | ఏ సమ్మర్ అడ్వెంచర్ | ముంబై,IBH,1978 |
| 2 | ది హిడెన్ ట్రెజర్ | ముంబై,IBH,1980 |
| 3 | ది ఒన్లీ విట్నెస్ | ముంబై,IBH,1980 |
| 4 | ది నారాయన్ పూర్ ఇన్సిడెంట్ | ముంబై,IBH,1980 |
ఇవికూడా చదవండి
మార్చుబయటి లింకులు
మార్చుమూలాలు/ప్రస్తావనలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 "shasi desphande". fembio.org. Retrieved 2024-02-07.
- ↑ "Sharada Adya Rangacharya dead". Times of India. Retrieved 7 January 2002.
- ↑ T. M. J. Indra Mohan (2004). Shashi Deshpande: A Critical Spectrum. Atlantic Publishers & Dist. p. 191. ISBN 978-8126903092.
- ↑ SAWNET: Bookshelf: Shashi Deshpande
- ↑ "Untitled Page".
- ↑ {{ "Here's the shortlist". The Hindu. 5 October 2014. Retrieved 24 December 2014.
- ↑ Raman, Anuradha (9 October 2015). "After Sashi Deshpande steps down, Akademi explains its silence". The Hindu. Retrieved 20 December 2018.
- ↑ "Hope idea of Hindutva is rejected in upcoming polls: Author who returned Sahitya Award". The Goan Everyday. 7 Dec 2018. Retrieved 10 Dec 2018.
- ↑ "Critical Studies of Shashi Deshpande as an Indian Novelist". ignited.in. Archived from the original on 2024-02-07. Retrieved 2024-02-08.