సత్వంత్ సింగ్
దస్త్రం:Photograph of Satwant Singh, one of two assassins of Indira Gandhi.jpg
జననం.సత్వంత్ సింగ్
1962
అగ్వాన్, డేరాబాబా నానక్, గురుదాస్ పూర్, పంజాబ్
మరణం1989 జనవరి 6(1989-01-06) (వయసు 26–27)
తీహార్ జైలు, భారతదేశం
నేరాలుఇందిరా గాంధీ హత్య
నేరస్థాపన స్థితిఅమలు చేయబడింది
వృత్తిభారత ప్రధాని అంగరక్షకుడు
జీవిత భాగస్వామి
సురీందర్ కౌర్
(m. 1988; కేన్సర్ మరణం 2011)

సత్వంత్ సింగ్ (1962 - 6 జనవరి 1989) భారత మాజీ ప్రధాని అంగరక్షకులలో ఒకడు. అతను 1984 అక్టోబరు 31 న భారత ప్రధాని ఇందిరా గాంధీని ఆమె న్యూఢిల్లీ నివాసంలో హత్య చేసిన బియాంత్ సింగ్‌తో పాటు పాల్గొన్న హంతకుడు. ఆపరేషన్ బ్లూస్టార్ పేరుతో గోల్డెన్‌టెంపుల్-హర్మందిర్ సాహిబ్ పై జరిగిన సైనిక దాడికి నిరసనగా సహచర అంగ రక్షకుడు బియాంత్ సింగ్ తో కలసి 1984 అక్టోబరు 31న ఇందిరాగాంధీ పై కాల్పులు జరిపి హత్య చేశాడు.[1]

ఇందిరా గాంధీ హత్య ప్రేరణ భారతదేశంలోని అమృత్‌సర్ హర్మందిర్ సాహిబ్ భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన సైనిక చర్యకు ప్రతీకారంగా జరిగింది.[2][3][4][5]

ఇందిరా గాంధీ నేలపై పడగానే బియాంత్ సింగ్ ఏ-38 రివాల్వర్ తీసి ఆమె పొత్తికడుపులోకి మూడు షాట్లు కాల్చాడు, సత్వంత్ సింగ్ తన స్టెన్ సబ్మెషిన్ గన్ నుండి మొత్తం 30 రౌండ్లు ఆమె పొత్తికడాలోకి కాల్చాడు (మొత్తం 33 బుల్లెట్లు కాల్చబడ్డాయి, వాటిలో 30 బుల్లెట్లు ఆమె పొత్తికడికి తగిలాయి. హంతకులు ఇద్దరూ తమ ఆయుధాలను జారవిడిచి లొంగిపోయారు. [6][7]

బియాంత్ సింగ్ ను అక్కడ ఉన్న ఇతర గార్డులు వెంటనే కాల్చి చంపారు. సత్వంత్ సింగ్ ను అరెస్టు చేసి, తరువాత సహ కుట్రదారు కెహర్ సింగ్ పాటు ఉరి శిక్ష వేసి మరణశిక్ష విధించారు. తన కోర్టు ప్రకటనలో, సత్వంత్ సింగ్ దేశంలో మత హింసను అంతం చేయాలని విజ్ఞప్తి చేశాడు. అదే సమయంలో ఇందిరాగాంధీ, రాజీవ్ గాంధీ లపై నిందలు మోపాడు. ఉరిశిక్షను 1989 జనవరి 6 న అమలు చేశారు.[8]

పరిణామం

మార్చు

ఇందిరా గాంధీ హత్య వారి కుటుంబాలను వెలుగులోకి తెచ్చింది, ఫలితంగా వారు పంజాబ్ రాష్ట్రం నుండి రెండు లోక్‌సభ స్థానాలను గెలుచుకున్నారు.[9][10] లోక్‌సభ భారత పార్లమెంటు నేరుగా ఎన్నుకోబడిన 543 మంది సభ్యుల సభ.

సత్వంత్ సింగ్, కేహర్ సింగ్ లను ఉరితీసిన తరువాత, పంజాబ్ లో మతపరమైన హింస జరిగింది. ఫలితంగా 14 మంది హిందువులు ఉగ్రవాదుల చేతిలో చంపబడ్డారు.[11][12]2003లో, అమృత్సర్ గోల్డెన్ టెంపుల్ కాంప్లెక్స్ లో ఉన్న అకాల్ తఖ్త్ లోని అత్యున్నత సిక్కు లౌకిక పీఠంలో ఒక భోగ్ వేడుక జరిగింది. ఇక్కడ ఇందిరా గాంధీ హంతకులకు నివాళులు అర్పించారు.[13]

2004లో అమృత్సర్లోని అకాల్ తఖత్ వద్ద అతని వర్ధంతి వేడుకలు మళ్లీ జరిగాయి. అక్కడ ఆయన తల్లిని ప్రధాన పూజారి సత్కరించారు. వివిధ రాజకీయ పార్టీలు సత్వంత్ సింగ్, కేహర్ సింగ్ లకు నివాళులు అర్పించాయి.[14] 2007లో పంజాబ్, ఇతర దేశాలలో వివిధ ప్రాంతాలలో సత్వంత్ సింగ్, అతని భార్య వర్ధంతి వేడుకలు జరిగాయి. 2008 జనవరి 6న, అకాల్ తఖ్త్ బియాంత్ సింగ్, సత్వంత్ సింగ్ ను "సిక్కు మతం యొక్క అమరవీరులు" గా ప్రకటించింది. అయితే ఎస్జిపిసి వారిని "సిక్కు దేశం యొక్క అమరవీరులుగా" కూడా పేర్కొంది.[13][15][16]

భారతదేశంలోని సిక్కు-కేంద్రీకృత రాజకీయ పార్టీ, శిరోమణి అకాలీదళ్, బియంత్ సింగ్, సత్వంత్ సింగ్ వర్ధంతి రోజును మొదటిసారిగా 2008 అక్టోబర్ 31 న "అమరవీరుడు" గా జరుపుకుంది.[17] అప్పటి నుండి ప్రతి అక్టోబర్ 31న ఈ తేదీని శ్రీ అకాల్ తఖ్త్ సాహిబ్ వద్ద పాటిస్తున్నారు.[18]

2014లో ఆయన గురించి కౌమ్ దే హీరే అనే చిత్రం రూపొందించబడింది.[19]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

సింగ్ తండ్రి తర్లోక్ సింగ్.[14] అతను జైలులో ఉన్నప్పుడు 1988 మే 2 న సురీందర్ కౌర్ (విర్సా సింగ్ కుమార్తె) ను వివాహం చేసుకున్నాడు.[20] అతని కాబోయే భర్త ఆనంద్ కరాజ్ విధానం లో అతని ఫోటోను "వివాహం" చేయడం ద్వారా అతని గైర్హాజరీలో వివాహం చేసుకున్నాడు.[21][22]

మూలాలు

మార్చు
  1. "1984: Assassination and revenge". BBC News. 31 October 1984. Archived from the original on 15 February 2009. Retrieved 15 December 2017.
  2. "Why Osama resembles Bhindranwale". Rediff. Retrieved 2019-03-22.
  3. Crenshaw, Martha (2010). Terrorism in Context. Penn State Press. p. 381. ISBN 9780271044422. Archived from the original on 8 July 2018. Retrieved 8 July 2018.
  4. "Operation Blue Star: India's first tryst with militant extremism". Dnaindia.com. 5 November 2016. Archived from the original on 3 November 2017. Retrieved 29 October 2017.
  5. Swami, Praveen (16 January 2014). "RAW chief consulted MI6 in build-up to Operation Bluestar". The Hindu. Chennai, India.
  6. Smith, William E. (12 November 1984). "Indira Gandhi: Death in the Garden". Time. Archived from the original on 10 November 2007. Retrieved 19 January 2013.
  7. Cynthia Keppley Mahmood, Mahmood, Cynthia Keppley (November 1996). Fighting for Faith and Nation: Dialogues With Sikh Militants. ISBN 978-0812215922. Retrieved 19 January 2013.
  8. "Indian prime minister shot dead". BBC.
  9. "SAMRALA INDIA Widow of Mrs. Gandhi's Killer Seeks Seat in Parliament by Richard S Ehrlich". Geocities.com. 26 October 2009. Archived from the original on 26 October 2009. Retrieved 2 August 2017.
  10. "India's New Chief Given A Go-Ahead". The New York Times. 22 December 1989. Retrieved 19 January 2013.
  11. "Sikhs Kill 14 Hindus After Executions in India". The New York Times. Reuters. 8 January 1989. Retrieved 19 January 2013.
  12. William Darlympal. City of the Djinns.
  13. 13.0 13.1 "The Tribune". Tribuneindia.com. 7 January 2003. Retrieved 13 October 2012.
  14. 14.0 14.1 "The Tribune". Tribuneindia.com. Retrieved 19 January 2013.
  15. "Indira Gandhi killers labelled martyrs". The Hindu. Chennai, India. 2008-01-07. Archived from the original on 10 January 2008. Retrieved 13 October 2012.
  16. "Indira assassin 'great martyr': Vedanti". The Indian Express. 7 January 2008. Retrieved 13 October 2012.
  17. "The Tribune". Tribuneindia.com. Retrieved 13 October 2012.
  18. "The Tribune". Tribuneindia.com. Retrieved 17 October 2012.
  19. "The Tribune". Archived from the original on 2019-08-30. Retrieved 2024-07-16.
  20. "Indira Gandhi Killers To Be Hanged Friday - New York Times". The New York Times. 1 December 1988. Retrieved 19 January 2013.
  21. "STLtoday.com". Nl.newsbank.com. 9 June 1988. Retrieved 19 January 2013.
  22. "Miami Herald: Search Results". nl.newsbank.com. Retrieved 2 August 2017.