సింగ్రౌలి జిల్లా
మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని జిల్లాలలో సిగ్రౌలి జిల్లా (హిందీ:सिंगरौली जिला) ఒకటి.
Singrauli జిల్లా
सिंगरौली जिला | |
|---|---|
 మధ్య ప్రదేశ్ పటంలో Singrauli జిల్లా స్థానం | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | మధ్య ప్రదేశ్ |
| డివిజను | Rewa |
| ముఖ్య పట్టణం | Singrauli |
| Government | |
| • లోకసభ నియోజకవర్గాలు | Sidhi |
| • శాసనసభ నియోజకవర్గాలు | 1. Chitrangi 2. Singrauli 3. Devsar |
| విస్తీర్ణం | |
| • మొత్తం | 5,672 కి.మీ2 (2,190 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | |
| • మొత్తం | 11,78,132 |
| • జనసాంద్రత | 210/కి.మీ2 (540/చ. మై.) |
| జనాభా వివరాలు | |
| • అక్షరాస్యత | 62.36% |
| • లింగ నిష్పత్తి | 916 |
| Website | అధికారిక జాలస్థలి |
చరిత్ర
మార్చుసింగ్రైలి జిల్లా 2008 మే 24న రూపొందించబడింది. జిలాకేంద్రంగా వైధాన్ పట్టణం ఉంది. సిద్ధీ జిల్లా నుండి 3 తాలూకాలాను (సింగ్రౌలి, దియోసర్, చిత్రాంగి) వేరుచేసి ఈ జిల్లా రూపొందించబడింది.[1][2]
భౌగోళికం
మార్చుసింగ్రౌలి జిల్లా వైశాల్యం 5672 చ.కి.మీ.[3]
విభాగాలు
మార్చు| విషయాలు | వివరణలు |
|---|---|
| జిల్లా జనసంఖ్య . | 1,178,132,[4] |
| ఇది దాదాపు. | తైమూర్ - లెస్టే దేశ జనసంఖ్యకు సమానం.[5] |
| అమెరికాలోని. | రోహో ఐలాండ్ నగర జనసంఖ్యకు సమం.[6] |
| 640 భారతదేశ జిల్లాలలో. | 402 వ స్థానంలో ఉంది.[4] |
| 1చ.కి.మీ జనసాంద్రత. | 208 .[4] |
| 2001-11 కుటుంబనియంత్రణ శాతం. | 28.03%.[4] |
| స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి. | 916:1000 [4] |
| జాతియ సరాసరి (928) కంటే. | |
| అక్షరాస్యత శాతం. | 62.36%.[4] |
| జాతియ సరాసరి (72%) కంటే. |
ఆర్ధికం
మార్చు1961లో పొరుగునా ఉన్న ఉత్తర్ ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఉన్న సోనాబధ్ర వద్ద రిహండ్ నది మీద రిహండ్ ఆనకట్ట నిర్మించబడింది. [7] తరువాత ఈ ప్రంతంలో గోవింద్ బల్లభ్ పంత్ సాగర్ సరోవర ప్రాంతంలో మద్యప్రదేశ్, ఉత్తర్ ప్రదేశ్ సమైక్య భూభాగంలో విస్తారమైన బొగ్గు నిల్వలు కనుగొనబడ్డాయి. [1]
బొగ్గుగనులు
మార్చుజిల్లాలో " నార్తెన్ కోయిల్ ఫీల్డ్ ప్రధాన వ్యాపారంగా ఉంది. కంపనీ ప్రధాన కార్యాలయం సింగ్రౌలిలో ఉంది. ఈ కంపనీ ప్రపంచంలోని అతి పెద్ద బొగ్గు ఉత్పత్తి దారి అయిన " కోయిల్ ఇండియాలో ప్రధాన భాగం. సింగ్రౌలి కోయిల్ ఫీల్డ్ 2 భాగాలుగా ఉంది. 312 చ.కి.మీ వైశాల్యంలో మొహర్ ఉప విభాగం, 1890 చ.కి.మీ వైశాల్యంలో సిగ్రౌలీ మెయిన్ బేసిన్ ఉన్నాయి. మొహర్ ఉప విభాగం ప్రధాన భాగం మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని సింగ్రౌలి జిల్లాలోనూ స్వల్పంగా ఉత్తర్‌ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని సోనెబధ్రా జిల్లాలోనూ ఉంది.సింగ్రౌలి ప్రధాన బేసిన్ కోయిల్ ఫీల్డ్ పశ్చిమ భాగంలో ఉంది. ఇందులో చాలా భాగం ఇంకా వెలికి తీయబడలేదు. ప్రస్తుత గని త్రవ్వకాలు, భవిష్యత్తు ప్రణాళికలు సింగ్రౌలి ప్రధాన బేసిన్ మీద ఆధారపడి ఉంది. ఈ బొగ్గు గనుల నుండి లిగ్నైట్ రూపంలో ఖనిజం లభిస్తుంది. హెవీ ఎర్త్ మూవుంగ్ మిషన్లకు ఈ బొగ్గు గనులు కేంద్రంగా ఉన్నాయి.
త్రవాకాలను జి.ఎస్.ఐ/ఎన్.సి.డి.సి/సి.ఎం.పి.డి.సి సంస్థలు ఈ ప్రాంతంలో విస్తారమైన విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేస్తున్నాయి. గోవింద్ వల్లభ్ పంత్ సాగర్ జలాశయం ఈ సంస్థకు అవసరమైన నిటిని అందిస్తుంది. ఇది ఈ ప్రాంతంలో " హై కెపాసిటీ పితెడ్ పవర్ ప్లాంట్ "కు అనుకూలంగా ఉంది. ఎన్.సి.ఎల్ అందించే బొగ్గు సరఫరా సంస్థ ఎం.టి.పిసి సంస్థకు చెందిన పితెడ్ ప్లాంటు నుండి 11000 మె.టన్నుల విద్యుత్తు ఉతపత్తిని సుసాధ్యం చేయడనికి, హిండాల్కో సంస్థకు చెందిన యి.పి.ఆర్.వి.యు.ఎన్.ఎల్, రేణుపవర్ విభాగానికి అవసరమైన ముడి సరుకును అందిస్తూ సహకరిస్తుంది. ఈ ప్రాంతం ప్రస్తుతం భారతదేశ విద్యుదుత్పత్తి కేంద్రంగా ప్రత్యేకత సంతరించుకుంది. మొత్తం 13295 మెట్రిక్ టన్నుల బొగ్గు ఉత్పత్తుకి సహకరించడమే కాక ఎన్.సి.ఎల్ సంస్థ రాజస్థాన్ రాజ్య విద్యుత్తు ఉత్పాదన నిగం, డి.వి.బి, హర్యానా పవర్ జనరేషన్ కార్పొరేషన్ సంస్థలకు కూడా బొగ్గు సరఫరా చేస్తుంది. ఎన్.సి.ఎల్ ఎన్.సి.ఎల్ పర్యావరణ కాలుష్య నివారణా విధానాలను అనుసరిస్తున్న సంస్థగా ఐ.ఎస్.ఒ నుండి గుర్తించబడుతుంది. ఈ సంస్థ కార్యకలాపాల వలన సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్న గిరిన ప్రజల విద్యాభివృద్ధి, ఆరోగ్య సమస్యల నివారణ, స్వయం ఉపాధి పధకాలకు సహకరిస్తూ ఈ సంస్థ ప్రాతీయ ప్రజల జీవన స్థాయి అభివృద్ధికి దోహదం చేస్తుంది.
సంస్కృతి
మార్చుసింగ్రౌలి నగరానికి 8కి.మీ దూరంలో జింగురుదాస్ హనుమాన్ మందిర్, 15 కి.మీ దూరంలో జ్వాలాముఖి ఆలయం ఉన్నాయి. నగరానికి 15 కి.మీ దూరంలో విద్యానగర్ సమీపంలో గాయత్రీ మందిరం, శివాలయం ఉన్నాయి. నగరానికి 15 కి.మీ దూరంలో ప్రముఖ జగన్నాథ ఆలయం ఉంది. దుర్గాపూజ, దీపావళి పూజలు ప్రజలు ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు. హనుమాన్ మందిరంలో భారీగా మేళా నిర్వహించబడుతుంది. వైధాన్ వద్ద విశాలమైన నూరి మసీదు ఉంది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 1.2 "District Singrauli". Singrauli district administration. Retrieved 2010-08-12.
- ↑ "Singrauli district comes into being". Press Release, 24 May 2008. Department of Public Relations, Madhya Pradesh. Archived from the original on 27 జూలై 2011. Retrieved 2010-08-12.
- ↑ "District Singrauli". Singrauli district administration. Retrieved 2010-08-12.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30.
- ↑ US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 2011-09-27. Retrieved 2011-10-01.
Timor-Leste 1,177,834 July 2011 est.
- ↑ "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. Archived from the original on 2011-08-23. Retrieved 2011-09-30.
Rhode Island 1,052,567
- ↑ "Rihand dam". india9. Retrieved 2010-08-12.
వెలుపలి లింకులు
మార్చు- [1] list of places in Singrauli
{{Geographic location |Centre =సింగ్రౌలి జిల్లా |North = మీర్జాపూర్ జిల్లా ; ఉత్తర్ ప్రదేశ్ |Northeast = |East = [[సోన్‌భద్ర జిల్లా]; ఉత్తర ప్రదేశ్ |Southeast = సూరజ్పూర్ జిల్లా; చత్తీస్‌ఘడ్ |South = |Southwest = కొరియా జిల్లా; చత్తీస్‌గఢ్ |West = సిద్ధీ జిల్లా |Northwest = రీవా జిల్లా }}
వెలుపలి లింకులు
మార్చు