1980 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు

భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు

7వ లోక్‌సభ సభ్యులను ఎన్నుకోవడానికి 1980 జనవరి 3, 6 తేదీలలో భారతదేశంలో సార్వత్రిక ఎన్నికలు జరిగాయి. భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఎమర్జెన్సీ విధించడంతో 1977 సాధారణ ఎన్నికలలో జనతా పార్టీ కూటమి అధికారంలోకి వచ్చింది. అయితే 1980లో జనతా పార్టీ ప్రభుత్వం సాధారణ ఎన్నికలలో మెజారిటీ లేక ప్రభుత్వాన్ని నిలబెట్టుకోలేకపోయింది. కాంగ్రెస్‌ను విడిచిపెట్టిన భారతీయ లోక్‌దళ్ నాయకులు చరణ్‌సింగ్ జగ్జీవన్ రామ్‌లు అప్పటి ప్రధానమంత్రి మొరార్జీ దేశాయ్‌తో విభేదించారు.

1980 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు

← 1977 1980 జనవరి 3 6 1984 →
నమోదైన వోటర్లు356,205,329
వోటింగు56.92% (Decrease 5.55pp)
 
Prime Minister Indira Gandhi_in_the_US_enhanced.jpg
Prime minister Charan Singh_(cropped).jpg
E. M. S. Namboodiripad.jpg
Party భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ జనతా పార్టీ కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
Popular vote 84,455,313 18,574,696 12,352,331
Percentage 42.69% 9.39% 6.24%

 
Jagjivan Ram stamp (cropped).jpg
AK Antony at Ponnani.jpg
Party జనతా పార్టీ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
Popular vote 37,530,228 10,449,859
Percentage 18.97% 5.28%


ఎన్నికలకు ముందు భారతదేశ ప్రధానమంత్రి

చరణ్ సింగ్
జనతా పార్టీ

1980 భారత స్వారత్రిక ఎన్నికలు

ఇందిరాగాంధీ
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్

1979లో జనతా పార్టీ కూటమిలో ఉన్న కొన్ని పార్టీలు జనతా పార్టీ ప్రభుత్వానికి తమ మద్దతు ఉపసంహరించుకున్నాయి. తదనంతరం, మొరార్జీ దేశాయ్ పార్లమెంటులో జరిగిన విశ్వాస పరీక్షలో ఓడిపోయి ప్రధానమంత్రి పదవికి రాజీనామా చేశారు. జనతా కూటమిలోని కొంతమంది భాగస్వాములను నిలుపుకున్న చరణ్ సింగ్ 1979 జూన్ లో భారత దేశ ప్రధానమంత్రిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. కాంగ్రెస్ పార్టీ పార్లమెంట్‌లో చరణ్ సింగ్ కు మద్దతు ఇస్తామని ప్రకటించింది, అయితే చరణ్ సింగ్ ప్రభుత్వం లోక్‌సభలో మెజారిటీని నిరూపించుకోవడానికి కేవలం రెండు రోజుల ముందు కాంగ్రెస్ పార్టీ మద్దతు ఉపసంహరించుకొని వెనక్కి తగ్గింది. కాంగ్రెస్ పార్టీ మద్దతు ఉపన్సంహరించుకోవడంతో చరణ్ సింగ్, రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది, 1980 జనవరిలో చరణ్ సింగ్ ఎన్నికలకు పిలుపునిచ్చాడు పార్లమెంటు విశ్వాసం పొందని ఏకైక భారతదేశ ప్రధానమంత్రి. సార్వత్రిక ఎన్నికలకు ముందు, ఇందిరా గాంధీ నాయకత్వంలోని బీహార్‌లో సత్యేంద్ర నారాయణ్ సిన్హా కర్పూరి ఠాకూర్, కర్ణాటకలో రామకృష్ణ హెగ్డే, మహారాష్ట్రలో శరద్ పవార్ వంటి ప్రాంతీయ సత్రాప్‌లు జనతా పార్టీ ప్రముఖ నాయకుల గెలాక్సీ నుండి బలమైన రాజకీయ సవాలును ఎదుర్కొంది., హర్యానాలో దేవి లాల్ & ఒరిస్సాలో బిజూ పట్నాయక్ వంటి నాయకులు ఇందిరా గాంధీకి తమ మద్దతు ఉపసంహరించుకున్నారు . జనతా పార్టీ జగ్జీవన్ రామ్ ను 1980 పార్లమెంట్ ఎన్నికలలో ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థిగా ప్రకటించింది. [1] [2] జనతా పార్టీ నాయకుల మధ్య అంతర్గత వైరం దేశంలోని రాజకీయ అస్థిరత ఇందిరా గాంధీకి అనుకూలంగా మారింది. 1980 ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ గెలుపొందింది.

ఎన్నికలలో, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 353 సీట్లు జనతా పార్టీ కేవలం 31 సీట్లు గెలుచుకుంది, చరణ్ సింగ్ జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) 41 సీట్లు గెలుచుకుంది. ఎన్నికలు అయిపోయిన తరువాత కూడా జనతా పార్టీ కూటమి చీలిక కొనసాగింది.

ఫలితాలు మార్చు

 
PartyVotes%Seats+/–
Indian National Congress (Indira)8,44,55,31342.69353+199
Janata Party3,75,30,22818.9731–264
Janata Party (Secular)1,85,74,6969.3941New
Communist Party of India (Marxist)1,23,52,3316.2437+15
Indian National Congress (Urs)1,04,49,8595.2813New
Communist Party of India49,27,3422.4910+3
All India Anna Dravida Munnetra Kazhagam46,74,0642.362–16
Dravida Munnetra Kazhagam42,36,5372.1416+14
Shiromani Akali Dal13,96,4120.711–8
Revolutionary Socialist Party12,85,5170.6540
All India Forward Bloc10,11,5640.5130
Jammu & Kashmir National Conference4,93,1430.253+1
Indian Union Muslim League4,75,5070.2420
Peasants and Workers Party of India4,70,5670.240–5
Republican Party of India (Khobragade)3,83,0220.190–2
Kerala Congress3,56,9970.181–1
Republican Party of India3,51,9870.1800
Socialist Unity Centre of India3,07,2240.1600
Jharkhand Party2,54,5200.131+1
All India Muslim League1,96,8200.1000
United Democratic Front1,40,2100.070–1
Shiv Sena1,29,3510.070New
Maharashtrawadi Gomantak Party1,27,1880.0610
Tripura Upajati Juba Samiti1,11,9530.0600
People's Party of Arunachal69,8100.040New
Akhil Bharatiya Ram Rajya Parishad61,1610.0300
Peoples Conference53,8910.030New
Manipur Peoples Party49,2770.0200
Indian Socialist Party39,3990.020New
Shoshit Samaj Dal (Akhil Bharatiya)38,2260.0200
Sikkim Janata Parishad31,7500.021New
Muslim Majlis26,3630.010New
All India Labour Party14,7200.0100
All Party Hill Leaders Conference13,0580.010New
Sikkim Congress (Revolutionary)11,6320.010New
Sikkim Prajatantra Congress5,1250.000New
Independents1,27,17,5106.4390
Appointed Anglo-Indians20
Total19,78,24,274100.00531–13
చెల్లిన వోట్లు19,78,24,27497.57
చెల్లని/ఖాళీ వోట్లు49,28,6192.43
మొత్తం వోట్లు20,27,52,893100.00
నమోదైన వోటర్లు/వోటు వేసినవారు35,62,05,32956.92
మూలం: EIC

ఇంకా చూడండి మార్చు

మూలాలు మార్చు

  1. Chawla, Prabhu (September 30, 2013). "As general elections loom large, new four-party United Front formed to counter Cong(I)". India Today. Retrieved 2019-09-23.
  2. Jagjivan Ram: Most experienced artful dodger of Indian politics India Today, 23 December 2014

వెలుపలి లంకెలు మార్చు