అజెయ్ మాకెన్

ఢిల్లీ రాజకీయ నాయకుడు, మాజీ కేంద్ర మంత్రి

అజయ్ మాకెన్ (జననం 1964 జనవరి 12) భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన రాజకీయ నాయకుడు. ఆయన ఆల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ (AICC) కోశాధికారి, కాంగ్రెస్ వర్కింగ్ కమిటీ (CWC) సభ్యుడు.[1] ఆయన గతంలో, భారత ప్రధానమంత్రి డాక్టర్ మన్మోహన్ సింగ్ క్యాబినెట్‌లో మంత్రిగా, ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి షీలా దీక్షిత్ క్యాబినెట్‌లో మంత్రిగా పనిచేశాడు.[2]

అజెయ్ మాకెన్
కోశాధికారి , ఆల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ
Assumed office
2023 అక్టోబరు 1
అంతకు ముందు వారుపవన్ కుమార్ బన్సాల్
ఆలిండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ ప్రధాన కార్యదర్శి
రాజస్థాన్
In office
2020 సెప్టెంబరు 11 – 16 November 2022 నవంబరు 16
అంతకు ముందు వారుఅవినాష్ పాండే
తరువాత వారుసుక్జిందర్ సింగ్ రంధావా
మినిస్ట్రీ ఆఫ్ హౌసింగ్ అండ్ అర్బన్ పావర్టీ అలీవియేషన్ (ఇండియా)
In office
2012 అక్టోబరు 28 – 2013 జూన్ 23
ప్రధాన మంత్రిమన్మోహన్ సింగ్
అంతకు ముందు వారుకుమారి సెల్జా
తరువాత వారుగిరిజా వ్యాస్
యువజన వ్యవహారాలు, క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖ
In office
మే 2011 – 2012 అక్టోబరు 28
ప్రధాన మంత్రిమన్మోహన్ సింగ్
అంతకు ముందు వారుమనోహర్ సింగ్ గిల్
తరువాత వారుజితేంద్ర సింగ్
మినిస్ట్రీ ఆఫ్ హోమ్ అఫైర్స్
In office
2009 మే 28 – మే 2011
ప్రధాన మంత్రిమన్మోహన్ సింగ్
మినిస్టర్పి. చిదంబరం
పార్లమెంటు సభ్యుడు, లోక్ సభ
In office
2004 మే 13 – 2014 మే 16
అంతకు ముందు వారుజగ్‌మోహన్‌
తరువాత వారుమీనాక్షి లేఖి
నియోజకవర్గంన్యూఢిల్లీ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం
ఢిల్లీ శాసనసభ సభ్యుడు
In office
1993–2004
అంతకు ముందు వారునియోజకవర్గం సృష్టించబడింది
తరువాత వారురమేష్ లాంబా
నియోజకవర్గంరాజౌరి గార్డెన్ శాసనసభ నియోజకవర్గం
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం (1964-01-12) 1964 జనవరి 12 (వయసు 60)
న్యూ ఢిల్లీ, భారతదేశం
రాజకీయ పార్టీభారత జాతీయ కాంగ్రెస్
జీవిత భాగస్వామిరాధిక మాకెన్
సంతానం3
నివాసంన్యూఢిల్లీ
కళాశాలఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయం
As of 16 సెప్టెంబరు, 2006
Source: [1]

ఆయన రెండుసార్లు భారత పార్లమెంటు సభ్యునిగా, మూడుసార్లు ఢిల్లీ శాసనసభకు ఎన్నికయ్యాడు. ఆయన ఢిల్లీ ప్రదేశ్ కాంగ్రెస్ కమిటీ అధ్యక్షుడిగా కూడా ఉన్నాడు.[3]

రాజకీయ జీవితం

మార్చు

అజెయ్ మాకెన్ 2004 నుండి 2014 వరకు రెండుసార్లు పార్లమెంటు సభ్యునిగా, 1993 నుండి 2004 వరకు మూడుసార్లు ఢిల్లీ శాసనసభ సభ్యునిగా ఉన్నాడు.[4]

జాతీయ స్థాయిలో, కాంగ్రెస్ పార్టీ నుండి ఆయన అతి పిన్న వయస్కుడైన కేంద్ర క్యాబినెట్ మంత్రి - హౌసింగ్, పట్టణ పేదరిక నిర్మూలన (2012-13) [5][6], క్రీడలు, యువజన వ్యవహారాల కేంద్ర సహాయ మంత్రి (2011–12), కేంద్ర హోం శాఖ సహాయ మంత్రి (2009–2011), పట్టణాభివృద్ధి శాఖ సహాయ మంత్రి (2006–2007).

రాష్ట్ర స్థాయిలో, ఆయన 39 సంవత్సరాల వయస్సులో ఢిల్లీ శాసనసభ స్పీకర్ (2003-04) [7]. ఆయన దేశంలోనే అతి పిన్న వయస్కుడైన స్పీకర్, 37 సంవత్సరాల వయస్సులో విద్యుత్, రవాణా, పర్యాటక శాఖ కేబినెట్ మంత్రి (2001-2003), అప్పటి వరకు పిన్న వయస్కురాలు, ముఖ్యమంత్రి షీలా దీక్షిత్ (1998-2001)

1985లో ఢిల్లీ యూనివర్సిటీ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ (DUSU) అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైన ప్రత్యక్ష ఎన్నికల్లో ఆయన మొదటి నేషనల్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా (NSUI) అభ్యర్థి.[3][8]

2004 సాధారణ ఎన్నికలలో, ఆయన న్యూఢిల్లీ నియోజకవర్గానికి కాంగ్రెస్ తరపున ప్రాతినిధ్యం వహించాడు. భారతీయ జనతా పార్టీకి చెందిన సిట్టింగ్ మంత్రి జగ్‌మోహన్‌పై ఆయన విజయం సాధించాడు. 2009 సాధారణ ఎన్నికలలో, అతను న్యూఢిల్లీ పార్లమెంటరీ నియోజకవర్గాన్ని నిలబెట్టుకున్నాడు.[9] ఆయన హోం వ్యవహారాల సహాయ మంత్రిగా కూడా నియమితులయ్యాడు.[10][11][12]

2011లో, 2010 కామన్వెల్త్ గేమ్స్ కుంభకోణం తర్వాత, క్రీడల మంత్రిగా ఎం. ఎస్. గిల్ స్థానంలో ఆయన క్రీడలు, యువజన వ్యవహారాల మంత్రిగా నియమితులయ్యాడు.

ఆయన 2012లో గృహనిర్మాణం, పట్టణ పేదరిక నిర్మూలన మంత్రిగా నియమించబడ్డాడు.[12]

2014 సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో బీజేపీ అభ్యర్థి మీనాక్షి లేఖి చేతిలో ఆయన ఓడిపోయాడు. ఆయన 2015 వరకు కాంగ్రెస్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా పనిచేశాడు, 2015 ఢిల్లీ లెజిస్లేటివ్ అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో ఆ పార్టీ ఏ సీటును గెలవకపోవడంతో రాజీనామా చేశాడు.[13]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

అజయ్ మాకెన్‌కు వివాహమై ముగ్గురు పిల్లలు ఉన్నారు. అతను ఢిల్లీలోని సెయింట్ జేవియర్స్ స్కూల్లో తన విద్యను అభ్యసించాడు.[14] ఆయనకు లలిత్ మాకెన్ మామ. లలిత్ మాకెన్ 1984లో లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యాడు, అయితే 1984 నవంబరులో ఢిల్లీలో జరిగిన సిక్కుల ఊచకోతలో అతని పాత్రకు సంబంధించి 1985లో హత్యకు గురయ్యాడు.[15]

మూలాలు

మార్చు
  1. "Congress Appoints Ajay Maken As AICC General Secretary Of Rajasthan; Gehlot, Pilot Welcome Move". Outlook. Retrieved 20 October 2020.
  2. "The Big Cabinet Reshuffle". NDTV.com. Retrieved 20 October 2020.
  3. 3.0 3.1 "Aiyar angers Hansarians". The Telegraph. Kolkota. 13 September 2011. Archived from the original on 2 November 2012. Retrieved 11 August 2012.
  4. "Detailed Profile: Shri Ajay Maken". Archived from the original on 10 మార్చి 2018. Retrieved 24 October 2020.
  5. "Achiever Maken moves up theLadder". Times Of India. 29 October 2012. Retrieved 24 October 2020.
  6. "Times Of India".
  7. "Delhi Legislative Assembly".
  8. "Delhi University Beat News". 31 August 2017.
  9. "Confidence, killer instinct did the trick". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). 14 May 2004. Retrieved 24 October 2020.
  10. "Cabinet Secretariat – Ministers of State (Independent Charge)(as on 18.12.2011)". Cabsec.nic.in. Archived from the original on 2 March 2012. Retrieved 11 August 2012.
  11. Mather, Nazrin (2 January 2018). "Can Rajyavardhan Rathore surpass Ajay Maken as India's best Sports Minister". thebridge.in. Archived from the original on 26 ఆగస్టు 2018. Retrieved 13 ఫిబ్రవరి 2024.
  12. 12.0 12.1 "Achiever Maken moves up the ladder". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). 19 October 2012. Retrieved 24 October 2020.
  13. "Delhi poll debacle: Ajay Maken takes responsibility, resigns as Congress General Secretary". deccanchronicle.com. 10 February 2015. Retrieved 9 March 2018.
  14. "Ajay Maken Biography - About family, political life, awards won, history". www.elections.in. Retrieved 9 March 2018.
  15. Chadha, Kumkum (16 November 2009). "The making of Maken". Hindustan Times. Retrieved 1 October 2023.