2024 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలు
18వ భారత లోక్సభలోని మొత్తం 543 మంది సభ్యులను ఎన్నుకునేందుకు ఏడు దశల్లో 19 ఏప్రిల్ నుండి 2024 జూన్ 1 వరకు భారతదేశంలో సాధారణ ఎన్నికలు జరిగాయి.[1][2] 2024 జూన్లో, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ, భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ముకు 293 మంది ఎంపీల మద్దతు ఉన్నట్లుగా ధ్రువీకరించారు.[3] ఇది దీనితో మోడీ మూడవసారి ప్రధానిగా, సంకీర్ణ ప్రభుత్వానికి మొదటి సారి నాయకత్వం వహించారు.[4] ఆంధ్రప్రదేశ్ తెలుగుదేశం పార్టీ, బీహార్లోని జనతాదళ్ (యునైటెడ్) రెండు ప్రధాన మిత్రపక్షాలుగా ఆవిర్భవించాయి.[5][6][7]
| ||||||||||
| ||||||||||
నియోజకవర్గాల వారీగా సీట్లు. ఇది FPTP ఎన్నిక అయినందున, సీట్ల మొత్తాలు ప్రతి పార్టీ మొత్తం ఓట్ల షేరుకు అనులోమానుపాతంలో నిర్ణయించబడవు, బదులుగా ప్రతి నియోజకవర్గంలోని బహుళ సంఖ్యను బట్టి నిర్ణయించబడతాయి. | ||||||||||
|
భారత ఎన్నికల సంఘం 1.4 బిలియన్ల భారత జనాభాలో 968 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ఓటు వేయడానికి అర్హులుగా గుర్తించింది, ఇది మొత్తం జనాభాలో 70 శాతానికి సమానం.[8][9][10] 642 మిలియన్ మంది ఓటర్లు ఎన్నికల్లో పాల్గొన్నారు; వీరిలో 312 మిలియన్ల మంది మహిళలు ఉన్నారు. మహిళా ఓటర్లు అత్యధికంగా పాల్గొన్నారు.[11][12] ఇది గతంలో జరిగిన ఎన్నికలను అధిగమించి, 1951–52 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల తర్వాత 44 రోజుల పాటు కొనసాగిన అతిపెద్ద ఎన్నికలు. ఆంధ్రప్రదేశ్, అరుణాచల్ ప్రదేశ్, ఒడిశా, సిక్కిం రాష్ట్రాల్లోని 12 శాసనసభల్లోని 25 నియోజకవర్గాలకు ఉపఎన్నికలతో పాటు సార్వత్రిక ఎన్నికలతో పాటు ఏకకాలంలో శాసనసభ ఎన్నికలు జరిగాయి.
రెండో పర్యాయం పూర్తి చేసిన ప్రస్తుత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ వరుసగా మూడోసారి పోటీ చేశారు. అతని భారతీయ జనతా పార్టీ 2014, 2019 ఎన్నికలలో సంపూర్ణ మెజారిటీ-కనిష్ఠంగా 272 సీట్లు సాధించింది. ప్రాథమిక ప్రతిపక్షం ఇండియన్ నేషనల్ డెవలప్మెంటల్ ఇన్క్లూజివ్ అలయన్స్ (ఇండియా కూటమి), 2023లో ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్, అనేక ప్రాంతీయ పార్టీలచే ఏర్పడిన సంకీర్ణం. మోడీ ద్వేషపూరిత ప్రసంగాలపై చర్య తీసుకోకపోవడం.[13] ఎలక్ట్రానిక్ ఓటింగ్ యంత్రాలు పనిచేయకపోవడం,[14][15] బిజెపి, రాజకీయ ప్రత్యర్థులను అణిచివేసినట్లు ఈ ఎన్నికలలో విమర్శించబడ్డాయి.[16]
ప్రధాన స్రవంతి మీడియా సంస్థల అభిప్రాయ సర్వేలు బిజెపి, దాని సంకీర్ణమైన నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ (ఎన్.డి.ఎ)కు నిర్ణయాత్మక విజయాన్ని అందించాయి. ఏది ఏమైనప్పటికీ, బిజెపి 240 స్థానాలను గెలుచుకుంది, 2019లో అది సాధించిన 303 సీట్లు తగ్గాయి. లోక్సభలో దాని ఏకైక మెజారిటీని కోల్పోయింది, అయినప్పటికీ ఎన్.డి.ఎ. మొత్తం 543 సీట్లలో 293 గెలుచుకుంది.[17] ఇండియా కూటమి అంచనాలను మించి 234 స్థానాలను సాధించింది. అందులో 99 స్థానాలను కాంగ్రెస్ గెలుచుకుంది, 10 సంవత్సరాలలో మొదటిసారిగా పార్టీ అధికారిక ప్రతిపక్ష హోదాను పొందింది.[18][19][20] లోక్సభలో ఏడుగురు స్వతంత్రులు, భాగస్వామ్య పార్టీల నుండి పది మంది అభ్యర్థులు గెలిచారు.[21][22][23]
నేపథ్యం
మార్చుసమకాలీన రాజకీయాలు, మునుపటి ఎన్నికలు
మార్చుభారతదేశంలో రెండు ప్రధాన పార్టీలతో కూడిన బహుళ-పార్టీ వ్యవస్థ ఉంది, అవి భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి), భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఐఎన్సి), జాతీయ స్థాయిలో రాజకీయాలను ఆధిపత్యం చేస్తాయి. 2014 నుంచి నరేంద్ర మోదీ నేతృత్వంలో బీజేపీ దేశాన్ని పరిపాలిస్తోంది. 17వ లోక్సభ పదవీకాలం 2024 జూన్ 16 తో ముగియనుంది.[24] మునుపటి సాధారణ ఎన్నికలు 2019 ఏప్రిల్ - మే నెలలలో జరిగాయి. ఎన్నికల తరువాత, భారతీయ జనతా పార్టీ నేతృత్వంలోని నేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ కేంద్ర ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసింది, నరేంద్ర మోడీ ప్రధానమంత్రిగా కొనసాగాడు.[25]
ఎన్నికల వ్యవస్థ
మార్చుభారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 83 ప్రకారం ప్రతి ఐదేళ్లకు ఒకసారి లోక్ సభకు ఎన్నికలు నిర్వహించాలి.[26] దాని ప్రకారం 543 మంది ఎంపీలు ఒకే సభ్య నియోజకవర్గాల నుండి ఫస్ట్-పాస్ట్-ది-పోస్ట్ ఓటింగ్ ఉపయోగించి ఎన్నికయ్యారు.[27] రాజ్యాంగంలోని 104వ సవరణ ఆంగ్లో-ఇండియన్ కమ్యూనిటీకి రిజర్వ్ చేయబడిన రెండు సీట్లను రద్దు చేసింది.[28]
18 సంవత్సరాలు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్న భారతీయ పౌరులు, నియోజకవర్గంలోని పోలింగ్ ప్రాంతంలోని సాధారణ నివాసితులు ఓటు వేయడానికి నమోదు చేసుకున్నవారు (ఎలక్టోరల్ రోల్స్లో పేరు చేరినవారు), భారత ఎన్నికల సంఘం జారీ చేసిన చెల్లుబాటు అయ్యే ఓటరు గుర్తింపు కార్డును కలిగి ఉన్నవారు లేదా దానికి సమానమైన గుర్తిపుకలిగిన వారు ఓటు వేయడానికి అర్హులు.[29] ఎన్నికల లేదా ఇతర నేరాలకు పాల్పడిన వ్యక్తులు, ఖైదీలు ఓటు వేయకుండా నిషేధించబడ్డారు.[30] విదేశీ పౌరసత్వం కలిగి ఉన్న భారతీయులు భారతదేశంలో ఓటు వేయడానికి అర్హులు కాదు. భారతదేశంలో పోస్టల్ లేదా ఆన్లైన్ గైర్హాజరీ ఓటింగ్ లేదు; భారతీయ డయాస్పోరా సభ్యులు బ్యాలెట్ వేయడానికి వారి సొంత నియోజకవర్గాలకు తిరిగి వెళ్లాలి.[31]
2024 ఎన్నికల కోసం, 968 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ఓటు వేయడానికి అర్హులుగా గుర్తించారు. 2019 ఎన్నికల కంటే దాదాపు 150 మిలియన్ల మంది ప్రజలు ఓటు వేయడానికి అర్హులుగా పెరిగారు.[32] ఎన్నికల చట్టాల ప్రకారం ఓటింగ్ బూత్లు 2 కి.మీ దూరం లోపు ఉండాలి.[33][34] గుజరాత్లోని గిర్ ఫారెస్ట్లో ఒకే ఓటరు, హిందూ దేవాలయంలో పూజారి కోసం ఒక పోలింగ్ కేంద్రం కూడా ఏర్పాటు చేయబడింది.[35] కేరళలోని వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం లోపల, గుజరాత్లోని షిప్పింగ్ కంటైనర్లో పోలింగ్ కేంద్రంలు, మణిపూర్లో హింసాకాండలో దాదాపు 59,000 మంది నిరాశ్రయులైన 320 సహాయ శిబిరాలను కూడా ఏర్పాటు చేశారు.[36][37]
2024 మార్చిలో, భారత అత్యున్నత న్యాయస్థానం ఎలక్ట్రానిక్ ఓటింగ్ యంత్రాల (ఈవీఎం) వినియోగాన్ని నిలిపివేయాలని, పేపర్ బ్యాలెట్లు, మాన్యువల్ కౌంటింగ్కు తిరిగి రావాలని కాంగ్రెస్ పార్టీ చేసిన పిటిషన్ను తిరస్కరించింది. ఈ పద్ధతి 1990ల చివరి వరకు ఎన్నికలలో ఉపయోగించబడింది. ఎన్నికల మోసానికి సంబంధించిన ప్రమాదాలను పార్టీ పేర్కొంది.[38] దాదాపు 5.5 మిలియన్ల ఈవీఎంలను 15 మిలియన్లకు పైగా పోలింగ్ కేంద్రంలలో వినియోగించారు, 15 మిలియన్ల మంది ఎన్నికల సిబ్బంది, ఎన్నికల నిర్వహణలో భద్రతా సిబ్బంది పనిచేసారు.[39]
వికలాంగులు, 85 ఏళ్లు పైబడిన వారు తమ ఇళ్ల నుంచి ఓటు వేసేందుకు తొలిసారిగా భారత ఎన్నికల సంఘం అనుమతించింది.[40] తెలంగాణలో ఓటర్లు అనుకూలమైన సమయంలో వచ్చేందుకు వీలుగా కొన్ని ప్రాంతాల్లో ఓటింగ్ను మరో గంట పొడిగించారు.[41]
ప్లానింగ్
మార్చులోక్సభ ఎన్నికల సమయంలో జరిగే కీలక ప్రక్రియల్లో ప్రచార వ్యయాన్ని పర్యవేక్షించడం, అక్రమ వస్తువుల చెలామణిని నిరోధించడం, మోడల్ ప్రవర్తనా నియమావళికి కట్టుబడి ఉండేలా చూడడం వంటివి ఉన్నాయి. ఓటింగ్కు ముందు చివరి 48 గంటలలో, ప్రచారాలు నిలిపివేయబడ్డాయి. క్రమాన్ని నిర్వహించడానికి, అంతరాయాలను నివారించడానికి చర్యలు అమలు చేయబడ్డాయి. పోలింగ్ రోజున, అనవసరమైన ప్రభావాన్ని నిరోధించడానికి, సురక్షితమైన, స్వేచ్ఛా ఎన్నికల ప్రక్రియను నిర్ధారించడానికి కఠినమైన నియమాలు అమలు చేయబడ్డాయి. ఎన్నికల తర్వాత, ఈవీఎంలను సీలు చేసి, పటిష్ఠ భద్రతలో భద్రపరుస్తారు, ప్రక్రియ అంతటా బూత్ లెవల్ ఆఫీసర్లు సహాయం చేస్తారు.[42]
ఎన్నికల షెడ్యూలు
మార్చు18వ లోక్సభ ఎన్నికల షెడ్యూల్ను భారత ఎన్నికల సంఘం (ఈసీఐ) ప్రకటిస్తుంది. 17వ లోక్సభ పదవీకాలం 2024 జూన్ 16 న ముగియనుంది [43] 2024 సార్వత్రిక ఎన్నికలు ఏడు దశల్లో ఏప్రిల్ 19 నుండి ప్రారంభమై జూన్ 1 వరకు కొనసాగుతాయని ఎన్నికల కమిషన్ తెలియజెసింది.[44]
దేశంలో 97 కోట్ల ఓటర్లు ఉన్నారని తెలిపారు. 55 లక్షల ఈవీఎంలు సిద్ధం చేశామన్నారు. 10 లక్షల 50 వేల పోలింగ్ కేంద్రాలు ఉన్నాయని చెప్పారు. కోటిన్నర మంది సిబ్బంది ఎన్నికల విధుల్లో పాల్గొంటారని వెల్లడించారు.
- పురుష ఓటర్లు..49.7 కోట్లు
- మహిళా ఓటర్లు..47.1 కోట్లు
- 1.8 కోట్ల మంది ఫస్ట్ టైమ్ ఓటర్లు
- 85 ఏళ్లు దాటిన వారు 82 లక్షల మంది
- ట్రాన్స్ జెండర్స్.. 48 వేల మంది
- యంగ్ ఓటర్లు..19.74 కోట్లు
- వందేళ్లు దాటిన వారు 2.18 లక్షల మంది
- సర్వీస్ ఓటర్లు 19.1 లక్షల మంది
- దివ్యాంగ ఓటర్లు 88. 4 లక్షల మంది
పోల్ ఈవెంట్ | దశ | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
I | II | III | IV | వి | VI | VII | |
నోటిఫికేషన్ తేదీ | 20 మార్చి | 28 మార్చి | 12 ఏప్రిల్ | 18 ఏప్రిల్ | 26 ఏప్రిల్ | 29 ఏప్రిల్ | 7 మే |
నామినేషన్ దాఖలుకు చివరి తేదీ | 27 మార్చి | 4 ఏప్రిల్ | 19 ఏప్రిల్ | 25 ఏప్రిల్ | 3 మే | 6 మే | 14 మే |
నామినేషన్ పరిశీలన | 28 మార్చి | 5 ఏప్రిల్ | 20 ఏప్రిల్ | 26 ఏప్రిల్ | 4 మే | 7 మే | 15 మే |
నామినేషన్ ఉపసంహరణకు చివరి తేదీ | 30 మార్చి | 8 ఏప్రిల్ | 22 ఏప్రిల్ | 29 ఏప్రిల్ | 6 మే | 9 మే | 17 మే |
పోల్ తేదీ | 19 ఏప్రిల్ | 26 ఏప్రిల్ | 7 మే | 13 మే | 20 మే | 25 మే | 1 జూన్ |
ఓట్ల లెక్కింపు తేదీ/ఫలితం | 2024 జూన్ 4 | ||||||
నియోజకవర్గాల సంఖ్య | 102 | 89 | 94 | 96 | 49 | 57 | 57 |
7 విడతల్లో ఎన్నికలు
మార్చురాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంతం | మొత్తం
నియోజకవర్గాలు |
ఎన్నికల తేదీలు, నియోజకవర్గాల సంఖ్య | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
దశ 1 | దశ 2 | దశ 3 | దశ 4 | దశ 5 | దశ 6 | దశ 7 | ||
19 ఏప్రిల్ | 26 ఏప్రిల్ | 7 మే | 13 మే | 20 మే | 25 మే | 1 జూన్ | ||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 25 | 25 | ||||||
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | 2 | ||||||
అస్సాం | 14 | 5 | 5 | 4 | ||||
బీహార్ | 40 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 8 | 8 |
ఛత్తీస్గఢ్ | 11 | 1 | 3 | 7 | ||||
గోవా | 2 | 2 | ||||||
గుజరాత్ | 26 | 26 | ||||||
హర్యానా | 10 | 10 | ||||||
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | 4 | ||||||
జార్ఖండ్ | 14 | 4 | 3 | 4 | 3 | |||
కర్ణాటక | 28 | 14 | 14 | |||||
కేరళ | 20 | 20 | ||||||
మధ్యప్రదేశ్ | 29 | 6 | 6 | 9 | 8 | |||
మహారాష్ట్ర | 48 | 5 | 8 | 11 | 11 | 13 | ||
మణిపూర్ | 2 | 1 ½ [a] | ½ [a] | |||||
మేఘాలయ | 2 | 2 | ||||||
మిజోరం | 1 | 1 | ||||||
నాగాలాండ్ | 1 | 1 | ||||||
ఒడిశా | 21 | 4 | 5 | 6 | 6 | |||
పంజాబ్ | 13 | 13 | ||||||
రాజస్థాన్ | 25 | 12 | 13 | |||||
సిక్కిం | 1 | 1 | ||||||
తమిళనాడు | 39 | 39 | ||||||
తెలంగాణ | 17 | 17 | ||||||
త్రిపుర | 2 | 1 | 1 | |||||
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 80 | 8 | 8 | 10 | 13 | 14 | 14 | 13 |
ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 5 | ||||||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | 3 | 3 | 4 | 8 | 7 | 8 | 9 |
అండమాన్ నికోబార్ దీవులు | 1 | 1 | ||||||
చండీగఢ్ | 1 | 1 | ||||||
దాద్రా నగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యు | 2 | 2 | ||||||
ఢిల్లీ | 7 | 7 | ||||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 5 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |
లడఖ్ | 1 | 1 | ||||||
లక్షద్వీప్ | 1 | 1 | ||||||
పుదుచ్చేరి | 1 | 1 | ||||||
నియోజకవర్గాలు | 543 | 101 ½ | 87 ½ | 94 | 96 | 49 | 58 | 57 |
దశ ముగిసే నాటికి మొత్తం నియోజకవర్గాలు | – | 101 ½ | 189 | 285 | 379 | 428 | 486 | 543 |
దశ ముగిసే నాటికి పూర్తయ్యే శాతం | – | 18.7 | 34.8 | 52.3 | 69.8 | 78.8 | 89.5 | 100 |
- ↑ 1.0 1.1 ఔటర్ మణిపూర్ లోక్సభ నియోజకవర్గంలో పోలింగు రెండు దశల్లో జరుగుతుంది
పార్టీలు, పొత్తులు
మార్చురెండు ప్రధానమైన కూటముల ఏర్పాటుతో, 2024 భారత సాధారణ ఎన్నికలు - అధికారంలో ఉన్న జాతీయ ప్రజాస్వామ్య కూటమి, ప్రతిపక్ష ఇండియన్ నేషనల్ డెవలప్మెంటల్ ఇన్క్లూజివ్ అలయన్స్ అనే రెండు ధ్రువాల ముఖాముఖిగా మారాయి. 2024 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలలో 6 జాతీయ పార్టీలు పోటీ చేస్తున్నాయి. అవి: భారతీయ జనతా పార్టీ, ఇండియన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్), బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ, నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీలు. వీటిలో ఒక్క BSP తప్ప మిగిలినవన్నీ ఏదో ఒక కూటమిలో ఉన్నాయి.
జాతీయ ప్రజాస్వామ్య కూటమి
మార్చునేషనల్ డెమోక్రటిక్ అలయన్స్ అనేది భారతీయ జనతా పార్టీ నేతృత్వంలోని మితవాద రాజకీయ కూటమి.
సీట్ల భాగస్వామ్య సారాంశం
పార్టీ | రాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంత | పోటీచేసిన స్థానాలు | గెలుపొందిన స్థానాలు | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Bharatiya Janata Party | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 75 | 443 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | |||||
మధ్యప్రదేశ్ | 29 | |||||
మహారాష్ట్ర | 28 | |||||
గుజరాత్ | 26 | |||||
కర్ణాటక | 25 | |||||
రాజస్థాన్ | 25 | |||||
తమిళనాడు | 23 | |||||
ఒడిశా | 21 | |||||
బీహార్ | 17 | |||||
తెలంగాణ | 17 | |||||
కేరళ | 16 | |||||
జార్ఖండ్ | 13 | |||||
పంజాబ్ | 13 | |||||
అసోం | 11 | |||||
ఛత్తీస్గఢ్ | 11 | |||||
హర్యానా | 10 | |||||
ఢిల్లీ | 7 | |||||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 6 | |||||
ఉత్తరాఖండ్ | 5 | |||||
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | |||||
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | |||||
దాద్రా, నగర్ హవేలీ, డామన్, డయ్యూ | 2 | |||||
గోవా | 2 | |||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 2 | |||||
త్రిపుర | 2 | |||||
అండమాన్ నికోబార్ దీవులు | 1 | |||||
చండీగఢ్ | 1 | |||||
లడఖ్ | 1 | |||||
మణిపూర్ | 1 | |||||
మిజోరం | 1 | |||||
పుదుచ్చేరి | 1 | |||||
సిక్కిం | 1 | |||||
Telugu Desam Party | ఆంధ్రప్రదేశ్ | 17 | 16 | |||
Janata Dal (United) | బీహార్ | 16 | 12 | |||
Shiv Sena | మహారాష్ట్ర | 15 | 7 | |||
Pattali Makkal Katchi | తమిళనాడు | 10 | 0 | |||
Lok Janshakti Party (Ram Vilas) | బీహార్ | 5 | 5 | |||
Nationalist Congress Party | మహారాష్ట్ర | 4 | 5 | 1 | 1 | |
లక్షద్వీప్ | 1 | 0 | ||||
Bharath Dharma Jana Sena | కేరళ | 4 | 0 | |||
Janata Dal (Secular) | కర్ణాటక | 3 | 2 | |||
Tamil Maanila Congress (Moopanar) | తమిళనాడు | 3 | 0 | |||
Amma Makkal Munnetra Kazhagam | తమిళనాడు | 2 | 0 | |||
Apna Dal (Soneylal) | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 2 | 1 | |||
Asom Gana Parishad | అసోం | 2 | 1 | |||
Jana Sena Party | ఆంధ్రప్రదేశ్ | 2 | 2 | |||
National People's Party | మేఘాలయ | 2 | 0 | |||
Rashtriya Lok Dal | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 2 | 2 | |||
All Jharkhand Students Union | జార్ఖండ్ | 1 | 1 | |||
Hindustani Awam Morcha | బీహార్ | 1 | 1 | |||
Naga People's Front | మణిపూర్ | 1 | 0 | |||
Nationalist Democratic Progressive Party | నాగాలాండ్ | 1 | 0 | |||
Sikkim Krantikari Morcha | సిక్కిం | 1 | 1 | |||
Rashtriya Lok Morcha | బీహార్ | 1 | 0 | |||
Rashtriya Samaj Paksha | మహారాష్ట్ర | 1 | 0 | |||
Suheldev Bharatiya Samaj Party | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 1 | 0 | |||
United People's Party Liberal | అసోం | 1 | 1 | |||
Independent | తమిళనాడు | 1 | 0 | |||
మొత్తం | 541 | 293 |
ఇండియా కూటమి
మార్చుఇండియన్ నేషనల్ డెవలప్మెంటల్ ఇన్క్లూజివ్ అలయన్స్ లేదా ఇండియా కూటమి (I.N.D.I.A) అనేది భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నేతృత్వంలో ప్రతిపక్షంలోని మధ్య-వామపక్ష రాజకీయ పార్టీల కూటమి.[45][46]
సీట్ల భాగస్వామ్య సారాంశం
పార్టీ | రాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంతం | పోటీ చేసిన స్థానాలు | గెలుపొందిన స్థానాలు | |||
---|---|---|---|---|---|---|
Indian National Congress | కర్ణాటక | 28 | 285 | 9 | 99 | |
మధ్యప్రదేశ్ | 27 | 0 | ||||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 23 | 0 | ||||
గుజరాత్ | 23 | 1 | ||||
రాజస్థాన్ | 22 | 8 | ||||
ఒడిశా | 20 | 1 | ||||
మహారాష్ట్ర | 17 | 13 | ||||
తెలంగాణ | 17 | 8 | ||||
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 17 | 6 | ||||
కేరళ | 16 | 14 | ||||
అస్సాం | 13 | 3 | ||||
ఛత్తీస్గఢ్ | 11 | 1 | ||||
బీహార్ | 9 | 3 | ||||
హర్యానా | 9 | 5 | ||||
తమిళనాడు | 9 | 9 | ||||
జార్ఖండ్ | 7 | 2 | ||||
ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 0 | ||||
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | 0 | ||||
ఢిల్లీ | 3 | 0 | ||||
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | 0 | ||||
దాద్రా నగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యూ | 2 | 0 | ||||
గోవా | 2 | 1 | ||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 2 | 0 | ||||
మణిపూర్ | 2 | 2 | ||||
మేఘాలయ | 2 | 1 | ||||
అండమాన్, నికోబార్ దీవులు | 1 | 0 | ||||
చండీగఢ్ | 1 | 1 | ||||
లడఖ్ | 1 | 0 | ||||
లక్షద్వీప్ | 1 | 1 | ||||
మిజోరం | 1 | 0 | ||||
నాగాలాండ్ | 1 | 1 | ||||
పుదుచ్చేరి | 1 | 1 | ||||
సిక్కిం | 1 | 0 | ||||
త్రిపుర | 1 | 0 | ||||
Samajwadi Party | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 62 | 37 | |||
Dravida Munnetra Kazhagam | తమిళనాడు | 21 | ||||
Shiv Sena (Uddhav Balasaheb Thackeray) | మహారాష్ట్ర | 21 | 9 | |||
Nationalist Congress Party (Sharadchandra Pawar) | మహారాష్ట్ర | 10 | 8 | |||
Rashtriya Janata Dal | బీహార్ | 23 | 4 | |||
జార్ఖండ్ | 1 | |||||
Aam Aadmi Party | ఢిల్లీ | 4 | 7 | |||
గుజరాత్ | 2 | |||||
హర్యానా | 1 | |||||
Communist Party of India (Marxist) | తమిళనాడు | 2 | 6 | |||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 1 | |||||
బీహార్ | 1 | |||||
రాజస్థాన్ | 1 | |||||
త్రిపుర | 1 | |||||
Jharkhand Mukti Morcha | జార్ఖండ్ | 5 | 6 | |||
ఒడిశా | 1 | |||||
Communist Party of India | తమిళనాడు | 2 | 4 | |||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 1 | |||||
బీహార్ | 1 | |||||
Communist Party of India (Marxist–Leninist) Liberation | బీహార్ | 3 | 4 | |||
జార్ఖండ్ | 1 | |||||
Jammu & Kashmir National Conference | జమ్మూ కాశ్మీర్ | 3 | ||||
Vikassheel Insaan Party | బీహార్ | 3 | ||||
Viduthalai Chiruthaigal Katchi | తమిళనాడు | 2 | ||||
All India Forward Bloc | మధ్య ప్రదేశ్ | 1 | ||||
All India Trinamool Congress | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 1 | ||||
Assam Jatiya Parishad | అసోం | 1 | ||||
Bharat Adivasi Party | రాజస్థాన్ | 1 | ||||
Indian Union Muslim League | తమిళనాడు | 1 | ||||
Kongunadu Makkal Desia Katchi | తమిళనాడు | 1 | ||||
Marumalarchi Dravida Munnetra Kazhagam | తమిళనాడు | 1 | ||||
Rashtriya Loktantrik Party | రాజస్థాన్ | 1 | ||||
మొత్తం | 466 |
- ప్రాంతీయ సంకీర్ణంలో ఉన్న భారత పార్టీలు/కూటమి వెలుపల
పార్టీలు | రాష్ట్రాలు/యుటిలు | సీట్లలో పోటీ చేశారు | ||
---|---|---|---|---|
ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | 47 | |
అస్సాం | 4 | |||
మేఘాలయ | 1 | |||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | పశ్చిమ బెంగాల్ | 23 | 46 | |
కేరళ | 15 | |||
అండమాన్ మరియు నికోబార్ దీవులు | 1 | |||
అస్సాం | 1 | |||
జార్ఖండ్ | 1 | |||
కర్ణాటక | 1 | |||
మహారాష్ట్ర | 1 | |||
ఒడిశా | 1 | |||
పంజాబ్ | 1 | |||
తెలంగాణ | 1 | |||
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | కేరళ | 16 | 43 | |
పంజాబ్ | 13 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 13 | |||
రాజస్థాన్ | 1 | |||
ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ | మహారాష్ట్ర | 8 | 31 | |
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 5 | |||
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 5 | |||
తెలంగాణ | 3 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 3 | |||
బీహార్ | 2 | |||
ఢిల్లీ | 2 | |||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 2 | |||
ఒడిశా | 1 | |||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా | ఉత్తర ప్రదేశ్ | 6 | 26 | |
జార్ఖండ్ | 4 | |||
కేరళ | 4 | |||
మధ్యప్రదేశ్ | 3 | |||
పంజాబ్ | 3 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 2 | |||
అస్సాం | 1 | |||
ఛత్తీస్గఢ్ | 1 | |||
మహారాష్ట్ర | 1 | |||
ఒడిశా | 1 | |||
భారత్ ఆదివాసీ పార్టీ | మధ్యప్రదేశ్ | 5 | 21 | |
రాజస్థాన్ | 5 | |||
మహారాష్ట్ర | 4 | |||
గుజరాత్ | 2 | |||
జార్ఖండ్ | 2 | |||
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 1 | |||
ఛత్తీస్గఢ్ | 1 | |||
దాద్రా నగర్ హవేలీ మరియు డామన్ డయ్యూ | 1 | |||
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ | పంజాబ్ | 13 | 15 | |
అస్సాం | 2 | |||
విదుతలై చిరుతైగల్ కట్చి | తెలంగాణ | 7 | 11 | |
కర్ణాటక | 2 | |||
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 1 | |||
కేరళ | 1 | |||
రివల్యూషనరీ సోషలిస్ట్ పార్టీ | ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 3 | 10 | |
పశ్చిమ బెంగాల్ | 3 | |||
పంజాబ్ | 2 | |||
కేరళ | 1 | |||
తెలంగాణ | 1 | |||
సమాజ్ వాదీ పార్టీ | ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 7 | 9 | |
గుజరాత్ | 1 | |||
ఒడిశా | 1 | |||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) లిబరేషన్ | ఆంధ్ర ప్రదేశ్ | 1 | 3 | |
ఒడిశా | 1 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 1 | |||
జమ్మూ కాశ్మీర్ పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ | జమ్మూ కాశ్మీర్ | 3 | ||
ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | కేరళ | 2 | ||
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్చంద్ర పవార్) | హర్యానా | 1 | 2 | |
లక్షద్వీప్ | 1 | |||
కేరళ కాంగ్రెస్ | కేరళ | 1 | ||
కేరళ కాంగ్రెస్ (ఎం) | కేరళ | 1 | ||
మొత్తం | 270 |
ఇతర ముఖ్యమైన పార్టీలు, పొత్తులు
మార్చుబహుజన్ సమాజ్ పార్టీ నాయకురాలు మాయావతి తమ పార్టీ చాలా రాష్ట్రాల్లో సొంత బలంతో ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తుందనీ, పంజాబ్, హర్యానాల్లో ఇతర బీజేపీయేతర, కాంగ్రెసేతర పార్టీలతో పొత్తు పెట్టుకుందనీ ప్రకటించింది.[51][52]
2023 మే 11 న, బిజూ జనతాదళ్ నాయకుడు, ఒడిశా ముఖ్యమంత్రి నవీన్ పట్నాయక్ లోక్సభ ఎన్నికలలో తమ పార్టీ ఒంటరి గానే పోటీ చేస్తుందని చెప్పాడు.[53]
పార్టీ/కూటమి | చిహ్నం | నాయకులు | సీట్లు | రాష్ట్రాలు/కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
గెలిచినవి | ఓడినవి | పోటీ చేసినవి | |||||||
బీఎస్పీ + ఎస్ఏడీ |
బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | మాయావతి | జాతీయ పార్టీ | ||||||
శిరోమణి అకాలీదళ్ | సుఖ్బీర్ సింగ్ బాదల్ | పంజాబ్ | |||||||
వైయస్సార్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | వై. ఎస్. జగన్ మోహన్ రెడ్డి | ఆంధ్రప్రదేశ్ | |||||||
బిజు జనతా దళ్ | నవీన్ పట్నాయక్ | ఒడిశా | |||||||
భారత్ రాష్ట్ర సమితి | కె. చంద్రశేఖర్ రావు | తెలంగాణ | |||||||
ఆల్ ఇండియా మజ్లిస్-ఇ-ఇత్తెహాదుల్ ముస్లిమీన్ | అసదుద్దీన్ ఒవైసీ | ||||||||
style="width: 2px; color:inherit; background-color: #FFED00;" data-sort-value="Telugu Desam Party" | | తెదేపా + జేజెఎస్పి |
తెలుగు దేశం పార్టీ | ఎన్. చంద్రబాబు | ఆంధ్రప్రదేశ్ | |||||
జనసేన పార్టీ | పవన్ కళ్యాణ్ | ||||||||
ఆల్ ఇండియా యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | బద్రుద్దీన్ అజ్మల్ | అస్సాం | |||||||
RLP+ASP (KRR) ఎ.ఎస్.పి (కె. ఆర్. ఆర్.) |
రాష్ట్రీయ లోక్తాంత్రిక్ పార్టీ | హనుమాన్ బెనివాల్ | రాజస్థాన్ | ||||||
ఆజాద్ సమాజ్ పార్టీ (కాన్షీరామ్) | చంద్రశేఖర్ ఆజాద్ రావణ్ | ఉత్తర ప్రదేశ్ | |||||||
అఖిల భారత అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | ఎడప్పాడి కె. పళనిస్వామి | తమిళనాడు పుదుచ్చేరి | |||||||
ఇండియన్ నేషనల్ లోక్ దళ్ | అభయ్ సింగ్ చౌతాలా | హర్యానా | |||||||
బోడోలాండ్ పీపుల్స్ ఫ్రంట్ | హగ్రామ మోహిలారి | అస్సాం | |||||||
దేశియా ముర్పోక్కు ద్రావిడ కజగం | ప్రేమలత విజయకాంత్ | తమిళనాడు | |||||||
గోవా ఫార్వర్డ్ పార్టీ | విజయ్ సర్దేశాయ్ | గోవా | |||||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ నేషనల్ పాంథర్స్ పార్టీ | హర్ష్ దేవ్ సింగ్ | జమ్మూ కాశ్మీర్ | |||||||
జనతా కాంగ్రెస్ ఛత్తీస్గఢ్ | అమిత్ జోగి | ఛత్తీస్గఢ్ | |||||||
సిక్కిం డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | పవన్ కుమార్ చామ్లింగ్ | సిక్కిం | |||||||
తిప్ర మోథా పార్టీ | ప్రద్యోత్ దేబ్ బర్మా | త్రిపుర | |||||||
పీపుల్స్ పార్టీ ఆఫ్ అరుణాచల్ | కహ్ఫా బెంగియా | అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | |||||||
మహారాష్ట్ర నవనిర్మాణ్ సేన | రాజ్ ఠాక్రే | మహారాష్ట్ర | |||||||
వాయిస్ ఆఫ్ ది పీపుల్ పార్టీ | అర్డెంట్ మిల్లర్ బసాయ్వ్మోట్ | మేఘాలయ |
పార్టీ ప్రచారాలు
మార్చుభారతీయ జనతా పార్టీ
మార్చు2023 జనవరి 16, 17 తేదీల్లో జరిగిన బిజెపి జాతీయ కార్యవర్గ సమావేశంలో పార్టీ, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీపై విశ్వాసాన్ని పునరుద్ఘాటించింది. బిజెపి జాతీయ అధ్యక్షుడు జెపి నడ్డా పదవీకాలాన్ని పొడిగించింది.
రాబోయే ఎన్నికల కోసం బిజెపి వ్యూహాన్ని వివరిస్తూ, పార్టీ కార్యకర్తలను ఉద్దేశించి చేసిన ప్రసంగంలో, "ఎన్నికల పరిశీలనలు లేకుండా" అట్టడుగు, మైనారిటీ వర్గాలతో సహా సమాజంలోని ప్రతి వర్గాన్ని చేరుకోవాలని ప్రధాని మోడీ చెప్పాడు.[54]
2023 శాసనసభ ఎన్నికల తరువాత, 2024 ఎన్నికల కోసం మోడీ "మోదీ కి గ్యారెంటీ" అనే నినాదాన్ని ప్రారంభించారు.[55]
బీజేపీ 2024 మార్చి 02న 195 మంది అభ్యర్థులతో మొదటి జాబితాను విడుదల చేసింది.[56][57]
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్
మార్చు2023 డిసెంబరు 28 న మహారాష్ట్రలోని నాగ్పూర్లో 10 లక్షల పైచిలుకు ప్రజలు హాజరైన భారీ ర్యాలీలో కాంగ్రెస్ ప్రచారాన్ని నాగ్పూర్ నుండి ప్రారంభించారు.[58] ఈ ర్యాలీ 138వ కాంగ్రెస్ వ్యవస్థాపక దినోత్సవాన్ని కూడా సూచిస్తుంది. 2024 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల కోసం పార్టీ క్యాడర్ను ఉత్తేజపరిచేందుకు దీన్ని నిర్వహించారు.[59] రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఉన్న పార్టీ కార్యకర్తలు ర్యాలీలో పాల్గొన్నారు.[59][60]
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్)
మార్చుఅభ్యర్థులు
మార్చుఎన్డీయే ప్రధాని అభ్యర్థి
మార్చు2024 సార్వత్రిక ఎన్నికలకు ఎన్డీయే కూటమి ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థి ప్రస్తుత భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ.
సర్వేలు, పోల్స్
మార్చు2023 అక్టోబరు 3 న విడుదలైన ఇండియా TV-CNX పోల్ ప్రకారం, భారతదేశ తదుపరి ప్రధానమంత్రిగా 61% మంది అధికారంలో ఉన్న నరేంద్ర మోడీ (BJP)ని ఎంచుకోగా తర్వాత రాహుల్ గాంధీ (INC) 21% మంది ఎంచుకున్నారు.[61]
పోలింగు
మార్చువివిధ దశల్లో జరిగిన పోలింగు వివరాలు ఇలా ఉన్నాయి,
రాష్ట్రం/కేం.పా,ప్రా | మొత్తం | దశల వారీగా పోలింగు | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 వ దశ
ఏప్రిల్ 19 |
2 వ దశ
ఏప్రిల్ 26 |
3 వ దశ[62]
మే 7 |
4 వ దశ
మే 13 |
5 వ దశ
మే 20 |
6 వ దశ
మే 25 |
7 వ దశ
జూన్ 1 | ||||||||||
స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | స్థానాలు | పోలింగు (%) | |
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 25 | 80.66 | – | – | – | – | – | – | 25 | 80.66 | – | – | – | – | – | – |
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | 77.68 | 2 | 77.68 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
అస్సాం | 14 | 81.62 | 5 | 78.25 | 5 | 81.17 | 4 | 85.45 | – | – | – | – | – | – | – | – |
బీహార్ | 40 | 4 | 49.26 | 5 | 59.45 | 5 | 59.14 | 5 | 58.21 | 5 | 56.76 | 8 | 8 | |||
ఛత్తీస్గఢ్ | 11 | 72.17 | 1 | 68.29 | 3 | 76.24 | 7 | 71.98 | – | – | – | – | – | – | – | – |
గోవా | 2 | 76.06 | – | – | – | – | 2 | 76.06 | – | – | – | – | – | – | – | – |
గుజరాత్ | 26 | 60.13 | – | – | – | – | 25 | 60.13 | – | – | – | – | – | – | – | – |
హర్యానా | 10 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | 10 | – | – | ||
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | 4 | ||
జార్ఖండ్ | 14 | – | – | – | – | – | – | 4 | 66.01 | 3 | 63.21 | 4 | 3 | |||
కర్ణాటక | 28 | 70.64 | – | – | 14 | 69.56 | 14 | 71.84 | – | – | – | – | – | – | – | – |
కేరళ | 20 | 71.27 | – | – | 20 | 71.27 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
మధ్యప్రదేశ్ | 29 | 66.87 | 6 | 67.75 | 6 | 58.59 | 9 | 66.74 | 8 | 72.05 | – | – | – | – | – | – |
మహారాష్ట్ర | 48 | 61.29 | 5 | 63.71 | 8 | 62.71 | 11 | 63.55 | 11 | 62.21 | 13 | 56.89 | – | – | – | – |
మణిపూర్ | 2 | 80.47 | 1 ½ | 76.10 | ½ | 84.85 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
మేఘాలయ | 2 | 76.60 | 2 | 76.60 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
మిజోరం | 1 | 56.87 | 1 | 56.87 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
నాగాలాండ్ | 1 | 57.72 | 1 | 57.72 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
ఒడిశా | 21 | – | – | – | – | – | – | 4 | 75.68 | 5 | 73.50 | 6 | 6 | |||
పంజాబ్ | 13 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | 13 | ||
రాజస్థాన్ | 25 | 61.34 | 12 | 57.65 | 13 | 65.03 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
సిక్కిం | 1 | 79.88 | 1 | 79.88 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
తమిళనాడు | 39 | 69.72 | 39 | 69.72 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
తెలంగాణ | 17 | 65.67 | – | – | – | – | – | – | 17 | 65.67 | – | – | – | – | – | – |
త్రిపుర | 2 | 80.92 | 1 | 81.48 | 1 | 80.36 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 80 | 8 | 61.11 | 8 | 55.19 | 10 | 57.55 | 13 | 58.22 | 14 | 58.02 | 14 | 13 | |||
ఉత్తరాఖండ్ | 5 | 57.22 | 5 | 57.22 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | 3 | 81.91 | 3 | 76.58 | 4 | 77.53 | 8 | 80.22 | 7 | 78.45 | 8 | 9 | |||
అండమాన్ నికోబార్ దీవులు | 1 | 64.10 | 1 | 64.10 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
చండీగఢ్ | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | 1 | ||
దాద్రా నగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యూ | 2 | 71.31 | – | – | – | – | 2 | 71.31 | – | – | – | – | – | – | – | – |
ఢిల్లీ | 7 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | 7 | – | – | ||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 5 | 1 | 68.27 | 1 | 72.22 | – | – | 1 | 38.49 | 1 | 59.10 | 1 | – | – | ||
లడఖ్ | 1 | 71.82 | – | – | – | – | – | – | – | – | 1 | 71.82 | – | – | – | – |
లక్షద్వీప్ | 1 | 84.16 | 1 | 84.16 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
పుదుచ్చేరి | 1 | 78.90 | 1 | 78.90 | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
Total | 543 | 101 ½ | 66.14 | 87 ½ | 66.71 | 93 | 65.68 | 96 | 69.16 | 49 | 62.20 | 58 | 57 |
ఫలితాలు
మార్చుపార్టీల వారీగా ఎన్నికల ఫలితాల సారంశాన్ని కింది పట్టికలో చూడవచ్చు.
కూటమి | పార్టీ | పొందిన వోట్లు | స్థానాలు | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ఓట్లు | % | ±pp | పోటీ చేసినవి | గెలిచి
నవి |
+/- | ||||
NDA | భారతీయ జనతా పార్టీ | 441 | 1 | ||||||
తెలుగుదేశం పార్టీ | 17 | 16 | |||||||
జనతాదళ్ (యునైటెడ్) | 16 | ||||||||
శివసేన | 15 | ||||||||
పట్టాలి మక్కల్ కట్చి | 10 | ||||||||
లోక్ జనశక్తి పార్టీ (రామ్ విలాస్) | 5 | ||||||||
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | 5 | ||||||||
భరత్ ధర్మ జన సేన | 4 | ||||||||
జనతాదళ్ (సెక్యులర్) | 3 | ||||||||
తమిళ మనీలా కాంగ్రెస్ | 3 | ||||||||
అప్నా దల్ (సోనీలాల్) | 2 | ||||||||
అసోం గణ పరిషత్ | 2 | ||||||||
అమ్మ మక్కల్ మున్నేట్ర కజగం | 2 | ||||||||
జనసేన పార్టీ | 2 | 2 | |||||||
నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ | 2 | ||||||||
రాష్ట్రీయ లోక్ దళ్ | 2 | ||||||||
ఆల్ జార్ఖండ్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ | 1 | ||||||||
హిందుస్తానీ అవామ్ మోర్చా | 1 | ||||||||
నాగా పీపుల్స్ ఫ్రంట్ | 1 | ||||||||
నేషనలిస్ట్ డెమోక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ | 1 | ||||||||
రాష్ట్రీయ లోక్ మోర్చా | 1 | ||||||||
రాష్ట్రీయ సమాజ పక్ష | 1 | ||||||||
సుహెల్దేవ్ భారతీయ సమాజ్ పార్టీ | 1 | ||||||||
యునైటెడ్ పీపుల్స్ పార్టీ లిబరల్ | 1 | ||||||||
స్వతంత్ర | 1 | ||||||||
మొత్తం | 540 | 19 | |||||||
ఐ.ఎన్.డి.ఐ.ఎ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 329 | |||||||
సమాజ్ వాదీ పార్టీ | 63 | ||||||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | 53 | ||||||||
ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | 48 | ||||||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా | 27 | ||||||||
రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ | 24 | ||||||||
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ | 22 | ||||||||
భారత్ ఆదివాసీ పార్టీ | 21 | ||||||||
ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 21 | ||||||||
శివసేన (ఉద్ధవ్ బాలాసాహెబ్ థాకరే) | 21 | ||||||||
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్చంద్ర పవార్) | 11 | ||||||||
ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ | 10 | ||||||||
జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | 6 | ||||||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) లిబరేషన్ | 4 | ||||||||
రివల్యూషనరీ సోషలిస్ట్ పార్టీ | 4 | ||||||||
విదుతలై చిరుతైగల్ కట్చి | 4 | ||||||||
ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | 3 | ||||||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ | 3 | ||||||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ | 3 | ||||||||
వికాశీల్ ఇన్సాన్ పార్టీ | 3 | ||||||||
అస్సాం జాతీయ పరిషత్ | 1 | ||||||||
కేరళ కాంగ్రెస్ | 1 | ||||||||
కేరళ కాంగ్రెస్ (మణి) | 1 | ||||||||
కొంగునాడు మక్కల్ దేశియా కట్చి | 1 | ||||||||
మరుమలార్చి ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 1 | ||||||||
రాష్ట్రీయ లోక్తాంత్రిక్ పార్టీ | 1 | ||||||||
మొత్తం | 541 | ||||||||
– | ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 36 | |||||||
బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | |||||||||
వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | 25 | 4 | |||||||
బిజు జనతా దళ్ | 21 | ||||||||
భారత రాష్ట్ర సమితి | 17 | ||||||||
శిరోమణి అకాలీదళ్ | 14 | ||||||||
శిరోమణి అకాలీదళ్ (అమృతసర్) | 17 | ||||||||
ఇండియన్ నేషనల్ లోక్ దళ్ | 10 | ||||||||
జననాయక్ జనతా పార్టీ | 10 | ||||||||
ఆల్ ఇండియా మజ్లిస్-ఇ-ఇత్తెహాదుల్ ముస్లిమీన్ | |||||||||
దేశీయ ముర్పోక్కు ద్రావిడ కజగం | 5 | ||||||||
గోండ్వానా గణతంత్ర పార్టీ | |||||||||
ఆల్ ఇండియా యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | 3 | ||||||||
రివల్యూషనరీ గోన్స్ పార్టీ | 2 | ||||||||
సిక్కిం డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | 1 | ||||||||
జోరం పీపుల్స్ మూవ్మెంట్ | 1 | ||||||||
ఆజాద్ సమాజ్ పార్టీ | |||||||||
ఇతర పార్టీలు[a] | |||||||||
స్వతంత్రులు | |||||||||
నోటా | |||||||||
మొత్తం | 100% | - | - | - | - | ||||
ఓట్ల గణాంకాలు | |||||||||
చెల్లుబాటు ఓట్లు | |||||||||
చెల్లని ఓట్లు | |||||||||
పోలైన ఓట్లు/ఓటింగ్ శాతం | |||||||||
నిరాకరించిన ఓట్లు | |||||||||
నమోదైన ఓటర్లు |
రాష్ట్రాల వారీగా
మార్చురాష్ట్రం/కేంద్రపాలిత ప్రాంతం | స్థానాలు | |||
---|---|---|---|---|
NDA | INDIA | ఇతరులు | ||
అండమాన్ నికోబార్ దీవులు | 1 | |||
ఆంధ్రప్రదేశ్ | 25 | |||
అరుణాచల్ ప్రదేశ్ | 2 | |||
అస్సాం | 14 | |||
బీహార్ | 40 | |||
చండీగఢ్ | 1 | |||
ఛత్తీస్గఢ్ | 11 | |||
దాద్రా నగర్ హవేలీ, డామన్ డయ్యూ | 2 | |||
ఢిల్లీ | 7 | |||
గోవా | 2 | |||
గుజరాత్ | 26 | 1[b] | ||
హర్యానా | 10 | |||
హిమాచల్ ప్రదేశ్ | 4 | |||
జమ్మూ కాశ్మీర్ | 5 | |||
జార్ఖండ్ | 14 | |||
కర్ణాటక | 28 | |||
కేరళ | 20 | |||
లడఖ్ | 1 | |||
లక్షద్వీప్ | 1 | |||
మధ్యప్రదేశ్ | 29 | |||
మహారాష్ట్ర | 48 | |||
మణిపూర్ | 2 | |||
మేఘాలయ | 2 | |||
మిజోరం | 1 | |||
నాగాలాండ్ | 1 | |||
ఒడిశా | 21 | |||
పుదుచ్చేరి | 1 | |||
పంజాబ్ | 13 | |||
రాజస్థాన్ | 25 | |||
సిక్కిం | 1 | |||
తమిళనాడు | 39 | |||
తెలంగాణ | 17 | |||
త్రిపుర | 2 | |||
ఉత్తర ప్రదేశ్ | 80 | |||
ఉత్తరాఖండ్ | 5 | |||
పశ్చిమ బెంగాల్ | 42 | |||
మొత్తం | 543 | 1 |
ఫలితాలు
మార్చుప్రధాన వ్యాసం: 2024 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికల ఫలితాలు
పార్టీ & పొత్తుల వారీగా ఫలితాలు
మార్చుపార్టీ లేదా కూటమి | ఓట్లు | % | సీట్లు | +/- | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ఎన్డీఏ | భారతీయ జనతా పార్టీ | 235,973,935 | 240 | – 63 | |||
తెలుగుదేశం పార్టీ | 12,775,270 | 16 | +13 | ||||
జనతాదళ్ (యునైటెడ్) | 8,039,663 | 12 | –4 | ||||
శివసేన | 7,401,447 | 7 | –11 | ||||
లోక్ జనశక్తి పార్టీ (రామ్ విలాస్) | 2,810,250 | 5 | +5 | ||||
జనతాదళ్ (సెక్యులర్) | 2,173,701 | 2 | +1 | ||||
జనసేన పార్టీ | 1,454,158 | 2 | +2 | ||||
రాష్ట్రీయ లోక్ దళ్ | 2 | +2 | |||||
ఆల్ జార్ఖండ్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ | 458,677 | 1 | 0 | ||||
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | 2,059,179 | 1 | –4 | ||||
యునైటెడ్ పీపుల్స్ పార్టీ లిబరల్ | 488,995 | 1 | +1 | ||||
సిక్కిం క్రాంతికారి మోర్చా | 164,396 | 1 | +1 | ||||
అప్నా దల్ (సోనీలాల్) | 808,245 | 1 | –1 | ||||
అసోం గణ పరిషత్ | 1,298,707 | 1 | +1 | ||||
హిందుస్తానీ అవామ్ మోర్చా | 494,960 | 1 | +1 | ||||
పట్టాలి మక్కల్ కట్చి | 1,879,689 | 0 | 0 | ||||
భరత్ ధర్మ జన సేన | 0 | 0 | |||||
తమిళ మనీలా కాంగ్రెస్ | 0 | 0 | |||||
అమ్మ మక్కల్ మున్నేట్ర కజగం | 0 | 0 | |||||
నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ | 417,930 | 0 | –1 | ||||
నాగా పీపుల్స్ ఫ్రంట్ | 299,536 | 0 | –1 | ||||
నేషనలిస్ట్ డెమోక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ | 0 | –1 | |||||
రాష్ట్రీయ లోక్ మోర్చా | 0 | 0 | |||||
రాష్ట్రీయ సమాజ పక్ష | 0 | 0 | |||||
సుహెల్దేవ్ భారతీయ సమాజ్ పార్టీ | 0 | 0 | |||||
స్వతంత్రులు | 0 | –1 | |||||
మొత్తం | 293 | –60 | |||||
ఇండియా కూటమి | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | 136,759,064 | 99 | +47 | |||
సమాజ్ వాదీ పార్టీ | 29,549,381 | 37 | +32 | ||||
ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | 28,213,393 | 29 | +7 | ||||
ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 11,754,710 | 22 | +1 | ||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) | 11,342,553 | 4 | +1 | ||||
రాష్ట్రీయ జనతా దళ్ | 10,107,402 | 4 | +4 | ||||
శివసేన (ఉద్ధవ్ బాలాసాహెబ్ థాకరే) | 9,567,779 | 9 | +9 | ||||
ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ | 7,147,800 | 3 | +2 | ||||
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్చంద్ర పవార్) | 5,921,162 | 8 | +8 | ||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా | 3,132,683 | 2 | 0 | ||||
జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | 2,627,488 | 3 | +2 | ||||
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) లిబరేషన్ | 1,726,309 | 2 | +2 | ||||
ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | 1,199,839 | 3 | 0 | ||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ | 1,139,084 | 2 | – 1 | ||||
విదుతలై చిరుతైగల్ కట్చి | 990,237 | 2 | +1 | ||||
భారత్ ఆదివాసీ పార్టీ | 1,257,056 | 1 | +1 | ||||
కేరళ కాంగ్రెస్ | 364,631 | 1 | 0 | ||||
మరుమలార్చి ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 542,213 | 1 | +1 | ||||
రాష్ట్రీయ లోక్తాంత్రిక్ పార్టీ | 596,955 | 1 | 0 | ||||
రివల్యూషనరీ సోషలిస్ట్ పార్టీ | 587,303 | 1 | 0 | ||||
ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ | 289,941 | 0 | 0 | ||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ పీపుల్స్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ | 0 | 0 | |||||
వికాశీల్ ఇన్సాన్ పార్టీ | 0 | 0 | |||||
అస్సాం జాతీయ పరిషత్ | 0 | 0 | |||||
కేరళ కాంగ్రెస్ (మణి) | 277,365 | 0 | 0 | ||||
కొంగునాడు మక్కల్ దేశియా కట్చి | 0 | 0 | |||||
మొత్తం | 234 | 0 | |||||
వైఎస్ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ | 13,316,039 | 4 | –18 | ||||
శిరోమణి అకాలీదళ్ | 1,814,318 | 1 | –1 | ||||
ఆల్ ఇండియా మజ్లిస్-ఇ-ఇత్తెహాదుల్ ముస్లిమీన్ | 1,400,215 | 1 | –1 | ||||
జోరం పీపుల్స్ మూవ్మెంట్ | 208,552 | 1 | +1 | ||||
ఆజాద్ సమాజ్ పార్టీ (కాన్షీరామ్) | 1 | +1 | |||||
వాయిస్ ఆఫ్ ది పీపుల్ పార్టీ | 571,078 | 1 | +1 | ||||
ఆల్ ఇండియా అన్నా ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం | 8,952,587 | 0 | –1 | ||||
బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ | 13,153,818 | 0 | –10 | ||||
కర్ణాటక రాష్ట్ర సమితి | 0 | 0 | |||||
బిజు జనతా దళ్ | 0 | –12 | |||||
ఉత్తమ ప్రజాకీయ పార్టీ | 0 | 0 | |||||
భారత రాష్ట్ర సమితి | 0 | –9 | |||||
శిరోమణి అకాలీదళ్ (అమృతసర్) | 0 | 0 | |||||
ఇండియన్ నేషనల్ లోక్ దళ్ | 0 | 0 | |||||
జననాయక్ జనతా పార్టీ | 0 | 0 | |||||
దేశీయ ముర్పోక్కు ద్రావిడ కజగం | 0 | 0 | |||||
గోండ్వానా గణతంత్ర పార్టీ | 0 | 0 | |||||
ఆల్ ఇండియా యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | 0 | –1 | |||||
రివల్యూషనరీ గోన్స్ పార్టీ | 0 | 0 | |||||
సిక్కిం డెమోక్రటిక్ ఫ్రంట్ | 0 | 0 | |||||
బోడోలాండ్ పీపుల్స్ ఫ్రంట్ | 777,570 | 0 | 0 | ||||
నేషనలిస్ట్ డెమోక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ | 350,967 | 0 | –1 | ||||
మిజో నేషనల్ ఫ్రంట్ | 140,264 | 0 | –1 | ||||
యునైటెడ్ డెమోక్రటిక్ పార్టీ (మేఘాలయ) | 44,563 | 0 | 0 | ||||
జమ్మూ కాశ్మీర్ నేషనల్ పాంథర్స్ పార్టీ (భీమ్) | 23,268 | 0 | 0 | ||||
ఆజాద్ అధికార సేన | 11,396 | 0 | 0 | ||||
ఇతర పార్టీలు | 0 | –2 | |||||
స్వతంత్రులు | 7 | –1 | |||||
పైవేవీ కాదు | 6,372,220 | – | – | ||||
స్వతంత్రులు | 7 | –1 | |||||
మొత్తం | 550 | 0 | |||||
నమోదైన ఓటర్లు/ఓటింగ్ శాతం | 968,821,926 | – | |||||
మూలం: భారత ఎన్నికల సంఘం |
ఇవి కూడా చూడండి
మార్చుగమనికలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ "The Constitution of India Update" (PDF). Government of India. Retrieved 2021-02-04.
- ↑ EENADU (5 June 2024). "Lok Sabha Election Results 2024: 'ఇండియా' మెరిపించినా.. ఎన్డీయేకే పీఠం". Archived from the original on 5 June 2024. Retrieved 5 June 2024.
- ↑ "President invites Narendra Modi to form government, oath ceremony on June 9". 7 June 2024. Archived from the original on 9 June 2024. Retrieved 9 June 2024.
- ↑ "President appoints Narendra Modi as PM-designate; oath on Sunday evening". MSN. Archived from the original on 10 June 2024. Retrieved 9 June 2024.
- ↑ Ellis-Petersen, Hannah (5 June 2024). "Narendra Modi wins backing of allies to form Indian government". The Guardian (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). ISSN 0261-3077. Archived from the original on 6 June 2024. Retrieved 5 June 2024.
- ↑ Sinha, Shishir (5 June 2024). "NDA elects Modi as leader, President dissolves Lok Sabha". BusinessLine. Archived from the original on 5 June 2024. Retrieved 6 June 2024.
- ↑ "From 'CEO CM' to kingmaker: You can't write off N. Chandrababu Naidu". The Economic Times. 6 June 2024. ISSN 0013-0389. Archived from the original on 7 June 2024. Retrieved 7 June 2024.
- ↑ "Indian Lok Sabha elections of 2024". Encyclopædia Britannica. Archived from the original on 1 June 2024. Retrieved 1 June 2024.
- ↑ Mogul, Rhea (16 March 2024). "Date set for largest democratic election in human history". CNN. Archived from the original on 21 April 2024. Retrieved 18 March 2024.
- ↑ Mashal, Mujib (16 March 2024). "India's 2024 General Election: What to Know". The New York Times. Archived from the original on 21 April 2024. Retrieved 22 March 2024.
- ↑ "LS polls: EC reports record 642M voters, vows to combat fake narratives". Business Standard. 3 June 2024. Archived from the original on 18 July 2024. Retrieved 10 June 2024.
- ↑ "India created world record with 64.2 crore people voting in Lok Sabha polls: CEC Rajiv Kumar". The Hindu. 3 June 2024. ISSN 0971-751X. Archived from the original on 3 June 2024. Retrieved 3 June 2024.
- ↑ "20,000 citizens write to EC seeking action against Modi for hate speech". The News Minute. 23 April 2024. Archived from the original on 30 April 2024. Retrieved 3 June 2024.
- ↑ "Technical snags in EVMs disrupt polls in a few booths in Chennai". The Hindu. 19 April 2024. Archived from the original on 23 April 2024. Retrieved 3 June 2024.
- ↑ "SC asks EC to look into allegation of EVM malfunctioning in Kerala". Business Standard. 18 April 2024. Archived from the original on 25 April 2024. Retrieved 3 June 2024.
- ↑ Tiwari, Ayush (18 May 2024). "Varanasi poll: As 33 nominations are rejected, eight applicants allege that the process was rigged". Scroll.in. Archived from the original on 2 June 2024. Retrieved 3 June 2024.
- ↑ Sinha, Shishir (5 June 2024). "NDA elects Modi as leader, President dissolves Lok Sabha". BusinessLine. Archived from the original on 5 June 2024. Retrieved 5 June 2024.
- ↑ Aggarwal, Raghav (4 June 2024). "INDIA bloc's combined strength plays spoilsport for BJP in 2 biggest states". Business Standard. Archived from the original on 4 June 2024. Retrieved 5 June 2024.
- ↑ Aggarwai, Mithil; Frayer, Janis Mackey (4 June 2024). "India hands PM Modi a surprise setback, with his majority in doubt in the world's largest election". NBC News. Archived from the original on 4 June 2024. Retrieved 4 June 2024.
- ↑ Poharel, Krishna; Lahiri, Tripti (3 June 2024). "India's Narendra Modi Struggles to Hold On to Majority, Early Election Results Show". The Wall Street Journal. Archived from the original on 4 June 2024. Retrieved 4 June 2024.
- ↑ "7 Independents and 10 from non-aligned parties book LS seats". The Times of India. Archived from the original on 6 June 2024. Retrieved 8 June 2024.
- ↑ "Lok Sabha elections: Meet seven candidates who won as independents". Archived from the original on 8 June 2024. Retrieved 9 June 2024.
- ↑ "Who are the 7 independents elected to the Lok Sabha?". 7 June 2024. Archived from the original on 8 June 2024. Retrieved 8 June 2024.
- ↑ "Terms of the Houses". Election Commission of India (in Indian English). Retrieved 7 March 2022.
- ↑ "Narendra Modi sworn in as Prime Minister for second time". Tribuneindia News Service (in ఇంగ్లీష్). May 30, 2019. Retrieved 2022-03-07.
- ↑ "The Constitution of India Update" (PDF). Government of India. Archived (PDF) from the original on 22 April 2018. Retrieved 4 February 2021.
- ↑ "Electoral system". IPU. Archived from the original on 6 May 2017. Retrieved 1 June 2023.
- ↑ "House ratifies quota for SC/STs in Assembly, Lok Sabha". The Hindu. 10 January 2020. ISSN 0971-751X. Archived from the original on 12 January 2023. Retrieved 19 January 2021.
- ↑ "Lok Sabha Election 2019 Phase 3 voting: How to vote without voter ID card". Business Today. 23 April 2019. Archived from the original on 24 May 2019.
- ↑ "General Voters". Systematic Voters' Education and Electoral Participation. Election Commission of India. Archived from the original on 4 January 2019. Retrieved 4 January 2019.
- ↑ Chiang, Chuck (18 April 2024). "It's the biggest election in history, but few Indians in Canada will take part". Montreal Gazette. Archived from the original on 19 April 2024. Retrieved 18 April 2024.
- ↑ "India elections 2024: Vote to be held in seven stages". BBC News. 16 March 2024. Archived from the original on 19 April 2024. Retrieved 17 March 2024.
- ↑ "Polling officials to trek 39 km for lone voter in Arunachal village". The Times of India. 27 March 2024. Archived from the original on 10 April 2024. Retrieved 12 April 2024.
- ↑ "India elections 2024: When are they, why do they matter and who can vote?". BBC. 11 April 2024. Archived from the original on 11 April 2024. Retrieved 12 April 2024.
- ↑ "An election booth inside a forest in India – for just one voter". Al Jazeera. 8 May 2024. Archived from the original on 8 May 2024. Retrieved 8 May 2024.
- ↑ Pathi, Krutika (15 April 2024). "India's national election will take place in phases over 44 days. Here's why it takes so long". ABP news. Archived from the original on 7 April 2024. Retrieved 15 April 2024.
- ↑ Sharma, Ashok (19 April 2024). "India starts voting in the world's largest election as Modi seeks a third term as prime minister". Associated Press. Archived from the original on 19 April 2024. Retrieved 19 April 2024.
- ↑ Kapoor, Sanjay (29 March 2024). "Can the vote be rigged? Ahead of India election, old debate gets new life". Al Jazeera. Archived from the original on 29 March 2024. Retrieved 29 March 2024.
- ↑ Jacinto, Leela (13 April 2024). "India's mammoth elections: Nearly a billion voters, 44 polling days". France 24. Archived from the original on 13 April 2024. Retrieved 13 April 2024.
- ↑ "Those aged 85 years and above can vote from home via postal ballot". The Hindu. 23 March 2024. Archived from the original on 19 June 2024. Retrieved 1 June 2024.
- ↑ Mollan, Cherylann (7 May 2024). "Lok Sabha elections 2024: Millions brave searing heat to vote in India". BBC. Archived from the original on 6 May 2024. Retrieved 7 May 2024.
- ↑ "Experts Explain: Last 72 hours most crucial during elections, here's what happens behind the scenes". The Indian Express. 18 April 2024. Archived from the original on 18 April 2024. Retrieved 19 April 2024.
- ↑ "The Union Parliament: Term of Office/House". Election Commission of India. Retrieved 2023-09-12.
- ↑ "ఏప్రిల్ 19 నుంచి 7 దశల్లో లోక్సభ ఎన్నికలు, జూన్ 4న ఫలితాలు". NDTV. 16 March 2024. Retrieved 16 March 2024.
- ↑ Kumar, Raju (July 18, 2023). "INDIA, Indian National Democratic Inclusive Alliance of Opposition parties, to take on Modi-led NDA in 2024". IndiaTV (in ఇంగ్లీష్).
- ↑ "'I-N-D-I-A' Name Finalised For 26-Party Opposition Coalition". NDTV (in ఇంగ్లీష్).
- ↑ "Samajwadi Party, Congress finalise seat-sharing in UP. Check details". India TV. 21 February 2024. Archived from the original on 21 February 2024. Retrieved 21 February 2024.
- ↑ "Lok Sabha elections: Congress releases first list of 39 candidates, Rahul Gandhi to contest from Wayanad". The Times of India. 8 March 2024. ISSN 0971-8257. Archived from the original on 9 March 2024. Retrieved 9 March 2024.
- ↑ "Lok Sabha elections: Congress releases 2nd list of 43 candidates". The Times of India. 13 March 2024. ISSN 0971-8257. Archived from the original on 14 March 2024. Retrieved 14 March 2024.
- ↑ "Congress Releases Third List of 56 Candidates for Lok Sabha Elections". The Hindu. 21 March 2024. ISSN 0971-751X. Retrieved 21 March 2024.
- ↑ "NDA or I.N.D.I.A? BSP chief Mayawati on joining alliance for 2024". Hindustan Times. July 19, 2023. Retrieved 2023-07-23.
- ↑ "BJP, SAD rule out re-alliance for 2024 Lok Sabha polls". Retrieved 2023-07-23.
- ↑ "BJD to go solo in 2024 Lok Sabha elections, no possibility of 'third front': Naveen Patnaik". 2023-05-12.
- ↑ "BJP's big meet ahead of 9 state polls, 2024 Lok Sabha elections: Here's what happened". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2023-01-18. Retrieved 2023-01-25.
- ↑ "'Yeh Modi ki guarantee hai...': PM Modi's promise to India for his 3rd term". 26 July 2023.
- ↑ Zee Business (2 March 2024). "BJP Candidates List 2024 for Lok Sabha Elections: PM Modi, Amit Shah, Hema Malini, Shivraj Singh Chouhan and others in first list - Check constituency-wise names". Archived from the original on 2 March 2024. Retrieved 2 March 2024.
{{cite news}}
:|last1=
has generic name (help) - ↑ Andhrajyothy (2 March 2024). "బీజేపీ తొలి జాబితా విడుదల..మోదీతో సహా 34 మంది కేంద్ర మంత్రులు". Archived from the original on 2 March 2024. Retrieved 2 March 2024.
- ↑ Mohan, Archis (15 December 2023). "Congress to launch 2024 Lok Sabha election campaign from Nagpur on Dec 28". Retrieved 16 December 2023.
- ↑ 59.0 59.1 Livemint (2023-12-15). "Congress organises massive rally in Nagpur on Dec 28, over 10 lakh to attend". mint (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-12-15.
- ↑ "Rahul to visit Maharashtra by end of Dec as Cong gets serious about state". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2023-12-13. Retrieved 2023-12-15.
- ↑ Bhandari, Shashwat (3 October 2023). "India TV-CNX Survey: 61% of voters prefer Narendra Modi as PM, Rahul Gandhi at 21%". India TV (in ఇంగ్లీష్).
- ↑ "Voter Turnout – 65.68% as of 10 PM for phase 3". pib.gov.in. Archived from the original on 10 May 2024. Retrieved 2024-05-10.