ఇందులాల్ యాగ్నిక్

మహాగురాత్ ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించిన భారతీయ స్వాతంత్ర ఉద్యమకారుడు

ఇందులాల్ కనయాలాల్ యాగ్నిక్ (22 ఫిబ్రవరి 1892 - 17 జూలై 1972) ఒక భారతీయ స్వాతంత్ర్య ఉద్యమకారుడు, రచయిత, చలనచిత్ర నిర్మాత. అతను 8 ఆగస్టు 1956గుజరాత్‌ ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా కోసం చేసిన ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహించాడు. అతన్ని ఇందు చాచా అని కూడా పిలుస్తారు.[1]

ఇందులాల్ యాగ్నిక్
ઈન્દુલાલ યાજ્ઞિક
జననం(1892-02-22)1892 ఫిబ్రవరి 22
నాడియాడ్, ఖేడా జిల్లా, గుజరాత్
మరణం1972 జూలై 17(1972-07-17) (వయసు 80)
స్మారక చిహ్నంఅహ్మదాబాద్‌లోని నెహ్రూ వంతెన తూర్పు చివరన ఉన్న తోటలో ఒక విగ్రహం
ఇతర పేర్లుఇందూ చాచా
విద్యబిఎ, ఎల్ఎల్ బి
విద్యాసంస్థగుజరాత్ కళాశాల, అహ్మదాబాద్; St. జేవియర్స్ కాలేజ్, ముంబై
వృత్తిభారతీయ స్వాతంత్ర్య ఉద్యమకారుడు, రచయిత, చలనచిత్ర నిర్మాత
క్రియాశీల సంవత్సరాలు1915–1972
ఉద్యోగంబాంబే సమాచార్
గుజరాత్ కిసాన్ పరిషత్, మహాగుజరాత్ జనతా పరిషత్, నూతన్ మహాగుజరాత్ జనతా పరిషత్
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
మహాగుజరాత్ ఉద్యమ నాయకుడు
గుర్తించదగిన సేవలు
ఆత్మకథ ఆత్మకథ (આત્મકથા)
తల్లిదండ్రులుకనయ్యలాల్ యాగ్నిక్ (કનૈયાલાલ યાજ્ઞિક)

యాగ్నిక్ 1957లో పూర్వపు బొంబాయి రాష్ట్రంలోని అహ్మదాబాద్ నియోజకవర్గం నుండి 2వ లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యాడు. అతను 1962-1972 కాలంలో అదే నియోజకవర్గం నుండి 3వ, 4వ, 5వ లోక్‌సభకు తిరిగి ఎన్నికయ్యాడు.[2]

జననం, విద్య

మార్చు

యాగ్నిక్ గుజరాత్‌లోని ఖేడాలో గల నాడియాడ్‌లోని ఝగాడియా పోల్‌లో జన్మించాడు. అతని తండ్రి కనయ్యలాల్ చదువుతూనే చిన్న వయసులోనే మరణించాడు. యాగ్నిక్ తన ప్రాథమిక, మాధ్యమిక విద్యను నదియాడ్‌లో పూర్తి చేశాడు. 1906లో మెట్రిక్యులేషన్ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించి, అహ్మదాబాద్‌లోని గుజరాత్ కళాశాలలో చేరాడు. ఇంటర్మీడియట్ పరీక్షలో ఉత్తీర్ణుడయ్యాక, ముంబాయిలోని సెయింట్‌ జేవియర్స్ కాలేజ్ లో అడ్మిషన్ తీసుకుని, బిఎ పూర్తి చేశాడు. 1912లో ఎల్ఎల్ బి. పూర్తి చేశాడు.[3]

స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో

మార్చు

మాగ్ కామా ద్వారా ఎగురవేయబడిన స్తుత్‌గౌర్డ్ జర్మనీ నుండి యాగ్నిక్ ట్రై కలర్ జెండాను తీసుకువచ్చాడు, యాగ్నిక్ తన కాలేజీ రోజుల్లో అనిబీసెంట్‌ని బాగా ప్రభావితం చేశాడు. 1915 లో, జమ్నాదాస్ ద్వారకాదాస్, శంకర్‌లాల్ బ్యాంకర్‌తో కలిసి, అతను యంగ్ ఇండియా అనే ఆంగ్ల భాషా పత్రికను బొంబాయి నుండి ప్రచురించాడు. అదే సంవత్సరంలో, గుజరాతీ మాసపత్రిక నవజీవన్ అనే సత్య ప్రచురణ ప్రారంభమైంది. 1919 వరకు మహాత్మాగాంధీకి అప్పగించే వరకు యాగ్నిక్ దాని సంపాదకుడుగా వ్యవహరించాడు. గాంధీజీ ఆత్మకథలో మొదటి 30 అధ్యాయాలను అతను నుండి డిక్టేషన్ తీసుకున్న తర్వాత ఎరవాడ జైలులో రాశాడు.[4]

స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం కంటే ముందు

మార్చు

1956లో, ప్రత్యేక గుజరాత్ రాష్ట్రం కోసం మహాగుజరాత్ ఉద్యమానికి యాగ్నిక్ నాయకత్వం వహించాడు, మహాగుజరాత్ జనతా పరిషత్ వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడయ్యాడు. 1957లో, అతను మహాగుజరాత్ జనతా పరిషత్ అభ్యర్థిగా అహ్మదాబాద్ నియోజకవర్గం నుండి 2వ లోక్‌సభకు ఎన్నికయ్యాడు. 1 మే 1960న గుజరాత్ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత, మహాగుజరాత్ జనతా పరిషత్ రద్దు చేయబడింది. జూన్ 1960లో అతను నూతన్ మహా గుజరాత్ జనతా పరిషత్‌ను స్థాపించాడు, 1962లో దాని అభ్యర్థిగా 3వ లోక్‌సభకు తిరిగి ఎన్నికయ్యాడు.[5]

ఇందులాల్ కనయాలాల్ యాగ్నిక్ 17 జూలై 1972అహ్మదాబాద్‌లో మరణించాడు.

మూలాలు

మార్చు
  1. Vashi, Ashish (29 April 2010). "Lifting Indu Chacha to higher pedestal". The Times of India. Archived from the original on 9 March 2012.
  2. Chakrabarty, Bidyut (1990). Subhas Chandra Bose and middle class radicalism: a study in Indian nationalism 1928–1940. London: I. B. Tauris. p. 178. ISBN 1-85043-149-3.
  3. Chavda, Hitesh (22 February 2013). "Birthplace of architect of Gujarat in shambles". Retrieved 4 September 2014.
  4. "Indulal boycotted Swadeshi movement to express disapproval of Bapu's philosophy". The Times of India. 25 June 2011. Archived from the original on 3 January 2013. Retrieved 25 November 2012.
  5. Vashi, Ashish (30 April 2010). "Common man who never became CM". The Times of India. Archived from the original on 3 January 2013. Retrieved 25 November 2012.