ఉప్పలపాడు (వెల్దుర్తి మండలం)
ఉప్పలపాడు పల్నాడు జిల్లా వెల్దుర్తి మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన వెల్దుర్తి నుండి 4 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన మాచర్ల నుండి 14 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1074 ఇళ్లతో, 4323 జనాభాతో 1463 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2179, ఆడవారి సంఖ్య 2144. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 190 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1013. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589817.[1]
ఉప్పలపాడు (వెల్దుర్తి మండలం) | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°21′13.932″N 79°24′1.548″E / 16.35387000°N 79.40043000°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | పల్నాడు |
మండలం | వెల్దుర్తి |
విస్తీర్ణం | 14.63 కి.మీ2 (5.65 చ. మై) |
జనాభా (2011) | 4,323 |
• జనసాంద్రత | 300/కి.మీ2 (770/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 2,179 |
• స్త్రీలు | 2,144 |
• లింగ నిష్పత్తి | 984 |
• నివాసాలు | 1,074 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 522613 |
2011 జనగణన కోడ్ | 589817 |
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి వెల్దుర్తిలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల మాచర్లలోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్, సైన్స్, డిగ్రీ కళాశాల మాచర్లలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల అలుగురాజుపల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్లు అలుగురాజుపల్లిలోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం మాచర్లలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరులోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుఉప్పలపాడులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలోఒక డాక్టరు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది.సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాన్ని 60 సంవత్సరాల క్రితం ఏర్పాటు చేసారు. అప్పట్లో మాచెర్ల ప్రాంతంలో ఇదొక్కటే ప్రభుత్వ వైద్యశాల.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి నీటిపారుదల వసతి ఉంది. చెరువు నీటి సౌకర్యం ఉంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు.గ్రామం సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం కిందకు రావట్లేదు.సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు.ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు.సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుఉప్పలపాడులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది.పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది.పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు, ప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది.వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. దూరంలోపు ఉన్నాయి.జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది.అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుఉప్పలపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 73 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 38 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 49 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 48 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 73 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 4 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూ క్షేత్రం: 1178 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూ క్షేత్రం: 346 హెక్టార్లు
- నీటి వనరుల నుండి నీటి పారుదల లభిస్తున్న భూక్షేత్రం: 836 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుఉప్పలపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది
- బావులు/బోరు బావులు: 836 హెక్టార్లు
గ్రామ రాజకీయాలు
మార్చుమాచర్ల నియోజకవర్గానికి రాజకీయ రాజధానిగా చెప్పబడే ఉప్పలపాడు, మాచర్ల-శ్రీశైలం రహదారికి ఆనుకొని ఉంటుంది. ఈ గ్రామానికి చెందిన పకీరా రెడ్డి 1926-32 లో ఈ గ్రామానికి పాలనాధికారిగా ఉన్నారు. 1933 నుండి 1953 వరకూ ఏకగ్రీవ సర్పంచి. ఈయన మాచర్ల సమితికి మొదటి ప్రెసిడెంటుగా ఎన్నికై 1959 నుండి 1964 వరకూ పనిచేశారు. తన విలువైన భూములను గ్రామాభివృద్ధికి అందజేశారు.వరికపూడిసెల పధకంకోసం కృషి చేశారు. అప్పటి ముఖ్యమంత్రి కాసు బ్రహ్మానంద రెడ్డి నాలుగు సార్లు ఈగ్రామానిక విచ్చేశారు. వీరి పెద్దకుమారుడు 1988 నుండి 1995 వరకూ ఈ వూరి సర్పంచిగా ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికై పనిచేశారు.[2]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చు- శ్రీ బుగ్గ మల్లయ్యస్వామివారి ఆలయం.
- శ్రీ లక్ష్మీతిరుపతమ్మ అమ్మవారి ఆలయం.
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గ్రామ ప్రముఖులు
మార్చుగుడిపాటి విజయుడు
మార్చుఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం నుండి పి.హెచ్.డి. పట్టా పొందినారు. వీరు సమర్పించిన, "ఆర్ధికవిధానంలో పాల ఉత్పత్తి" అనే పరిశోధనా పత్రానికి వీరికి ఈ పట్టా అందజేసినారు. గుంటూరు, నల్లగొండ, కర్నూలు జిల్లాల పరిధిలో దేశవాళీ మరియూ ఫారం గేదెలలో పాల ఉత్పత్తి పెరుగుదలపై చేసిన ప్రయోగాలు విజయవంతమైనవి. పాలలో వెన్న శాతం పెంచేటందుకు పశువులకు అందించవలసిన పోషకాహారం గురించి, వీరు రైతులకు పలు సూచనలు చేసారు.
సంధ్యాబాయి
మార్చుఈ గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని చిన్నపర్లపాయి తండాలోని వడితె మంగ్యానాయక్, ఆయన భార్య సునితిబాయి, కూలిపనులుచేయుచూ జీవనం సాగించుచున్నారు. ఈ దంపతుల కుమార్తె సంధ్యాబాయి విజయపురిసొత్లోని ఆంధ్రప్రదేశ్రాష్ట్ర సాంఘిక సంక్షేమశాఖ గురుకుల కళాశాలలో ఇంటర్ ద్వితీయ సంవత్సరం చదువుచున్నది. ఈమె కళాశాల నుండి, 8850 మీటర్ల ఎత్తయిన ఎవరస్ట్ పర్వతారోహణకు ఎంపికైనది. కొంతకాలం సాగిన కఠోరశిక్షణ అనంతరం, ఈమె ఆ పర్వతాన్ని 22-5-2017 న విజయవంతంగా అధిరోహించింది. ఈ ఘనత సాధించిన ఈమె, ఆ పర్వతం పై అడుగిడిన తొలి ఇద్దరు విద్యార్థినులలో ఒకరిగా నిలిచింది. [4]
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 3,986. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 1,971, స్త్రీల సంఖ్య 2,015, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 897 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 1,463 హెక్టారులు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ ఈనాడు గుంటూరు-రూరల్, జులై 19 2013, 8వ పేజీ.