కాళిమఠ్ (ఉత్తరాఖండ్)

భారతదేశంలోని గ్రామం

కాళిమఠ్ ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రంలోని రుద్రప్రయాగ్ జిల్లాలో ఉన్న ఒక గ్రామం.

కాళీమఠ్
కవిల్త
గ్రామం
కాళీమఠ్ is located in Uttarakhand
కాళీమఠ్
కాళీమఠ్
ఉత్తరాఖండ్‌
కాళీమఠ్ is located in India
కాళీమఠ్
కాళీమఠ్
కాళీమఠ్ (India)
Coordinates: 30°33′50″N 79°05′06″E / 30.563887°N 79.085083°E / 30.563887; 79.085083
Country భారతదేశం
రాష్ట్రంఉత్తరాఖండ్
జిల్లారుద్రప్రయాగ
జనాభా
 (2001)
 • Totalదాదాపు 2 లక్షలు
Languages
 • OfficialHindi
Time zoneUTC+5:30 (IST)
PIN
246439
Vehicle registrationUK
సమీప నగరంగుప్తకాశీ
Sex ratio1032/1000 / (2001)
Literacy68.86% (2001)

భౌగోళికం

మార్చు

ఇది హిమాలయాలలో సరస్వతి నదికి సుమారు 6,000 అడుగుల (1,800 మీ) ఎత్తులో ఉంది, దాని చుట్టూ కేదార్‌నాథ్ శిఖరాలు ఉన్నాయి. కాళిమఠ్ ఉఖీమఠ్, గుప్తకాశీకి సమీపంలో ఉన్నాయి.

అక్కడి హిందూ దేవత కాళి ఆలయాన్ని భక్తులు ఏడాది పొడవునా, ముఖ్యంగా నవరాత్రుల సమయంలో సందర్శిస్తారు.[1] ఇది శ్రీమద్ దేవి భగవత్ ప్రకారం భారతదేశంలోని 108 శక్తిపీఠాలలో ఒకటి.[2]

శ్రీ యంత్ర భక్తికి సంబంధించినది. ప్రతి సంవత్సరం అర్ధరాత్రి పూజ వేళలో కాళి విగ్రహాన్ని బయటకు తీసి, ఆలయంలో పూజిస్తారు, దీనికి, ప్రధాన పూజారి మాత్రమే హాజరవుతారు.[3] ఈ ఆలయానికి సమీపంలో లక్ష్మిదేవి, సరస్వతి, గౌరీ శంకర్, అనేక పురాతన శివలింగాలు, నంది, గణేష్ విగ్రహాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.

లక్ష్మీ ఆలయంలో నిత్య జ్వాల ఎప్పుడూ మండుతుంది. భైరవ మందిరం దీనికి సమీపంలో ఉంది.[4]

యాత్రికులు బస చేయగలిగేలా సత్పాల్ మహారాజ్ ఆలయానికి సమీపంలో ఒక చిన్న ధర్మశాల ఏర్పాటు చేశారు. తూర్పున సుమారు 2 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న కుంజేతి గ్రామంలో మాతా మననా దేవి, మంకమేశ్వర్ మహాదేవ్ దేవాలయాలు ఉన్నాయి. కాళిమఠ్ నుండి 6 కి. మీ. ల దూరంలో ఒక కొండ పైభాగంలో భారీ కాళీశిల, మరొక కాళీ ఆలయం ఉన్నాయి. 

ప్రత్యేకత

మార్చు

ఈ గ్రామం సంస్కృత కవి కాళిదాస్ జన్మస్థలం.[3]

మూలాలు

మార్చు
  1. "Kalimath: District of Rudraprayag, Uttarakhand, India". rudraprayag.nic.in. Archived from the original on 2011-10-23.
  2. "Shri Badrinath - Shri Kedarnath Temple Committee". Archived from the original on 28 March 2013. Retrieved 2012-09-03..
  3. 3.0 3.1 "Kalimath, Kalimath in Rudraprayag, Rudraprayag Villages, Uttarakahnd Villages, Uttaranchal Villages, Rudraprayag, Villages, Uttarakhand, Uttaranchal". Archived from the original on 23 December 2011. Retrieved 22 March 2012. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "auto" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
  4. "Kalimath". wikimapia.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-03-19.