కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ

భారతదేశంలోని రాజకీయ పార్టీ

కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ (ఫార్మర్ వర్కర్ పీపుల్స్ పార్టీ) అనేది భారతదేశంలోని రాజకీయ పార్టీ. 1951లో స్థాపించబడిన ఈ పార్టీ, సోషలిస్ట్ పార్టీలో విలీనం అయ్యి ఆ తర్వాతి సంవత్సరంలో ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీని ఏర్పాటు చేసింది.[1] ఆ పార్టీ ఆంధ్రా యూనిట్ మాత్రం "ప్రజాపార్టీ" పేరుతో పాత పార్టీని పునరుద్ధరించి మరికొన్నాళ్లు కొనసాగింది.[2]

కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీ
నాయకుడుజె.బి.కృపలానీ
స్థాపకులుజె.బి.కృపలానీ
స్థాపన తేదీ1951
రద్దైన తేదీ1952
రాజకీయ విధానంవ్యవసాయవాదం
సోషలిజం
రంగు(లు) నారింజ

చరిత్ర

మార్చు

1951 జూన్ లో జెబి కృపలానీ నేతృత్వంలోని భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అసమ్మతివాదులు కిసాన్ మజ్దూర్ ప్రజా పార్టీని స్థాపించారు. దాని నాయకులలో ఇద్దరు, ప్రఫుల్ల చంద్ర ఘోష్, టంగుటూరి ప్రకాశం వరుసగా పశ్చిమ బెంగాల్, మద్రాసు ముఖ్యమంత్రులుగా ఉన్నారు.[3] ఇది 1951-52 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలలో పోటీ చేసింది, ఇవి భారతదేశంలో మొట్టమొదటి ఎన్నికలు. పార్టీ పదహారు రాష్ట్రాల్లోని 145 నియోజకవర్గాల్లో అభ్యర్థులను ప్రతిపాదించింది, అయితే కేవలం పది స్థానాల్లో మాత్రమే గెలుపొందింది. మద్రాస్ రాష్ట్రం నుండి ఆరుగురు అభ్యర్థులు, మైసూర్ రాష్ట్రం, ఢిల్లీ, ఉత్తరప్రదేశ్, వింధ్య ప్రదేశ్ నుండి ఒక్కొక్కరు ఎన్నికయ్యారు.[4][5][6] 5.8% ఓట్లు వచ్చాయి. కృపలానీ స్వయంగా (ప్రస్తుతం పనికిరాని) ఫైజాబాద్ జిల్లా (నార్త్ వెస్ట్) నియోజకవర్గం నుండి ఓడిపోయారు, అయితే అతని భార్య సుచేతా కృపలాని న్యూ ఢిల్లీ నుండి ఎన్నికయ్యారు. రాష్ట్ర శాసనసభలలో 77 స్థానాలను గెలుచుకుంది. 1952లో ఇది సోషలిస్ట్ పార్టీతో కలిసి ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీని ఏర్పాటు చేసింది.[3][7]

1953లో, ఆంధ్ర రాష్ట్రం మద్రాసు నుండి వేరు చేయబడింది, ప్రకాశం రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి పదవిని భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఆఫర్ చేసింది. ప్రజా సోషలిస్ట్ పార్టీ నుండి విడిపోయి "ప్రజా పార్టీ" పేరుతో పాత పార్టీని పునరుద్ధరించారు.[8] 1955 ఎన్నికలలో, కాంగ్రెస్, ప్రజాపార్టీ, కృషికార్ లోక్ పార్టీ (అసలు ప్రజాపార్టీలో మరొక చీలిక సమూహం) కమ్యూనిస్టులకు వ్యతిరేకంగా ఐక్య ఫ్రంట్‌ను ఏర్పాటు చేసి మెజారిటీని గెలుచుకున్నాయి.[9]

మూలాలు

మార్చు
  1. Bandyopadhyay 2009, p. 136.
  2. Sharma 1995, p. 55.
  3. 3.0 3.1 Chandra, Bipan & others (2000). India after Independence 1947-2000, New Delhi:Penguin Books, ISBN 0-14-027825-7, p.201
  4. "Members : Lok Sabha".
  5. "Election Commission India". Archived from the original on 18 December 2008. Retrieved 2008-12-18.
  6. "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 4 September 2011. Retrieved 16 July 2008.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  7. "The case of the missing socialists - Times of India". articles.timesofindia.indiatimes.com. Archived from the original on 21 October 2012. Retrieved 17 January 2022.
  8. Sharma 1995, pp. 55–57.
  9. Sharma 1995, p. 57.

గ్రంథ పట్టిక

మార్చు