గోరంట్ల (కోడుమూరు మండలం)
(గోరంట్ల పేరుతో ఉన్న ఇతర పేజీల కొరకు గోరంట్ల (అయోమయ నివృత్తి) పేజీ చూడండి.)
గోరంట్ల (కోడుమూరు మండలం) | |
|---|---|
 | |
.svg)  గోరంట్ల (కోడుమూరు మండలం) | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°37′52.428″N 77°50′9.168″E / 15.63123000°N 77.83588000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కర్నూలు |
| మండలం | కోడుమూరు |
| విస్తీర్ణం | 31.44 కి.మీ2 (12.14 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 5,529 |
| • జనసాంద్రత | 180/కి.మీ2 (460/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 2,930 |
| • స్త్రీలు | 2,599 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 887 |
| • నివాసాలు | 1,155 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 518467 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 594047 |
గోరంట్ల కర్నూలు జిల్లా కోడుమూరు మండలం లోని గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన కోడుమూరు నుండి 9 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కర్నూలు నుండి 33 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1155 ఇళ్లతో, 5529 జనాభాతో 3144 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2930, ఆడవారి సంఖ్య 2599. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 616 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 24. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594047.[2]
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుశ్రీకృష్ణదేవరాయల కాలంలో గోరంట్ల గ్రామంలోని దేవాలయ సేవకుల ఇబ్బందులు కొన్నిటిని సూరపరాజు తీర్చారని, సూరపరాజు ఆదెప్పనాయనిం వారి కార్యకర్త (ఏజెంట్) అనీ శాసనాధారాల్లో ఉదహరింపబడింది. ఆ ఆదెప్పనాయుడి తండ్రి అమరం తిమ్మప్ప లేదా వాకిటి కావలి తిమ్మప్ప పేరిట కృష్ణదేవరాయల కొలువులో వాకిళ్ళ కావలి, ఏర్పాట్లు వంటి పనులు చేసే సైనికులపై అధికారంతో గొప్ప హోదా కలిగివుండేవారు. ఈ వివరాలు మద్రాసు ఎపిగ్రాఫికల్ రిపోర్టులో కూడా కనిపిస్తున్నాయి.[3]
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కోడుమూరు లోను, జూనియర్ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కర్నూలు లో ఉన్నాయి.
దేవాలయాలు
మార్చుజగత్ కళ్యాణకారకుడైన శ్రీ మాధవస్వామి వారు వెలసిన దివ్య క్షేత్రం గోరంట్ల. కర్నూలు జిల్లాలో అత్యంత ప్రాచీనమైన పుణ్య క్షేత్రాలలో ఈ ధామం ప్రసిద్ధమైంది. వేయి సంవత్సరాలక్రితం చోళుల రాజ్యకాలంలోనే నిర్మించినట్లుగా శిలాశాసనాల ద్వారా తెలుస్తోంది. గోరువంక మహర్షి ఘోరతపస్సుకి మెచ్చి శ్రీ మహా విష్ణువు శ్రీ లక్ష్మీ మాధవ స్వామిగా ఇక్కడ కొలువైనాడని స్థలపురాణ కథనం.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగోరంట్లలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో5 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుగోరంట్లలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుగోరంట్లలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 746 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 240 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 274 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 310 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1560 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1743 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 138 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుగోరంట్లలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 38 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 100 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుగోరంట్లలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుగణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 5,235. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,791, మహిళల సంఖ్య 2,444, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 968 ఉన్నాయి.
ప్రముఖులు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ వెంకట శివరావు, దిగవల్లి (1944). కథలు-గాథలు (కందనూరు నవాబు రాజరికం) (1 ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకట శివరావు. pp. 127–140. Retrieved 1 December 2014.