చిత్రదుర్గ జిల్లా

కర్ణాటక రాష్ట్రం లోని జిల్లా

చిత్రదుర్గ జిల్లా, దక్షిణ భారతదేశం, కర్ణాటక రాష్ట్రంలోని ఒక పరిపాలనా జిల్లా చిత్రదుర్గ నగరం. దీనికి జిల్లా కేంద్రంగా ఉంది. చిత్రదుర్గకు చిత్రకళదుర్గ అనే మరో పేరు ఉంది. గొడుగు ఆకారంలో ఉన్న ఎత్తైన కొండ ఈ జిల్లాలో ఉంది. చిత్రదుర్గ జిల్లాలో రామాయణ, మహాభారత కాలం నాటి సంప్రదాయం ఉనికిలో ఉంది. జిల్లా ప్రాంతం మొత్తం వేదవతి నది లోయలో ఉంది. ఇది తుంగభద్ర నది వాయవ్య దిశలో ప్రవహిస్తుంది. బ్రిటిష్ కాలంలో దీనికి చిటల్‌డ్రూగ్ అని పేరు పెట్టారు. జిల్లా ఆచరణాత్మకంగా కర్ణాటకను పాలించిన అన్ని ప్రసిద్ధ రాజవంశాలు పాలించారు. జిల్లాలోని జైనుల పుణ్యక్షేత్రమైన హెగ్గెరేలోని జైనబసది వంటి చారిత్రక ప్రదేశాలు ఉన్నాయి.

Chitradurga district
Clockwise from top-left: Chitradurga Fort, Nayakanahatti temple, Teru Malleshwara Temple at Hiriyur, Vani Vilasa Sagara, Ranganatha Swamy Temple at Neerthadi
Location in Karnataka
Location in Karnataka
పటం
Chitradurga district
Coordinates: 14°00′N 76°30′E / 14.00°N 76.50°E / 14.00; 76.50
Country India
StateKarnataka
DivisionBangalore Division
HeadquartersChitradurga
TalukasChallakere
Chitradurga
Hiriyur
Holalkere
Hosdurga
Molakalmuru
Government
 • Deputy CommissionerKavita S. Mannikeri
(IAS)
 • Member of ParliamentA. Narayanaswamy
Area
 • Total8,440 km2 (3,260 sq mi)
Elevation
(Highest)
1,094 మీ (3,589 అ.)
Population
 (2011)[1]
 • Total16,59,456
 • Density200/km2 (510/sq mi)
Languages
 • OfficialKannada
Time zoneUTC+5:30 (IST)
PIN
577 501, 502, 577524
Telephone code+ 91 (8194)
ISO 3166 codeIN-KA-CT
Vehicle registrationChitradurga KA-16
Sex ratio1.047 /
Literacy73.82%
Lok Sabha constituencyChitradurga Lok Sabha constituency
Precipitation522 millimetres (20.6 in)

జనాభా గణాంకాలు మార్చు

చారిత్రికంగా జనాభా
సంవత్సరంజనాభా±% p.a.
19013,54,308—    
19113,93,953+1.07%
19214,08,588+0.37%
19314,62,953+1.26%
19415,05,565+0.88%
19515,88,497+1.53%
19617,41,344+2.34%
19718,99,257+1.95%
198110,89,304+1.94%
199113,12,717+1.88%
200115,17,896+1.46%
201116,59,456+0.90%
మూలం:[2]
మతాల ప్రకారం చిత్రదుర్గ జిల్లా జనాభా (2011)[3]
మతం శాతం
హిందూ
  
91.63%
ఇస్లాం
  
7.76%
ఇతరులు
  
0.61%

2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం చిత్రదుర్గ జిల్లా జనాభా 16,59,456,[4] గినియా-బిస్సౌ దేశం [5] లేదా యు.ఎస్. రాష్ట్రమైన ఇడాహోకు దాదాపు సమానం.[6] ఇదిభారతదేశంలో జనాభా పరంగా 297వ గుర్తింపు సంఖ్యను పొందింది (మొత్తం 640 లో).[4] 2001-2011దశాబ్దంలోదాని జనాభా వృద్ధి రేటు 9.39% శాతానికి పెరిగింది [4] చిత్రదుర్గ జిల్లాలోని జనాభాలో ప్రతి1000 మంది పురుషులకు 969 స్త్రీల లింగ నిష్పత్తి ఉంది.[4] అక్షరాస్యతరేటు 73.82%. జనాభా పట్టణ ప్రాంతాల్లో 19.86% శాతంమంది నివసిస్తున్నారు.జనాభాలో షెడ్యూల్డ్ కులాలు,షెడ్యూల్డ్ తెగలువరుసగా 23.45% శాతం మంది,18.23% శాతం మంది ఉన్నారు.[4] 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, పట్టణ మొత్తం జనాభాలో 83.33% కన్నడ, 7.33% ఉర్దూ, 5.39% తెలుగు, 2.29% లంబాడీని వారి మొదటి భాషగా మాట్లాడతారు.[7]

ఆర్థిక వ్యవస్థ మార్చు

2006లో పంచాయితీ రాజ్ మంత్రిత్వ శాఖ దేశంలోని 250 అత్యంత వెనుకబడిన జిల్లాలలో (మొత్తం 640 జిల్లాలలో) ఒకటిగా చిత్రదుర్గను పేర్కొంది.[8] వెనుకబడిన ప్రాంతాల నిధులు మంజూరు పధకం (బి.ఆర్.జి.ఎఫ్) నుండి ప్రస్తుతం నిధులు పొందుచున్న కర్ణాటకలోని ఐదు జిల్లాలలో ఇది ఒకటి.[8]

పేరొందిన వ్యక్తులు మార్చు

మూలాలు మార్చు

  1. 1.0 1.1 "District at a Glance". Chitradurga district website. Retrieved 3 January 2011.
  2. Decadal Variation In Population Since 1901
  3. "Table C-01 Population by Religion: Karnataka". censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 "District Census Handbook: Chitradurga" (PDF). censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India. 2011.
  5. US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 13 June 2007. Retrieved 1 October 2011. Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.
  6. "2010 Resident Population Data". U.S. Census Bureau. Archived from the original on 19 October 2013. Retrieved 30 September 2011. Idaho 1,567,582
  7. "Table C-16 Population by Mother Tongue: Karnataka". www.censusindia.gov.in. Registrar General and Census Commissioner of India.
  8. 8.0 8.1 Ministry of Panchayati Raj (8 September 2009). "A Note on the Backward Regions Grant Fund Programme" (PDF). National Institute of Rural Development. Archived from the original (PDF) on 5 April 2012. Retrieved 27 September 2011.

వెలుపలి లంకెలు మార్చు