ప్రపంచ వింతలు

ప్రాచీన ప్రపంచ ఏడు వింతలు, 16వ శతాబ్దానికి చెందిన చిత్రకారుడు మార్టెన్ హీమ్స్ కెర్క్ చే గీయబడిన చిత్రం.

నేటికీ ఉనికి కలిగిన పురాతన ప్రపంచపు ఒకే ఒక వింత - గ్రేట్ పిరామిడ్ అఫ్ గిజా

రోము నగరంలోని పెద్ద క్రీడా ప్రదర్శనశాల

ది గ్రేట్ వాల్ అఫ్ చైనా

హగియా సోఫియా

తాజ్ మహల్

గోల్డెన్ గేటు బ్రిడ్జి

దస్త్రం:Chichen.JPG

చిచెన్ ఇట్జా

జెరూసలెంలో ప్రాచీనమైన పట్టణము

ది ఆరోరా బొరియాలిస్ లేక ఉత్తర కాంతులు

గ్రాండ్ కాన్యన్

ద గ్రేట్ బరియేర్ రీఫ్

ది లండన్ స్యువేజ్ సిస్టం'స్ ఒరిజినల్ అబ్బే మిల్స్ పంపింగ్ స్టేషను

మాచు పిచ్చు

చైనా మహా కుడ్యము

అరోరా లేదా ఉత్తర కాంతులు

ప్రపంచ వింతలు (Wonders of the World), మానవనిర్మిత వింతలు, చూపరులకు అబ్బుర పరిచేవి, 'ఇది వింతే' అని అందరిచే అనిపించేలా చేసేవి, ప్రపంచ వింతలు.యుగాల నుంచి ప్రపంచ అద్భుతాల జాబితాలలో మానవుడు సృష్టించిన ఆకర్షణీయమైన కట్టడాలు, ప్రపంచంలోని సహజ వస్తువుల సంగ్రహణ జరుగుతోంది.

ఏడు పురాతన ప్రపంచపు అద్భుతాలు అనేవి అత్యంత గమనార్హమైన, మానవులచే సృష్టించబడిన, సాంప్రదాయక పురాతన యుగపు పట్టిక. ఈ పట్టిక హెల్లెనిక్ వినోదాత్మక సందర్శకులకు ప్రియమైన యాత్రా గ్రంథముల ఆధారంగా తయారు చేయబడింది. అందువలన అది మధ్యధరా సముద్రపు అంచుల చుట్టూ ఉన్న వాటినే కలిగి ఉంది. గ్రీకులు ఏడు సంఖ్యను పరిపూర్ణతకు, సమృద్దికి చిహ్నముగా భావించేవారు కావున ఆ సంఖ్య ఎన్నుకొనబడింది.^[1] అటువంటివే మరిన్ని జాబితాలు తయారుచేయబడినవి. వీటిలోనివే మధ్య యుగపు, నవ్య యుగపు అద్భుతాలు.

కాలానుగుణంగా విభజనసవరించు

కాలానుగుణంగా ప్రపంచంలోని వింతలను మూడు కాలాలకు విభజించారు.

ప్రాచీన ప్రపంచ ఏడువింతలు
మధ్యయుగపు ప్రపంచ ఏడు వింతలు
నవీన ప్రపంచ ఏడు వింతలు

ఈ వింతలు ఏడు అని ఎందుకు చెప్పబడ్డాయో ఇంతవరకు సరైన పరిచయంతో చెప్పబడలేదు. బహుశా వారానికి ఏడు దినాలు, చెప్పుకోవడానికి కూడా సులువైన సంఖ్య కావున 'ఏడు'ను స్థిరీకరించారేమో. ఈ కాలంలో 'టాప్ టెన్' గాలి వీస్తోంది. దీని వెనుక కారణం సులువైన సంఖ్య కావచ్చు.

ప్రాచీన ప్రపంచ ఏడువింతలుసవరించు

చరిత్రకారుడు హెరొడోటస్ (484 BC–ca. 425 క్రీ.పూ.), పండితుడు సిరీన్కు చెందిన కల్లిమాకస్ (ca 305–240 క్రీ.పూ.) చే తయారు చేయబడిన ప్రాచీన ప్రపంచ ఏడు వింతల జాబితా అలెగ్జాండ్రియా లోని సంగ్రహాలయంలో కనిపిస్తుంది. ఇవి;

మొదటి జాబితాలలో అలెగ్జాన్డ్రియ దీపపు స్తంభం స్థానంలో ఏడవ అద్భుతంగా ఇష్తర్ గేటు ఉండేది.

గ్రీకు వర్గంలో అద్భుతాలు లేవు కానీ "తౌమాతా "(గ్రీకు: Θαύματα ), దీనిని తర్జుమా చేస్తే "చూడవలసిన ప్రదేశాలు"అనే అర్ధంకు దగ్గరగా ఉంటుంది". మనకు నేడు తెలిసిన జాబితాను మధ్య యుగంలో తయారు చేసారు అప్పటికే దానిలోని ఎన్నో ప్రదేశాలు ఉనికిలో లేవు. నేటికీ ఉన్న పురాతన కాలపు ఒకే ఒక్క అద్భుతం గ్రేట్ పిరమిడ్ అఫ్ గిజా.

మధ్యయుగపు ప్రపంచ ఏడు వింతలుసవరించు

మధ్య యుగంలో ప్రపంచపు అద్భుతాల గురించి ఎన్నో పట్టికలు ఉండేవని వినికిడి. కానీ అవి ఆ కాలంలో ఉద్భవించినవి కాకపోవచ్చును ఎందుకంటే మధ్య యుగపు అనే పదబంధము జ్ఞానోదయ కాలము వచ్చే వరకు కూడా కనిపెట్టబడలేదు, మధ్య యుగం అనే భావన 16వ శతాబ్దం వరకు సామాన్య వాడుకలోకి రాలేదు. బ్రెవేర్ యొక్క సూచనలు వీటిని "తర్వాత జాబితా [లు]"^[2] అని, ఈ జాబితాలు మధ్య యుగం తర్వాత సృష్టించబడినాయని సూచించాయి.

ఈ పట్టికలలోని ఎన్నో కట్టడాలు మధ్య యుగం కంటే చాలా ముందుగానే కట్టబడినవి, కాని బాగా ప్రసిద్దమైనవి.^[3][3] మధ్య యుగపు అద్భుతాలు (ఏడింటికే పరిమితం కాదని చెప్పకనే చెప్పుతున్నది), మధ్య యుగపు ఏడు అద్భుతాలు, మధ్య యుగపు ఆలోచన, శిల్ప శాస్త్ర అద్భుతాలు వంటి పేర్లు గల జాబితాలు.

అత్యంత విలక్షణమైన చిహ్నములుగా మధ్య యుగంలోని ప్రపంచ ఏడు అద్భుతాలు :^[2][4]^[3][5]^[4][6]^[5]

మధ్యయుగపు ప్రపంచ ఏడు వింతలు

మరికొన్ని;

నవీన ప్రపంచ వింతలుసవరించు

నవీన కాలంలోని ఏడు వింతల జాబితాలను తయారుచేయడానికి ఎందరో ప్రయత్నించారు. వీరిలో క్రిందివి కొన్ని.

ఓపెన్ వరల్డ్ కార్పొరేషన్ నవీన ప్రపంచ ఏడు వింతలుసవరించు

2001 లో స్విస్ కార్పొరేషన్ 'న్యూ ఓపెన్ వరల్డ్ కార్పొరేషన్ (NOWC)' అనే సంస్థ ఏడు ప్రపంచ వింతలను ఎన్నుకోవడానికి నడుం బిగించింది. యునెస్కో వారి గుర్తింపు లేనప్పటికీ, ఒక స్వతంత్ర ప్రైవేట్ కార్పొరేషన్ గా హంగామాతో 7-7-2007 వతేదీ ఈ ఏడు ప్రపంచవింతలను ప్రకటించింది. బహుశా ఈ తేదీనే మూలంగా చేసుకొని, ఏడు ప్రపంచవింతల ఫీటును పూర్తిచేసింది.^[10]^[11]

వింత	నిర్మాణ తేదీ	ప్రదేశము
చైనా మహా కుడ్యము	5వ శతాబ్దం క్రీ.పూ. – 16వ శతాబ్దం క్రీ.పూ	చైనా
పేత్రా	6వ శతాబ్దం క్రీ.పూ.	జోర్డాన్
క్రీస్ట్ ద రీడీమర్ (విగ్రహం)	తెరవబడినది 12 అక్టోబరు 1931	బ్రెజిల్
మాచు పిచ్చు	c.1450	పెరూ
చిచెన్ ఇట్జా	c.600	మెక్సికో
కొలోస్సియం	క్రీ.పూ. 80 లో పూర్తిచేశారు	ఇటలీ
తాజ్ మహల్	క్రీ.శ. 1648 లో పూర్తిచేశారు	ఇండియా
మహా పిరమిడ్ (గౌరవ అభ్యర్థి)	క్రీ.పూ. 2560 లో పూర్తిచేశారు	ఈజిప్టు

అమెరికన్ సొసైటీ అఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్సవరించు

అమెరికన్ సొసైటీ అఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్ ఆధునిక ప్రపంచ అద్భుతాల జాబితాను సంగ్రహించారు:^[12]

అద్భుతం	ప్రారంభమైన రోజు	అంతమైన రోజు	ప్రాంతం
ఛానల్ టన్నెల్	1987 డిసెంబరు 1	1994 మే 6	స్ట్రైట్ అఫ్ డొవెర్, యునైటెడ్ కింగ్డం, ఫ్రాన్స్ ల మధ్య ఉన్నది
సి.ఎన్ టవర్	1973 ఫిబ్రవరి 6	1976 1976 జూన్ 26-2007లో ప్రపంచంలోనే బహు ఎతైన భవంతి నిర్మించపడది.	టొరంటో, ఒంటారియో, కెనడా
ఎంపైర్ స్టేట్ బిల్డింగ్	1930 జనవరి 22	1931 మే 1లో ప్రపంచలోని ఎత్తైన కట్టడం, 1931-1967 వరకు. 100 కన్నా ఎక్కువ ఆంతస్తులుకల మొదటి భవంతి	న్యూ యార్క్ , NY, యు.స్.
గోల్డెన్ గేటు బ్రిడ్జి	1933 జనవరి 5	1937 మే 27	గోల్డెన్ గేట్ స్ట్రైట్, సాన్ ఫ్రాన్సిస్కో యొక్క ఉత్తరభాగం, కాలిఫోర్నియా, యు .స్.
ఇతైపు ఆనకట్ట	జనవరి 1970	1984 మే 5	బ్రెజిల్, పరాగ్వేల మధ్య పరనా నది
డెల్టా వర్క్స్ / జ్యూడెర్జీ వర్క్స్	1950	1997 మే 10	నెదర్లాండ్స్
పనామా కాలవ	1880 జనవరి 1	1914 జనవరి 7	పనామా యొక్క ఇస్త్ముస్

న్యూ7వండర్స్ ఫౌండేషన్ యొక్క ఏడు ప్రపంచ అద్భుతాలుసవరించు

2001లో స్విస్ కార్పొరేషన్ న్యూ7వండర్స్ ప్రోత్సాహంతో అప్పటికే ఉన్న 200ల కట్టడాలలో ప్రపంచంలోని ఏడు కొత్త అద్భుతాలు ఎంచుకోబడినాయి.^[13]చరమాంకంలో ఇరవై ఒక్క మందిని జనవరి 1, 2006లో ప్రకటించారు.^[14] సహజమైన అద్భుతముతో స్టాట్యూ అఫ్ లిబెర్టీ, ది సిడ్నీ ఒపేరా హౌస్, మిగిలినవి పోటీపడటం పై ఈజిప్ట్ హర్షించలేదు;, ఈ యత్నాన్ని న్యాయవిరుద్దమైనదిగా పిలిచారు. దీనిని పరిష్కరించడానికి, గిజాకు గౌరవనీయమైన అభ్యర్థిత్వం ఇవ్వబడింది.^[15][18] ఫలితాలను జూలై 7 2007న ప్రకటించారు:^[16]

అద్భుతం	కట్టడం మొదలైన రోజు	ప్రాంతం
గ్రేట్ వాల్ అఫ్ చైనా	5వ శతాబ్దం BCE – 16వ శతాబ్దం CE	చైనా
పెట్ర	c.100 బి.సి.ఇ.లో పూర్తైనది	జోర్డాన్
క్రిస్ట్ అఫ్ రెడీమర్	1931, 12అక్టోబరులో తెరిచారు	బ్రెజిల్
మాచు పిచ్చు	c.1450	పెరూ
చిచెన్ ఇట్జా	c.600	మెక్సికో
రోం నగరంలోని కొల్లోసియం(పెద్ద క్రీడా ప్రదర్శనశాల)	80 సి.ఇలో పూర్తైనది	ఇటలీ
తాజ్ మహల్	c.1648లొ పూర్తైనది	భారతదేశం
గ్రేట్ పిరమిడ్ (గౌరవనీయులైన అభ్యర్థి)	c.2560బి.సి.ఈ.లో పూర్తైనది	ఈజిప్ట్

ప్రపంచ సహజసిద్ధ ఏడు వింతలుసవరించు

ఇదేవిధంగా, ప్రపంచ ఏడు సహజ సిద్ధ వింతల జాబితానూ తయారు చేశారు. దీనిని సి.ఎన్.ఎన్. వారు ప్రకటించారు.^[17]

USA ప్రకారం ఈనాటి కొత్త ఏడు అద్భుతాలుసవరించు

నవంబర్ 2006లో అమెరికా జాతీయ వార్తా పత్రిక USA టుడే అమెరికా టెలివిజన్ షో గుడ్ మార్నింగ్ అమెరికా సంయోగంతో ఆరుగురు న్యాయాధిపతులచే కొత్తగా ఏడు అద్భుతాలను ఎంచుకొనిన జాబితాను వెల్లడిచేసింది.^[18][21] గుడ్ మార్నింగ్ అమెరికాలో ప్రపంచయోక్క అద్భుతాలు రోజుకి ఒకటి చొప్పున వారమంతా ప్రకటించారు. నవంబర్ 24న ప్రేక్షకుల స్పందన ఆధారంగా ప్రపంచపు ఎనిమిదవ అద్భుతాన్ని ఎంచుకున్నారు.^[19][22]

సంఖ్య	అద్భుతము	ప్రాంతం
1	పోటలా పాలస్	లాసా, టిబెట్, చైనా
2	ప్రాచీనమైన జెరూసలెం	జెరూసలెం, ఇజ్రాయిల్
3.	పోలార్ ఐస్ కాప్స్	ధృవ ప్రాంతములు
4	పపహనౌమొకువకెఅ నావికా కట్టడం	హవాయీ, యునైటెడ్ స్టేట్స్
5	ఇంటర్నెట్	అంతటా
6	మయ రుఇన్స్	యుకతాన్ పెనిన్సులా, మెక్సికో
7	సేరెంగేటి, మసాయి మారా యొక్క గ్రేట్ మైగ్రేషన్	టాంజానియా, కెన్యా
8	గ్రాండ్ కేనయోన్ (ప్రేక్షకుడి ఎంచుకోపడిన ప్రపంచపు ఎనిమిదవ అద్భుతం)	ఆరిజోనా, యునైటెడ్ స్టేట్స్

ప్రపంచపు ఏడు ప్రకృతి అద్భుతాలుసవరించు

మిగిలిన అద్భుతాల జాబితాలలాగానే, ప్రపంచంలోని ఏడు ప్రకృతి అద్భుతాలకు కూడా ఏకీభావం లేదు, ఎందుకంటే ఆ జాబితా యెంత పెద్దగా ఉండాలి అనే దానిమీద చర్చ ఉండటంవల్ల. చాలా జాబితాలలో ఒకదాన్ని CNN వారు సంగ్రహించారు:^[20]

న్యూ7వండర్స్ అఫ్ నేచర్ అనేది ప్రపంచ వ్యాప్తంగా జరిగిన ఎన్నికలో ప్రజలచే ఎంచుకోబడిన ఏడు ప్రకృతి అద్భుతాల జాబితాను ఏర్పరచటానికి చేసిన ఏకకాల ప్రయత్నం, దీనిని నిర్వహించినవారు న్యూ ఓపెన్ వరల్డ్ కార్పొరేషన్ (NOWC), వీరే న్యూ సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ ప్రచారాన్ని నడిపారు.

నీటి లోపల ఏడు అద్భుతాలుసవరించు

ప్రపంచంలోని నీటిలోపల ఏడు అద్భుతాల జాబితాను CEDAM ఇంటర్నేషనల్ వారు రచించారు, అమెరికాకు చెందిన లాభాపేక్షలేని డైవర్లు సముద్ర రక్షణకు, పరిశోధనకు అంకితం చేశారు.

1989లో CEDAM గౌరవసభ్యులైన సముద్ర శాస్త్రవేత్తలను Dr. యుజేనీ క్లార్క్ తో సహా విభాగంగా చేసి, వారి అభిప్రాయం ప్రకారం రక్షణ చేయదగ్గ నీటిలోపల ప్రాంతాలను ఎంచుకున్నారు. ఫలితాలను వాషింగ్టన్ DC లోని ది నేషనల్ ఎక్వేరియంలో లాయడ్ బ్రిడ్జ్ ప్రకటించారు, ఇతను TV యొక్క సీ హంట్ నటుడు :^[21][25]^[22][26]

పారిశ్రామిక ప్రపంచపు ఏడు అద్భుతాలుసవరించు

బ్రిటిష్ రచయిత డెబొరహ్ కాడ్బురీ రాసిన సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది ఇండస్ట్రియల్ వరల్డ్ పుస్తకంలో పంతొమ్మిదవ శతాబ్దం, ఇరవయ్యో శతాబ్ద ఆరంభంలో ఏడు గొప్ప ఇంజనీరింగ్ అద్భుతాల కథలను చెప్పాడు. 2003లో BBC ఏడు భాగాల డాక్యుమెంటరీ క్రమమును ఆ పుస్తకం మీద చేసింది, ప్రతి భాగంలో అద్భుతాలలో ఒక కట్టడం గురించి నాటకరూపంగా ఇవ్వబడింది. పారిశ్రామిక ప్రపంచపు ఏడు వింతలు:

ప్రపంచపు యాత్రా అద్భుతాలుసవరించు

యాత్రా రచయిత హోవార్డ్ హిల్ల్మన్ , మనిషిచే చేయబడిన వాటి జాబితాలు సంగ్రహం చేసిన చాలా మందిలో వారిలో ఒకరు ^[23] , సహజమైనవి కూడా ఉన్నాయి ^[24]

మానవుడు సృష్టించిన యాత్రా అద్భుతాలుసవరించు

సహజమైన యాత్ర అద్భుతాలుసవరించు

ఇవి కూడా చూడండిసవరించు

ప్రపంచపు ఎనిమిదవ అద్భుతం
వరల్డ్ హెరిటేజ్ లిస్ట్ – ఈ జాబితాలో విశ్వంలో అసాధారణ విలువ ఉన్న UNESCO క్రింద ఉన్న 800 సైట్ల జాబితాలు ఉన్నాయి
ఏడు అద్భుతాల యొక్క జాతీయ జాబితా
సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ఫోర్ (ఫోర్ అబ్బే, ఐర్లాండ్ )
సెవెన్ బ్లన్డర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ —మహాత్మా గాంధీచే ఇవ్వబడిన జాబితా
ప్రాచీన ప్రపంచ వింతలు
మధ్యయుగ ప్రపంచ వింతలు
నవీన ప్రపంచ వింతలు

మూలాలుసవరించు

↑ అనోన్. (1993)ది ఆక్స్ఫర్డ్ ఇల్లాస్ట్రేటెడ్ ఎన్సైక్లోపిడియా మొదటి ప్రచురణ ఆక్స్ఫర్డ్:ఆక్స్ఫర్డ్ యూనివర్సిటీ
↑ ^2.0 ^2.1 I H ఏవన్స్ (రివైజర్ ser), బ్రెవేర్'స్ డిక్షనరీ అఫ్ ఫ్రేజ్ అండ్ ఫేబుల్ (సెంటెనరి ఎడిషన్ ఫోర్త్ యింప్రేషన్ (కర్రెక్టేడ్); లండన్: కాస్సేల్, 1975), పేజ్ 1163
↑ ^3.0 ^3.1 హెరెవార్డ్ కార్రింగ్టన్ (1880–1958), "ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ : ఏన్షియంట్, మిడీవల్ అండ్ మోడర్న్", కారింగ్టన్ కలెక్షన్ లో తిరిగి ముద్రించారు (2003) ISBN 0-7661-4378-3, పేజ్ 14.
↑ ఎడ్వర్డ్ లథం. ఎ డిక్షనరీ అఫ్ నేమ్స్, నిక్నేమ్స్ అండ్ సర్నేమ్స్, అఫ్ పర్సన్స్, ప్లేసెస్ అండ్ థింగ్స్ (1904), పేజ్ 280.
↑ ఫ్రాన్సిస్ ట్రెవెల్యాన్ మిల్లెర్ , వుడ్రో విల్సన్ , విల్లియం హోవార్డ్ తాఫ్ట్, థియోడోర్ రూస్వెల్ట్. అమెరికా, ది ల్యాండ్ వుయ్ లవ్ (1915), పేజ్ 201
↑ Palpa, as You Like it, page 67)
↑ The Complete Idiot's Guide to the Crusades (2001, page 153))
↑ The Rough Guide To England (1994, page 596))
↑ The Catholic Encyclopedia, v.16 (1913), page 74
↑ New Seven Wonders
↑ Reuters via ABC News Australia "Opera House snubbed as new Wonders unveiled" 7 July 2007
↑ అమెరికన్ సొసైటీ అఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్ సెవెన్ వండర్స్
↑ న్యూ సెవెన్ వండర్స్
↑ ఫైనలిస్ట్ పేజ్
↑ ఈజిప్టు యాన్గార్డ్ అట్ న్యూ వండర్స్ ఐడియా
↑ ర్యుటర్స్ వయా ABC న్యూస్ ఆస్ట్రేలియా "ఒపేరా హౌస్ స్నాబ్డ్ యాజ్ న్యూ వండర్స్ అన్వీల్డ్ " 7 జూలై 2007
↑ CNN Natural Wonders
↑ న్యూ సెవెన్ వండర్స్ పానెల్
↑ ది వరల్డ్ 'స్ 8th వండర్:రీడర్స్ పిక్ ది గ్రాండ్ కాన్యాన్
↑ CNN నాచురల్ వండర్స్
↑ "అండర్వాటర్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్". Archived from the original on 2009-04-21. Retrieved 2013-09-21.
↑ "2nd లిస్ట్ అఫ్ అండర్వాటర్ వండర్". Archived from the original on 2007-09-28. Retrieved 2013-09-21.
↑ Hillman, Howard. "World's top 10 man-made travel wonders". Hillman Quality Publications. Archived from the original on 2007-06-29. Retrieved 2007-07-07.
↑ Hillman, Howard. "World's top 10 natural travel wonders". Hillman Quality Publications. Archived from the original on 2007-07-05. Retrieved 2007-07-07.

మరింత చదవడానికిసవరించు

ఆష్, రుస్సేల్l, "గ్రేట్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ ". డార్లింగ్ కిందర్స్లె 2000) ISBN 978-0751328868
కాక్స్, రెజ్, అండ్ నీల్ మొర్రిస్, "ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది మోడర్న్ వరల్డ్ ". చెల్సీ హౌస్ పబ్లికేషన్స్: లైబ్రరీ. అక్టోబరు 2000 ISBN 0-7910-6047-0
కాక్స్, రెజ్, నీల్ మొర్రిస్, అండ్ జేమ్స్ ఫీల్డ్, "ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది మెడీవల్ వరల్డ్ ". ఛెల్సెఅ హౌస్ పబ్లికేషన్స్: లైబ్రరీ. అక్టోబరు ౨౦౦౦ ISBN 0-7910-6047-0
డి'ఎపిరో, పీటర్, అండ్ మేరీ డెస్మొన్ద్ పింకోవిష్, "వాట్ ఆర్ ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ ? అండ్ 100 అదర్ గ్రేట్ కల్చరల్ లిస్ట్స్ ". యాంకర్ డిసంబరు 1, 1998. ISBN 0-385-49062-3
మొర్రిస్, నీల్, "ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది నాచురల్ వరల్డ్ ". ఖ్రిసలిస్ బుక్స్ డిసంబరు 30, 2002. ISBN 1-84138-495-X

ఇతర పఠనాలుసవరించు

Ash, Russell, "Great Wonders of the World". Dorling Kindersley. 2000. ISBN 978-0751328868
Cox, Reg, and Neil Morris, "The Seven Wonders of the Modern World". Chelsea House Publications: Library. October 2000. ISBN 0-7910-6048-9
Cox, Reg, Neil Morris, and James Field, "The Seven Wonders of the Medieval World". Chelsea House Publications: Library. October 2000. ISBN 0-7910-6047-0
D'Epiro, Peter, and Mary Desmond Pinkowish, "What Are the Seven Wonders of the World? and 100 Other Great Cultural Lists". Anchor. December 1, 1998. ISBN 0-385-49062-3
Morris, Neil, "The Seven Wonders of the Natural World". Chrysalis Books. December 30, 2002. ISBN 1-84138-495-X

బయటి లింకులుసవరించు

సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది మోడరన్ వరల్డ్ – అమెరికన్ సొసైటీ అఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్ చే సంగ్రహించబడిన నవీన అద్భుతాలు
WonderClub.com - a "list of lists", with information about most wonders.
Seven Wonders of the Modern World - a list of modern wonders compiled by the American Society of Civil Engineers
Video about the Seven Wonders of the Modern World, a virtual satellite tour made with Google Earth [02:38]
Seven Wonders of Chicago - A list compiled by the Chicago Tribune and voted on by readers.
Europe's Greatest Wonders - a website searching for the greatest human construction achievements in Europe.
The New 7 Wonders of the World - A new list of seven wonders of the world.
7 Wonders of the World Collections - sets of seven abandoned, deserted, underwater and underground wonders of the world.

[Anon-1] అనోన్. (1993)ది ఆక్స్ఫర్డ్ ఇల్లాస్ట్రేటెడ్ ఎన్సైక్లోపిడియా మొదటి ప్రచురణ ఆక్స్ఫర్డ్:ఆక్స్ఫర్డ్ యూనివర్సిటీ

[brewers-2] 2.0 ^2.1 I H ఏవన్స్ (రివైజర్ ser), బ్రెవేర్'స్ డిక్షనరీ అఫ్ ఫ్రేజ్ అండ్ ఫేబుల్ (సెంటెనరి ఎడిషన్ ఫోర్త్ యింప్రేషన్ (కర్రెక్టేడ్); లండన్: కాస్సేల్, 1975), పేజ్ 1163

[carrington-3] 3.0 ^3.1 హెరెవార్డ్ కార్రింగ్టన్ (1880–1958), "ది సెవెన్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్ : ఏన్షియంట్, మిడీవల్ అండ్ మోడర్న్", కారింగ్టన్ కలెక్షన్ లో తిరిగి ముద్రించారు (2003) ISBN 0-7661-4378-3, పేజ్ 14.

[latham-4] ఎడ్వర్డ్ లథం. ఎ డిక్షనరీ అఫ్ నేమ్స్, నిక్నేమ్స్ అండ్ సర్నేమ్స్, అఫ్ పర్సన్స్, ప్లేసెస్ అండ్ థింగ్స్ (1904), పేజ్ 280.

[miller-5] ఫ్రాన్సిస్ ట్రెవెల్యాన్ మిల్లెర్ , వుడ్రో విల్సన్ , విల్లియం హోవార్డ్ తాఫ్ట్, థియోడోర్ రూస్వెల్ట్. అమెరికా, ది ల్యాండ్ వుయ్ లవ్ (1915), పేజ్ 201

[6] Palpa, as You Like it, page 67)

[7] The Complete Idiot's Guide to the Crusades (2001, page 153))

[8] The Rough Guide To England (1994, page 596))

[9] The Catholic Encyclopedia, v.16 (1913), page 74

[10] New Seven Wonders

[11] Reuters via ABC News Australia "Opera House snubbed as new Wonders unveiled" 7 July 2007

[12] అమెరికన్ సొసైటీ అఫ్ సివిల్ ఇంజనీర్స్ సెవెన్ వండర్స్

[13] న్యూ సెవెన్ వండర్స్

[14] ఫైనలిస్ట్ పేజ్

[15] ఈజిప్టు యాన్గార్డ్ అట్ న్యూ వండర్స్ ఐడియా

[16] ర్యుటర్స్ వయా ABC న్యూస్ ఆస్ట్రేలియా "ఒపేరా హౌస్ స్నాబ్డ్ యాజ్ న్యూ వండర్స్ అన్వీల్డ్ " 7 జూలై 2007

[17] CNN Natural Wonders

[18] న్యూ సెవెన్ వండర్స్ పానెల్

[19] ది వరల్డ్ 'స్ 8th వండర్:రీడర్స్ పిక్ ది గ్రాండ్ కాన్యాన్

[20] CNN నాచురల్ వండర్స్

[21] "అండర్వాటర్ వండర్స్ అఫ్ ది వరల్డ్". Archived from the original on 2009-04-21. Retrieved 2013-09-21.

[22] "2nd లిస్ట్ అఫ్ అండర్వాటర్ వండర్". Archived from the original on 2007-09-28. Retrieved 2013-09-21.

[23] Hillman, Howard. "World's top 10 man-made travel wonders". Hillman Quality Publications. Archived from the original on 2007-06-29. Retrieved 2007-07-07.

[24] Hillman, Howard. "World's top 10 natural travel wonders". Hillman Quality Publications. Archived from the original on 2007-07-05. Retrieved 2007-07-07.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]