యాడికి
యాడికి, ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అనంతపురం జిల్లాలోని ఒక గ్రామం, అదే పేరు గల మండలానికి కేంద్రం. యాడికి పట్టణం గుత్తి, తాడిపత్రికి మధ్యన ఉంది. తాడిపత్రి నుండి 24 కి.మీ. దూరంలోనూ, గుత్తి నుండి 27 కి.మీ.ల దూరంలోనూ ఉంది.పూర్వం యాడికిని వేడుకాపురం అనే పేరు ఉంది.
యాడికి | |
|---|---|
 యాడికి దగ్గరలోని అల్లూరుకోన | |
 | |
.svg)  యాడికి | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°3′0″N 77°52′48″E / 15.05000°N 77.88000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | అనంతపురం |
| మండలం | యాడికి |
| విస్తీర్ణం | 42.03 కి.మీ2 (16.23 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 24,018 |
| • జనసాంద్రత | 570/కి.మీ2 (1,500/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 12,288 |
| • స్త్రీలు | 11,730 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 955 |
| • నివాసాలు | 5,844 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 515408 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 594792 |
గణాంక వివరాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 5844 ఇళ్లతో, 24018 జనాభాతో 4203 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 12288, ఆడవారి సంఖ్య 11730. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 3317 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 243. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594792.[2].
విశేషాలు
మార్చుఊర్లోని చెన్నకేశవస్వామి ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం చెన్నకేశవస్వామి, లక్ష్మీదేవిల కళ్యాణం జరుపుతారు. చెన్నకేశవస్వామి ఆలయాన్ని కృష్ణదేవరాయల వంశస్థులు కట్టించారు. ఈ ఆలయంలో స్వామివారికి సాధారణంగా ఎడమవైపున ఉండే శంఖము కుడివైపున్నూ, కుడివైపు ఉండే చక్రం ఎడమవైపు ఉండటం విశేషం. యాడికి మధ్యన ఒక కొండ ఉంది. ప్రతి నాగులచవితికి ప్రజలు కొండపైన ఉన్న నాగభైరవ స్వామి గుడిని సందర్శించి పూజలు చేస్తారు.త్రిశూల్ సిమెంట్ కర్మాగారం, అల్ట్రాటెక్ సిమెంట్ కర్మాగారాలు యాడికి సమీపంలో ఉన్న పరిశ్రమలు.యాడికి తాలూకా కేంద్రంగా ఉండేది. కానీ 1859లో యాడికి తాలూకా గ్రామాలను గుత్తి, తాడిపత్రి తాలూకాలలో కలిపి యాడికి తాలూకాను రద్దుచేశారు. ఆ తర్వాత పట్టణం అంతగా అభివృద్ధి చెందలేదు.[3] యాడికి పట్టణం తాడిపత్రి తాలూకాలో భాగమైంది.[4] వేడుకపురం పేరు ఎలా అంటే యాడికిలో ఎక్కువగా వేడుకలు జరుగుతాయి. యాడికిలో ఎక్కువగా వర్షాధార పొలాలు ఉన్నాయి..[5]
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల యాడికిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల గుత్తిలోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురం లోనూ ఉన్నాయి.
గ్రామంలో ప్రముఖులు
మార్చు- చాగరి పద్మనాభరెడ్డి న్యాయవాది)
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుయాడికిలో కోనరోడ్డులో ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఉంది. ఒక 108 వాహనం సేవలు అందించేందుకు సిద్దంగా ఉంటుంది ఆసుపత్రిలో 3 వైద్యులు ఉన్నారు.సంత మార్కెట్ లో ప్రభుత్వ పశు వైద్య శాల ఉంది
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుయాడికిలో 8 ప్రైవేట్ వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఒక యం.బి.బి.యస్. ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి ప్రైవేట్ కొరియర్, పార్సిల్ సర్వీస్ ఉంది. గ్రామానికి తాడిపత్రి, గుత్తి ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 7కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 6కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 20 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉందిసిండికేట్ బ్యాంక్ యాడికి, స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా యాడికి, ఎ.డి.సి.సి బ్యాంకు యాడికి
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రాలు, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్తలు ఉన్నారు. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రంలు, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూము ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం ఉంది. సినిమా హాలు ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు9 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 24గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుయాడికిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు
ఉత్పత్తి
మార్చుయాడికిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుపారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
మార్చుస్టోన్ క్ల్రషింగు, బియ్యం
చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు
మార్చుపట్టు వస్త్రాలకు జిల్లాలో ధర్మవరం తరువాత యాడికి ప్రసిద్ధి గాంచింది
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుశ్రీ లక్ష్మీచెన్నకేశ్వస్వామివారి ఆలయం.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ Imperial gazetteer of India v. 17 - 1908 పేజీ.496
- ↑ Manual of the Bellary district By John Kelsall, Madras (India) పేజి. 5
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".