శంఖపుష్పం
శంఖపుష్పం (Clitoria ternatea; సంస్కృతం: श्वेतां, विष्णूक्रांता) పుష్పించే మొక్కలలో ఫాబేసి కుటుంబానికి చెందిన ఎగబ్రాకే మొక్క. వీటిని సంస్కృతంలో గిరికర్ణిక అని పిలుస్తారు.[1] విష్ణుక్రాంత పత్రి విష్ణుక్రాంత వృక్షానికి చెందినది. వినాయక చవితి రోజు చేసుకునే వరసిద్ధివినాయక ఏకవింశతి పత్రి పూజా క్రమములో ఈ ఆకు పదవది.
శంఖపుష్పం | |
---|---|
Clitoria ternatea vine | |
Scientific classification | |
Kingdom: | |
(unranked): | |
(unranked): | |
(unranked): | |
Order: | |
Family: | |
Genus: | |
Species: | C. ternatea
|
Binomial name | |
Clitoria ternatea |
ఈ మొక్కలు ఆసియా ఖండానికి చెందినవి. తర్వాత ప్రపంచమంతా విస్తరించాయి. ఈ ఆకు ముదురు పచ్చ రంగులో ఉంటుంది. ఆకారం సమంగా ఉంటుంది. పరిమాణం మధ్యస్థం. ఈ చెట్టు గుబురుచెట్టుగా పెరుగుతుంది.
పేర్లు
మార్చుఈ ఎగబ్రాకే మొక్క పుష్పాలు మానవ స్త్రీల యోని (Vulva) ఆకారంలో ఉండడం వలన లాటిన్ భాషలో దీని ప్రజాతి పేరు "క్లిటోరియా (Clitoria)" క్లిటోరిస్ "(Clitoris)". (Synonyms: Clitoris principissae.) నుండి ఉత్పన్నమైనది.[2] టెర్నేటియా ("Ternatea") ఇండోనేషియా దేశంలో ఒక ప్రాంతం పేరు టెర్నేట్ (Ternate) నుండి వచ్చింది. తమిళం, తెలుగు, మళయాళం భాషలలో దీని పేరు శంఖం (Seashell) నుండి వచ్చింది.
ఉపయోగాలు
మార్చు- శంఖపుష్పాల కోసం కొన్ని తోటలలో పెంచుతారు.
- భూసారాన్ని పెంచడానికి కొన్ని ప్రాంతాలలో వాడుతారు.
- శంఖపుష్పాలను వివిధ దేవతలకు జరిపే పుష్పపూజలో ఉపయోగిస్తారు.[3]
- దీనిని చాలా శతాబ్దాలుగా ఆయుర్వేదంలో వివిధ రకాలైన రోగాల చికిత్సలో ఉపయోగిస్తున్నారు.[4]
- దీని వేరు విరేచనకారి, మూత్రము సాఫీగా వచ్చుటకు తోడ్పడును.
- దీని విత్తనములు నరముల బలహీనతను పోగొట్టుటకు వాడెదరు.
- ఆసియాలో దీని పుష్పాలను కొన్ని రకాల ఆహార పదార్ధాల వర్ణకంగా వాడుతున్నారు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ గిరికర్ణిక - శంఖపుష్పము, పవిత్రవృక్షాలు, తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానములు, తిరుపతి, 2006, పేజీ: 89.
- ↑ Pharmacopia Indica Awl
- ↑ "వినాయకుడి పత్రిలతో కరోనా సంహారం!". web.archive.org. 2021-10-04. Archived from the original on 2021-10-04. Retrieved 2021-10-14.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Mukherjee PK, Kumar V, Kumar NS, Heinrich M"The Ayurvedic medicine Clitoria ternatea-From traditional use to scientific assessment." J Ethnopharmacol. 2008 Sep 20;
బయటి లింకులు
మార్చు- "Plant of the Week—Clitoria ternatea". Archived from the original on 2007-08-09. Retrieved 2007-07-31.
- "Clitoria ternatea". Tropical Forages. Archived from the original on 2007-08-17. Retrieved 2007-07-31.
- Caldecott, Todd (2006). Ayurveda: The Divine Science of Life. Elsevier/Mosby. ISBN 0723434107. Contains a detailed monograph on Clitoria ternatea (Shankhapushpi) as well as a discussion of health benefits and usage in clinical practice. Available online at https://web.archive.org/web/20101005094410/http://www.toddcaldecott.com/index.php/herbs/learning-herbs/330-shankapushpi
- Clitoria Ternatea Picture and Video