హిందూ మతంలో పూజలు

హిందూమతంలో ఆరాధన అనేది సాధారణంగా ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ హిందూ దేవతలకు ఉద్దేశించిన మతపరమైన భక్తి. భక్తి లేదా భక్తి ప్రేమ భావం సాధారణంగా ప్రేరేపించబడుతుంది. ఈ పదం బహుశా హిందూ మతంలో ప్రధానమైనది, కానీ సంస్కృతం నుండి ఆంగ్లంలోకి ప్రత్యక్ష అనువాదం కష్టం. భౌగోళికం, భాషపై ఆధారపడి ఆరాధన అనేక రూపాలను తీసుకుంటుంది."[1]

దియా నూనె దీపాల ట్రే, దీపావళి పండుగలో భాగం
పూజ హిందూ ఆరాధన ఆచారాన్ని చిత్రీకరిస్తున్న బెంగాలీ మత ముద్రణ

దేవతలు

మార్చు

హిందూమతంలో చాలా మంది వ్యక్తిగత దేవుళ్లను (ఈశ్వర్లు) మూర్తులుగా పూజిస్తారు. ఈ జీవులు సర్వోత్కృష్టమైన బ్రహ్మం అంశాలు, సర్వోన్నత జీవి అవతారాలు లేదా దేవాస్ అని పిలవబడే గణనీయమైన శక్తివంతమైన సంస్థలు. ప్రతి దేవతకు సంబంధించి విశ్వాసం ఖచ్చితమైన స్వభావం భిన్నమైన హిందూ తెగలు, తత్వాల మధ్య మారుతూ ఉంటుంది.[2]

మూర్తి

మార్చు
 
సిందూర్ దుర్గా పూజ సమయంలో దుర్గామాత నుదుటిపై పూయడం

హిందూమతంలో, మూర్తి అనేది సాధారణంగా దైవిక ఆత్మను (మూర్త) వ్యక్తీకరించే చిత్రం లేదా విగ్రహాన్ని సూచిస్తుంది. భగవంతునితో లోతైన, వ్యక్తిగత ప్రేమ బంధాన్ని పెంపొందించుకోవడంపై కేంద్రీకృతమై ఉన్న భక్తి (భక్తి) పద్ధతులు తరచుగా మూర్తిలను ఆరాధించడం ఉంటాయి. [3]

పూజ లేదా ప్రత్యామ్నాయ లిప్యంతరీకరణ పూజ అనేది హిందువులు వివిధ దేవతలకు, విశిష్ట వ్యక్తులకు లేదా ప్రత్యేక అతిథులకు సమర్పించే ఒక మతపరమైన ఆచారం.[4]

హారతి

మార్చు
 
ఆరతి తీసుకోవడం దీవెన

ఆరతి అనేది హిందూ మతపరమైన ఆరాధన, పూజలో ఒక భాగం, దీనిలో నెయ్యి (శుద్ధి చేసిన వెన్న) లేదా కర్పూరంలో నానబెట్టిన వత్తుల నుండి కాంతిని ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ దేవతలకు సమర్పిస్తారు. [5]

హోమం, యజ్ఞం

మార్చు
 
యజ్ఞం నిర్వహిస్తున్నారు

హోమం లేదా హవన్ అని కూడా పిలుస్తారు. హోమం అనేది సంస్కృత పదం, ఇది ఏదైనా ఆచారాన్ని సూచిస్తుంది. దీనిలో నైవేద్యాలను పవిత్రమైన అగ్నిగా చేయడం ప్రాథమిక చర్య. ప్రస్తుతం, హోమం/హోమం, హవనం అనే పదాలు యజ్ఞం అనే పదంతో పరస్పరం మారతాయి. [6]

పదార్థాలు, వస్తువులు

మార్చు

నెయ్యి, ధూపం, కుంకుమ, మర్రిచెట్టు, పాలు, గంధం, తులసి, విభూతి వంటివి హిందూ ఆరాధనలో సాధారణంగా ఉపయోగించే పదార్ధాలు. ఉపయోగించే వస్తువులలో బలిపీఠం, అరటి ఆకులు, భోగులు, కొబ్బరికాయలు, దియా (నూనె దీపాలు), దండలు, ప్రసాదం, శంఖం, తిలకం ఉన్నాయి.[7]

ప్రసాదం

మార్చు
 
ప్రసాద్ (భోగ్)

ప్రసాదం అనేది ఔదార్యానికి సంబంధించిన మానసిక స్థితి, అలాగే ఒక భౌతిక పదార్ధం, ఇది మొదట దేవతకి సమర్పించి, తర్వాత వినియోగించబడుతుంది.[8]

తిలకం

మార్చు
 
శ్రీ వైష్ణవ తిలక గుర్తు ఉన్న హిందూ వ్యక్తి

తిలకం లేదా టిక అనేది నుదిటిపై కొన్ని సందర్భాల్లో తల పైభాగానికి ధరించే గుర్తు. తిలకను రోజువారీ లేదా ప్రత్యేక మతపరమైన సందర్భాలలో మాత్రమే, వివిధ ఆచారాల ఆధారంగా ధరించవచ్చు.[9]

 
నవరాత్రి గోలు సమయంలో కోయంబత్తూరు, తమిళనాడులో భజన

భజన అనేది ఏదైనా రకమైన భారతీయ భక్తి పాట. దీనికి స్థిరమైన రూపం లేదు: ఇది మంత్రం లేదా కీర్తన వలె సరళంగా ఉండవచ్చు లేదా శాస్త్రీయ రాగాలు, తాళాల ఆధారంగా సంగీతంతో కూడిన ద్రుపద్ లేదా కృతి వలె అధునాతనంగా ఉండవచ్చు. [10]

మంత్రం

మార్చు
 
జప మాల, లేదా జప పూసలు, 108 పూసలతో పాటు తలపూసను కలిగి ఉంటుంది

మంత్రం అనేది ధ్వని, అక్షరం, పదం లేదా పదాల సమూహం, ఇది "పరివర్తనను సృష్టించడం" చేయగలదని పరిగణించబడుతుంది. మంత్రానికి సంబంధించిన పాఠశాల, తత్వశాస్త్రం ప్రకారం దీని ఉపయోగం, రకం మారుతూ ఉంటుంది. [11]

వ్రతం

మార్చు
 
ముంబయిలోని గణేష్ చతుర్థిలో గణేశ నిమజ్జనం
 
గంగా నదిపై తాత్కాలిక వంతెనపై ఊరేగింపు, అలహాబాద్ వద్ద కుంభమేళా, 2001

హిందూమతం సందర్భంలో, వ్రత అనే పదం ఒకటి లేదా అనేక కోరికల నెరవేర్పు కోసం దైవిక ఆశీర్వాదాన్ని సాధించాలనే ఉద్దేశ్యంతో కొన్ని బాధ్యతలను నిర్వర్తించే మతపరమైన ఆచారాన్ని సూచిస్తుంది. [12]

మూలాలు

మార్చు
  1. Klaus Klostermaier|Klostermaier, Klaus. Hinduism: A Beginner’s Guide. 2nd. Oxford: OneWorld Publications, 2007.
  2. Lindsay Jones, ed. (2005). Gale Encyclopedia of Religion. Vol. 11. Thompson Gale. pp. 7493–7495. ISBN 0-02-865980-5.
  3. Naidoo, Thillayvel (1982). The Arya Samaj Movement in South Africa. Motilal Banarsidass. p. 158. ISBN 81-208-0769-3.
  4. "MurtiPuja is best all the time". MurtiPuja is best all the time. Why is it so?. Retrieved 2020-11-25.
  5. Encyclopædia Britannica (2011). http://www.britannica.com/EBchecked/topic/151828/darshan darshan.
  6. Glossary of: Svoboda, Robert (1993). Aghora II: Kundalini. Las Vegas: Brotherhood of Life. ISBN 0-914732-31-5. Archived from the original on 2015-05-07. Retrieved 2021-12-26.
  7. Mehta, Kiran K. (2008). Milk, Honey, and Grapes. Mumbai: Kiran K. Mehta. p. 103. ISBN 978-1-4382-0915-9.
  8. Glossary of Sanskrit Terms in Integral Yoga Literature
  9. "Which plants and trees in India are considered divine?". The Statesman. 2019-11-08. Retrieved 2020-01-01.
  10. Haberman, David L. "Faces in the trees." Journal for the Study of Religion, Nature and Culture 4, no. 2 (June 1, 2010): 173-190. ATLA Religion Database with ATLASerials, EBSCOhost (accessed February 4, 2014).
  11. David Courtney: http://www.chandrakantha.com/articles/indian_music/bhajan.html Archived 2021-03-15 at the Wayback Machine
  12. "Kirtan". Archived from the original on 21 August 2009. Retrieved 28 December 2011.