గానుగపాడు (తిరువూరు)
గానుగపాడు ఎన్టీఆర్ జిల్లా, తిరువూరు మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన తిరువూరు నుండి 13.5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 82.9 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1728 ఇళ్లతో, 6164 జనాభాతో 2357 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3158, ఆడవారి సంఖ్య 3006. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1578 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 30. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588974. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం కృష్ణా జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2] [3].ఇది సముద్రమట్టానికి 73 మీ.ఎత్తులో ఉంది.
గానుగపాడు (తిరువూరు) | |
|---|---|
 | |
.svg)  గానుగపాడు (తిరువూరు) | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 17°1′33.636″N 80°34′31.584″E / 17.02601000°N 80.57544000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ఎన్టీఆర్ |
| మండలం | తిరువూరు |
| విస్తీర్ణం | 23.57 కి.మీ2 (9.10 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 6,164 |
| • జనసాంద్రత | 260/కి.మీ2 (680/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 3,158 |
| • స్త్రీలు | 3,006 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 952 |
| • నివాసాలు | 1,728 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521227 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 588974 |
సమీప గ్రామాలు
మార్చుగ్రామ చరిత్ర
మార్చుఈ గ్రామానికి చాలా చరిత్ర ఉంది. నిజాం పరిపాలనలో ఆనాడు ఈ గ్రామం వరంగల్లు జిల్లాలోని మధిర పరిధిలో ఉండేది. ఈ గ్రామం మీదుగా ఆంధ్రాలోని తిరువూరు తాలూకా లోనికి అక్కడ నుండి సరకులు రవాణా చేసేటప్పుడు సరిహద్దులో పన్నులు వసూళ్ళు వేసేవారు. ఈ గ్రామానికి సమీపంలో గల ఒక భవనంలో సరిహద్దు తనిఖీ కేంద్రం (చెక్‌పోస్ట్) ఏర్పాటుచేసి, నాకాబందీ ఏర్పాటుచేసేవారు. రజాకారుల ఉద్యమకాలంలో కేంద్రంగా కొనసాగిన గ్రామచావడిని ప్రస్తుతం, రెవెన్యూ కార్యదర్శి కార్యాలయంగా ఉపయోగించుచున్నారు. ఆ రోజులలో చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలవారు సమావేశమై గానుగపాడు రిపబ్లిక్ కమిటీ ని ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. ఆ కమిటీలో ఒక ముఖ్యమంత్రినీ, ఒక గవర్నరునూ, ఇంకొందరు మంత్రులనూ, రిపబ్లిక్ ఆర్గనైజరునూ, సభ్యులనూ, అండర్‌గ్రౌండ్ వర్కర్లనూ ఎన్నుకొని స్వయం ప్రతిపత్తిని ప్రకటించుకున్నారు. రక్షణ్ కొరకు అప్పట్లోనే వీరు ఇక్కడ ఆయుధాలను తయారు చేసుకునేవారు. తిరువూరు తాలూకా చనుబండ, తిరువూరు, పెద్దవరం, తునికిపాడు గ్రామాలలో తేలంగాణా కాంగ్రెస్ కార్యాలయానౌ అధికారికంగా ఏర్పాటుచేసి, కార్యకలాపాలను సాగించేవారు. గ్రామాలలోనికి వచ్చే తెలంగాణా ప్రజలకు సహాయ సహకారాలు అందించేవారు.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి తిరువూరులో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల తిరువూరులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ విజయవాడలో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగానుగపాడులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో9 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఏడుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుగానుగపాడులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. సామాన్య మీసేవా కేంద్రం కలదు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. తిరువూరు, కంభంపాడు నుండి రోడ్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్: విజయవాడ 73 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు S B I.ఉన్నది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుగానుగపాడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: లేదు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 1149 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 624 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 15 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 54 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 508 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 300 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 278 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుగానుగపాడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- చెరువులు: 278 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుగానుగపాడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుపారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
మార్చుపారిశ్రామిక పరిశ్రమలు ఏమీ లేవు.
గ్రామ ప్రముఖులు
మార్చుకొత్తపల్లి అమృతం:ఈ గ్రామంలో, కొత్తపల్లి అమృతం అను ఒక స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు ఉన్నారు. 3 ఏళ్ళపాటు సైన్యంలో గూడా పనిచేసారు. తరువాత కనుమూరు, ఎరుకుపాడు గ్రామాలలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలలలో 40 ఏళ్ళపాటు ఉపాధ్యాయులుగా పనిచేశారు. ఇతను తన 92వ ఏట, 19,ఫిబ్రవరి-2014న, తన నివాసంలో, అనారోగ్యంతో కన్నుమూశారు.
కొత్తపల్లి శామ్యూల్ జవహర్: కొత్తపల్లి అమృతం చిన్న కుమారుడg శామ్యూల్ జహహర్, బి.యే.,బి.ఎడ్.,పి.జి.డిప్.(పర్యాటకం) చదివి పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా కొవ్వూరు మండలంలోని కుమారధామ గ్రామ పాఠశాలలో ఉపాధ్యాయులుగా పనిచేస్తున్నారు. ఇతను ఎ.పి.టి.ఎఫ్. జిల్లా అధ్యక్షుడు పనిచేస్తున్నాడు. ఇతను 2014,మే-7న జరిగిన సాధారణ ఎన్నికలలో కొవ్వూరు శాసనసభకు తెలుగు దేశం పార్టీ తరపున పోటీ చేయగా, 12వేలకు పైగా ఓట్ల మెజారిటీతో ఘనవిజయం సాధించాడు. 2017, ఏప్రిల్ - 2న ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ఎక్సైజ్ శాఖామంత్రిగా, పదవీ బాధ్యతలను చేపట్టినారు.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 6046. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 3129, స్త్రీల సంఖ్య 2917, గ్రామంలో నివాసగృహాలు 1491 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 2357 హెక్టారులు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".