దౌల్తాబాద్
దౌలతాబాద్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, సంగారెడ్డి జిల్లా, హథ్నూర మండలంలోని గ్రామం.[1]
| దౌల్తాబాద్ | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
 |
|
  దౌల్తాబాద్ |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°42′38″N 78°12′32″E / 17.710599366816624°N 78.20901988468064°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | సంగారెడ్డి |
| మండలం | హథ్నూర |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | ఎల్లదాసు |
| - భాజాప | మహేశ్ |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 4,579 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 2,311 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 2,268 |
| - గృహాల సంఖ్య | 1,041 |
| పిన్ కోడ్ | 502296 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | 08458 |
ఇది మండల కేంద్రమైన హథ్నూర నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన సంగారెడ్డి నుండి 20 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
మార్చు2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మెదక్ జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2]
గణాంక వివరాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1041 ఇళ్లతో, 4579 జనాభాతో 474 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2311, ఆడవారి సంఖ్య 2268. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 857 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 129. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573797[3].పిన్ కోడ్: 502296.
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుదౌల్తాబాద్ గ్రామం వాణిజ్య కేంద్రంగా వర్థిల్లుతోంది. మెదక్ జిల్లాలో అరితి దుకాణాల్లో రెండవ స్థానంలో ఈ గ్రామం ఉంది. ఈ గ్రామం మధ్యన ఉన్న గాంధీ విగ్రహం ఈ గ్రామానికి ఎంతో వన్నె తెస్తోంది. ఈ మధ్యనే నిర్మితమైన సిమెంట్ రోడ్డు ఈ గ్రామానికి ప్రత్యేక ఆకర్షణ. ఎంతో మంది విద్యార్థులు ఉన్నత చదువులు చదివి... హైదరాబాద్తో పాటు దేశంలోని పలు ప్రాంతాలు, అలాగే అమెరికాలో కూడా ఉద్యోగం చేస్తున్నారు. విద్యాపరంగా ఈ గ్రామం ఉన్నత స్థాయిలో ఉంది. అయితే విద్యార్థులకు ప్రధానంగా కావాల్సిన లైబ్రరీ లేకపోవడం ఈ గ్రామానికి మైనస్ పాయింటని చెప్పొచ్చు. అలాగే క్రీడా మైదానం లేకపోవడం... ఉన్నత పాఠశాల దగ్గర ఉన్న గ్రౌండ్ చాలా చిన్నగా ఉండటం, కొంత భాగం కబ్జాలో ఉండటం. గ్రౌండ్ కు దగ్గర్లోనూ నివాస ప్రాంతాలు ఉండటంతో పిల్లలు క్రీడలకు దూరమవుతున్నారు. ఒకప్పుడు ఈ గ్రామంలో క్రికెట్ చక్కని ఆదరణ ఉండేది. ప్రస్తుతం పిల్లలు టీవీలు, సినిమాలపై మోజు పెంచుకుంటుండటంతో ఆటలు అంతరించిపోతున్నాయి.
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
మార్చుదౌలతాబాద్. దౌలత్ అంటే ఉర్దూలో డబ్బు అని అర్థం. ఒకప్పుడు ఈ గ్రామంలో ఎవరి ఇంట్లో చూసిన డబ్బుల రాశులే ఉండేవట. అంటే ఈ గ్రామం మొత్తం ధనవంతులమయం అన్నమాట. ఈ గ్రామానికి ఇంతకుముందు ఉన్న పేరు కొత్తపేట. అంటే కొత్తగా ఏర్పడిన ఒక కాలనీ లాంటిది. అయితే ఈ గ్రామం ఏర్పడి వంద సంవత్సరాలకు పైగానే అయిందని పెద్దలు చెబుతుంటారు.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
సమీప జూనియర్ కళాశాల హథ్నూరలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కాసల్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ సంగారెడ్డిలో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల హథ్నూరలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం సంగారెడ్డిలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల హైదరాబాదు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుదౌలతాబాద్ (మెదక్) లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుఈ గ్రామంలో తీవ్ర మంచినీటి ఎద్దడి ఉంది. వేసవికాలం వచ్చిందంటే చాలు నీటికి కటకటే.గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుదౌలతాబాద్ (మెదక్) లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
బస్సు సౌకర్యం ఉంది. సంగారెడ్డి నుంచి నర్సాపూర్ వైపు వచ్చే బస్సులు ఎక్కాలి. అలాగే నర్సాపూర్ నుంచి సంగారెడ్డి, జోగిపేటకు వెళ్ళే బస్సులు ఎక్కాలి. పటాన్ చెరువు నుంచి దౌల్తాబాద్ బస్సును ఎక్కాలి. అలాగే ఆటోలు భారీగా తిరుగుతాయి.గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుదౌలతాబాద్ (మెదక్) లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 77 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 35 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 62 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 282 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 80 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుదౌలతాబాద్ (మెదక్) లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు* చెరువులు: 70 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుదౌలతాబాద్ (మెదక్) లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుదేవాలయాలు
మార్చుఈ గ్రామంలో ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం "శ్రీ భవానీ సహిత స్పటిక లింగేశ్వర స్వామి" వారి దేవాలయం ఉంది
మూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 222 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "సంగారెడ్డి జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-12-28. Retrieved 2022-08-16.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".