మాగాం
మాగాం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రములోని డాక్టర్ బి.ఆర్. అంబేద్కర్ కోనసీమ జిల్లా అయినవిల్లి మండలానికి చెందిన ఒక అందమైన గ్రామం.[2]
మాగాం | |
|---|---|
 | |
.svg)  మాగాం | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°37′57.684″N 82°2′53.484″E / 16.63269000°N 82.04819000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కోనసీమ |
| మండలం | అయినవిల్లి |
| విస్తీర్ణం | 5.83 కి.మీ2 (2.25 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 4,069 |
| • జనసాంద్రత | 700/కి.మీ2 (1,800/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 2,067 |
| • స్త్రీలు | 2,002 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 969 |
| • నివాసాలు | 1,180 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 533577 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 587778 |
ఇది మండల కేంద్రమైన ఐనవిల్లి నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన అమలాపురం నుండి 13 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. ఐదు వందల సంవత్సరాల చరిత్రను నిక్షిప్తం చేసుకున్న గ్రామం మాగం. ఈ గ్రామంపై సీనియర్ జర్నలిస్టు అళహరి శ్రీనివాసాచార్యులు రాసిన పరిశోధనాత్మక చరిత్రలో అనేక ఆసక్తికరమైన విషయాలు కనిపిస్తాయి. మాగాపు శరభకవికి ఈ గ్రామాన్ని దత్తత ఇచ్చినట్టు, అందుకే ఈ గ్రామానికి మాగాం అన్న పేరు స్థిరపడినట్టు శ్రీనివాసాచార్యులు రాసిన చరిత్రలో కనిపిస్తుంది. ఒకప్పుడు ఇదో అగ్రహారం.
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4,240.[3] ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,121, మహిళల సంఖ్య 2,119, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,079 ఉన్నాయి.
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1180 ఇళ్లతో, 4069 జనాభాతో 583 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2067, ఆడవారి సంఖ్య 2002. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1323 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 56. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 587778[4].
గ్రామ విశేషాలు
మార్చు"కోనసీమ"గా ప్రసిధ్ది చెందిన ఈ మండల పరిసర ప్రాంతాలు చాలా అందంగా ఉంటాయి. కొబ్బరి తోటలు, గోదావరి నది ఒడ్డు, పచ్చని పొలాలు, కాలువలు ఇంకా ఎన్నో ప్రకృతి అందాలు ఈ ప్రాంతంలో ఉన్నాయి. పాడిపంటలతో మాగాం ఎప్పుడూ పచ్చగా కళ కళలాడుతూ ఉంటుంది. ఈ ఊరికి సరిహద్దుగా అనాతవరం, విలస, ముక్తేశ్వరం, తొత్తరమూడి, కే. జగన్నాధపురం, పోతుకుర్రు గ్రామాలు ఉన్నాయి. "శివాలయం", భోను దగ్గర "కనకదుర్గమ్మ గుడి", చాకలోళ్ళ చెరువు దగ్గర "రావులమ్మ", సీతారామ, సుబ్రమణ్యేశ్వర దేవాలయాలు ఉన్నాయి.మాగాం అందాలను మూడుముళ్ళు,, పెళ్ళీఛూపులు సినిమాలలో ఛూడవఛ్ఛు. ఇక్కద మల్లీశ్వర, జనార్దన ఆలయాలు ఛాలా పాతవి. ఆంగ్లంలో ఈ ఊరు పేరు తిరగ రాసిన అదే వస్తుంది. ఏటు ఛూసిన అందమే ఈ మాగాం.
చరిత్రలో మాగాం
మార్చుపెద్దాపురం ప్రభువులు మాగాపు శరభ కవిగారి పేరు వినడమేగాని ఆయననెప్పుడూ చూసిఉండలేదు. ఒకసారి ఆ రాజుగారు స్వయంగా ముమ్మిడివరం దాపున ఉన్న మాగాం గ్రామానికి వెళ్ళేసరికి అక్కడ పుట్టగోచీ పెట్టుకుని తన అరటితోటలో మొక్కలకు గొప్పులు తవ్వుతున్న శరభ కవిగారు కనిపించారట. రాజు గారికి ఏమనిపించిందో ఏమో గాని కవిగారు వినేటట్లుగానే "ఇతడేనా శరభ కవి" అన్నాడట. ఈ ఏకవచన ప్రయోగానికి కవిగారికి మనసునొచ్చిందేమో "వత్సవయి తిమ్మక్ష్మావిభుండీతడా..." అంటూ తానూ ఏక వచన ప్రయోగం చేస్తూ ఆశువుగా ఒకటి కాదు రెండుకాదు ఏకంగా అరవై పద్యాలు చెప్పాడట. ఆ విధంగా రాజుగారు తెలిసో తెలియకో తనను ఒక్కసారి ఏకవచంలో సంబోధిస్తే, కవిగారు ఆయనను 60 సార్లు ఏకవచనంలో సంబోధించి కసి దీర్చుకున్నాడన్నమాట.ఆయన ఎంత విద్వత్కవి కాకపోతే ఉన్నపాటున అనర్గళంగా 60 పద్యాలను ఆశువుగా చెప్పగలడు. అటువంటి కవిగారికి ధిషణాహంకారం కూడా అలంకారమేకదా. మాగం చరిత్ర పేరిట ప్రముఖ జర్నలిస్టు శ్రీ అళహరి శ్రీనివాసాచార్యులు రాసిన పుస్తకంలో అనేక అంశాలు ప్రస్తావించ బడ్డాయి. చారిత్రక ఆధారాలతోపాటు శాస్త్రీయ, శాసనాధారాలను కూడా పొందుపరిచారు. గ్రామ చరిత్రకు ఆ పుస్తకం ఓ సమగ్ర రూపంగా కనిపిస్తుంది
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి విలాసలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల ఐనవిల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల అమలాపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల అమలాపురంలోను, పాలీటెక్నిక్ ఐనవిల్లిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఐనవిల్లిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అమలాపురంలోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుమాగంలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుమాగంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమాగంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 46 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 536 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 207 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 329 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమాగంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 329 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమాగంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు". Archived from the original on 2014-07-19. Retrieved 2013-12-10.
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2014-07-19. Retrieved 2013-12-10.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".