వికీపీడియా

లుంబిని

లుంబినీ నేపాల్‌లోని లుంబిని ప్రాంతంలోని రూపండేహి జిల్లాలో ఉన్న బౌద్ధ యాత్రా స్థలం. ఇది బౌద్ధ సంప్రదాయం ప్రకారం సా.శ. 563లో రాణి మహామాయాదేవి సిద్ధార్థ గౌతముడికి జన్మనిచ్చిన ప్రదేశం.[1][2]సా.శ.పూర్వం 528లో కొంత సమయం వరకు జ్ఞానోదయం పొందిన గౌతముడు, [3] [4] బుద్ధుడుగా మారి బౌద్ధమతాన్ని స్థాపించాడు. [5] [6] [7] బుద్ధుని జీవితానికి సంబంధించి ఉద్భవించిన అనేక కీలకమైన తీర్థయాత్ర ప్రదేశాలలో లుంబినీ ఒక ప్రధాన ఆకర్షణ ప్రదేశం. లుంబినిలో మాయాదేవి ఆలయంతో సహా అనేక పురాతన ఆలయాలు ఉన్నాయి.వివిధ దేశాల నుండి వచ్చిన బౌద్ధ సంస్థలచే నిధులు సమకూర్చబడిన అనేక కొత్త దేవాలయాలు పూర్తయ్యాయి. అనేక స్మారక చిహ్నాలు, మఠాలు, మ్యూజియం, లుంబినీ అంతర్జాతీయ పరిశోధన సంస్థ లుంబిని పవిత్ర స్థలంలో ఉన్నాయి. అలాగే, పుష్కరిణి లేదా పవిత్ర చెరువు కూడా ఉంది. ఇక్కడ బుద్ధుని తల్లి అతని పుట్టుకకు ముందు కర్మ స్నానం చేసి, అతని తన మొదటి స్నానం చేయించింది. లుంబిని సమీపంలోని ఇతర ప్రదేశాలలో, పూర్వపు బౌధ్ధులు సంప్రదాయం ప్రకారం జన్మించారు, ఆపై అంతిమ జ్ఞానోదయం సాధించి, చివరకు వారి భూసంబంధమైన రూపాలను విడిచిపెట్టారు.

Lumbini
लुम्बिनी
City
Lumbini is located in Lumbini Province
Lumbini
Lumbini
Location of Lumbini in Nepal
Lumbini is located in Nepal
Lumbini
Lumbini
Lumbini (Nepal)
Coordinates: 27°28′53″N 83°16′33″E / 27.48139°N 83.27583°E / 27.48139; 83.27583
CountryNepal
ProvinceLumbini Province
DistrictRupandehi
MunicipalityLumbini Sanskritik
Government
 • TypeDevelopment trust
 • BodyLumbini Development Trust
Elevation
150 మీ (490 అ.)
Time zoneUTC+05:45 (NST)
Postal Code
32914
Lumbini, the Birthplace of the Lord Buddha
ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశం
స్థానంRupandehi District, Nepal
CriteriaCultural: iii, vi
సూచనలు666
శాసనం1997 (21st సెషన్ )
ప్రాంతం1.95 ha
Buffer zone22.78 ha
భౌగోళిక నిర్దేశకాలు 27°28′53″N 83°16′33″E / 27.48139°N 83.27583°E / 27.48139; 83.27583

1997లో యునెస్కో లుంబినిని ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తించింది.[1] [8]బుద్ధుని కాలంలో, లుంబిని కపిలవస్తుకు తూర్పున ఒలిగార్చిక్ రిపబ్లిక్ అయిన శాక్యకు నైరుతి దిక్కున దేవదాహలో ఉంది. [9] [10] బౌద్ధ సంప్రదాయం ప్రకారం బుద్ధుడు అక్కడే జన్మించాడు. [11] 1896లో రూపండేహి వద్ద కనుగొనబడిన ఒక స్తంభం అశోకుడు లుంబినీని సందర్శించిన ప్రదేశాన్ని సూచిస్తుందని నమ్ముతారు. స్తంభం కనుగొనబడక ముందు ఈ ప్రదేశం లుంబినీ అని పిలువలేదు. [12] శాసనం అనువాదం ఇలా ఉంది: [13] "దేవనాంప్రియ ప్రియదర్శిని రాజు ఇరవై సంవత్సరాలు అభిషేకించబడినప్పుడు, అతను స్వయంగా వచ్చి (ఈ ప్రదేశాన్ని) పూజించాడు ఎందుకంటే బుద్ధ శక్యముని ఇక్కడ జన్మించాడు. (అతడు) ఇద్దరూ గుర్రాన్ని (?) మోసే రాయిగా మార్చారు. ఒక రాతి స్తంభాన్ని ఏర్పాటు చేశారు, (చూపడానికి) బ్లెస్డ్ ఇక్కడ జన్మించాడు. (అతను) లుమ్మిని గ్రామాన్ని పన్నులు లేకుండా చేసాడు. (కేవలం) ఎనిమిదో వాటా (ఉత్పత్తిలో) చెల్లించాడు." [13] ఈ ఉద్యానవనాన్ని గతంలో రూపాందేహి అని పిలిచేవారు. ఇది భగవన్‌పురాకు ఉత్తరాన 2 మైళ్లు (3.2 కి.మీ) దూరంలో ఉంది. సుత్త నిపాత (వర్సెస్ 683) బుద్ధుడు లుంబినెయ్య జనపదంలోని శాక్యన్ల గ్రామంలో జన్మించాడని పేర్కొంది. బుద్ధుడు దేవదాహ సందర్శన సమయంలో లుంబినీవనంలో ఉండి అక్కడ దేవదాహ సూత్రాన్ని బోధించాడు. [14]

అశోక స్తంభం

మార్చు

  1896లో, జనరల్ ఖడ్గా సంషేర్ రాణా, అలోయిస్ అంటోన్ ఫ్యూరర్ సా.శ 7వ శతాబ్దంలో పురాతన చైనీస్ సన్యాసి-యాత్రికుడు జువాన్‌జాంగ్, మరొక పురాతన చైనీస్ సన్యాసి-యాత్రికుడు సా.శ. 5వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఫాక్సియన్ చేసిన కీలకమైన చారిత్రక రికార్డుల ప్రకారం, రూపండేహి వద్ద ఒక గొప్ప రాతి స్తంభాన్ని కనుగొన్నారు.సా.శ.పూ. 3వ శతాబ్దంలో మౌర్య సామ్రాజ్య చక్రవర్తి అశోకుడు ఈ ప్రదేశాన్ని సందర్శించి బుద్ధుని జన్మస్థలంగా గుర్తించినట్లు స్తంభంపై ఉన్న బ్రాహ్మీ శాసనం రుజువు చేస్తుంది. శాసనాన్ని పరణవితన అనువదించారు: [15]

రమ్మిండే స్తంభం, అశోకుని శాసనం
అనువాదం



(ఆంగ్లం) 		లిప్యంతరీకరణ



(అసలు బ్రాహ్మీ లిపి) 		శాసనం



బ్రాహ్మీ లిపిలో ప్రాకృతం
 
రాజు రిపుమల్లచే లుంబినీ స్తంభ శాసనం : " ఓం మణి పద్మే హమ్ యువరాజు రిపు మల్లా దీర్ఘకాలం విజయం [16]

స్తంభం పైభాగంలో, రాజు రిపుమల్ల (13-14వ శతాబ్దం సా.శ.) రెండవ శాసనం ఉంది, ఇతను నిగలి సాగర్ స్తంభం వద్ద ఉన్న శాసనం నుండి గుర్తించారు. లుంబినికి వాయువ్యంగా అశోకుని రెండవ స్తంభం నిగాలీ సాగర్ స్తంభం (శాసనంతో) 22 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.మూడవది గోటిహవా స్తంభం (శాసనం లేకుండా) పశ్చిమాన 24 కిలోమీటర్ల ఉంది.

2013లో మాయాదేవి ఆలయంలో తవ్వకం

మార్చు
 
మాయా దేవి ఆలయం

రాబిన్ కోనింగ్‌హామ్ ప్రకారం, లుంబినీలోని మాయాదేవి ఆలయంలో ఇప్పటికే ఉన్న ఇటుక నిర్మాణాల క్రింద త్రవ్వకాలు అశోకన్ శకం (సా.శ.3వ శతాబ్దం) సమయంలో నిర్మించిన ఇటుక బౌద్ధ మందిరం గోడల క్రింద పాత కలప నిర్మాణానికి ఆధారాల ఉన్నాయి. అశోకన్ మందిరం లేఅవుట్ మునుపటి కలప నిర్మాణాన్ని దగ్గరగా అనుసరిస్తుంది. ఇది ఆ ప్రదేశం వద్ద ఆరాధన కొనసాగింపును సూచిస్తుంది. మౌర్యుల పూర్వపు కలప నిర్మాణం పురాతన వృక్షాలతో గుడిలా కనిపిస్తుంది. చెక్క పోస్ట్‌హోల్స్ నుండి బొగ్గు, రేడియోకార్బన్ డేటింగ్, మట్టిలోని మూలకాల ఆప్టికల్‌గా స్టిమ్యులేటెడ్ లుమినిసెన్స్ డేటింగ్ లుంబినీలో సుమారు సా.శ. 1000లో మానవ కార్యకలాపాలు ప్రారంభమైనట్లు సూచిస్తున్నాయి. [17] ఈ ప్రదేశం సాశ. 6వ శతాబ్దపు నాటి బౌద్ధ స్మారక చిహ్నమై ఉండవచ్చని కోనింగ్‌హామ్ పేర్కొంది. ఇతర పండితులు ఈ త్రవ్వకాలలో బౌద్ధమతానికి సంబంధించింది ఏదీ వెల్లడికాలేదని, ఆ ప్రదేశం బుద్ధుని కంటే ముందుందని మాత్రమే నిర్ధారిస్తారు. [18] [19]

ఈరోజు

మార్చు
 
లుంబినిలోని మాయాదేవి ఆలయం, పురాతన మఠాల శిధిలాలు

లుంబిని 4.8 కి.మీ. (3 మై.) పొడవు, 1.6 కి.మీ. (1.0 మై.) వెడల్పు విస్తీర్ణంలో ఉంది.ఇది లుంబినీ పవిత్ర స్థలంగా ఒక పెద్ద సన్యాసుల క్షేత్రం సరిహద్దుగా ఉంది. దీనిలో మఠాలు మాత్రమే నిర్మించబడతాయి.దుకాణాలు, హోటళ్ళు లేదా రెస్టారెంట్లు లేవు. ఇది తూర్పు, పశ్చిమ సన్యాసుల క్షేత్రాలుగా ఉన్నాయి.తూర్పున థెరవాదిన్ మఠాలు, పశ్చిమాన మహాయాన, వజ్రయాన మఠాలు ఉన్నాయి. పశ్చిమ, తూర్పు మండలాలను వేరుచేసే పొడవైన నీటితో నిండిన కాలువ ఉంది. పొడవునా రెండు వైపులా కలిపే వరుస ఇటుక వంపు వంతెనలు ఉన్నాయి. సందర్శకులుకు ఉత్తరం వైపున ఉన్న సాధారణ ఔట్‌బోర్డ్ మోటారు పడవలు ద్వారా కాలువపై సేవలందిస్తుంది.

లుంబినీ పవిత్ర స్థలంలో పురాతన మఠాల శిధిలాలు, పవిత్రమైన బోధి వృక్షం, పురాతన స్నానపు చెరువు, అశోక స్తంభం, మాయాదేవి ఆలయం ఉన్నాయి. ఇది సాంప్రదాయకంగా బుద్ధుని జన్మస్థలంగా పరిగణించబడుతుంది. తెల్లవారుజాము నుండి సాయంత్రం వరకు, వివిధ దేశాల నుండి యాత్రికులు ఈ ప్రదేశంలో మంత్రోచ్ఛారణ, ధ్యానం చేస్తారు.

సమృద్ధి ఫౌండేషన్ పేరుతో ఒక ప్రభుత్వేతర సేవా సంస్థ 2013లో ప్రారంభించబడింది, ముఖ్యంగా పేద పిల్లలు చదివే ప్రాంతంలోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో విద్య, ఆరోగ్య రంగంలో విస్తృతంగా పని చేస్తోంది.యూనిఫైడ్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ నేపాల్ (మావోయిస్ట్) చైర్మన్, అప్పటి చైనా ప్రధాని ప్రచండ "యునైటెడ్ నేషన్స్ ఇండస్ట్రియల్" అనే యు.ఎన్. గ్రూప్ మద్దతుతో " ఆసియా పసిఫిక్ ఎక్స్ఛేంజ్ అండ్ కో-ఆపరేషన్ ఫౌండేషన్ " (ఎ.పి.ఇ.సి.పి) అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థ డెవలప్‌మెంట్ ఆర్గనైజేషన్" (యు.ఎన్.ఐ.డి.ఒ) $3 బిలియన్ల విలువైన నిధులతో లుంబినిని "ప్రత్యేక అభివృద్ధి ప్రాంతం"గా అభివృద్ధి చేయడానికి ఒక ఒప్పందంపై సంతకం చేసింది. [20] ఈ వెంచర్ చైనా-యు.ఎన్. ఉమ్మడి ప్రాజెక్ట్. పుష్పా కమల్ దహాల్ నాయకత్వంలో 2011 అక్టోబరు 17న విస్తృత 'లుంబిని డెవలప్మెంట్ నేషనల్ డైరెక్టర్ కమిటీ' ఒకటి ఏర్పడింది [21] ఆరుగురు సభ్యుల కమిటీలో కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ నేపాల్ (యూనిఫైడ్ మార్క్సిస్ట్-లెనినిస్ట్) నాయకుడు మంగళ్ సిద్ధి మానందార్, నేపాలీ కాంగ్రెస్ నాయకుడు మినేంద్ర రిజాల్, అటవీ మంత్రి మహ్మద్ వకీల్ ముసల్మాన్, ఇతర నాయకులు ఉన్నారు. కమిటీకి "లుంబినిని శాంతియుత, పర్యాటక ప్రాంతంగా అభివృద్ధి చేయడానికి మాస్టర్ ప్లాన్‌ను రూపొందించడానికి, ప్రతిపాదనను సమర్పించడానికి" దానికి అంతర్జాతీయ మద్దతును సేకరించటానికి ఆ కమిటికీ బాధ్యత ఇవ్వబడింది. [21]

 
లుంబిని

నిప్పోంజాన్ మయోహోజీ 2001లో ఉద్యానవనంలో శాంతి పగోడాను నిర్మించాడు.దీనిని ప్రతిరోజూ అనేక సంస్కృతులుకు, మతాలుకు చెందినవారు ప సందర్శిస్తాయి.కొంతమంది హిందువులు బుద్ధుడిని విష్ణువు అవతారంగా భావిస్తారు కాబట్టి, వేలాది మంది హిందువులు నేపాలీ మాసం బైసాఖ్ (ఏప్రిల్-మే) పౌర్ణమి సందర్భంగా రాణి మాయాదేవిని లుంబినీ తల్లి రూపా దేవిగా ఆరాధించడానికి తీర్థయాత్రకు ఇక్కడకు వస్తారు.లుంబిని 1997లో యునెస్కోచే ప్రపంచ వారసత్వ హోదా పొందింది [1] [8]

నేపాలీ రూపాయిపై

మార్చు

నేపాల్ సెంట్రల్ బ్యాంక్, గౌతమ బుద్ధుని జన్మస్థలమైన లుంబినిని కలిగి ఉన్న 100 రూపాయల నేపాలీ నోటును ప్రవేశపెట్టింది. సెప్టెంబరు-అక్టోబరు సమయంలో నేపాల్ ప్రధాన పండుగ అయిన దసరా సమయంలో మాత్రమే కొత్త నోటు అందుబాటులో ఉంటుందని నేపాల్ రాష్ట్ర బ్యాంక్ తెలిపింది. ఆ రుపాయి నోటు ముందు భాగంలో వెండి మెటాలిక్‌లో గౌతమ బుద్ధుని తల్లి మాయాదేవి చిత్రపటం ఉంటుంది.నోట్‌లో నల్లటి చుక్కను ఉంచారు.ఇది అంధులు రుపాయి నోట్‌ను గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది. సా.శ. , బిక్రమ్ యుగం రెండింటిలోనూ ముద్రించిన తేదీతో పాటుగా లాటిన్ లిపిలో సెంట్రల్ బ్యాంక్ పేరు నోట్‌పై ముద్రించిఉంది. [22]

రవాణా

మార్చు

ఖాట్మండు నుండి లుంబిని వెళ్ళటానికి సుమారు 10 గంటల సమయం, భైరహవా నుండి 30 నిమిషాల సమయం పట్టింది. సమీప విమానాశ్రయం భైరహవా వద్ద ఉన్న గౌతమ బుద్ధ విమానాశ్రయం, ఖాట్మండు నుండి విమానాలు ఉన్నాయి. [23] మహరాజ్‌గంజ్ జిల్లాలోని భారతదేశ సరిహద్దు పట్టణం సోనౌలీ నుండి లుంబిని చేరుకోవటానికి ఒక గంట సమయంలో మోటారు వాహనాల ద్వారాచేరుకోవచ్చు.లుంబిని నుండి సమీప పెద్ద నగరం గోరఖ్‌పూర్ దాదాపు 100 కి.మీ.దూరంలో ఉంది.దీనిని చేరుకోవటానికి మోటారు వాహనాల ద్వారా లుంబిని నుండి 4 గంటల సమయం పట్టింది.

లుంబినిలో చూడదగిన ప్రదేశాలు

మార్చు

సందర్శకులు వివరాలు (2012-2014)

మార్చు
సంవత్సరం జనవరి ఫిబ్రవరి మార్చి ఏప్రిల్ మే జూన్ జూలై ఆగస్టు సెప్టెంబరు అక్టోబరు నవంబరు డిసెంబరు మొత్తం
2014 8,356 17,964 20,037 6,843 2,553 2,111 2,726 14,123 7,999 16,433 21,089 12,765 132,926 [25]
2013 9,371 17,869 22,581 7,101 3,654 3,552 3,621 9,685 7,351 13,610 16,483 10,618 125,496 [26]
2012 6,591 20,045 20,519 8,295 1,316 1,366 2,651 17,924 7,955 13,099 21,740 14,566 136,067 [26]

సోదరి నగరాలు

మార్చు

  బోధ్ గయ, భారతదేశం[27]

  Cáceres, Spain[28]మూస:Buddhist pilgrimage sites in India.svg

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 UNESCO World Heritage Centre - World Heritage Committee Inscribes 46 New Sites on World Heritage List
  2. ↑ Centre, UNESCO World Heritage. "Lumbini, the Birthplace of the Lord Buddha". UNESCO World Heritage Centre (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-12-10.
  3. ↑ Cousins, LS (1996). "The Dating of the Historical Buddha: A Review Article". Journal of the Royal Asiatic Society. 6 (1): 57–63. doi:10.1017/s1356186300014760. JSTOR 25183119. Archived from the original on 24 December 2010.
  4. ↑ Schumann, Hans Wolfgang (2003). The Historical Buddha: The Times, Life, and Teachings of the Founder of Buddhism. Motilal Banarsidass Press. pp. 10–13. ISBN 8120818172.
  5. ↑ "Lumbini, the Birthplace of the Lord Buddha – UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. Retrieved 19 August 2013.
  6. ↑ ""Gautama Buddha (B.C. 623-543)" by T.W. Rhys-Davids, The World's Great Events, B.C. 4004-A.D. 70 (1908) by Esther Singleton, pp. 124–35". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  7. ↑ "The Buddha (BC 623-BC 543) – Religion and spirituality Article – Buddha, Bc, 623". Booksie. 8 July 2012. Retrieved 19 August 2013.
  8. ↑ 8.0 8.1 "Lumbini, the Birthplace of the Lord Buddha". UNESCO. Retrieved 1 March 2011. ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; "UNESCO2014" అనే పేరును విభిన్న కంటెంటుతో అనేక సార్లు నిర్వచించారు
  9. ↑ "Ramagrama-Devadaha | Lumbini Development Trust". lumbini.planetwebnepal.com. Lumbini Development Trust. 2013. Archived from the original on 2016-05-24. Retrieved 2016-09-29.
  10. ↑ Violatti, Cristian (12 December 2013). "Kapilavastu". World History Encyclopedia. Archived from the original on 14 August 2016. Retrieved 29 September 2016.
  11. ↑ J.i.52, 54; Kvu.97, 559; AA.i.10; MA.ii.924; BuA.227; Cv.li.10, etc.
  12. ↑ Sen, Dr. A. C. (2008). Buddhist shrines in India. Kolkota: Maha Bodhi Book Agency. p. 24. ISBN 978-81-87032-78-6.
  13. ↑ 13.0 13.1 See Mukerji: Asoka, p. 27; see p. 201f for details
  14. ↑ MA.ii.810
  15. ↑ Paranavitana, S. (Apr. - Jun., 1962). Rupandehi Pillar Inscription of Asoka, Journal of the American Oriental Society, 82 (2), 163-167
  16. ↑ Le Huu Phuoc, Buddhist Architecture, p.269
  17. ↑ Coningham, RAE; Acharya, KP; Strickland, KM; Davis, CE; Manuel, MJ; Simpson, IA; Gilliland, K; Tremblay, J; Kinnaird, TC; Sanderson, DCW (2013). "The earliest Buddhist shrine: excavating the birthplace of the Buddha, Lumbini (Nepal)" (PDF). Antiquity. 87 (338): 1104–23. doi:10.1017/s0003598x00049899. Archived from the original (PDF) on 5 December 2014.
  18. ↑ Richard Gombrich (2013), Pseudo-discoveries at Lumbini, Oxford Center for Buddhist Studies, Oxford University
  19. ↑ Fogelin, Lars (2 March 2015). An Archaeological History of Indian Buddhism. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-994822-2.
  20. ↑ "Programs/Projects >> UNIDO IP Projects >> Introduction". UNIDOitpo.org. Archived from the original on 11 July 2018. Retrieved 15 July 2011.
  21. ↑ 21.0 21.1 "Lumbini Development Committee formed under Dahal's leadership". ekantipur. Archived from the original on 21 December 2011. Retrieved 17 October 2011.
  22. ↑ Buddha’s birthplace in Nepal’s 100-rupee note – Indistan News – National, Political and States News Archived 2 డిసెంబరు 2013 at the Wayback Machine
  23. ↑ "Lumbini". Welcome Nepal. Archived from the original on 17 August 2013. Retrieved 19 August 2013.
  24. ↑ "Things to do in Lumbini".
  25. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 26 April 2016. Retrieved 2016-04-29.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  26. ↑ 26.0 26.1 "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 11 September 2014. Retrieved 2014-09-09.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  27. ↑ "MoU on Twinning arrangements between Kathmandu-Varanasi, Janakpur-Ayodhya and Lumbini-Bodh Gaya as sister cities". mea.gov.in. Retrieved 8 March 2020.
  28. ↑ "CÁCERES Y LUMBINI RUBRICAN SU HERMANAMIENTO EN UN 'DÍA HISTÓRICO'". Retrieved 8 April 2021.

వెలుపలి లంకెలు

మార్చు
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=లుంబిని&oldid=3436201" నుండి వెలికితీశారు