వెల్లటూరు (జి.కొండూరు)
వెల్లటూరు, ఎన్టీఆర్ జిల్లా, జి.కొండూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం ఇది మండల కేంద్రమైన జి.కొండూరు నుండి 11 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1216 ఇళ్లతో, 4617 జనాభాతో 2045 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2376, ఆడవారి సంఖ్య 2241. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 2205 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 129. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589140. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం కృష్ణా జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది..[1][2]
| వెల్లటూరు | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
.svg)  వెల్లటూరు |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 16°41′07″N 80°38′52″E / 16.685177°N 80.647757°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ఎన్టీఆర్ |
| మండలం | జి.కొండూరు |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 4,617 |
| - పురుషులు | 2,376 |
| - స్త్రీలు | 2,241 |
| - గృహాల సంఖ్య | 1,216 |
| పిన్ కోడ్ | 521229 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | 08865 |
సమీప గ్రామాలు మార్చు
చెవుటూరు 2 కి.మీ కుంటముక్కల 3 కి.మీ, వెలగలేరు 5 కి.మీ, జి.కొండూరు 5 కి.మీ పినపాక 6 కి.మీ
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు మార్చు
వెల్లటూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. ఈ గ్రామంలో, గ్రామస్తుల సౌకర్యార్ధం నూతనంగా నిర్మించిన ఒక బస్ షెల్టరును 2015,ఆగస్టు-15వ తేదీనాడు ప్రారంభించారు. దీనిని గ్రామస్థులు శ్రీ మందా శ్రీనివాసరావు, తన తండ్రి వెంకటేశ్వరరావు ఙాపకార్ధం విరాళంగా అందించారు.
విద్యా సౌకర్యాలు మార్చు
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి జి.కొండూరులోను, మాధ్యమిక పాఠశాల కోడూరులోనూ ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మైలవరంలో ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల మైలవరంలోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో మౌలిక వసతులు మార్చు
పాల ఉత్పత్తిదారుల పరస్పర సహకార సంఘం.
బ్యాంకులు మార్చు
సప్తగిరి గ్రామీణ బ్యాంకు. ఫోన్ నం. 0866/2806247.
తాగు నీరు మార్చు
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
గ్రామ సమీపంలోని బుడమేరుపై దాదాపు దశాబ్దం క్రితం, బెడ్ డ్యాం నిర్మించి, వెల్లటూరు పెద్దచెరువుకు సరఫరా వాహిని ఏర్పాటుచేసారు. దీనితోపాటు ఈ సరఫరా వాహిని నుండి హెచ్.ముత్యాలంపాడు చెరువును గూడా అనుసంధానం చేసారు. దీనితో రెండు గ్రామాల చెరువులక్రింద 1500 ఎకరాలకు సాగునీరు కొన్నాళ్ళు లభించింది. నాలుగైదేళ్ళ క్రితం సంభవించిన వరదలలో బెడ్ డ్యాం ధ్వంసమైనది. మరోవైపు సరఫరా వాహిని సైతం కోతకు గురైనది. దీనివలన పొలాలకు సాగునీరందడం కష్టమైనది. బెడ్ డ్యాం కొత్తది నిర్మించడానికి, గత సంవత్సరం ప్రారంభంలో రు. 2.2 కోట్ల నిధులు మంజూరైనవి. ఇంతవరకు పనులు ప్రారంభం కాలేదు.
పెద్దచెరువు (పడమర చెరువు) మార్చు
గ్రామంలోని ఈ చెరువు, మండలంలోని చెరువులన్నిటిలోనూ పెద్దది. ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన నీరు-చెట్టు కార్యక్రమం క్రింద, ఈ చెరువులో, పూడికతీత పనులను ప్రారంభించారు. ఈ సందర్భంగా ఒక లక్ష క్యూబిక్ మీట్రల మట్టిని ఈ చెరువునుండి, తొలగించి, చెరువులో నీటినిలువ సామర్ధ్యాన్ని పెంచారు. గతంలో ఈ చెరువు క్రింద 1300 ఎకరాలకు సాగునీరందుచుండగా, ఈ పూడిక తీయడం వలన, మరియొక 500 ఎకరాలకు సాగునీరు అందించడానికి వీలు కలిగినది. బుడమేటి నీటి సద్వినియోగానికి, ఈ చెరువును రిజర్వాయరుగా మార్చిన ఎడల, చుట్టుప్రక్కల గ్రామాలకు పుష్కలంగా సాగునీరు లభించగలదని రైతుల అభిప్రాయం.
బంద్ చెరువు మార్చు
గ్రామానికి దక్షిణంవైపున ఉన్న ఈ చెరువుకు, వర్షాధారం మినహా వేరే ఆధారం లేదు. చెరువు ఒకసారి నిండితే, నెలలపాటు నీటి కొరత ఉండదు. ఈ చెరువు 155 ఎకరాల లోతట్టుతో, గ్రామానికి అత్యంత సమీపంలో, రైతుల సాగుకు అనుకూలంగ ఉంది. ఈ చెరువుకు అర కిలోమీటరు దూరంలో బుడమేరు వాగు ప్రవహించుచున్నది. [8]ప్రభుత్వం ప్రతిష్ఠాత్మకంగా చేపట్టిన నీరు-చెట్టు కార్యక్రమంలో భాగంగా, 2016,మే-4న ఈ చెరువులో పూడికతీత కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు.
పారిశుధ్యం మార్చు
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
గ్రామ పంచాయతీ మార్చు
ఈ గ్రామ పంచాయతీకి 2013 జూలైలో జరిగిన ఎన్నికలలో సర్పంచిగా వేల్పూరి సుజానమ్మ ఎన్నికైంది. ఉపసర్పంచిగా పద్మావతీశ్రీనివాసరావు ఎన్నికైంది.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు మార్చు
శ్రీ వేణుగోపాలస్వామివారి ఆలయం మార్చు
- ఈ ఆలయంలో 2015,మార్చి-4వ తేదీ బుధవారం రాత్రి స్వామివారి కల్యాణం ఘనంగా నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి భక్తులు అధికసంఖ్యలో విచ్చేసి స్వామివారి కళ్యాణాన్ని తిలకించారు. గురువారం స్వామివారి గ్రామోత్సవం నిర్వహించారు.
- ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం ముక్కోటి ఏకాదశి ని అత్యంత వైభవంగా నిర్వహించెదరు.
- నాలుగు సంవత్సరాల క్రితం, ఈ ఆలయ ధ్వజస్తంభమేఘల ఊలిపోయింది. ఇప్పుడు ఆలయంలో నూతన ధ్వజంభం కొనుగోలుచేసి తెచ్చారు. ధ్వజస్తంభ ప్రతిష్ఠకు ఏర్పాట్లు జరుగుచున్నవి.
- ఈ ఆలయ వార్షికోత్సవాన్ని, 2017,మార్చి-10వతేదీ శుక్రవారంనాడు వైభవంగా నిర్వహించారు. స్వామివారి ఆలయ పునఃప్రతిష్ఠను పురస్కరించుకొని శతాబ్దానికి పైగా ప్రతి సంవత్సరం ఆలయ వార్షికోత్సవాన్ని నిర్వహించుచున్నారు. ఈ కార్యక్రమాలలో భాగంగా, శుక్రవారంనాడు, స్వామివారి అంకురార్పణ పూజలు నిర్వహించి, ధ్వజారోహణ కార్యక్రమం చేపట్టి అనంతరం స్వామివారికి అభిషేకాలు, విశేషార్చన, హోమాలు నిర్వహించారు. ఈ వేడుకలను 13వతేదీ సోమవారం వరకు నిర్వహించెదరు.
శ్రీ రామలింగేశ్వరస్వామివారి ఆలయం మార్చు
గ్రామదేవతలు మార్చు
వెల్లటూరు గ్రామ పొలిమేరలోని అటవీ ప్రాంతంలో వేంచేసియున్న గ్రామదేవతలు చల్లపల్లిమ్మ తల్లి అమ్మవారు, పోతురాజు, నాగేంద్రస్వామి వార్లకు గ్రామస్థులు, 2014,మార్చి-4న ప్రత్యేక పూజలు చేసి అన్నదాన సంతర్పణ చేశారు. అడవిగట్టు వద్ద చల్లపల్లిమ్మ తల్లి పేరుతో వేంచేసియున్న సత్యాలమ్మ తల్లికి కొన్నేళ్ళుగా చుట్టుప్రక్కల గ్రామాల ప్రజలు పూజలు చేస్తున్నారు. [2]
నందివిగ్రహo మార్చు
స్థానిక గ్రామ పంచాయతీ కార్యాలయ సమీపంలోని పురాతన ప్రాశస్థం ఉన్న నందివిగ్రహ ప్రతిష్ఠకు, 2015,ఫిబ్రవరి-27వ తేదీనాడు శంకుస్థాపన నిర్వహించారు. ఈ విగ్రహాన్ని, 15,మార్చి-29వ తేదీ ఆదివారం ఉదయం 11-22 గంటలకు, వేదపండితులు, శాస్త్రోక్తంగా పూజలు జరిపించి, ప్రతిష్ఠించారు. నాగేంద్రస్వామి, శివలింగ ప్రతిష్ఠలు గూడా నిర్వహించారు. అనంతరం విచ్చేసిన భక్తులకు అన్నదానం నిర్వహించారు. [3]&[5]
వైద్య సౌకర్యం మార్చు
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం మార్చు
వెల్లటూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం మార్చు
గ్రామంలో5 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
గ్రామ ప్రముఖులు మార్చు
గ్రామ విశేషాలు మార్చు
ఆదర్శ వ్యవసాయ క్షేత్రం:- రాష్ట్ర ఉద్యానశాఖ ఆధ్వర్యంలోని ఈ క్షేత్రంలో, ప్రస్తుతం, దాదాపు 17 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో, మామిడి, జీడి మామిడి. కొబ్బరి మొక్కలను పెంచుచున్నారు. [13] వెల్లటూరు గ్రామం చివరన ప్రభుత్వానికి చెందిన 28 ఎకరాల స్థలంలో ఒక లెదర్ పార్కును ఏర్పాటుచేయడానికి 2003 లో శంకుస్థాపన నివహించారు. ఇంతవరకు ఆ స్థలం ఖాళీగా ఉండటంతో, 2016,మార్చి-5న ఆ స్థలాన్ని శుభ్రం చేసారు. అనంతరం చుట్టూ కంచె నిర్మించెదరు. [11]
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు మార్చు
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు మార్చు
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు మార్చు
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం మార్చు
వెల్లటూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 188 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 61 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 71 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 151 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 32 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 161 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 115 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1265 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 955 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 586 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు మార్చు
వెల్లటూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 282 హెక్టార్లు
- చెరువులు: 304 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి మార్చు
వెల్లటూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు మార్చు
వరి, ప్రత్తి, మామిడి, అపరాలు, కాయగూరలు
ప్రధాన వృత్తులు మార్చు
వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు మార్చు
బియ్యం
గణాంకాలు మార్చు
- జనాభా (2011) - మొత్తం 4,617 - పురుషుల సంఖ్య 2,376 - స్త్రీల సంఖ్య 2,241 - గృహాల సంఖ్య 1,216
- జనాభా (2001) -మొత్తం 4455 -పురుషులు 2269 -స్త్రీలు 2186 -గృహాలు 1054 -హెక్టార్లు 2045
మూలాలు మార్చు
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
వెలుపలి లింకులు మార్చు
[1] ఈనాడు కృష్ణా/మైలవరం; 2013,ఆగస్టు 12; 1వపేజీ. [2] ఈనాడు కృష్ణా/మైలవరం; 2014,మార్చి-5; 2వపేజీ. [3] ఈనాడు కృష్ణా/మైలవరం; 2014,డిసెంబరు-15; 1వపేజీ. [4] ఈనాడు కృష్ణా/మైలవరం; 2015,మార్చి-6; 10వపేజీ. [5] ఈనాడు కృష్ణా/మైలవరం; 2015,మార్చి-30; 1వపేజీ. [6] ఈనాడు అమరావతి; 2015,జూన్-14; 27వపేజీ. [7] ఈనాడు అమరావతి; 2015,ఆగస్టు-16; 33వపేజీ. [8] ఈనాడు అమరావతి; 2015,ఆగస్టు-25; 29వపేజీ. [9] ఈనాడు అమరావతి; 2015,డిసెంబరు-21; 27వపేజీ. [10] ఈనాడు అమరావతి/మైలవరం; 2016,ఫిబ్రవరి-17; 1వపేజీ. [11] ఈనాడు అమరావతి/మైలవరం; 2015,మార్చి-6; 2వపేజీ. [12] ఈనాడు అమరావతి/మైలవరం; 2016,మే-5; 2వపేజీ. [13] ఈనాడు అమరావతి/మైలవరం; 2017,మార్చి-3; 2వపేజీ. [14] ఈనాడు అమరావతి/మైలవరం; 2017,మార్చి-11; 2వపేజీ.