కొడువటూర్
కొడవటూర్, తెలంగాణ రాష్ట్రం, జనగామ జిల్లా, బచ్చన్నపేట మండలంలోని గ్రామం.[1]
| కొడువటూర్ | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
  కొడువటూర్ |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°49′38″N 79°03′26″E / 17.827220°N 79.057182°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | జనగామ |
| మండలం | బచ్చన్నపేట |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 1,869 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 929 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 940 |
| - గృహాల సంఖ్య | 458 |
| పిన్ కోడ్ | |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | |
ఇది మండల కేంద్రమైన బచ్చన్నపేట నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన జనగామ నుండి 24 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 458 ఇళ్లతో, 1869 జనాభాతో 1000 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 929, ఆడవారి సంఖ్య 940. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 188 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577663 [3].పిన్ కోడ్ 506221.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల బచ్చన్నపేటలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల చేర్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం జనగామలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుకొడవటూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుకొడవటూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 3 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 81 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 38 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 11 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 39 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 448 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 368 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 788 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 67 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుకొడవటూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 67 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుకొడవటూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుఆలయాలు
మార్చుఇక్కడ ఒక ప్రసిద్ధ శివాలయం ఉంది. "సిద్ధులగుట్ట" అనే స్థలంలో కొండగుహలో "స్వయంభూ శ్రీ సిద్ధలింగేశ్వరస్వామి"గా శివలింగాన్ని అర్చిస్తారు. కాకతీయుల కాలం నుండి ఈ స్థలానికి సంబంధించి గాధలున్నాయి. కాకతీయ ప్రతాపరుద్రుని కాలంలో ఈ గ్రామానికి ఈశాన్యాన శ్రీ ముక్కంటీశ్వరస్వామి దేవాలయం నిర్మించారు. ఇక్కడ ఒక కొండపైని మూడు కొలనులను సిద్ధుల గుండము, రాముల గుండము, ముక్కంటి గుండము అని పిలుస్తారు. ఇదే కొండపై బాలసిద్ధేశ్వరస్వామి లింగము, సంగమేశ్వర లింగము ఉన్నాయి. యమకోణమనే పేరున్న ఒక గుహలో ఒక హనుమంతుని ఆలయం ఉంది. ఈ ఆలయానికి నేలపై పడుకొని ముందుకు ప్రాకుతూ మాత్రమే వెళ్ళగలరు.
కొండ క్రింది భాగాన గుహ బిలాన్ని తొలిచి భక్తులకు దర్శనద్వారాన్ని ఏర్పరచారు. స్వయంభూలింగమైన సిద్ధేశ్వరస్వామి లింగం క్రమంగా పెరుగుతూ వస్తున్నదని అంటారు. ఆ ప్రక్కనే కాలభైరవ మందిరం కూడా ఉంది.
శ్రీ సద్గురు దత్తాత్రేయ సిద్ధాశ్రమం
మార్చు1997లో ఇక్కడ గౌరీభట్ల రాధాకృష్ణశర్మ శ్రీ సద్గురు దత్తాత్రేయ సిద్ధాశ్రమం స్థాపించారు. ఈ ఆశ్రమక్షేత్రంలో దత్తాత్రేయ స్వామి నిలువెత్తు పాలరాతి విగ్రహము, శ్రీ ఆదిశంకరాచార్యులు, శ్రీనరసింహ సరస్వతీస్వామి, యోగలింగం, విఘ్నేశ్వరుడు, ద్వారపాలకులు శ్రీ సాంద్రానంద ఘనస్వరూప నృసింహస్వామి, శ్రీమదనానంద స్వామి విగ్రహాలున్నాయి. ఈ ఆశ్రమంలో అనేక ధార్మిక కార్యక్రమాలు జరుగుతుంటాయి."దర్శనమ్" ఆధ్యాత్మిక వార్తా మాసపత్రిక ఆశ్రమం తరుపున నడపబడుచున్నది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 234 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "జనగామ జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2022-01-06. Retrieved 2021-01-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".