త్రిస్సూర్

కేరళ రాష్ట్రం, త్రిస్సూర్ జిల్లా లోని ఒక నగరం.
(త్రిస్సూరు నుండి దారిమార్పు చెందింది)

త్రిస్సూర్, ఇది భారతదేశం, కేరళ రాష్ట్రం, త్రిస్సూర్ జిల్లా లోని ఒక నగరం. గతంలో దీనిని త్రిచూర్ అని పిలిచేవారు. దీని చారిత్రక పేరు త్రిస్సివపేరూర్ అని కూడా పిలుస్తారు, త్రిస్సూర్ జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం. ఇది కేరళలో కొచ్చి, కోజికోడ్ తర్వాత మూడవ అతిపెద్ద పట్టణ సముదాయం. భారతదేశంలో జనాభాపరంగా 21వ అతిపెద్దది.[3][4]ఈ నగరం 65 ఎకరాల (26 హెక్టార్లు) కొండ చుట్టూ నిర్మించబడింది. దీనిని తెక్కింకాడు మైదానం అని పిలుస్తారు. ఇది ఒక పెద్ద హిందూ శివాలయాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది కేరళ రాష్ట్రానికి మధ్యలో ఉంది. రాష్ట్ర రాజధాని తిరువనంతపురంకు వాయువ్యంగా 304 కిలోమీటర్లు (189 మైళ్ళు) దూరంలో ఉంది. త్రిస్సూర్ ఒకప్పుడు కొచ్చిన్ రాజ్యానికి రాజధానిగా ఉంది. అస్సిరియన్లు, గ్రీకులు, పర్షియన్లు, అరబ్బులు, రోమన్లు, పోర్చుగీస్, డచ్, ఆంగ్లేయులకు ఇది సంప్రదింపుల ప్రదేశం.

Thrissur
Trichur, Thrissivaperur
Clockwise from top:
Thrissur city, Metharapolitha Cathedral, Cape of Kodungallur, Athiralpalli waterfalls, Clock tower, Sakthan Thampuran Palace, Vadakkunnathan Temple
Thrissur is located in Kerala
Thrissur
Thrissur
Thrissur is located in India
Thrissur
Thrissur
Coordinates: 10°31′N 76°13′E / 10.52°N 76.21°E / 10.52; 76.21
Country India
StateKerala
DistrictThrissur
Government
 • TypeMayor–council government
 • BodyThrissur Municipal Corporation
 • MayorM. K. Varghese (LDF – Independent)
 • Deputy mayorRajasree Gopan (LDF – CPI(M))
 • Police commissionerAadhithya R. IPS
విస్తీర్ణం
 • Metropolis101.42 కి.మీ2 (39.16 చ. మై)
Elevation
2.83 మీ (9.28 అ.)
జనాభా
 (2011)[2]
 • Metropolis3,15,596
 • జనసాంద్రత3,100/కి.మీ2 (8,100/చ. మై.)
 • Metro18,54,783
Demonym(s)Thrissurkaran (male)
Thrissurkari (female)
Thrissurkar (plural)
Languages
 • OfficialMalayalam, English
Time zoneUTC+5:30 (IST)
PIN
680XXX
Telephone codeThrissur: 91-(0)487, Irinjalakuda: 91-(0)480, Wadakkancherry: 91-(0)4884, Kunnamkulam: 91-(0)4885
Vehicle registrationKL-08
Coastline54 కిలోమీటర్లు (34 మై.)
Literacy97.24%
ImportanceGold capital of India, Cultural capital of Kerala
ClimateAm/Aw (Köppen)
Precipitation3,100 మిల్లీమీటర్లు (120 అం.)
Avg. summer temperature35 °C (95 °F)
Avg. winter temperature20 °C (68 °F)
Websitehttps://thrissur.nic.in/

త్రిస్సూర్ చరిత్రలో సాంస్కృతిక, ఆధ్యాత్మిక, మతపరమైన మొగ్గుల కారణంగా కేరళ సాంస్కృతిక రాజధాని అని కూడా పిలుస్తారు.[5] సిటీ సెంటర్‌లో కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ, కేరళ లలితకళ అకాడమీ, కేరళ సాహిత్య అకాడమీ ఉన్నాయి.[6] ఈ నగరం కేరళలోని అత్యంత రంగుల, అద్భుతమైన ఆలయ పండుగ అయిన త్రిస్సూర్ పూరం పండుగను నిర్వహిస్తుంది..[7][8] మలయాళ నెల 'మేడం'లో [9] ఏప్రిల్ లేదా మేలో తేక్కింకడు మైదానంలో ఈ ఉత్సవం జరుగుతుంది.

త్రిస్సూర్‌లో హిందూ మతం ముఖ్యమైంది, వైవిధ్యమైంది. ఈ నగరం చారిత్రాత్మకంగా హిందూ పాండిత్యానికి కేంద్రం.త్రిస్సూర్, దాని పరిసర ప్రాంతాల ద్వారా క్రైస్తవం, ఇస్లాం, జుడాయిజం భారత ఉపఖండంలోకి ప్రవేశించాయని నమ్ముతారు. త్రిస్సూర్‌లో వడక్కుమ్నాథన్ ఆలయం, తిరువంబాడి శ్రీకృష్ణ దేవాలయం, పారమెక్కవు దేవాలయం వంటి ప్రసిద్ధ దేవాలయాలు ఉన్నాయి. మూడు ప్రధాన కాథలిక్ చర్చిలు ఉన్నాయి, సెయింట్ ఆంటోనీస్ సైరో-మలబార్ కాథలిక్ ఫోరేన్, అవర్ లేడీ ఆఫ్ లౌర్దేస్ సిరో-మలబార్ కాథలిక్ మెట్రోపాలిటన్ కేథడ్రల్, భారతదేశంలో అతిపెద్ద క్రైస్తవ చర్చి అవర్ లేడీ ఆఫ్ డోలౌర్స్ సైరో-మలబార్ కాథలిక్ బాసిలికా నగరంలో ఉన్నాయి. [10] భారతదేశపు మొదటి మసీదు, చేరమాన్ జుమా మసీదు, సా.స. 629లో నిర్మించబడిందని నమ్ముతారు. [11] [12] [13]

నగరం పరిధిలో సౌత్ ఇండియన్ బ్యాంక్ లిమిటెడ్, కాథలిక్ సిరియన్ బ్యాంక్, ధనలక్ష్మి బ్యాంక్, ఇ.ఎస్.ఎ.ఎఫ్. స్మాల్ ఫైనాన్స్ బ్యాంక్ అనే నాలుగు ప్రధాన షెడ్యూల్డ్ బ్యాంకులు ఉన్నాయి, [14] అలాగే అనేక చిట్ ఫండ్‌ కంపెనీలు ఉన్నాయి. [15] పట్టువస్త్రాలు, బంగారు ఆభరణాలకు నగరం క్రయ , విక్రయాలకు పెద్ద కేంద్రం. కేరళలో అత్యధిక సంఖ్యలో దేశీయ పర్యాటకులను త్రిస్సూర్ నగరం ఆకర్షిస్తుంది. [16]

వ్యుత్పత్తి శాస్త్రం

మార్చు

త్రిస్సూర్ ( మలయాళం : തൃശൂര్) అనే పేరు మలయాళ పదం తిరుశ్శివపేరూర్ (తిరుశ్శివప్పేరూర్, శివుని పేరు ఉన్న ప్రదేశం) సంక్షిప్త రూపం. ఈ పేరు శివుని ప్రధాన దేవతగా కలిగి ఉన్న వడక్కుమ్నాథన్ దేవాలయ అత్యంత ప్రముఖమైన లక్షణానికి రుణపడి ఉంది.[17] 1990 వరకు త్రిసూర్ దాని ఆంగ్లీకరించిన పేరు త్రిచూర్ అని పిలువబడింది. ప్రభుత్వం దాని స్థానంలో దాని మలయాళం పేరుతో మార్చింది. పురాతన కాలంలో త్రిస్సూర్‌ను "వృషభాద్రిపురం" (దక్షిణ కైలాసం) అని పిలిచేవారు [18]

భౌగోళికం

మార్చు

త్రిస్సూర్ నగరం, కొచ్చికి ఈశాన్యాన 75 కిమీ, కోయంబత్తూరుకు నైరుతి 133 కిమీ, కోజికోడ్‌కు ఆగ్నేయంగా 124 కిమీ, చంగనాచేరికి ఉత్తరాన 151 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.[19] ఈ నగరం తెక్కింకడు మైదాన్ అనే కొండసమీపాన ఉంది, ఇది విలంగన్ కొండల తర్వాత నగరంలో రెండవ ఎత్తైన ప్రదేశం. ఈ నగరం సముద్ర మట్టానికి సగటున 2.83 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. [19]

కొండపై నుండి,నగరం క్రమంగా త్రిస్సూర్-పొన్నాని కోలే చిత్తడి నేలలుగా చదునుగా మారుతుంది.ఇది నగరానికి సహజమైన మురుగునీరు పారుదల సౌకర్యంగా పనిచేస్తుంది. చిత్తడి నేలల నుండి వచ్చే నీరు నదుల ద్వారా లక్కడివ్ సముద్రంలోకి ప్రవహిస్తుంది. కేరళలోని ఇతర నగరాలను ప్రభావితం చేసే పెద్ద వరదల నుండి త్రిసూర్ నగరం సురక్షితంగా ఉంటుంది. [20] [21] [22] [23]

ఈ నగరం కేరళలోని మిడ్‌ల్యాండ్ ప్రాంతాలలో పాలక్కాడ్ మైదానాలలో విస్తరించి ఉంది.[24] నగరంలోని ప్రధాన ప్రాంతాలు ఆర్కియన్ శిలలతో కప్పబడి ఉన్నాయి. [25]

జనాభా గణాంకాలు

మార్చు
చారిత్రికంగా జనాభా
సంవత్సరంజనాభా±%
194157,500—    
195169,500+20.9%
196173,000+5.0%
197176,200+4.4%
198177,900+2.2%
199174,600−4.2%
20013,17,526+325.6%
20113,15,957−0.5%
Source: [26]

2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం కేరళలోని త్రిసూర్ జిల్లాలో మొత్తం జనాభా 31,21,200.[27] వీరిలో 14,80,763 మంది పురుషులు కాగా, 16,40,437 మంది స్త్రీలు. జిల్లాలో మొత్తం 7,59,210 కుటుంబాలు ఉన్నాయి. త్రిసూర్ జిల్లా సగటు లింగ నిష్పత్తి 1,108.

జిల్లా మొత్తం జనాభాలో 67.2% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 32.8% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 95.8% కాగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 93.7%. అలాగే త్రిసూర్ జిల్లాలోని పట్టణ ప్రాంతాల లింగ నిష్పత్తి 1,112 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల వారిది 1,099 ఉంది.

త్రిస్సూర్ జిల్లాలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 3,03,950, ఇది మొత్తం జనాభాలో 10%.గా ఉంది. 0-6 ఏళ్లలోపు మగ పిల్లలు 1,55,862 మంది, ఆడ పిల్లలు 1,48,088 మంది ఉన్నారు. ఈ విధంగా 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం త్రిసూర్‌లోని పిల్లల లింగ నిష్పత్తి 950, ఇది త్రిసూర్ జిల్లా సగటు లింగ నిష్పత్తి (1,108) కంటే తక్కువ. త్రిస్సూర్ జిల్లా మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 95.08%. త్రిస్సూర్ జిల్లాలో పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 86.59%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 85.12%..[27]

విద్య

మార్చు

కేరళ సాంస్కృతిక కేంద్రంగా కాకుండా, ఇది ఒక ప్రధాన విద్యా కేంద్రం, కేరళ కళా మండలం, కేరళ వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం , కేరళ ఆరోగ్య, విజ్ఞాన విశ్వవిద్యాలయం, కాలేజ్ ఆఫ్ వెటర్నరీ అండ్ యానిమల్ సైన్సెస్, శ్రీ కేరళ వర్మ కళాశాల వంటి అనేక విద్యాసంస్థలకు నిలయం. సెయింట్ థామస్ కాలేజ్, జవహర్ బాల్ భవన్ త్రిస్సూర్, కేరళ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ లోకల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్, కేరళ ఫారెస్ట్ రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్, కేరళ పోలీస్ అకాడమీ, పోలీస్ డాగ్ ట్రైనింగ్ సెంటర్, కేరళ ఫైర్ అండ్ రెస్క్యూ సర్వీసెస్ అకాడమీ, ఎక్సైజ్ అకాడమీ, రీసెర్చ్ సెంటర్, గవర్నమెంట్ కాలేజ్ ఆఫ్ మ్యూజిక్ అండ్ పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్, ప్రభుత్వ ఫైన్ ఆర్ట్స్ కళాశాల, ప్రభుత్వ న్యాయ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాల, వైద్యరత్నం ఆయుర్వేద కళాశాల లాంటిప్రసిద్ధి చెందిన సంస్థలు ఉన్నాయి. [28] [29] [30]

చరిత్ర

మార్చు

16వ శతాబ్దంలో త్రిసూర్‌తో సహా కేరళలోని అనేక ప్రాంతాలలో పోర్చుగీసు నౌకాదళ ప్రభావం ఉంది.17వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో పోర్చుగీస్ నావికా శక్తి తగ్గిపోయి, డచ్ ప్రధాన నౌకాదళ శక్తిగా మారింది.డచ్ వారి సహాయంతో, కొచ్చిన్ రాజ కుటుంబం 1710లో త్రిస్సూర్‌ను జామోరిన్ ఆఫ్ కాలికట్ నుండి తిరిగి స్వాధీనం చేసుకుంది.[31]

మహారాజా సక్తన్ థంపురాన్ కొచ్చిన్ (1769-1805) సింహాసనాన్ని అధిరోహించిన తర్వాత త్రిస్సూర్ ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది. త్రిస్సూర్‌ను తన రాజధానిగా చేసుకున్నాడు. మహారాజా నగరాన్ని దక్షిణ భారతదేశంలో ప్రధాన ఆర్థిక వాణిజ్య కేంద్రంగా మార్చారు, సిరియన్ క్రైస్తవ కుటుంబాలను, చుట్టుపక్కల ప్రాంతాల నుండి బ్రాహ్మణులను ఆహ్వానించాడు.[32]

సా.శ.1750-60 సమయంలో మైసూర్ శక్తివంతమైన రాజ్య పాలకుడు సుల్తాన్ హైదర్ అలీ, త్రిస్సూర్‌ను జయించి, దానిని మైసూర్ ఉపప్రాంతంగా చేర్చుకున్నాడు .1786లో మైసూర్‌కు చెందిన టిప్పు సుల్తాన్ కుమారుడు త్రిస్సూర్‌పై మరొక దండయాత్రకు నాయకత్వం వహించాడు, కానీ శ్రీరంగపట్టణం యుద్ధం తర్వాత వెనక్కి తగ్గాడు.[33]

1919 భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సమావేశంలో ఒక కమిటీని ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత భారత స్వాతంత్ర్య ఉద్యమం ఊపందుకుంది.శాసనోల్లంఘన ఉద్యమం తరువాతి సంవత్సరాలలో త్రిస్సూర్‌లో చాలా మందిని ఆకర్షించింది. దానిని ప్రోత్సహించడానికి మహాత్మా గాంధీ 1927, 1934లో ఈ నగరాన్ని సందర్శించాడు. [34] [35]

1935 నుండి 1941 వరకు కొచ్చిన్ రాజ్యం వివాదాస్పద దివాన్ ఆర్.కె. షణ్ముఖం చెట్టి, త్రిస్సూర్ టౌన్ హాల్, రామనిలయం నిర్మించడం ద్వారా నగరాన్ని అభివృద్ధి చేశాడు. ఇవి కేరళ రాజకీయాల్లో ముఖ్యమైనవిగా ఉన్నాయి. ఈ సమయంలో నిర్మించిన ఇతర ముఖ్యమైన పౌర భవనాలు, మౌలిక సదుపాయాలలో త్రిస్సూర్ నగరపాలక సంస్థ కార్యాలయం, స్వరాజ్ రౌండ్ ఉన్నాయి. [36] [37]

1947లో, భారతదేశం వలస పాలన నుండి స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పుడు, త్రిస్సూర్ కొచ్చిన్ రాజ్యంలో భాగంగా ఉంది. 1949 జూలై 1న త్రిస్సూర్ జిల్లాఏర్పడినప్పుడు త్రిస్సూర్ నగరం ప్రధాన కార్యాలయంగా ఏర్పడింది.

ఆర్థిక వ్యవస్థ

మార్చు

త్రిస్సూర్ అనేక మంది మలయాళీ వ్యవస్థాపకులకు నిలయం, [38] ఇది కేరళ ప్రధాన ఆర్థిక, వాణిజ్య కేంద్రంగా ఉంది. [39] సక్తన్ థంపురాన్ రాజు సిరియన్ క్రైస్తవ కుటుంబాలను, బ్రాహ్మణులను త్రిసూర్ నగరంలో చుట్టుపక్కల ప్రాంతాల నుండి తమ వ్యాపార కేంద్రాల నుండి స్థిరపడాలని ఆహ్వానించాడని చరిత్రకారులు చెబుతారు..దక్షిణ భారతదేశంలో సాదా బంగారం, రోల్డ్ గోల్డ్ ఆభరణాల తయారీ కేంద్రాలలో త్రిసూర్ ఒకటి.కేరళలో తయారు అయ్యే ఆభరణాలలో 70% వరకు ఆభరణాలు త్రిస్సూర్‌లో తయారవుతాయి. నగరంలో సుమారు 3,000 బంగారు ఆభరణాల తయారీ పరిశ్రమలు ఉన్నారు.ఈ పరిశ్రమలలో 40,000 మంది ప్రాథమిక కళాకారులు , ఇతరులు పని చేస్తున్నారు.[40] [41] ఈ పరిశ్రమ త్రిస్సూర్‌లో 2,00,000 మందికి ప్రత్యక్షంగా, పరోక్షంగా ఉపాధిని అందిస్తుంది.[42] [43] ఈ పరిశ్రమలలో ఆధారపడిన కళాకారులు, కేరళలో రోజుకు ఉపయోగించే ఒక టన్ను బంగారంలో దాదాపు 85 శాతం ఆభరణాలుగా తయారు చేస్తారు. కేరళలో ఏటా దాదాపు 90 టన్నుల బంగారాన్ని ఆభరణాల తయారీకి ఉపయోగిస్తారు.

రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా నివేదికల ప్రకారం, 1930ల నుండి త్రిసూర్ బ్యాంకింగ్ పట్టణంగా పరిగణించబడుతుంది.అప్పటి నుండి నగరంలో 58 బ్యాంకులు ప్రధాన కార్యాలయాన్ని కలిగి ఉన్నాయి.ప్రస్తుతం, సౌత్ ఇండియన్ బ్యాంక్, క్యాథలిక్ సిరియన్ బ్యాంక్, ధనలక్ష్మి బ్యాంక్ వంటి ప్రధాన బ్యాంకులు, మణప్పురం జనరల్ ఫైనాన్స్ అండ్ లీజింగ్, కేరళ స్టేట్ ఫైనాన్షియల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ వంటి ఇతర ఆర్థిక సంస్థల ప్రధాన కార్యాలయాలతో నగరం బ్యాంకింగ్, ఫైనాన్స్‌కు ముఖ్యమైన కేంద్రం. [44] [45] [46]

త్రిస్సూర్‌లోని రిటైల్ వ్యాపారాలలో కళ్యాణ్ గ్రూప్, జోస్ అలుక్కా & సన్స్, జోయాలుక్కాస్, జోస్కో గ్రూప్ ఉన్నాయి. [47] ఇన్ఫోపార్క్ త్రిసూర్, కేరళలోని నాల్గవ టెక్నాలజీ పార్క్, త్రిసూర్ జిల్లాలో ఉంది. [48] [49] [50] త్రిస్సూర్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు పర్యాటకం కూడా భారీగా దోహదపడింది.సాధారణంగా కేరళ రాష్ట్రంలో అత్యంత ప్రచారం చేయబడిన పర్యాటక పరిశ్రమను అన్వేషించడానికి దేశీయ పర్యాటకులుకు నగరం ఒక కేంద్రం. దేవాలయాలు, పురాతన చర్చిలు, దాని సంస్కృతితో కూడిన నగరం కేరళను సందర్శించే దేశీయ పర్యాటకుల సంఖ్యలో మొదటి స్థానంలో ఉంది.[51]

ఆయుర్వేద ఔషధాల తయారీ పరిశ్రమకు నగరం ఒక కేంద్రం. కేరళలోని 850 ఆయుర్వేద మందుల తయారీ కంపెనీలలో, రాష్ట్రంలోని ఔషధి, వైద్యరత్నం ఔషధశాల, కెపి నంబూద్రీస్ వంటి అతిపెద్ద వాటితో సహా సుమారు 150 చిన్న పరిశ్రమలు నగరం, దాని చుట్టుపక్కల ఉన్నాయి. [52]

రవాణా

మార్చు

రహదారి

మార్చు

నగరం నాలుగు వరుసల జాతీయ రహదారి 544 (గతంలో జాతీయ రహదారి 47) ద్వారా ఉత్తర-దక్షిణ కారిడార్ జాతీయ రహదారికి అనుసంధానించబడింది. [53] ఈ జాతీయ రహదారి 544 వివిధ ప్రాంతాల నుండి నగరంలో గుండా ప్రయాణిస్తుంది. సమీపంలోని నగరాలైన కొచ్చి, పాలక్కాడ్, కోయంబత్తూర్‌లకు ప్రవేశాన్ని అందిస్తుంది. జాతీయ రహదారి 544 త్రిస్సూర్ నగర ఉప మార్గం మన్నుతి, తాలోర్ వద్ద రెండు ప్రధాన నిష్క్రమణ పాయింట్లను అందిస్తుంది. ప్రజా రవాణా కోసం నగరం ఎక్కువగా ప్రైవేట్ బస్సులు, టాక్సీలు, ఆటో రిక్షాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని కేరళ స్టేట్ రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ కార్పొరేషన్, అంతర్-రాష్ట్ర, అంతర్-జిల్లా, నగర సర్వీసులను నడుపుతోంది. త్రిస్సూర్‌లో మూడు బస్ స్టేషన్‌లు ఉన్నాయి.ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని కేరళ స్టేట్ రోడ్ ట్రాన్స్‌పోర్ట్ కార్పొరేషన్, అంతర్-రాష్ట్ర, అంతర్-జిల్లా, నగర సర్వీసులను నడుపుతోంది. త్రిస్సూర్‌లో మూడు బస్ స్టేషన్‌లు ఉన్నాయి.

భారతీయ రైల్వేలోని దక్షిణ రైల్వే జోన్ త్రిస్సూర్‌లో ప్రధాన రైలు రవాణా వ్యవస్థను నిర్వహిస్తోంది. త్రిసూర్ నగరంలో నాలుగు రైల్వే స్టేషన్లు ఉన్నాయి. త్రిసూర్ రైల్వే స్టేషన్, కేరళలోని నాలుగు ఎ+ రైల్వే స్టేషన్‌లలో ఒకటి, ఇది మూడు దిశలకు రైళ్లను అందిస్తుంది. రద్దీగా ఉండే షోరనూర్-కొచ్చిన్ హార్బర్ విభాగంలో ఉంది. ఇందులో శాటిలైట్ స్టేషన్, పున్‌కున్నం రైల్వే స్టేషన్, రెండు చిన్న స్టేషన్లు, ఒల్లూరు రైల్వే స్టేషన్, ములంకున్నతుకావు రైల్వే స్టేషన్ ఉన్నాయి. త్రిస్సూర్ రైల్వే స్టేషన్, గురువాయూర్-త్రిస్సూర్ స్పర్ లైన్ ద్వారా ఆలయ పట్టణం గురువాయూర్‌కు కూడా కలుపుతుంది. అదనంగా, దక్షిణ రైల్వే మెయిన్‌లైన్ ఎలక్ట్రికల్ మల్టిపుల్ యూనిట్ సేవలను (ఎం.ఇ.ఎం.యు) ఉపయోగించి త్రిస్సూర్ నుండి కొచ్చి, పాలక్కాడ్‌లను కలుపుతూ సబర్బన్ రైల్వే వ్యవస్థను నడుపుతోంది

చిత్రమాలిక

మార్చు

ఇవి కూడ చూడండి

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. "General Information | Thrissur". Archived from the original on 8 December 2018. Retrieved 18 July 2017.
  2. 2.0 2.1 "Thrissur City" (PDF). Census2011. Retrieved 3 November 2011.
  3. "PROVISIONAL POPULATION TOTALS, CENSUS OF INDIA 2011" (PDF). Census India. Retrieved 28 October 2011.
  4. "COMPARATIVE STUDY OF DECADAL GROWTH OFSTATE/DISTRICTS 1991–2001, 2001–2011" (PDF). Census India. Retrieved 28 October 2011.
  5. "Thrissur". Thrissur Municipal Corporation. Archived from the original on 12 July 2012. Retrieved 22 September 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  6. "Literary and cultural societies". Kerala Government. Archived from the original on 18 February 2012. Retrieved 6 October 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  7. "Festivals and Fairs of Thrissur". Kerala Government. Archived from the original on 13 March 2014. Retrieved 6 October 2012. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  8. "Tourism". Thrissur Corporation. Archived from the original on 26 March 2012. Retrieved 6 October 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  9. "Thrissur". Thrissur Municipal Corporation. Archived from the original on 12 July 2012. Retrieved 22 September 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  10. "Pilgrimage". Thrissur Corporation. Archived from the original on 26 March 2012. Retrieved 6 October 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  11. "Catholic Syrian: God's Own Bank". Forbes India. Archived from the original on 30 April 2010. Retrieved 27 April 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  12. "World's second oldest mosque is in India". Bahrain tribune. Archived from the original on 6 July 2006. Retrieved 9 August 2006.
  13. "Kalam to visit oldest mosque in sub-continent". The Hindu. Chennai, India. 23 July 2005. Archived from the original on 10 November 2006. Retrieved 9 August 2006.
  14. "With RBI nod, ESAF is now 'scheduled bank'". @businessline (in ఇంగ్లీష్). 28 December 2018. Retrieved 2021-10-27.
  15. "Chit fund cos on the rise in Kerala". The Indian Express. 7 September 2009. Retrieved 15 February 2010.
  16. "Tourist statistics" (PDF). Kerala Tourism. Archived from the original (PDF) on 14 ఫిబ్రవరి 2010. Retrieved 15 February 2010.
  17. Kapoor, Subodh (2002). The Indian Encyclopaedia. ISBN 9788177552577. Retrieved 20 January 2013.
  18. "THRISSUR – HISTORY". Thrissur district website. Archived from the original on 23 February 2014. Retrieved 15 April 2014. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  19. 19.0 19.1 "Geography and Climate" (PDF). ADB. Archived from the original (PDF) on 12 June 2012. Retrieved 16 May 2010.
  20. "Warning bells in Kole". The Hindu. 2007-10-14. Archived from the original on 16 October 2007. Retrieved 23 June 2012. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  21. "Agriculture-wetland interactions and sustainability of rice cultivation in the Kole land, Kerala" (PDF). Jeena T Srinivasan. Archived from the original (PDF) on 29 జూలై 2013. Retrieved 23 June 2012. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  22. "Project to protect kole wetlands". The Hindu. 2011-01-08. Archived from the original on 24 April 2011. Retrieved 23 June 2012. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  23. "Migratory fish spotted in kole land". The Hindu. 2011-04-18. Archived from the original on 19 July 2011. Retrieved 23 June 2012. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  24. Jose AI, Paulose S, Prameela P & Bonny BP (eds), 2002, Package of Practices Recommendations: Crops Archived 19 డిసెంబరు 2005 at the Wayback Machine, Kerala Agricultural University.
  25. "Geography". Thrissur Municipal Corporation. Archived from the original on 26 April 2012. Retrieved 27 November 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  26. http://www.censusindia.gov.in/2011census/C-01/DDW32C-01%20MDDS.XLS [bare URL spreadsheet file]
  27. 27.0 27.1 "Thrissur District Population Religion - Kerala, Thrissur Literacy, Sex Ratio - Census India". www.censusindia.co.in. Retrieved 2023-06-08.
  28. "History". Kerala Agricultural University. Archived from the original on 17 March 2014. Retrieved 6 May 2010.
  29. "About Us". Kerala Institute of Local Administration. Archived from the original on 16 October 2013. Retrieved 6 May 2010.
  30. "Educational Institutions". Thrissur Corporation. Archived from the original on 26 March 2012. Retrieved 6 October 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  31. "Brief History" (PDF). Kerala Government. Archived from the original (PDF) on 26 April 2012. Retrieved 27 June 2011. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  32. "Brief History" (PDF). Kerala Government. Archived from the original (PDF) on 26 April 2012. Retrieved 27 June 2011. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  33. "Tipu Sultan: as known in Kerala". VOI Books. Archived from the original on 22 ఫిబ్రవరి 2018. Retrieved 27 June 2011. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  34. "Thrissur school remembers Mahatma's visit". The Hindu. Chennai, India. 15 October 2010. Archived from the original on 13 October 2011. Retrieved 11 July 2011. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  35. "Barrister Krishna Menon's forgotten story". CityJournal. Archived from the original on 23 September 2015. Retrieved 11 July 2011.
  36. C A Krishnan (2009).
  37. "Thrissur – History". Thrissur Govt. Archived from the original on 26 October 2011. Retrieved 11 July 2011. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  38. "South Indian Bank sees sunshine in slowdown". The Economic Times. 4 March 2009. Archived from the original on 19 July 2020. Retrieved 16 February 2010. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  39. "Banking/Finance". (The Economic Times). 4 March 2009. Archived from the original on 19 July 2020. Retrieved 14 July 2009. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  40. "Kerala shines in gold ornament export". The Economic Times. 20 August 2005. Retrieved 13 December 2010.
  41. "No impact of recession on gold business'". Business Line. Retrieved 13 December 2010.
  42. "Kerala Hosts First Gem & Jewellery Show". Diamonds Net. 20 November 2008. Retrieved 13 December 2010.
  43. "Exhibition on gold jewellery from November 14". The Hindu. Chennai, India. 6 October 2008. Archived from the original on 9 October 2008. Retrieved 13 December 2010. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  44. "ESAF to start with 10 branches as small finance bank". The Hindu. 18 July 2016. Retrieved 18 July 2016.
  45. "About Us". South Indian Bank. Retrieved 1 February 2010.
  46. "Genesis". Catholic Syrian Bank. Archived from the original on 17 February 2010. Retrieved 15 February 2010.
  47. "Thrissur, the new textile capital". Manorama Online.com. Retrieved 25 November 2010.
  48. "Koratty IT park set to begin operations". Business Standard. 11 May 2010. Retrieved 19 May 2010.
  49. "InfoPark Thrissur". Kerala IT. Archived from the original on 6 July 2010. Retrieved 19 May 2010.
  50. "Koratty Infopark first phase inauguration on Oct". The New Indian Express. 8 October 2009. Archived from the original on 14 ఆగస్టు 2014. Retrieved 19 May 2010. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)
  51. "Tourist statistics" (PDF). Kerala Tourism. Archived from the original (PDF) on 14 ఫిబ్రవరి 2010. Retrieved 15 February 2010.
  52. "Thrissur – The nerve-centre of Ayurveda". Pharmabiz.com. Archived from the original on 8 జనవరి 2010. Retrieved 13 December 2010.
  53. "NHAI report on four-lane work ready". The Hindu. Chennai, India. 7 September 2008. Archived from the original on 15 September 2008. Retrieved 23 November 2010. {{cite news}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (help); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (help)

వెలుపలి లంకెలు

మార్చు