పెద్దన్నవారిపల్లి
పెద్దన్నవారిపల్లి, శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా, తలుపుల మండలానికి చెందిన గ్రామం.
పెద్దన్నవారిపల్లి | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 14°15′14.184″N 78°20′20.148″E / 14.25394000°N 78.33893000°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | శ్రీ సత్యసాయి |
మండలం | తలుపుల |
విస్తీర్ణం | 80.52 కి.మీ2 (31.09 చ. మై) |
జనాభా (2011)[1] | 7,154 |
• జనసాంద్రత | 89/కి.మీ2 (230/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 3,598 |
• స్త్రీలు | 3,556 |
• లింగ నిష్పత్తి | 988 |
• నివాసాలు | 1,868 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 515581 |
2011 జనగణన కోడ్ | 595224 |
ఇది మండల కేంద్రమైన తలుపుల నుండి 10 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన కదిరి నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1868 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 8052 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3598, ఆడవారి సంఖ్య 3556. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 358 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 776. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595224[2].
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
మార్చు"పెద్దన్నవారి పల్లి " అనుపేరు "అన్నం" అను ఇంటి పేరుగల వారి పేరు మీదుగా వచ్ఛినట్లు తెలుస్తున్నది. ఈ ఊరికి ఉత్తరాన చిన్నన్నవారి పల్లి, హరిజనవాడ, పడమర గాలివాండ్లపల్లి, దక్షిణాన దేవలానాయక్ తాండా, తూర్పున వేమలగొంది అను పల్లెలు ఉన్నాయి. " అన్నం " అని పేరుగా గలవారు ఇద్దరు అన్నదమ్ములు అని, రెండుగా విడిపోయి చిన్న అన్నంవారు చిన్నన్నవారి పల్లెలోనూ, పెద్ద అన్నం వారు పెద్దన్నవారి పల్లి లోనూ స్థానిక నివాసం ఏర్పరచుకొన్నారు. రెండు ఊళ్లలోనూ ఇప్పటికి "అన్నం" అనుపేరుగల వారు ఉన్నారు. కాగా పెద్దన్నవారి పల్లి యందు జరుగు అన్ని జాతరలకు పెద్దన్నం వారి ఇంటి నుండి మొదటి టెంకాయ కానీ, ఇతర ప్రారంభ కార్యక్రమాలు గాని జరగడం ఇప్పటికి ఆనవాయితీ.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 17, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, సమీప జూనియర్ కళాశాల తలుపులలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు కదిరిలోనూ ఉన్నాయి. ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల అనంతపురం లోను ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుపెద్దన్నవారిపల్లెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుతాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుపెద్దన్నవారిపల్లెలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుపెద్దన్నవారిపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 3249 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 144 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 515 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 2500 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1641 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 3949 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 708 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుపెద్దన్నవారిపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 307 హెక్టార్లు
- చెరువులు: 400 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుపెద్దన్నవారిపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుప్రధాన వృత్తులు
మార్చువృత్తులు :ప్రధాన వృత్తి : వ్యవసాయం. ఈత బర్రలతో గంపలు అల్లడం. కుండల తయారి, చాకలి, పంటలు: ప్రధాన పంట: వేరుశనగ., ఉలవ. జొన్న పండిస్తారు. నీటి వసతి క్రింద వరి, కళింగర (పుచ్చకాయ), ప్రొద్దుతిరుగుడు ( సూర్యకాంతి) పండిస్తారు. అంతర పంటలుగా కంది, పెసర, అలసంద (బొబ్బరలు) అనప ప్రధానంగా పండిస్తారు.
పండుగలు
మార్చుఈ ఊరి వారు ఘనంగా జరుపు కొనే పండుగలలో దోశలమ్మ పండుగ. మత సామరస్యానికి భూమిక అయిన మొహరం పండుగను అన్ని కులాల వారు కలిసి కట్టుగా సంబరంగా జరుపుకుంటారు. ఇంకా ఉగాది, శ్రీరామ నవమి జరుపుకుంటారు. ఇంకా వానలు ఆలస్యం అయినప్పుడు "వలసదేవర" పండుగ కడు వైభవంగా జురుపుకుంటారు.
కళారూపాలు
మార్చుఈ గ్రామం కళాకారులకు పుట్టినిల్లు. చెంచునాటకం జిల్లాలో కేవలం ఈ ఊరు మాత్రమే ప్రదర్షించగలరు. బుర్రకథలు, సుడ్డులు, చెప్పేవార కాల క్రమంలో కలిసిపోయారు. ఈ గ్రామంలో హార్మోనియం, తబలా, కంజీరా మొదలగు సంగీత పరికరాలను వాయించగలవారున్నారు. కోలాటం, జక్కీకు, ఉప్పుర పెట్టె ఆటలు ఆడుతారు. కబడ్డీగా చెప్పుకొనే " బలిగూడు" ఆడుతారు. ఛిల్లా కట్టె ఆడుతారు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".