భారతీయ రైల్వేలు సంస్థాగత నిర్మాణం
భారతీయ రైల్వేలు భారతీయ రైల్వే సేవ యొక్క క్రియాత్మక సమూహాలు ద్వారా విస్తారంగా నిర్వహించబడుతుంది. ఇది సంప్రదాయబద్దంగా సహ-ఆపరేషన్ ద్వారా ఎలా నిర్వహించారు అన్నది ప్రధానం. భారతీయ రైల్వేలు బహుశా సంస్థాగత నిర్మాణం మార్పు చాలా తక్కువ సాహసోపేతంగా ఉంది; ఇది ఎక్కువగా బ్రిటిష్ కాలం నుండి ఏమి సృష్టించారో అదే వారసత్వంగా వచ్చింది.
రైల్వే బోర్డు మార్చు
ఎపెక్స్ నిర్వహణ సంస్థ రైల్వే బోర్డు అని కూడా పిలుస్తారు. రైల్వే బోర్డు చైర్మన్, రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ (రైల్వే మంత్రి)కి నివేదించుతారు. రైల్వే బోర్డు చైర్మన్‌తో పాటుగా, అదనంగా మరో ఐదుగురు సభ్యులు ఉంటారు. భారతీయ రైల్వేలు లోని అన్ని జోనల్ రైల్వే జనరల్ మేనేజర్లు, ఉత్పత్తి యూనిట్లు బోర్డుకు నివేదికను అందిస్తారు.
కార్యాచరణ శాఖలు మార్చు
వివిధ గ్రూప్ ఎ కేడర్లు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
యుపిఎస్సి నిర్వహించిన సివిల్ సర్వీసెస్ ఎగ్జామినేషన్ ద్వారా సాంకేతిక కాని సేవలు నియామకం
- ఐఆర్‌టిఎస్ - ఇండియన్ రైల్వే ట్రాఫిక్ సర్వీస్
- ఐఆర్‌పిఎస్ - ఇండియన్ రైల్వే పర్సనల్ సర్వీస్
- ఐఆర్‌ఎఎస్ - ఇండియన్ రైల్వే అకౌంట్స్ సర్వీస్
- ఆర్పిఎఫ్ - రైల్వే ప్రొటెక్షన్ ఫోర్స్
యుపిఎస్సి నిర్వహించిన ఇండియన్ ఇంజనీరింగ్ పరీక్ష ద్వారా సాంకేతిక సేవలు నియామకం
- ఐఆర్‌ఎస్‌ఈ - భారతీయ రైల్వే సర్వీస్ (సివిల్) ఇంజనీర్స్
- ఐఆర్‌ఎస్‌ఈఈ - భారతీయ రైల్వే సర్వీస్ ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీర్స్
- ఐఆర్‌ఎస్‌ఎమ్‌ఈ - భారతీయ రైల్వే సర్వీస్ మెకానికల్ ఇంజనీర్స్
- ఐఆర్‌ఎస్‌ఎస్ - ఇండియన్ రైల్వే సర్వీస్ స్టోర్స్
- ఐఆర్‌ఎస్‌ఎఈ - భారతీయ రైల్వే సర్వీస్ సిగ్నల్ ఇంజనీర్స్
యుపిఎస్సి నిర్వహించిన కంబైన్డ్ మెడికల్ ఎగ్జామినేషన్ ద్వారా వైద్య సేవలు నియామకం
- ఐఆర్‌ఎమ్‌ఎస్‌ - ఇండియన్ రైల్వే మెడికల్ సర్వీస్
భారతదేశం యొక్క విస్తారమైన రైలు వ్యవస్థ, ప్రపంచంలో 3 వ అతిపెద్ద, ప్రాంతీయ స్థాయిలో నిర్వహించబడుతూ ఉంది. భారతీయ రైల్వేలు పదిహేడు జోనల్ రైల్వేలు తనకు తాను విభజించబడి ఉన్నది. ఒక జనరల్ మేనేజర్ నేతృత్వంలోని ప్రతి జోన్, పాక్షిక-స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన, ఈ క్రియాత్మక శాఖలు ద్వంద్వ నియంత్రణ అంటే కింద ఉన్న ఒక మాతృక సంస్థ సృష్టిస్తుంది.
- జోనల్ స్థాయిలో ఆపరేషనల్ కంట్రోల్
- రైల్వే బోర్డు నుండి కార్యాచరణ విధానం & గైడెన్స్
ప్రాంతీయ సంస్థ మార్చు
జోనల్ నిర్వహణ మార్చు
భారతీయ రైల్వేలు ప్రస్తుత మండలాలు ఈ క్రింద విధముగా ఉన్నాయి.
ప్రతి జోన్ కూడా దానిలోని భాగమైన కార్ఖానాలు కూడా నిర్వహిస్తుంది. కాని ఈ కార్ఖానాలు ఉత్పత్తి యూనిట్లునందు (రైల్వే బోర్డుకు నేరుగా జనరల్ మేనేజర్లు నివేదించడం ద్వారా నిర్వహించబడతాయి) చేర్చలేదని గ్రహించవలయును.
డివిజనల్ సంస్థ మార్చు
డివిజనల్ రైల్వే మేనేజర్ (డిఆర్‌ఎమ్) డివిజన్ స్థాయిలో సంస్థ నిర్వహణని అధిపతిగా నిర్వహిస్తారు. దేశవ్యాప్తంగా వ్యవస్థ నందు 67 విభాగాలు ప్రస్తుతం ఉన్నాయి. ఈ విభాగాలు ప్రధానంగా నడుస్తున్న రైలు నందు బాధ్యత పంచుకుంటారు కానీ (వాహనములు మరమ్మతు దుకాణాలు) లోకో షెడ్లను, కోచింగ్ గిడ్డంగులను (ప్యాసింజర్ రైళ్లు మరమ్మతు హోమ్ స్థావరాలు), వాగన్ గిడ్డంగులను (మరమ్మత్తు, నిర్వహణ పాయింట్లు సరుకు స్టాక్ కోసం)కూడా కలిగి ఉండవచ్చు.
ప్రతి డివిజన్ అన్ని ప్రయోజనాత్మక (లైన్, సిబ్బంది రెండు) సంస్థలు కలిగి ఉన్నాయి. ఈ క్రియాత్మక సమూహాల అధిపతులు పరిపాలనా ప్రయోజనాల కోసం డిఆర్‌ఎం కు రిపోర్ట్ చేస్తారు. కానీ రైల్వే బోర్డు నుండి మార్గదర్శకత్వం, జోనల్ ప్రధాన కార్యాలయం విధానం మార్గదర్శకాలు మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.
ఇవి కూడా చూడండి మార్చు
బయటి లింకులు మార్చు
- భారతీయ రైల్వే తరచుగా అడిగే ప్రశ్నలు
- అధికారిక వెబ్సైట్లు
- సెంట్రల్ రైల్వే
- తూర్పు రైల్వే
- ఈస్ట్ సెంట్రల్ రైల్వే
- ఈస్ట్ కోస్ట్ రైల్వే
- ఉత్తర రైల్వే
- నార్త్ సెంట్రల్ రైల్వే
- నార్త్ వెస్ట్రన్ రైల్వే
- ఈశాన్య రైల్వే
- ఈశాన్య సరిహద్దు రైల్వే
- దక్షిణ రైల్వే
- దక్షిణ మధ్య రైల్వే
- దక్షిణ తూర్పు రైల్వే
- సౌత్ ఈస్ట్ సెంట్రల్ రైల్వే
- సౌత్ వెస్ట్రన్ రైల్వే
- పశ్చిమ రైల్వే
- పశ్చిమ మధ్య రైల్వే