మహేశ్వరం
మహేశ్వరం, తెలంగాణ రాష్ట్రం, రంగారెడ్డి జిల్లా, మహేశ్వరం మండలానికి చెందిన గ్రామం.[1]
మహేశ్వరం | |
— రెవిన్యూ గ్రామం — | |
అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°07′57″N 78°25′57″E / 17.132632°N 78.432395°E | |
---|---|
రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
జిల్లా | రంగారెడ్డి జిల్లా |
మండలం | మహేశ్వరం |
ప్రభుత్వం | |
- సర్పంచి | |
జనాభా (2011) | |
- మొత్తం | 8,795 |
- పురుషుల సంఖ్య | 4,531 |
- స్త్రీల సంఖ్య | 4,264 |
- గృహాల సంఖ్య | 1,943 |
పిన్ కోడ్ 509325 | 509325 |
ఎస్.టి.డి కోడ్: | 08414 |
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో
మార్చు2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత రంగారెడ్డి జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2]
భౌగోళికం
మార్చుఇది సమీప పట్టణమైన హైదరాబాదు నుండి 30 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ ప్రాంతము రంగారెడ్డి జిల్లా, మహబూబ్ నగర్ జిల్లాల సరిహద్దులో ఉంది.
ఉప గ్రామాలు
మార్చుదయ్యాలగుండు తండ, కవలోనిబాయి తండ, కొత్వాల్ చెరువు తండ, పులిమామిడి, చిన్నతూప్ర, నాగుల్దాన్ తండ
గణాంకాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1943 ఇళ్లతో, 8795 జనాభాతో 2117 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4531, ఆడవారి సంఖ్య 4264. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1237 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1931.గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 574781[3].పిన్ కోడ్: 501359.
2001 భారత జనన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం 6892 మంది. అందులో పురుషులు 3543, స్త్రీలు 3349, గృహాలు 1300, విస్తీర్ణము 2117 హెక్టార్లు. ప్రజల భాష. తెలుగు.
సమీప గ్రామాలు
మార్చుఘట్ పల్లె 4 కి.మీ. మన్ సాన్ పల్లె 4 కి.మీ. కొత్తూర్ 6 కి.మీ. పెండ్యాల్ 6 కి.మీ. జైత్వారం ఖల్స 8 కి.మీ దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుసెయింట్ సావియో ఇంగ్లీష్ మీడియం స్కూలు, ఎ.పి.ఆర్ స్కూలు, కె.జి.బి.వి. స్కూలు, సెయింట్ సావియో హై స్కూలు, ఒక జిల్లాపరిషత్ ఉన్నత పాఠశాలలు ఉన్నాయి[4] గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఏడు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. 2 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలలు, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు మేనేజిమెంటు కళాశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల హైదరాబాదులోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మొహబ్బత్నగర్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ హైదరాబాదులో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల హైదరాబాదులో ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుమహేశ్వరంలో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో14 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఐదుగురు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు 8 మంది, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. ఏడు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుగ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుమహేశ్వరంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
హైదరాబాద్ నుండి నేరుగా మహేశ్వరానికి బస్సు సౌకర్యం ఉంది.ఈ గ్రామం చుట్టుప్రక్కల వున్న అన్ని ప్రాంతాలకు రోడ్డు వసతి కలిగి ఉంది. బస్సులు తిరుగు చున్నవి. కాని ఈ గ్రామానికి 10 కి.మీ లోపు రైలు వసతి లేదు. కాని సమీపములోని పెద్ద రైల్వే స్టేషను హైదరాదు ఇక్కడికి 32 కి.మీ దూరములో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుమహేశ్వరంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 356 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 818 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 55 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 12 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 21 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 491 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 339 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 689 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 141 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుమహేశ్వరంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 141 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుమహేశ్వరంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుదేవాలయాలు
మార్చు- శివగంగ రాజరాజేశ్వర స్వామి ఆలయం
- గడికోట:తెలంగాణ చరిత్ర ఆనవాళ్లపై పాలకులు ఎంత అశ్రద్ధ చూపినా వాటికున్న ప్రాధాన్యంతో పేరు ప్రఖ్యాతులు సాధించాయి కొన్ని ప్రాంతాలు. ఆ కోవలోకే వస్తుంది రంగారెడ్డి జిల్లా మహేశ్వరం మండల కేంద్రంలోని గడికోట. రాజులు పోయారు, రాజ్యాలు పోయాయి కానీ నాటి పాలనకు, సంస్కృతికి దర్పణం పడుతూ చారిత్రక అవశేషాలుగా మిగిలిన కోటలలో ఇది ఒకటి. రాష్ట్ర రాజధానికి దగ్గరగా వుండటం రియల్ బూమ్తో ఇక్కడి పరిస్థితులు ఒక్కసారిగా మారిపోయాయి. ఈ తరుణంలోనే సినిమా పెద్దలను ఆకర్షించింది ఈ కోట. పలు చిత్రాలు ఇక్కడ షూటింగ్ జరుపుకుని విజయవంతమయ్యాయి. సినిమా ఇండస్ట్రీని ఆకర్షించిన మహేశ్వరం గడికోట పర్యాటకంగా అభివృద్ధి కావాల్సి ఉంది.సినిమా షూటింగులు ఒకప్పుడు కేవలం స్టూడియోలకే పరిమితమయ్యేవి. నేడు ఏ గ్రామంలో మంచి లొకేషన్ ఉన్నా, చారిత్రక కట్టడాలు ఉన్నా సినిమా బృందాలు అక్కడ వాలిపోతున్నాయి. నగరానికి అత్యంత చేరువలో వున్న మహేశ్వరంతో పాటు పలు గ్రామాలు చారిత్రకంగా ప్రాముఖ్యత పొందడం, పర్యాటక కేంద్రంగా రూపుదిద్దుకోవడం షూటింగులకు స్పాట్గా మారాయి. రంగారెడ్డి జిల్లా మహేశ్వరం నియోజకవర్గ కేంద్రానికి చరిత్రలో ఒక విశిష్ట స్థానం ఉంది. చారిత్రక కట్టడాలు, శివగంగా రాజరాజేశ్వరాలయ పరిసర ప్రాంతాలు పర్యాటక కేంద్రంగా రూపుదిద్దుకోవడం, అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం, ఫ్యాబ్ సిటి, అవుటర్ రింగురోడ్డు వల్ల మహేశ్వరానికి గుర్తింపు రావడంతో సినీ పరిశ్రమ కన్నుపడింది. ఇటీవల సినిమా షూటింగులకు, షార్టు ఫిలింలకు వేదిక అయింది. మొట్టమొదటిసారిగా మహేశ్వరంతో పాటు రావిరాల ప్రాంతంలో కృష్ణంరాజు, మోహన్బాబు నటించిన సర్దార్ ధర్మన్న చిత్రం షూటింగ్ జరుపుకొని మంచి గుర్తింపు పొందింది.కొంతకాలం సినిమా షూటింగ్లకు దూరంగా మహేశ్వరం ఉన్నా రియల్ బూమ్తో ఒక్కసారిగా కళ వచ్చింది. రాజశేఖర్ నటించిన సింహరాశి, గోపీచంద్ నటించిన ఆంధ్రుడు, జగపతిబాబు హరికృష్ణలు నటించిన శివరామరాజు మంచి విజయాన్ని సాధించడంతో పాటు వెంకటేష్ నటించిన చంటి సినిమా షూటింగ్ జరుపుకుంది. ఇవే కాకుండా ఉదయ్ కిరణ్ నటించిన కలుసుకోవాలని, రాజా, స్నేహం కోసం, పిస్తా, ఫిల్మ్నగర్, ఎవ్వడైతే నాకేంటి, చమక్ చలో చిత్రాల షూటింగ్లతో మహేశ్వరానికి మంచి గుర్తింపు వచ్చింది. ఎక్కువగా సూపర్ గుడ్ ఫిల్మ్, మయూరి ఫిల్మ్ వారు ఈ షూటింగ్ స్పాట్పై దృష్టి సారించడంతో మహేశ్వరంలోని శ్రీ శివగంగాఆలయం గడికోట, చారిత్రక కట్టడాలు సందర్శకుల రాకను పెంచాయి. భవిష్యత్లో మరిన్ని సినిమా షూటింగ్లతో మహేశ్వరం ప్రాంతం, సినిమా స్పాట్గా పర్యాటక కేంద్రంగా మరింత గుర్తింపు పొందడం ఖాయమని స్థానికులు చెబుతున్నారు. తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పర్యాటక కేంద్రంగా గుర్తించి నిధులు విడుదల చేస్తే నగరానికి అతిచేరువలో ఉన్నందున తక్కువ ఖర్చుతో పర్యాటకులు వచ్చి సేదతీరడానికి అవకాశం ఉంది.
అభివృద్ధి పనులు
మార్చు- వహేశ్వరం పరిధిలోని 7వ వార్డు, రామచంద్రగూడ ప్రాంతాల్లో రూ. 1 కోటి 10 లక్షలతో నిర్మించనున్న మిషన్ భగీరథ వాటర్ ట్యాంక్, సంపుల నిర్మాణానికి తెలంగాణ రాష్ట్ర విద్యాశాఖామంత్రి సబితా ఇంద్రారెడ్డి, జడ్పీ చైర్పర్సన్ తీగల అనితా హరినాథ్రెడ్డి శంకుస్థాపన చేశారు. ఈ కార్యక్రమంలో ఎంపీపీ రఘుమారెడ్డి, సహకారబ్యాంక్ చైర్మన్ మంచె పాండుయాదవ్, వైస్చైర్మన్ వెంకటేశ్వర్రెడ్డి, జిల్లా రైతు సమన్వయ సమితి నాయకుడు కూన యాదయ్య, మండల రైతుబంధు చైర్మన్ రాఘవేందర్రెడ్డి, ఇతర ప్రజాప్రతినిధులు, అధికారులు పాల్గొన్నారు.[5]
విప్రో కంపనీ
మార్చుఈ ప్రాంతంలోని కేసీతండాలో నిర్మించిన విప్రో కన్జ్యూమర్ కేర్అండ్ లైటనింగ్ ఫ్యాక్టరీని విప్రో గ్రూప్ చైర్మన్ అజీమ్ ప్రేమ్జీతో కలిసి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఐటి, పరిశ్రమల, మున్సిపల్ శాఖామంత్రి కేటీఆర్ ప్రారంభించాడు. 30 ఎకరాల విస్తీర్ణంలో, ₹300 కోట్లతో నిర్మించిన ఈ ఫ్యాక్టరీలో సంతూర్ సబ్బులు, సాఫ్ట్ టచ్ ఫ్యాబ్రిక్ కండిషనర్స్ వంటి వస్తువులను ఉత్పత్తి చేయనున్నారు. ఈ సంస్థ దాదాపు 900 మందికి ఉపాధి కల్పించనుండగా అందులో 90 శాతం స్థానికులకు అవకాశాలు కల్పించనున్నారు. ఈ కార్యక్రమంలో రాష్ట్ర విద్యాశాఖామంత్రి సబితా ఇంద్రారెడ్డి, ఐటి పరిశ్రమల శాఖల ముఖ్య కార్యదర్శి జయేశ్ రంజన్, తీగల కృష్ణారెడ్డి తదితరులు పాల్గొన్నారు.[6]
మలబార్ కంపనీ
మార్చుమహేశ్వరం మండల కేంద్రంలో రూ.750 కోట్ల పెట్టుబడితో 2.3 లక్షల చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో మలబార్ సంస్థ తన యూనిట్ను ఏర్పాటుచేస్తోంది. ఈ సందర్భంగా 2022 అక్టోబరు 15న మలబార్ జెమ్స్, జ్యువెలరీ మ్యానుఫ్యాక్చరింగ్ యూనిట్కు తెలంగాణ రాష్ట్ర ఐటీ, పరిశ్రమల శాఖమంత్రి కేటీఆర్ శంకుస్థాపన చేశాడు.[7] దీని ఏర్పాటుతో 2,750 మందికి ఉపాధి అవకాశాలు లభించనున్నాయి. మహేశ్వరంలో 3.7 ఎకరాల్లోని 2.3 లక్షల చదరపు అడుగుల విస్తీర్ణంలో పూర్తిస్థాయి స్కిల్ డెవలప్మెంట్ కేంద్రం, డిజైనింగ్ స్టూడియో, రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్మెంట్ కేంద్రం, ఆటోమేటెడ్ గిడ్డంగి సౌకర్యం కూడా ఉంది. ఏడాదికి 10 టన్నుల బంగారు ఆభరణాలు, 1.5 లక్షల క్యారెట్ల వజ్రాభరణాలను ఉత్పత్తిచేయనున్నారు.[8] కార్యక్రమంలో ఐటి పరిశ్రమల శాఖల ముఖ్య కార్యదర్శి జయేశ్ రంజన్, పరిశ్రమల డైరెక్టర్ డీ కృష్ణ భాస్కర్, మలబార్ గ్రూప్ ఆఫ్ కంపెనీస్ చైర్మన్ అహ్మద్ ఎంపీ, వైస్ చైర్మన్ అబ్దుల్ సలాం కేపీ పాల్గొన్నారు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2019-06-12. Retrieved 2018-04-09.
- ↑ "రంగారెడ్డి జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-12-27. Retrieved 2022-08-01.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Maheswaram/Maheshwaram
- ↑ telugu, NT News (2022-03-21). "ఫార్మాసిటీతో మహర్దశ". Namasthe Telangana. Archived from the original on 2022-03-23. Retrieved 2022-03-23.
- ↑ telugu, NT News (2022-04-06). "స్థానికులకే ఉద్యోగాలు". Namasthe Telangana. Archived from the original on 2022-04-05. Retrieved 2022-04-05.
- ↑ "మహేశ్వరంలో రూ.750 కోట్లతో మలబార్ యూనిట్". EENADU. Archived from the original on 2022-10-15. Retrieved 2022-10-21.
- ↑ telugu, NT News (2022-10-20). "మహేశ్వరంలో మలబార్". Namasthe Telangana. Archived from the original on 2022-10-21. Retrieved 2022-10-21.